Sta novništvo i radna snaga kao faktor privrednog razvoja

1. Stanovništvo i radna snaga kao faktor privrednog razvoja js

2. Pojam stanovništva i radne snage • Stanovništvo – skup ljudi koji živi na određenoj geografskoj teritoriji – zemlji. • Radna snaga – je broj stanovnika starijih od 16 godina koji su ili zaposleni ili nezaposleni ali aktivno traže posao. To je zbir svih zaposlenih i nezaposlenih radno sposobnih građana jedne zemlje. • Reč je o značajnom faktoru privrednog razvoja zemlje.

3. Bitni pravci • Stanovništvo posmatrano kao radni potencijal zemlje sagledava se kroz 3 pravca: • Intenzitet rasta stanovništva (prirodni priraštaj), • Proces deagrarizacije odnosno "prelaska" poljoprivrednog stanovništva u nepoljoprivredno, • Kvalifikaciona i obrazovna struktura radne snage.

4. Stanovništvo se istovremeno javlja se kao input u proizvodnom procesu (proizvođač) i kao korisnik proizvodnih rezultata (potrošač).

5. Stanovništvo kao proizvođač • U ulozi proizvođača pojavljuje se samo jedan deo stanovništva. Ovde spadaju svi zaposleni koji proizvode proizvode i usluge tj. zaposlena lica. • Svaka zemlja treba da teži punoj zaposlenosti – gornja granica raspoloživog radnog potencijala. • Iskorišćenost radnog potencijala zavisiodekonomskihmogućnosti zemlje, njenog privrednog sistema i vođenja ekonomske politike.

6. Stanovništvo kao potrošač • U ulozi potrošača pojavljuje se celokupno stanovništvo jedne zemlje i ono čini domaće tržište. • Rast stanovništva određuje donju granicu rasta proizvodnje (rast proizvodnje trebao bi da prati rast stanovništva). • Privredni rast i razvoj traži da se proizvodnja povećava brže od stanovništva, što utiče na povećanje proizvodnje po stanovniku (per capita). • Nerazvijene zemlje uglavnom imaju visoke stope rasta stanovništva (oko 3% god), a visoko i srednje razvijene imaju niži (oko 1% god). To znači da je za održavanje per capita proizvodnje nerazvijenim zemljama potreban brži rast ukupne proizvodnje nego razvijenijim.

7. Broj stanovnika u svetu • Od početka civilizacije do danas stranovništvo konstantno raste. • Nakon II svetskog rata sledi period velikog demografskog rasta. • Danas u svetu živi 7 milijardi ljudi. • 31. oktobra 2011. godine UN su objavile da na planeti ima 7 milijardi ljudi.

9. Procena porasta stanovništva • Broj stanovnika se postepeno povećavao, a pravu eksploziju doživljava u XX veku. • Premaposlednjimprocenama UN, do 2050. godinenaZemljićebiti 9,2milijardiljudi, a višeod 10 milijardi do krajaveka. • Prosečna godišnja stopa rasta stanovništva je 1,10%.

10. Procena porasta stanovništva

11. 1

12. Problemi • Tesno povezano sa demografskim rastom u svetu je siromaštvo, zaštita životne sredine, nekontrolisano trošenje prirodnih resursa i sl. • Siromaštvo je danas naročito prisutno u nerazvijenim zemljama i ZUR, koje imaju veliki broj stanovnika. • Čak 20% ukupnog stanovništva u nerazvijenim zemljama je siromašno (Afrika i deo južne Azije). • U ovim zemljama nije broj stanovnika glavni razlog siromaštva, ali je bitan faktor koji otežava ekonomski razvoj. • S druge strane, u razvijenim zemljama smanjuje se broj stanovnika.

13. Za svaku zemlju prikazano je učešće stanovništva koje živi sa manje od 1.25 USD dnevno.

15. Rešenja • Kontrolisani rast stanovništva određenim merama populacione politike, • Modernizacija sistema socijalne zašite, • Ubrzavanje ekonomskog razvoja u nerazvijenim zemljama i ZUR, • Povećanje zaposlenosti • Veće materijalne pomoći, • Borba protiv diskriminacije.

16. Zaključak • Stanovništvo je značajan faktor privrednog razvoja zemlje i jedan od osnovnih nosioca privrednog rasta nacionalne ekonomije. • Potrebno je posebno sagledati: • obim, • dinamiku i • strukturu stanovništva zemlje.