Edukacja zdrowotna w nowej podstawie programowej kształcenia ogólnego

1. Edukacja zdrowotna w nowej podstawie programowej kształcenia ogólnego Barbara Woynarowska Katedra Biomedycznych Podstaw Rozwoju i Wychowania Wydział Pedagogiczny Uniwersytet Warszawski

2. Cele zajęć • Przedstawienie statusu i miejsca edukacji zdrowotnej w nowej podstawie programowej • Identyfikacja problemów i potrzeb związanych z wdrażaniem edukacji zdrowotnej (EZ) i nową rolą nauczyciela wychowania fizycznego w szkole

3. Edukacja zdrowotna w szkole jest to proces dydaktyczno-wychowawczy, w którym dzieci i młodzież uczą się jak żyć aby: • zachować i doskonalić zdrowie własne i innych ludzi, • w przypadku choroby(urazu) aktywnie uczestniczyć w jej leczeniu, radzić sobie z nią i zmniejszać negatywne skutki

4. Cele współczesnej edukacji zdrowotnej Pomoc uczniom w: • poznawaniu siebie, śledzeniu przebiegu swojego rozwoju, identyfikowaniu i rozwiązywaniu problemów zdrowotnych • w zrozumieniu czym jest zdrowie, od czego zależy, dlaczego i jak należy o nie dbać • rozwijaniu poczucia odpowiedzialności za zdrowie własne i innych ludzi • wzmacnianiu poczucia własnej wartości i wiary w swoje możliwości • rozwijaniu umiejętności osobistych i społecznych sprzyjających dobremu samopoczuciu i pozytywnej adaptacji do zadań i wyzwań codziennego życia • przygotowaniu się do uczestnictwa w działaniach na rzecz zdrowia i tworzenia zdrowego środowiska w domu, szkole, miejscu pracy, społeczności lokalnej

5. Cechy współczesnej edukacji zdrowotnej • Uwzględnienie wszystkich aspektów zdrowia i czynników je warunkujących • Wykorzystanie różnych okoliczności: formalnych i nieformalnych programów i sytuacji pedagogicznych; korzystanie z różnych możliwości i służb w szkole i poza nią • Harmonizowanie informacji pochodzących z różnych źródeł • Tworzenie wzorców ze strony pracowników szkoły • Tworzenie warunków do praktykowania w szkole zachowań prozdrowotnych • Koncentracja na procesie uczenia się (aktywizacja uczniów) a nie tylko na nauczaniu

6. Edukacja zdrowotna • wspiera realizację podstawowych zadań szkoły • – zdrowie i dobre samopoczucie uczniów sprzyja • motywacji i dyspozycji do nauki, kreatywności, • dobrym relacjom międzyludzkim • jest fundamentem dla szkolnego programu • wychowawczego i programu profilaktyki

7. Istotą edukacji zdrowotnej w szkole jest nie tylko przekazywanie wiedzy ale przede wszystkim kształtowanie: • właściwych postaw wobec zdrowia • umiejętności życiowych umożliwiających uczniom (teraz i w przyszłości) dokonywanie wyborów sprzyjających zdrowiu oraz podejmowaniu działań na rzecz zdrowia własnego i innych ludzi oraz tworzenia zdrowego środowiska

8. 1999 - reforma systemu edukacji Ścieżka edukacyjna – edukacja prozdrowotna 2008 – reforma programowa „Ważnym zadaniem szkoły jest także edukacja zdrowotna, realizowana przez nauczycieli wielu przedmiotów, której celem jest kształtowanie u uczniów umiejętności dbania o zdrowie własne i innych ludzi i tworzenia środowiska sprzyjającego zdrowiu”(Preambuła podstawy programowej)

9. Obecna podstawa programowa • w III i IV etapie edukacyjnym • jest zgodna z modelem • zalecanym przez WHO: • Wiodący przedmiot – wychowanie fizyczne • Wymagania dotyczące zdrowia włączone • do wielu przedmiotów

12. Rozszerzenie zakresu edukacji zdrowotnej • o zagadnienia zdrowia psychospołecznego, • w tym umiejętności życiowe (osobiste • i społeczne) – dotychczas zaniedbany • obszar tej edukacji

13. Holistyczny model zdrowia – Simovska i wsp. 2006

14. Umiejętności życiowe (psychospołeczne) sprzyjają pozytywnym zachowaniom przystosowawczym, dzięki którym możemy radzić sobie z zadaniami i wyzwaniami codziennego życia. Umiejętności uwzględnione w podstawie programowej: - pozytywne myślenie, budowanie poczucia własnej wartości, wiary w siebie - podejmowanie decyzji - utrzymywanie dobrych relacji z innymi, dawanie i przyjmowanie wsparcia - rozwiązywanie problemów - gospodarowanie czasem - radzenie sobie z presją, krytyką, negatywnymi emocjami, stresem

15. Blok tematyczny „edukacja zdrowotna” –w gimnazjum i szkołach ponadgimnazjalnych • - jeden semestr, ok. 30 godzin – z puli zajęć • fakultatywnych WF • „Wysycenie” podstawy programowej WF • zagadnieniami dotyczącymi różnych aspektów • zdrowia • –

16. „Wychowanie fizyczne pełni ważne funkcje edukacyjne, rozwojowe i zdrowotne. Wspiera rozwój fizyczny, psychiczny i społeczny oraz zdrowie uczniów i kształtuje obyczaj aktywności fizycznej i troski o zdrowie w okresie całego życia. Pełni wiodącą rolę w edukacji zdrowotnej” Podstawa programowa. Uwagi do realizacji

17. Bloki tematyczne wymagań • w podstawie programowej WF • Szkoła podstawowa • Dbałość o ciało • Bezpieczeństwo • Zdrowie i choroby • Dominuje podejście tradycyjne

18. Bloki tematyczne wymagań • w podstawie programowej WF • Gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalne • Aktywność fizyczna, praca i wypoczynek, żywienie • Rozwój fizyczny w okresie dojrzewania • i młodzieńczym • Dbałość o ciało, bezpieczeństwo, choroby • Zdrowie i dbałość o zdrowie • Zdrowie psychospołeczne, umiejętności życiowe • .

19. Nowa podstawa programowa • to szansa • dla nauczycieli wychowania fizycznego • zwiększenie prestiżu osobistego, zawodowego i społecznego • zwiększenie udziału w życiu szkoły • możliwości rozwoju zawodowego i osobistego • zwiększenie satysfakcji z pracy

20. Wdrażanie nowej podstawy programowej to wyzwanie dla szkoły I wielu instytucji ją wspierających Niezbędne są : • pozytywne podejście i zaangażowanie nauczycieli WF, dyrekcji szkół i innych nauczycieli • uzyskanie przez nauczycieli WF nowych umiejętności, w tym stosowania metod aktywizujących • zmiany w kształceniu przedyplomowym nauczycieli • szkolenia dla pracujących nauczycieli • podręczniki i pomoce metodyczne dla nauczycieli WF