Europejski Fundusz Morski i Rybacki (EFMR) Perspektywa finansowa na lata 2014-2020

1. Europejski Fundusz Morski i Rybacki (EFMR)Perspektywa finansowa na lata 2014-2020 Gdynia 9 stycznia 2012 r.

2. Europejski Fundusz Morski i Rybacki Cele EFMR • promowanie zrównoważonego i konkurencyjnego rybołówstwa i akwakultury; • Wspieranie zintegrowanej polityki morskiej UE; • promowanie zrównoważonego i sprzyjającego włączeniu społecznemu rozwoju terytorialnego obszarów rybackich (włącznie z akwakulturą i rybołówstwem śródlądowym); • przyczynianie się do wdrażania WPRyb

3. Europejski Fundusz Morski i Rybacki Budżet EFRM na lata 2014 – 2020, wg cen bieżących, wynosi 6, 567 mld euro. Dla porównania, budżet Europejskiego Funduszu Rybackiego (EFR) na lata 2007 – 2013, wynosi ok. 3,8 mld euro*. Kwota 6,567 mld euro przeznaczona jest na: • rybołówstwo i akwakluturę, • zintegrowaną politykę morską, • wspieranie organizacji rynku rybnego, • inspekcję i kontrolę, • zbieranie danych. * wg cen z 2004 r.

4. Europejski Fundusz Morski i Rybacki Do wsparcia z EFMR nie kwalifikują się: a) operacje zwiększające zdolność połowową statku; b) budowa nowych statków rybackich, wycofywanie z eksploatacji lub przywóz statków rybackich; c) tymczasowe zaprzestanie działalności połowowej; d) połowy eksperymentalne; e) przeniesienia własności przedsiębiorstwa; f) bezpośrednie zarybianie, o ile nie zostało wyraźnie określone w unijnym akcie prawnym jako środek ochrony lub w przypadku zarybiania eksperymentalnego. Wsparciem z EFMR nie objęta jest również wymiana ani modernizacja głównych lub dodatkowych silników statków rybackich.

5. Europejski Fundusz Morski i Rybacki ! Wielkość alokacji środków finansowych EFMR dla poszczególnych państw członkowskich ustala się na podstawie następujących kryteriów obiektywnych*: • poziom zatrudnienia w sektorze rybołówstwa i akwakultury; • poziom produkcji w sektorze rybołówstwa i akwakultury; • udział floty łodziowego rybołówstwa przybrzeżnegow ogólnej flocie rybackiej * powyższe kryteria nie mają zastosowania przy ustalaniu wielkości alokacji środków finansowych w odniesieniu do komponentu kontroli i egzekwowania, oraz gromadzenia danych.

6. Europejski Fundusz Morski i Rybacki Intensywność pomocy publicznej Zasada ogólna: max intensywność pomocy publicznej to 50% całkowitych kwalifikowalnych wydatków związanych z operacją. Wyjątki: - 100% całkowitych kwalifikowalnych wydatków związanych z operacją, jeśli: • beneficjent jest podmiotem prawa publicznego, • operacja dotyczy dopłat do przechowywania w ramach środków dotyczących wprowadzania do obrotu i przewarzania, • operacja dotyczy gromadzenia danych. - między 50% a 100% całkowitych wydatków kwalifikowalnych, jeśli operację przeprowadza się w zakresie zrównoważonego rozwoju obszarów rybackich i jeśli spełnia ona jedno z poniższych kryteriów: • interes zbiorowy, • beneficjent zbiorowy, • publiczny dostęp do wyników operacji, • innowacyjne właściwości projektu na szczeblu lokalnym.

7. Europejski Fundusz Morski i Rybacki Dodatkowe punkty procentowe: • operacje związane z łodziowym rybołówstwem przybrzeżnym, (wzrost nawet o 25%); • realizowane przez rybaków lub innych beneficjentów zbiorowych nieobjętych zakresem zrównoważonego rozwoju obszarów rybackich (wzrost o 10%); • wdrażane przez organizacje producentów lub zrzeszenia organizacji producentów (wzrost nawet o 20%); • wdrażane przez przedsiębiorstwa niespełniającedefinicji MŚP nakłady będą zmniejszone o 20%.

8. Europejski Fundusz Morski i Rybacki STRUKTURA FUNDUSZU EFMR Nie ma już podziału na osie priorytetowe. Bloki tematyczne związane z tradycyjnie rozumianym wsparciem sektora rybackiego: • zrównoważony rozwój rybołówstwa; • zrównoważony rozwój akwakultury; • zrównoważony rozwój obszarów rybackich. Ponadto w projekcie znalazły się nowe komponenty: • zintegrowana polityka morska • wprowadzanie do obrotu i przetwarzanie produktów rybołówstwa • kontrola i egzekwowanie • gromadzenie danych

9. Europejski Fundusz Morski i Rybacki Zrównoważony rozwój rybołówstwa OPERACJE INWESTYCYJNE: Zdrowie i bezpieczeństwo na statkach rybackich – operacje inwestycyjne - wsparcie przyznaje się rybakom lub właścicielom statków rybackich, OPERACJE NIEINWESTYCYJNE: • Innowacje • Usługi doradcze • Partnerstwo między naukowcami a rybakami • Promowanie kapitału ludzkiego i dialogu społecznego • Ułatwianie różnicowania działalności i tworzenia miejsc pracy • Wsparcie dla systemów przekazywalnych koncesji połowowych w ramach WPRyb • Wsparcie dla wdrażania środków ochrony w ramach WPRyb • Zmniejszanie oddziaływania rybołówstwa na środowisko morskie • Innowacje związane z ochroną morskich zasobów biologicznych • Ochrona i odbudowa różnorodności biologicznej i ekosystemów morskich w ramach zrównoważonej działalności połowowej • Łagodzenie klimatu

10. Europejski Fundusz Morski i Rybacki 12) Jakość produktów i wykorzystanie niechcianych połowów 13) Porty rybackie, miejsca wyładunku i przystanie Cel: - podnoszenia jakości wyładowanych produktów, - zwiększania efektywności energetycznej, - przyczyniania się do ochrony środowiska lub poprawy bezpieczeństwa i warunków pracy. Zakres: poprawa infrastruktury portów rybackich lub miejsc wyładunku w celu: - poprawy zbiórki odpadów, a w szczególności odpadów wyrzucanych z morza, - jak najlepsze wykorzystanie niechcianych połowów stad handlowych i waloryzację niewykorzystanych elementów złowionych ryb, - możliwe inwestycje związane z budową lub modernizacją przystani. Wsparcie nie obejmuje budowy nowych portów, nowych miejsc wyładunki lub nowych miejsc do sprzedaży ryb. 14) Rybołówstwo śródlądowe – operacje inwestycyjne. Zaproponowane w projekcie rozporządzenia „funduszowego” rozwiązania są zbieżne z obecnymi w rozporządzeniu Rady nr 1198/2006 – do negocjacji z Komisją.

11. Europejski Fundusz Morski i Rybacki Zrównoważony rozwój akwakultury • Innowacje • Inwestycje w akwakulturę prowadzoną na morzu i niezwiązaną z żywnością • Nowe formy dochodów i wartość dodana – operacje inwestycyjne: • podnoszenie wartości produktów akwakultury, • różnicowania dochodów (w ramach sektora akwakultury) • różnicowania dochodów (działalność dodatkowa spoza sektora akwakultury) • Usługi z zakresu zarządzania, zastępstw i doradztwa dla gospodarstw akwakultury – operacje nieinwestycyjne. • Promowanie kapitału ludzkiego i tworzenia sieci kontaktów – operacje nieinwestycyjne. • Zwiększanie potencjału terenów hodowli w ramach akwakultury – operacje nieinwestycyjne i inwestycyjne – beneficjentami wsparcia są wyłącznie podmioty prawa publicznego.

12. Europejski Fundusz Morski i Rybacki • Zachęcanie rolników do podjęcia działalności w sektorze akwakultury – operacje nieinwestycyjne i inwestycyjne – wsparcie przyznaje się rolnikom rozpoczynającym działalność w sektorze akwakultury. • Promowanie akwakultury oferującej wysoki poziom ochrony środowiska – operacje inwestycyjne – możliwe wsparcie inwestycji m.in. w zakresie zakupusprzętu chroniącego gospodarstwa akwakultury przed dzikimi drapieżnikami pozostającymi pod ścisłą ochroną na podstawie dyrektywy Rady i Parlamentu 2009/147/EWG i dyrektywy Rady 92/43/WE. • Przejście na systemy ekozarządzania i audytu oraz na akwakulturę ekologiczną – operacje nieinwestycyjne (rekompensaty). • Akwakultura świadcząca usługi w zakresie ochrony środowiska – operacje nieinwestycyjne (rekompensaty) – wsparcie przyznaje się tylko tym beneficjentom, którzy zobowiązują się do spełniania przez co najmniej pięć lat wymogów związanych ze środowiskiem wodnym, które maja szerszy zakres niż zwykłe stosowanie prawa unijnego i krajowego. EFMR może wspierać: • metody akwakultury zgodne ze szczególnymi potrzebami środowiskowymi i podlegające szczególnym wymogom w zakresie zarządzania, wynikającym z wyznaczenia obszarów sieci NATURA 2000;

13. Europejski Fundusz Morski i Rybacki b)udział w ochronie i rozmnażaniu ex-situ zwierząt wodnych w ramach programów ochrony środowiska i odbudowy różnorodności biologicznej, opracowanych przez organy publiczne lub prowadzone pod ich nadzorem; c)formy ekstensywnej akwakultury, w tym ochronę i poprawę środowiska, różnorodności biologicznej i zarządzania krajobrazem oraz tradycyjnymi cechami terenów akwakultury. • Środki zdrowia publicznego - operacje nieinwestycyjne. • Środki dotyczące zdrowia i dobrostanu zwierząt - operacje nieinwestycyjne. • kontrola i zwalczanie chorób w sektorze akwakultury zgodnie z warunkami decyzji Rady 2009/470/WE w sprawie wydatków w dziedzinie weterynarii; • dobrostan zwierząt w akwakulturze; • leki weterynaryjne • Ubezpieczenie zasobów akwakultury – • niekorzystne zjawiska klimatyczne; • nagłe zmiany jakości wody; • choroby w akwakulturze lub zniszczenia obiektów produkcyjnych.

14. Europejski Fundusz Morski i Rybacki Zrównoważony rozwój obszarów rybackich Ogólne zasady rozwoju obszarów zależnych od rybactwa po 2013 r. określone zostały w projekcie rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów*. Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju (LSR) finansowane będzie w sposób wielofunduszowy, tj. obejmujący również EFRROW (LEADER) oraz inne fundusze UE. Wybór LGD dokonywany będzie kolektywnie przez organ złożony z przedstawicieli instytucji zarządzających poszczególnymi programami operacyjnymi. LSR obejmować będzie wszystkie cele realizowane na danym obszarze. 1 lokalna grupa działania (LGD) na danym obszarze kilka źródeł finansowania jeden fundusz wiodący. *Wniosek Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego objętych zakresem wspólnych ram strategicznych oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Spójności, oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1083/2006

15. Europejski Fundusz Morski i Rybacki LGD w sektorze rybołówstwa (EFMR jako fundusz wiodący) • LGD, podobnie jak dotychczas łączyć będzie interesy i cele sektora prywatnego, publicznego i społecznego (tzw. trójsektorowość); • W celu realizacji priorytetów LGD zapewniają znaczną reprezentację sektorów rybołówstwa i/lub akwakultury. • Wyodrębnienie priorytetów sektora rybackiego na danym obszarze w tym: • opis i uzasadnienie sektora rybactwa w lokalnej grupie działania; • uzasadnienie proponowanego budżetu w ramach EFMR i podziału zasobów między określone priorytety;

16. Europejski Fundusz Morski i Rybacki Ogólne wsparcie na rzecz rozwoju lokalnego obejmuje • koszty pomocy na przygotowanie LGD i lokalnej strategii rozwoju; • realizację operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego; • współpracę z innymi LGD; • koszty bieżące i związane z aktywizacją w ramach strategii rozwoju lokalnego do wysokości 25 % całkowitych wydatków publicznych poniesionych w ramach strategii rozwoju lokalnego.

17. Europejski Fundusz Morski i Rybacki EFMR w ramach środków dotyczących wprowadzania do obrotu i przetwarzania przewiduje możliwość wsparcia projektów w następującym obszarze: 1) Wspieranie opracowywania i realizacji planów produkcji i wprowadzania do obrotu. 2) Dopłaty do przechowywania. 3) Poprawa warunków wprowadzania do obrotu: • gatunków zbyt rozpowszechnionych lub niedostatecznie eksploatowanych, • niechcianych połowów wyładowanych zgodnie z art. 15 [rozporządzenia w sprawie wspólnej polityki rybołówstwa] i art. 8 lit. b) tiret drugi [rozporządzenia (UE) nr w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury], • produktów uzyskanych za pomocą metod o niewielkim oddziaływaniu na środowisko naturalne lub produktów akwakultury ekologicznej zgodnie z definicjami zawartymi w rozporządzeniu Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej. 4) Promowanie jakości produktów rybołówstwa i akwakultury poprzez ułatwianie: • składania wniosków o rejestrację danego produktu zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 510/2006, • certyfikacji i promowania, zwłaszcza produktów rybołówstwa i akwakultury prowadzonych w sposób zrównoważony oraz metod przetwarzania przyjaznych dla środowiska, • bezpośredniego wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa przez rybaków zajmujących się rybołówstwem przybrzeżnym. 5) Tworzenie organizacji producentów, zrzeszeń organizacji producentów lub organizacji międzysektorowych 6) Prowadzenie kampanii promujących produkty rybołówstwa i akwakultury

18. Europejski Fundusz Morski i Rybacki EFMR w ramach komponentu kontrola i egzekwowanie przewiduje możliwość wsparcia projektów w następujących obszarach: • zapewnienie identyfikowalności produktów rybołówstwa i akwakultury, • wdrażanie programów służących analizie danych i wymianie informacji, • zapewnienie alternatywnych systemów wykrywania ruchu statków rybackich (np. VDS) oraz systemów telewizji przemysłowej (CCTV), • zakup lub opracowanie sieci informatycznych umożliwiających przetwarzanie i przesyłanie danych z zakresu rybołówstwa, • modernizacja i zakup statków patrolowych oraz statków powietrznych i śmigłowców, • zakup urządzeń umożliwiających pomiar mocy silników i sprzętu do ważenia, • projekty pilotażowe dotyczące kontroli rybołówstwa, • wspieranie innych systemów z zakresu kontroli, inspekcji i egzekwowania.

19. Europejski Fundusz Morski i Rybacki EFMR w ramach komponentu gromadzenie danych przewiduje możliwość wsparcia projektów w następujących obszarach: • gromadzenie, zarządzanie oraz wykorzystywanie pierwotnych danych biologicznych, technicznych, środowiskowych i społeczno gospodarczych na potrzeby analizy naukowej i wdrażania WPRyb, • krajowe wieloletnie programy pobierania próbek, • prowadzone na morzu monitorowanie rybołówstwa przemysłowego i połowów rekreacyjnych, • prowadzenie badań na morzu.

20. Europejski Fundusz Morski i Rybacki Kwalifikowalność wydatków i czas trwania - informacje ogólne W myśl art. 55 rozporządzenia (UE) w sprawie wspólnych przepisów wynika m.in.: Kwalifikowalność wydatków ustala się na podstawie przepisów krajowych, z wyjątkiem przypadków, w których szczegółowe przepisy zostały ustanowione w rozporządzeniu (UE) w sprawie wspólnych przepisów lub na jego podstawie bądź w przepisach dotyczących poszczególnych funduszy lub na ich podstawie. Operacje nie mogą zostać wybrane do wsparcia (…) jeżeli zostały one fizycznie ukończone lub w pełni zrealizowane przed złożeniem do instytucji zarządzającej wniosku o finansowanie w ramach programu operacyjnego, niezależnie od tego, czy wszystkie powiązane płatności zostały dokonane przez beneficjenta.

21. Europejski Fundusz Morski i Rybacki Następujące koszty nie kwalifikują się do wkładu z funduszy objętych zakresem wspólnych ram strategicznych: • odsetki od zadłużenia; • zakup gruntów niezabudowanych i zabudowanych na kwotę przekraczającą 10% łącznych wydatków kwalifikowalnych dla danej operacji. W wyjątkowych i należycie uzasadnionych przypadkach może zostać dozwolony wyższy odsetek dla operacji dotyczących ochrony środowiska naturalnego; • podatek od wartości dodanej (VAT).

22. Europejski Fundusz Morski i Rybacki Dopuszczalność wniosków i operacje niekwalifikowalne (Art. 12) 1. Na określony okres czasu ze wsparcia w ramach EFMR wyłącza się wnioski składane przez następujące podmioty gospodarcze: a) podmioty gospodarcze, które dopuściły się poważnego naruszenia na podstawie art. 42 rozporządzenia (WE) nr 1005/2008 (ustanawiające wspólnotowy system zapobiegania nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom oraz ich powstrzymywania i eliminowania) lub art. 90 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1224/2009 (ustanawiające wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa); b) podmioty gospodarcze, które uczestniczą w działalności statków rybackich znajdujących się we wspólnotowym unijnym wykazie statków NNN zawartym w art. 40 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1005/2008, zarządzają takimi statkami rybackimi lub posiadają takie statki rybackie; c) podmioty gospodarcze, które w inny sposób naruszyły przepisy WPRyb, tym samym powodując poważne zagrożenie dla trwałości zasobów. 2. Wnioski złożone przez podmioty gospodarcze, które dopuściły się nieprawidłowości dotyczących EFR lub EFMR, wyłącza się ze wsparcia na określony okres czasu.

23. Europejski Fundusz Morski i Rybacki System zarządzania Państwa członkowskie wyznaczają dla każdego programu operacyjnego następujące organy: • Instytucję zarządzającą odpowiedzialną za zarządzanie danym programem, którą może być publiczny lub prywatny podmiot działający na poziomie krajowym lub regionalnym, albo samo państwo członkowskie, jeżeli wykonuje to zadanie, • Akredytowaną agencję płatniczą, • Jednostkę certyfikującą. Państwo członkowskie lub instytucja zarządzająca może wyznaczyć co najmniej jedną instytucję pośredniczącą, w tym samorządy regionalne lub lokalne lub organizacje pozarządowe, do zarządzania operacjami w ramach programu operacyjnego i ich realizacji.

24. Europejski Fundusz Morski i Rybacki DO DYSKUSJI 1. Wielkość alokacji środków finansowych EFMR dla poszczególnych państw członkowskich : • poziom zatrudnienia w sektorze rybołówstwa i akwakultury; • poziom produkcji w sektorze rybołówstwa i akwakultury; • udział floty łodziowego rybołówstwa przybrzeżnegow ogólnej flocie rybackiej II. Definicja rybaka: - osoba, której zajęciem – uznanym przez państwo członkowskie – jest zawodowe rybołówstwo na pokładzie czynnego statku rybackiego lub zbieranie organizmów morskich – bez użycia statku rybackiego