MMO ANKARA ŞUBE Su Arıtım Sistemleri Eğitim ve Tanıtım Toplantısı 23/Şubat/2005

1. MMO ANKARA ŞUBE Su Arıtım Sistemleri Eğitim ve Tanıtım Toplantısı 23/Şubat/2005 www.makrocevre.com.tr

2. Program • Bölüm: • * Genel Arıtım Teknikleri • *Sistem örnekleri • 2. Bölüm: • * Sık Sorulan Sorular www.makrocevre.com.tr

3. Su arıtım eşdeğeri olarak kullanılan terimler nelerdir.. Su ıslahı Su tasfiye Su iyileştirme Su hazırlama Deiyonizasyon Demineralizasyon www.makrocevre.com.tr

4. Başlıca su arıtım teknikleri nelerdir.. Tortu filtrasyonu Kum filtreleri Antrasit filtreler Dual media filtreleri Klor ve/veya organik madde giderimi Aktif karbon Yumuşatma Yumuşatıcılar Demineralizasyon Ters osmoz cihazları Reçineli deiyonize sis. Dezenfeksiyon Klorlama Ultraviyole Ozonlama www.makrocevre.com.tr

5. Tortu filtrasyonu niçin kullanılır.. Sudaki toz, kum, pas vs.. gibi askıda katı partiküllerden kaynaklanan bulanıklığı gidermek için kullanılır. www.makrocevre.com.tr

6. Tortu filtrelerindeki ana parçalar nelerdir.. • Otomasyon • Timer kontrollüdür. İthal’dir. Klapeli ve motorlu vanadır veya diyafram vanalardan oluşan bir set’tir. • 2. Tank • Polyester veya galvanizdir. Polyester tanklar ithaldir. • 3. Filtre iç malzemesi • Kum yerli, antrasit ithaldir. www.makrocevre.com.tr

7. Tortu filtrasyonu nasıl çalışır.. Kum tanelerinin veya antrasit’in Wan der vals vs.. gibi çekim kuvvetleri, mikron mertebesinde küçük olan tozları kendilerine çeker. Toz, kum tanesine gider yapışır. Pislik tutucudan farklıdır. Pislik tutucu elek prensibi ile çalışır. Suyun bulanıklığını gideremez. Kum, antrasit veya dual madia filtreleri ise adsorpsiyon prensibi ile çalışırlar. Suyu berraklaştırılar. Pislik tutucular sık tıkanırlar ve su geçişine izin vermezler. Filtreler ise kolay tıkanmazlar. Filtreler tam otomatik zaman saatli geri yıkamalıdır. 16 tip standart kum filtresi, 16 adet ise antrasit filtremiz vardır. www.makrocevre.com.tr

8. Tortu filtrasyonunda geri yıkamaya nasıl karar verilir.. Bizim kullandığımız sistem timer kontrolüdür. Haftada bir geri yıkama genellikle kullanılan sıklıktır. Suyun kalitesine göre bu, daha da sıklaştırılabilir. Timer en sık 24 saatte bir geri yıkama yapabilir. Fark basınç presostatı ile de yıkama kararı verilebilir. Fark basınç presostatı dezavantajı şudur; Eğer basınç farkı oluşmazsa, filtre uzun süre geri yıkama yapmaz. Bu durumda ise tank içindeki filtre malzemesinde bloklaşma olabilir. www.makrocevre.com.tr

9. Aktif karbon niçin kullanılır, nasıl çalışır.. Belediyeler tarafından suya dezenfeksiyon amacı ile aktif klor katılır. Aktif karbon filtre, aktif kloru tutar. Aktif karbon çok gözenekli bir maddedir. 1 gramının yüzeyi bir futbol sahası genişliğindedir. Bu minik gözeneklerde aktif klor ve organik maddeler tutulurlar. Aktif karbon bir çeşit kömürdür. 16 tip standart aktif karbon filtremiz vardır. Konstrüksiyonu kum veya antrasit filtresinin aynısıdır. www.makrocevre.com.tr

10. Yumuşatıcı niçin kullanılır.. Suda bulunan kalsiyum(Ca) ve magnezyum(Mg) iyonları sertlik yaparlar. Bu iyonlar özellikle su ısıtıldığında hızla çökelirler ve geçtikleri yüzeyde kireçlenme-kışır tabakası yaparlar. Bu kireçlenme boruları tıkar, ısı alış verişini engelleyerek, enerji tüketimini arttırır. www.makrocevre.com.tr

11. Yumuşatıcıdaki ana parçalar nelerdir.. • Otomasyon, timer kontrollüdür. İthal’dir. Klapeli ve motorlu vanadır veya diyafram vanalardan oluşan bir set’tir. • 2. Reçine tankı, polyester veya galvanizdir. Polyester tanklar ithaldir. • 3. Reçine, ithaldir. • 4. Tuz kabı, polietilen depodur. Yerlidir. www.makrocevre.com.tr

12. Yumuşatmada tazelemeye nasıl karar verilir.. İki sistem kullanılır; 1. Timer kontrollü 2. Sayaçlı Günlük su tüketimi standart miktarda ise, timer uygundur. Değişken ise, sayaçlı sistem kullanılmalıdır. Sayaç kullanılan su miktarını ölçer. Mikroprosesör programlanan su tüketildiğinde yumuşatıcıyı tazelemeye alır. Tazeleme sırasında sert suyun tesisata gönderilmesi veya gönderilmemesi ayarlanabilir. www.makrocevre.com.tr

13. Tandem ile tekli cihazlar arasındaki fark nedir.. “Tandem”, ikiz tanklı cihaz anlamındadır. Tesisata hiç sert su gitmemesi isteniyorsa, yumuşak suyu depolama imkanı yoksa vs.. Tandem cihaz kullanılmalıdır. Bir tank devredeyken diğer tank tazeleme yapar ve beklemeye geçer. www.makrocevre.com.tr

14. İki tazeleme arası süre ne olmalıdır.. İki tazeleme arasında 8 saat süre olmasında fayda vardır. 6 saat kabul edilebilecek en sık tazeleme aralığı olmalıdır. www.makrocevre.com.tr

15. Ters osmoz niçin kullanılır.. Tuzlu su’dan tatlı su veya normal su’dan saf su elde etmek için ters osmoz cihazları kullanılır. TO cihazları sudaki iyonların %90-95’ini giderirler. www.makrocevre.com.tr

16. Ters osmoz nasıl çalışır.. TO membran delikleri 1-10 °A çapındadır. Bu küçük deliklerden ancak saf su molekülleri geçebilir. Suyu membranlardan geçişe zorlamak için 10 bar-70 bar arası basınç gerekir. 6 tip standart ters osmoz cihazımız vardır. www.makrocevre.com.tr

17. Dezenfeksiyon niçin kullanılır, nasıl çalışır.. Suda bulunan mikroorganizmaların öldürülmesi için suya dozaj pompası ile aktif klor katılır. Veya su, ultraviyole ışını yayan ampul etrafından geçirilir. UV ışınına maruz kalan mikroorganizmalar ölürler. 1 tip klor dozaj pompamız ve 11 tip UV cihazımız vardır. www.makrocevre.com.tr

18. UV ile klorlama arasındaki farklar nelerdir.. UV: *Kullanımı pratiktir. Sadece elektrik enerjisi kullanılır. *Kalıcı etkisi yoktur. *Tesisatta koruma yapmaz. *Ev, yemekhane gibi küçük debiler için kullanılabilir. *Bilinen herhangi bir zararlı etkisi yoktur. Klorlama: *Kalıcı etkisi vardır. *Eser miktarda aktif klor tesbiti bile, dezenfektasyonun gerçekleştiğinin göstergesidir. *Tüm tesisatı dezenfekte halde tutar. *İçme suyundan geri almak için aktif karbon filtre kullanılmalıdır. *THM oluşturarak kanserojen etki yaptığı iddiaları vardır. www.makrocevre.com.tr

19. Su ile ilgili standartlar nelerdir.. *İçme ve kullanma, TS 266, Nisan 1997 *Su filtreleri, TS 737, Nisan 1969 *Tank standardı, TS 1911, Mart 1989 *Purolite kataloğu, FDA 21-173.25 *İçme suyu standardı, ABD, Şubat 1996 *Elektronik kalite su, ASTM, 1990 *Yarı iletken üretimi, SEMI, 1989 *Klinik laboratuar standardı, NCCLS, 1991 *ABD Patolojistleri, 1991 *ASTM D-1193, 1991 *Enjeksiyon suyu, USP23, 15.11.96 www.makrocevre.com.tr

20. Cihaz seçimi ve şartname hazırlanması Projelendirme sırasında yapabileceklerimiz; *Birlikte keşif *Sistem seçimi *Cihaz seçimi *Şartname hazırlanması Tüm cihazlarımızın ayrı ayrı standart şartnameleri vardır. www.makrocevre.com.tr

21. Arıtım sistemine girecek suyun basınç ve debi sınırları nedir.. Basınç için genellikle üst sınır 6 bar, en çok 8 bar’dır. Debi için üst sınır yoktur. Ne kadar geniş borulama olursa iyidir. Basınç için alt sınır; Filtre ve yumuşatıcılar için 2 bar’dır. Bu basınç sistem çalışırken de sağlanmalıdır. UV’de suyu akıtacak kadar olmalıdır. TO’da sıfır veya pozitif olmalıdır. Debi için alt sınır; Eğer yeterli debi sağlanamazsa, çalışma basıncı düşer. Filtre ve yumuşatıcılardaki diyafram vanalar çalışamaz. Ters osmoz cihazı pompası hasar görebilir. Eğer cihazların su giriş çapları küçültülmezse debi yeterli olacaktır. www.makrocevre.com.tr

22. Arıtılmış su tesisata doğrudan mı yoksa bir ara depodan mı verilmeli.. Doğrudan tesisata verilecekse, tüm sistemin pik debiyi karşılayacak kadar büyük seçilmesi gerekir. Aşağıdaki alternatif maliyetlerin karşılaştırması yapılmalıdır; *Transfer hidroforu+mini arıtım sistemi+ara depo *Büyük arıtım sistemi Ara depolu sistem tercihimizdir. Su debisi standart olacağı için arıtım cihazlarında daha standart ayarlar yapılabilir. www.makrocevre.com.tr

23. Arıtım sistemi hidrofor yerine doğrudan pompa ile beslenebilir mi.. Mümkündür. Fakat mini switch’lerle otomasyon gerektirir ve sakıncaları çoktur. Tesisattaki basıncı presostat ile kontrol ederek pompaya kumanda vermek çok daha ucuz ve kolaydır. Presostatın su tesisatına bağlandığı yere aynı zamanda 25 veya 50 litrelik bir tank bağlanması da gerekir. www.makrocevre.com.tr

24. Suyun kalitesi hakkında hiç bir bilgi yoksa ne yapacağız.. *Su numunesi alınıp Makro’ya gönderilebilir. Numune 1 veya 1,5 litrelik temiz pet su şişesine alınmalıdır. *Belediye su idaresi, DSİ, hıfzısıhha gibi resmi kuruluşlarda veya özel laboratuarlarda analiz yaptırılabilir. www.makrocevre.com.tr

25. Su arıtım maddelerinin ömürleri nedir.. *Kumun ömrü sonsuzdur. Ancak kaçaklarla eksilebilir. *Antrasit kum gibidir. *Aktif karbon, askıda katı partiküllerle tıkanabilir veya aktif klorla dolabilir. Ömrü yaklaşık xx yıldır. *Reçinenin ortalama ömrü 5 yıl’dır. Aslında teorik olarak sonsuzdur. *Ters osmoz membranlarının ortalama ömrü 3 yıl’dır. *UV ampullerinin etkinlik süresi 8.000-9.000 saattir. www.makrocevre.com.tr

26. Demir veya nitrat arıtımı yapılabilir mi.. Evet yapılabilir. *Demir “klorlama+kum filtrasyonu” veya “permanganat+green sand” yöntemleri ile giderilebilir. *Nitrat giderimi için ise, aynı yumuşatma gibi reçineli sistem kullanılır. www.makrocevre.com.tr

27. Yumuşatıcı rejenerasyonunda hangi tip tuz kullanılmalı.. Yıkanmış ve fırınlanmış kaya tuzu maliyet-fayda açısından en uygun çözümdür. Villa veya laboratuar türü yerlerde bulunan ve tuz tüketimi yüksek olmayan cihazlar için tablet tuz da kullanılabilir. Tablet tuz, kaya tuzundan 4-5 kat pahalıdır. Yemeklik tuzun kullanılmasının sakıncası vardır. Su ile bulamaç haline gelir. Reçinenin üzerine bu şekilde emilirse, durulama zorlaşır. www.makrocevre.com.tr

28. Tandem cihaz veya tekli cihaz seçiminin kıstasları nelerdir.. www.makrocevre.com.tr

29. Su Tüketim Miktarları Tabloları TMMOB yayın no 122 Sıhhi Tesisat Proje Hazırlama Teknik Esasları www.makrocevre.com.tr

30. Su Tüketim Miktarları Tabloları TMMOB Yayın No 122 Sıhhi Tesisat Proje Hazırlama Teknik Esasları www.makrocevre.com.tr

31. TOPLANTIMIZA KATILDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ. www.makrocevre.com.tr