Şimdi insan haklarının gelişiminde önemli olan bazı gelişmeleri göreceğiz.

1. Bu Slayt Sosyal Bilgiler konularını daha iyi öğrenebilmek ve öğretebilmek için hazırlanmıştır Demokrasinin Serüveni Ünitesi 4. Kazanıma (Tarihsel belgelerden yola çıkarak insan haklarının gelişim sürecini analiz eder) uygun olarak hazırlanmıştır. İstek ve önerilerinizi www.sosyalbilgiler.bizsitemizden veya erkanhoca@hotmail.com mail adresimden iletebilirsiniz Erkan İsanmaz

2. İnsanlar arasında din, dil, ırk, cinsiyet renk, yaş gibi ayırım yapmadan sevgi, saygı, dostluk duygularını geliştirmek ve tüm insanların insan onuruna yakışır şekilde yaşamasını sağlamak için sahip olduğu hakların hepsine “ İnsan Hakları” denir.

3. Şimdi insan haklarının gelişiminde önemli olan bazı gelişmeleri göreceğiz.

4. Mezopotamya'da M.Ö 1795 -1750 yıllarında hükümdarlık yaptım. İnsanların yasalarla iyi yönetileceğine inandığım için “Hammurabi Kanunları” nı yaptım. Ben Babil Hükümdarı Hammurabi. Daha önceden beni ve ülkemi biliyorsunuzdur ama ben size tekrar ülkemin yerini hatırlatayım.

5. Kanunları yapabilmek için önce Adalet tanrımız Samash’tan yetki aldım. Kanunları Akadça olarak 282 madde olarak yazdırdım. Şimdi birkaç tane kanunumu göstereyim

6. Sağlam yapılmadığı için yıkılarak içindekilerin ölümüne sebep olan binanın ustası da öldürülür. • Ameliyat sırasında hastası ölen doktorun elleri kesilir. • Bir insan kendisi ile eşit olan birinin dişini kırarsa onunda dişi kırılır. • Bir insan başka bir insanın gözünü çıkarırsa onunda gözü çıkarılır Bu kanunda insan hakları gözetilmiş mi? Doktorun ellerinin kesilmesi cezası hasta ölümlerin azalmasını sağlamış olabilir mi? Dişe karşılık diş cezası verilmesi, cezaların karşılıklı olması anlamına gelir mi? Kısasa kısas olan bu cezalar insan hakları açısından bugün kü duruma benziyor mu?

7. Bu döneme İslamiyet’in gelmesi son vermiş ve insan hakları açısından önemli gelişmeler olmuştur Bunlardan biriside Peygamber efendimizin VedaHutbesi’dir İslamiyet'ten önce arap yarımadası için Cahiliye dönemi dendiğini ve insan hakları açısından çok kötü uygulamaların olduğunu biliyorsunuzdur.

8. Cahiliye devrinde güdülen kan davaları da tamamen kaldırılmıştır. • Kaldırdığım ilk kan davası da Abdulmuttalib’in torunu Rebîa’nın kan davasıdır. Kan davaları insan haklarından hangisinin ihlali anlamına gelmektedir?

9. Ey insanlar! • Kadınların haklarına riayet etmenizi ve bu hususta Allah’tan korkmanızı tavsiye ederim. • Siz kadınları Allah emaneti olarak aldınız. Ey Müslümanlar! diye değil de Ey İnsanlar! diye hitap etmesinin nedeni ne olabilir? Kadınlara da haklar verilmesi insan hakları açısından uygun mudur?

10. Arab’ın Arap olmayana, Arap olmayanında Araba, takvadan başka bir üstünlüğü yoktur. İnsanlar arasında üstünlük olmadığını söylemesi insan haklarına benziyor mu?

11. İnsan hakları açısından önemli bir gelişmede İngiltere de 1215 de yayınlanan “Magna Carta Libertatum” dur

12. Ben İngiltere Kral’ı John. 1215 de soylularla beraber Magna Carta’yı imzaladık. Bu sözleşme ile sınırsız olan yetkilerimi kendim kısıtladım.

13. Özgür hiç kimse yargılanmadan, hapsedilmeyecek, malı alınmayacak, sürgün edilmeyecek veya zarara uğratılmayacak. Hukukun üstünlüğü kabul edilmiş midir? Sadece özgür kişilere bu hakların verilmesi insan hakları açısından uygun mudur?

14. İnsan haklarına bizim atalarımızda katkıda bulunmuştur. Avrupa'nın Muhteşem dediği, bizim Kanuni dediğimiz Sultan Süleyman

15. Bir kimse kasten başka birisinin gözünü çıkarır veya dişini kırarsa kısas uygulanır • Devlet askerleri, biçimleyip el ile yolunan ottan zorla vergi alırlarmış kaldıralım… savaş esnasında bile askerler arı kovanlarına (hayvanlara) dokunmasınlar. Kısas uygulanması hangi kanunlara benziyor? Siz olsaydınız nasıl bir çözüm bulmaya çalışırdınız? Askerlere niye böyle bir yasaklama getirmiş olabilir?

16. İnsan haklarında en önemli adımlardan birisi 1789 da Fransa’da yayınlanan İnsan Hakları Bildirgesi’dir

17. Kimse inançlarından dolayı kınanamaz • Hiç kimse yasaların gösterdiği durumlar dışında suçlanamaz • İnsanlar özgür ve eşit doğarlar • Hak ve özgürlüklerin sınırı yasalardır, özgürlük bir başkasını rahatsız etmeyen her şeyi yapabilmedir. Neden insan haklarındaki en önemli, gelişmelerden biri olarak gösterilmiş olabilir Daha önceki gelişmeler ile benzer ve farklı yanları nelerdir?

18. Bizdeki anayasal düzene geçiş II. Abdülhamit döneminde ilan edilen Kanun-i Esasi ile gerçeklemiştir.

19. 23 Aralık 1876 da Kanun-i Esasi ilan edilerek Meşrutiyet yönetimine geçilmiştir. Meclis-i Mebusan’a halkın temsilcileri katılmıştır.

20. Bir kanuna dayalı olmadığı sürece kimseden vergi ve buna benzer para alınamaz. • Osmanlı devleti sınırlarındaki herkes kişisel hürriyete sahiptir. Hiç kimse başkalarının hürriyetine zarar veremez Vergi alınabilmesi için gerekli olan şart nedir? Din serbestliği olması sizce insan haklarına uygun mudur?

21. Özellikle II. Dünya savaşından sonra önem verilmiş ve 10 Aralık 1948 de İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi yayınlanmıştır. Birleşmiş Milletlerin kurucu üyesi olan Türkiye bu beyannameyi ilk onaylayan ülkelerden birisi olmuştur. İnsan hakları tüm insanları ilgilendirdiği için uluslar arası evrensel belgelerle de korunmuştur.

22. Herkesin yaşama ve kişi özgürlüğü ve güvenlik hakkı vardır. Hiç kimseye işkence ya da zalimce, insanlık dışı ya da onur kırıcı davranış ve ceza uygulanamaz. Herkes yasa önünde eşittir Kimsenin özel yaşamı, ailesi, konutu ya da haberleşmesine keyfi olarak karışılamaz, şeref ve adına saldırılamaz En temel insan hakkı hangisidir? Türkiye bu bildirgeye neden imza atmış olabilir?

23. İnsan hakları konusunda, Türkiye’nin de onayladığı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, 1950 de imzalanmıştır.

24. Yaşamak, hürriyet ve kişiemniyeti her ferdin hakkıdır Hiç kimse işkenceye tutulamaz Kanun önünde herkes eşittir Hiç kimse keyfi olarak alıkonamaz. Hiç kimse zorla çalıştırılamaz Herkes özel ve aile hayatına, konutuna ve haberleşmesin saygı gösterilme hakkına sahiptir İnsan Hakları Evrensel Beyannamesine benziyor mu? Son madde hangi durumlarda sınırlandırılabilir?

25. Kamu güvenliği ve kamu sağlığını sağlamak için kanunlar çerçevesinde bazen bu haklar sınırlandırılabilir. Düşük kaliteli kömür satılması yasaklanabilir mi? Niçin Ruhsatsız tabanca taşımak neden yasaktır?

26. M. Kemal Atatürk insan hakları açısından hangi çalışmaları yapmıştır.

27. “Savaş, zarurî ve hayatî olmalıdır. Milleti savaşa götürünce, vicdanımda acı duymamalıyım. Öldüreceğiz diyenlere karşı, ölmeyeceğiz diye savaşa girebiliriz. Lâkin; millet hayatı tehlikeye maruz kalmadıkça, savaş bir cinayettir.” M. Kemal Atatürk Atatürk’e göre hangi durumlarda savaş yapılabilir? Savaşa karşı olmak ile insan hakları arasında nasıl bir ilişki vardır?

28. Hakların birincisi yaşama hakkıdır. Diğer bütün haklara mukabil vazifeler, hep yaşama hakkına dayanır… her insan aynı zamanda hem kendine ait bir takım haklara sahiptir, hem de başkalarına ait hakların kendine yüklediği bir takım vazifelere sahiptir. M. Kemal Atatürk Atatürk’e ve insan haklarına göre en temel hak hangisidir?

29. İnsan Hakları Gelişimi Kralın yetkilerinin kısıtlandığı ilk anlaşma Bir insan başka bir insanın gözünü çıkarırsa onunda gözü çıkarılır Cahiliye devrinde güdülen kan davaları da tamamen kaldırılmıştır. Hiç kimseye işkence ya da zalimce, insanlık dışı ya da onur kırıcı davranış ve ceza uygulanamaz Osmanlı devleti sınırlarındaki herkes kişisel hürriyete sahiptir.

30. Neler Öğrendim İnsan hakları zamanla gelişmiştir İnsan Hakları çeşitli toplumların ve belgelerin katkısı ile gelişmiştir Cumhuriyetle beraber bir çok hak elde ettik Atatürk insan hak ve hürriyetlerine önem verirdi Kamu yararı için bazı ögürlükler kısıtlanabilir Türkiye Avrupa İnsan hakları sözleşmesini kabul etmiştir İnsan Hakları çeşitli belge ve yasalarla güvence altındadır

31. TEŞEKKÜRLER “Çocuklar konuları unutmamak için, tekrar etmeyi ve soru çözmeyi unutmayınız”