M AJ 2006

2. MAJ2006 Nowe możliwości i wyzwania związane z finansowaniem projektów infrastrukturalnychw dziedzinie transportu

3. Plan prezentacji 1 Przygotowanie projektu 2 PPP i fundusze Unii Europejskiej 3 Nowe możliwości w okresie 2007-2013

4. Powszechne sposoby finansowania projektów transportowych

5. Dostępne fundusze UE na infrastrukturę transportową w Polsce (lata 2004-2006) • * Pula do alokowania dla nowych 10 członków UE w roku 2006 • ** Dane o wykorzystaniu środków według staniu na dzień 30 09 2005 na podstawie Informacji o realizacji Funduszu Spójności w III kwartale 2005 r.

6. Przygotowanie projektu 1 Analizy ekonomiczno - finansowe 2 Analizy środowiskowe 3 Przygotowanie prawne i organizacyjne Ocena realizacji projektu będzie dokonana na podstawie rozliczenia z wykonania zakładanych celów oraz planowanych rezultatów. W przypadku projektów współfinansowanych z funduszy Unii Europejskiej zakres wymaganych analiz uzależniony jest od wielkości projektu.

7. Ocena ekonomiczno-finansowa projektu • Przygotowanie projektu do realizacji obejmuje opracowanie studium wykonalności projektu • Metodą analizy, którą można się posłużyć w celu dokonania ilościowej oceny projektu inwestycyjnego jest analiza kosztów i korzyści (ang. cost-benefit analysis, CBA) • Analiza kosztów i korzyści umożliwia: • ustalenie, czy dany projekt zasługuje na realizację ze społecznego punktu widzenia • wybór najkorzystniejszego ekonomicznie i możliwego do sfinansowania wariantu inwestycyjnego

8. Podręcznik dla Beneficjentów - Niebieska Księga www.spot.gov.pl Prace nad przygotowaniem opracowania koordynował Ernst & Young.

9. Wybrane parametry dla przeprowadzenia analizy kosztów i korzyści • Dla celów kwantyfikacji efektów społecznych takich jak koszty eksploatacji pojazdów, zdarzeń drogowych i ofiar, czasu, środowiska możliwe jest stosowanie danych, przygotowanych na podstawie przeprowadzonych badań, opublikowanych m.in. w raporcie konsorcjum INFRAS-IWW, Instytutu Badawczego Dróg i Mostów – IBDiM oraz innych instytucji europejskich i międzynarodowych • Przykładowe stawki jednostkowe kosztów/korzyści ekonomicznych wykorzystywane przy sporządzaniu analiz

10. Badania IWW/INFRAS - całkowite koszty zewnętrzne transportu Często projekty dotyczące transportu mają na celu zmniejszenie kosztów zewnętrznych dla społeczeństwa.

11. 1 Przygotowanie projektu 2 PPP i fundusze Unii Europejskiej 3 Nowe możliwości w okresie 2007-2013

12. Kluczowe kwestie dotyczące funduszy UE w aspekcie PPP • Środki z funduszy UE przeznaczone są głównie na finansowanie inwestycji realizowanych przez podmioty sektora publicznego i są bezzwrotną i bezpłatną formą ich finansowania • Pomimo ogromnych potrzeb inwestycyjnych w Polsce istnieje ryzyko niepełnej absorpcji tych środków • W absorpcji środków unijnych może pomóc zaangażowanie się sektora prywatnego w realizację tych projektów - Partnerstwo Publiczno-Prywatne (PPP) • Istota PPP to wniesienie do projektu przez partnera prywatnego środków finansowych, doświadczenia i wiedzy niezbędnych dla właściwego przygotowania i realizacji inwestycji, co może istotnie zwiększyć efektywność projektu

13. Kluczowe kwestie dotyczące funduszy UE w aspekcie PPP • Łączenie PPP z finansowaniem z funduszy UE pozwala osiągnąć efekt synergii umożliwiając realizację głównych celów stawianych sobie przez poszczególnych uczestników finansowania: • państwu – możliwość realizacji ważnych ekonomicznie i społecznie projektów przy ograniczonych środkach budżetowych • administracji funduszy unijnych – bardziej efektywną realizację celów polityki Unii Europejskiej(zrealizowanie większej liczby projektów) • partnerom prywatnym – udział w trwałym ekonomicznie przedsięwzięciu, z możliwością osiągnięcia wynagrodzenia za zaangażowanie w jego realizację

14. Rentowność projektu i stopa zwrotu z zainwestowanego kapitału w projektach dofinansowanych z funduszy UE Porównanie średniej finansowej stopy zwrotu dla projektu w wybranych sektorach przy finansowaniu z funduszy UE oraz z kredytów Źródło:M. Florio „Cost-benefit analysis and the Rate of Return of Development Projects: An International Comparison" * Projekty realizowane przy udziale Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju

15. Ryzykowypierania środków prywatnych przez środki UE • Ryzyko wypierania sektora prywatnego przez udostępniane podmiotom publicznym fundusze UE oraz kredyty instytucji międzynarodowych stanowi główne zagrożenie dla łączenia PPP i funduszy UE w kontekście struktury finansowania projektu • Zjawisko to ma miejsce w przypadku, gdy dostępne dla danego projektu dofinansowanie UE i kredyty pokrywają w znacznym stopniu wymagane nakłady (np. 85% kosztów kwalifikowanych projektu) • Projekty infrastrukturalne mogące uzyskać dofinansowanie w o wartości nie wyższej niż 10%-20% kosztów kwalifikowanych (np. projekty dotyczące sieci transportowych TEN-T), stanowią szansę dla rozwoju PPP

16. Okres zaangażowania funduszy UE w finansowanie inwestycji • Fundusze UE finansują na ogół nakłady inwestycyjne ponoszone w celu realizacji inwestycji oraz koszt przygotowania dokumentacji projektowej i studium wykonalności projektu • Współpraca sektora publicznego z sektorem prywatnym jest zalecana począwszy od najwcześniejszych etapów realizacji projektu • Jedną z głównych korzyści, jakie niesie ze sobą PPP jest adekwatny podział ryzyk pomiędzy sektor prywatny i publiczny oraz wzrost efektywności projektu w wyniku rzetelnego zaplanowania harmonogramu prac i wprowadzenia przejrzystej struktury zarządzania od początku realizacji projektu, co sprzyja redukcji kosztów w późniejszych etapach Zaangażowanie funduszy UE Przygotowanie projektu Eksploatacja Budowa Pożądane zaangażowanie kapitału prywatnego

17. PPP w obszarze zainteresowania UE • Instytucje UE wyraziły zainteresowanie wspieraniem transakcji typu PPP, m.in. • w rozporządzeniu dotyczącym Funduszu Spójności • w rezolucji Parlamentu Europejskiego odnoszącej się do PPP w projektach TEN-T • Komisja Europejska zainicjowała proces konsultacji i publicznych dyskusji dotyczących PPP – w 2004 r. wydano Zieloną Księgę w sprawie PPP i prawa wspólnotowego w zakresie kontraktów publicznych i koncesji • Eurostat podjął prace nad uregulowaniem traktowania PPP na potrzeby rachunków narodowych - w 2004 r. wydano decyzję dotyczącej sposobu ujmowania w rachunkach narodowych transakcji przeprowadzanych przez jednostki rządowe w ramach projektów PPP– zielone światło dla PPP

18. Doświadczenie realizacji projektów w formule PPP współfinansowanych z funduszy UE Dane na temat wybranych projektów PPP współfinansowanych z funduszy UE * Przewidywana wartość dofinansowania ze środków UE w latach 2001-2006

19. 1 Przygotowanie projektu 2 PPP i fundusze Unii Europejskiej 3 Nowe możliwości w okresie 2007-2013

20. Nowe możliwości w okresie 2007-2013 • Poszerzony zakres interwencji Funduszu Spójności • Kwalifikowany VAT • N+3 (2007-2010) • ERDF - Zaliczka 7% w ciągu 3 lat • Fundusz Spójności - Zaliczka 10,5% w ciągu 3 lat • Stopień dofinansowania liczony od wkładu publicznego i krajowego – większe możliwości dla PPP • Wysokość maksymalnego stopnia dofinansowania - 85% • Kwalifikowalność od 1 stycznia 2007 – z pewnymi wyjątkami

21. Potencjalny harmonogram działań • III-IV 2006 – przygotowanie projektów Programów Operacyjnych • V 2006 – przekazanie NSS do KE • IX 2006 – przekazanie Programów Operacyjnych do KE • XII – zatwierdzenie Programów Operacyjnych przez KE • I 2007 – rozpoczęcie wdrażania (?)

22. Możliwości dla województwa dolnośląskiego 1/2 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko • 21,2 mld EUR ze środków UE, w tym: • Priorytet VI Transeuropejskie sieci transportowe TEN-T – 7,4 mld EUR; • Priorytet VII Transport przyjazny środowisku – 5,9 mld EUR; • Priorytet VIII Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe – 900 mln EUR; • Projekty priorytetowe według dokumentów z konsultacji RPO: • Budowa drogi ekspresowej Wrocław – Łódź – Warszawa (S 8); • Budowa drogi ekspresowej Szczecin – Lubawka (S 3); • Budowa Autostradowej Obwodnicy Wrocławia (A 8); • Budowa szybkiego połączenia kolejowego Wrocław/Poznań – Łódź – Warszawa; • Modernizacja drogi krajowej nr 8 Wrocław – Kudowa Słone; • Projekty do realizacji zapisane w POIiŚ: • Lotnisko Wrocław • Transport publiczny – Wrocław • Modernizacja linii E59 (Wrocław-Poznań-Świnoujście)

23. Możliwości dla województwa dolnośląskiego 2/2 • Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013: • Priorytet 4: Rozwój infrastruktury transportowej na Dolnym Śląsku: • poprawy jakości połączeń drogami; • poprawy dostępności ośrodków rozwoju gospodarczego; • budowy obwodnic miast i miejscowości; • modernizacji i budowy obiektów inżynierskich; • poprawie stanu pasażerskiego taboru kolejowego; • likwidacji ograniczeń (wąskich gardeł); • kolej aglomeracyjna; • zakupu nowych, mniej uciążliwych dla środowiska środków transportu; • budowa, przebudowa i rozbudowa infrastruktury niezbędnej do uruchomienia • nowych linii; • budowa, przebudowa i rozbudowa stosownej infrastruktury towarzyszącej • Projekty priorytetowe w ramach RPO: • Rozbudowa portu lotniczego we Wrocławiu.

24. Możliwe bariery • Brak zakończenia negocjacji z Komisją Europejską przed końcem 2006 roku • Nieuregulowane sprawy środowiskowe • Brak opracowanych i zatwierdzonych schematów pomocy publicznej • Słabość organizacyjna polskiej administracji • Problem nałożenia się dwóch okresów budżetowych w roku 2007 i 2008 • Problemy z rynkiem wykonawczym

25. Przemysław Gorgol Tel.: +48 225576674 Fax: +48 22 557 7001 E-mail: Przemyslaw.Gorgol@pl.ey.com