1 / 85

SPİROMETRE, BRONKODİLATASYON, BRONKOPROVOKASYON

Dr.Gülbin Bingöl Karakoç Ç.Ü.Tıp Fakültesi Çocuk Allerji-İmmünoloji. SPİROMETRE, BRONKODİLATASYON, BRONKOPROVOKASYON. 28.8.2014. 1. ÇIKAR ÇATIŞMASI. YOKTUR. Sunum Planı. Spirometre Tanım ve endikasyonlar Normal akım-volüm ilişkisi

phuong
Télécharger la présentation

SPİROMETRE, BRONKODİLATASYON, BRONKOPROVOKASYON

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Dr.Gülbin Bingöl Karakoç Ç.Ü.Tıp Fakültesi Çocuk Allerji-İmmünoloji SPİROMETRE, BRONKODİLATASYON,BRONKOPROVOKASYON 28.8.2014 1

  2. ÇIKAR ÇATIŞMASI • YOKTUR

  3. Sunum Planı • Spirometre • Tanım ve endikasyonlar • Normal akım-volüm ilişkisi • Temel prensipler (Solunum fonksiyon testi nasıl yapılır?) • Değerlendirilen parametreler • Solunum fonksiyon testlerinin yorumu • Obstrüktif tip ve restriktif tip bozuklukların tanınması • Üst solunum yolları bulguların tanınmasında spirometrenin yeri • Bronkodilatasyon • Bronkoprovokasyon

  4. Tanım • En sık kullanılan akciğer fonksiyon testidir. • Zorlu soluma manevraları sonucu akciğer hacimlerindeki değişme hızı ölçülür. • Temel olarak akım volum eğrilerinden yararlanılır

  5. BIG BANG ??? John Hutchinson 1811-1861 A.D. • Born Newcastle upon Tyne, 1811 • Devoted to mechanical tinkering as a child • Medical education in London • M.R.C.S in 1836; M.D. in 1848 • Assistant Physician to the Hospital for Consumption, Brompton in 1850 • Invented the spirometer and the science of spirometry • Related vital capacity to height and presented his work to the Statistical Society and the Royal Medical and Surgical Society • 1846, “On the capacity of the lungs” reported on 2130 subjects in Medico-Chiurgical Transactions 29:137, London

  6. Endikasyonlar • Tanısal • Semptom ve bulguları değerlendirmek • Akciğer hastalığının solunum fonksiyonlarına etkisini değerlendirmek • Akciğer hastalığı riskini değerlendirmek • Prognozu değerlendirmek • Fiziksel aktivite öncesi sağlık durumunu değerlendirmek • İzlem • Tedavinin etkinliği • Hastalığın etkisi • Akciğer hasarına neden olabilecek ajanların etkisi • İlaç yan etkilerinin izlenmesi • Halk sağlığı • Epidemiyolojik çalışmalar • Referans değerlerin belirlenmesi • Klinik araştırmalar • Özürlü durumların saptanması ve legal nedenler

  7. AKCİĞER VOLUMLERİ AKIM VOLUM İLİŞKİSİ

  8. TV : Tidal hacim;normal solunumda tek bir nefeste inspire/ekspire edilen hava hacmi. IRV : İnspiratuar rezerv hacim; tidal solunumda eksp. sonundan itibaren inspire edilen maks. hava hacmi. ERV : Eksp. Rezerv hacim; tidal eksp. sonunda zorlu olarak dışarı çıkarılabilen hava hacmi. RV : rezidüel hacim : maksimum eksp. sonunda AC’lerde kalan hacim. TLC VC IC IRV TV FRC ERV RV RV

  9. IC : Solunum kapasitesi; dinlenme eksp düzeyden itibaren inspire edilen maks. hava hacmi. FRC : Fonksiyonel rezidüel kapasite; insp. veya eksp. güç harcamadan rahat bir eksp. sonunda AC’lerdeki hava hacmi. TLC VC IC IRV TV FRC ERV RV RV

  10. VC : Vital kapasite; zorlu olmayan bir manevra sırasında, maks. İnsp.dan maks. Eksp. a kadar çıkarılan hava hacmi. FVC : Zorlu vital kapasite; zorlu bir eksp. manevra ile dışarı çıkarılabilen hava hacmi. TLC : Total AC kapasitesi; maks. insp.da AC’lerdeki hava hacmi. TLC VC IC IRV TV FRC ERV RV RV

  11. SPİROMETRİK İNCELEMEDE GENEL PRENSİPLER

  12. Spirometrik inceleme nedir? • Dinamik • 5-6 yaş  • Derin inspirasyonu takiben, zorlu, hızlı ve üfleyemez duruma gelene dek verilen derin bir ekspiratuar manevra esnasında havayolu ve AC hacimlerinin ölçümü • Sonuçlar; Yaş, Boy, Cinsiyet ve Irka bağlı olarak değişkenlik gösterir

  13. Genel olarak • Farklı tip aletler olması • Testi yapan kişi ile hastanın kooperasyonu, • Teknisyen ve kişisel faktörler sonuçları etkilemektedir

  14. Spirometrenin standardizasyonu

  15. Başlarken • Temiz ve sessiz ortam sağlanmalıdır • Kalibrasyon yapılmalıdır • Testin nasıl yapılacağı anlatılmalıdır • Hasta hazırlanır (Anne baba çocuğun yanında olmalıdır) • Hastalık ilaç kullanımı, sigara vs sorgulanır • Kilo ve boy(ayakkabısız) ölçülür • Eller yıkanır • Testin nasıl yapılacağı anlatılır ve gösterilir • Doğru postür ve baş hafif yukarıda olmalıdır • Ağızlık diş ve dudaklar arasına düzgün yerleştirilmelidir • Hızlı ve tam inspiryum yapılmalıdır • Maksimum ekspirasyon yapılmalıdır

  16. Manevranın gerçekleştirilmesi • Uygun postür ver • Burun mandalını tak, ağızlığı diş ve dudaklar arasına düzgün yerleştir • Hızlı ve tam inspiryum yapılması, 1snlik ara , • Maksimum ekspirasyon yapılması • Gerekirse manevranın tekrarı • En az 3 ölçüm (> 8 olmamalıdır) • Ölçümün tekrarlanabilirliğini kontrol et, gerekirse tekrarla

  17. video

  18. DEĞERLENDİRİLEN PARAMETRELER

  19. Spirometre ile değerlendirilen parametreler • FVC :Zorlu vital kapasite • FEV1 :Bir saniyedeki zorlu ekspiratuar hacim • FEV1/ FVC :Zorlu ekspiratuar oran; FER (%) • PEFR :Zirve ekspiratuar akım hızı • FEF25-75 :Vital kapasitenin %25’i ile %75’i arasındaki zorlu ekspirasyon akımı(MEF 25-75) • Volüm-zaman eğrisi • Akım –volüm eğrisi

  20. SFT Raporları • 3 sonuç rapor edilir: • Gerçek sonuç; hastanın yaptığı • Predicted ; yaş,boy,cins,ağırlık ve ırka göre normal değerler • % Predicted;gerçek değer ile “predicted” değerlerin karşılaştırılması

  21. Akım-volüm eğrisi üzerinde normal bir spirometrik ölçüm Ekspiratuar akım tam inspirasyon Hacim tam ekspirasyon İnspiratuar akım Vital kapasite

  22. Zorlu Ekspiratuar Akım-Volüm Eğrisi 12 PEF 9 FEF75% 6 Flow Akım FEF50% 3 FEF25% 0 100TLC 75 50 25 0RV Expired Vital Capacity (%) Ekspire edilen VC

  23. Maksimum efor Maksimumun altında efor Ekspiratuar akım Volüm İnspiratuar akım

  24. Akım-Volüm veVolüm-zamanEğrileri FEV1

  25. Akım düşük düzeyde efor öksürük Ekspiratuar akım Üflemeyi çok erken durdurmuş Hacim Hava sızıntısı İnspiratuar akım Spirometrik ölçüm sırasında yapılan hataların diyagrama yansıması

  26. Akım öksürük Hacim

  27. Zorlu Vital Kpasite(FVC) • Güçlü bir inspiryumdan sonra güçlü ve hızlı yapılan ekspiryum sonrası çıkarılan hacimdir. • Sağlıklı bireyler akciğer hacminin % 80’ini 6 sn.de ekspire ederler.

  28. FVC: Kabul edilebirlik kriterleri Maksimum efor; 1.saniyede öksürük, glottik kapanma, ağızlıktan kaçak olmamalıdır İyi başlangıç:“back extrapolated volume”>FVC’nin 5%’i FVC veya 150 ml

  29. FVC: Kabul edilebirlik kriterleri Ekspiryum 6sn sürmeli (<10 yaş, 3sn)ve plato çizmeli (<0.025L,≥1s için); erken veya geç sona ermemelidir

  30. FVC: Kabul edilebirlik kriterleri 3 uygun değer karşılaştırıldığında; 2 en yüksek FVC ve FEV1 değeri arasında >%5 ve 150 ml fark olmamalıdır. En yüksek FVC ve FEV1 değeri kaydedilmelidir (aynı eğride olmamak şart ile) > 8 denemede uygun ölçüm yapılamamışsa test sonlandırılmalıdır

  31. FVC FVC sağlıklı bireylerde VC’ye eşittir FVC genellikle obstrüktif hastalıklarda düşer

  32. FVC FVC’nin azaldığı durumlar Mukus plağı Bronşial daralma Kronik veya akut astım Bronşektazi Kistik fibrozis Trake veya ana bronşta obstruksiyon Nöromusküler hastalıklar Göğüs deformiteleri

  33. FEV1 FVC başlangıcından itibaren 1.saniyede ekspire edilen havanın hacmidir. Obstruksiyonun derecesini göstermede önemlidir Bazı restriktif hastalıklarda ve zayıf eforda da azlabilir

  34. Obstruktif hastalıklar Amfizem Mukus sekresyonu Bronkospazm Astım Büyük havayolu obstrüksiyonu tümörler/yabancı cisim Restriktif hastalıklar Fibrozis Ödem Yer kaplayan lezyonlar Nöromusküler hastalıklar Obezite Göğüs duvarı deformiteleri FEV1’in azaldığı durumlar FEV1/FVC oranı havayolu obstruksiyonun gösterilmesinde en önemli ölçümlerden biri olarak kabul edilmektedir

  35. PEF • Derin bir inspiryum sonrası zorlu bir ekspiryum ile elde edilen en hızlı akımdır. • Çocukluk çağı astımının izleminde sık kullanılan bir ölçümdür. • Spirometre dışında PEFmetre denilen basit aletlerle de ölçülebilir. • Efor bağımlıdır. • Akım volum eğrisinde bir noktayı temsil ettiği için tanı amaçlı değil, izlem amaçlı kullanılır.

  36. FEF25-75 • FVC manevrasının %50’sindeki ortalama hacmi gösterir. • Orta ve küçük hava yolları hakkında bilgi verir. • Efordan bağımsızdır. • Obstrüktif hastalığın erken döneminde azalmaya başlar • FEV1/FVC’nin sınırda olduğu durumlarda obstrüksiyonu göstermede yardımcıdır. • Küçük havayolları için duyarlı ancak özgün olmayan bir ölçümdür.

  37. SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİNİN YORUMU

  38. 2 temel hastalık modeli • 2. Restriktiftip: • TLC • VC  • Normal veya  FEV1 /FVC • Akciğer volümlerinde • azalma 1. Obstrüktiftip: • Azalmış FEV1 / FVC • Akciğer volümlerinde artma

  39. obstrüktif normal restriktif FRC ancak, eğer resp kas güçsüzlüğü varsaN TLC   RV  ancak, eğer eksp kas güçsüzlüğü varsa 

  40. Zaman –hacim eğrisine bakarak testin doğruluğunu kontrol et. • FEV1 değeri nedir? Beklenenin > % 80 = normal FEV1/FVC < % 80 ve/veya FEF 25-75 < % 50 Erken obstrüksiyon düşün Beklenenin < % 80 = anormal FEV1/FVC ? Beklenenin > % 80 Olası restriksiyon Teyit için akciğer volümlerini ölç Beklenenin < % 80 veya < 2SD Obstrüksiyon FVC ? Beklenenin > % 80 = Sadece obstrüksiyon FEV1’deki azalmaya göre derecelendirilir Beklenenin < % 80 Eşlik eden restriksiyon ekarte edilemez C. Üst solunum yolu obstrüksiyonu için Akım-hacim eğrisi

  41. Obstrüktif Hastalıklar • Astım • Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı • Bronşiektazi • Kistik Fibrozis • Bronşiolit

  42. Obstruksiyonun tanısı • Bronkodilatasyon • BİRAZDAN

  43. Ağır obstrüksiyon Hafif obstrüksiyon Akım Akım Hacim Hacim

  44. Periferik havayolu obstrüksiyonunda akım-hacim eğrisi C: azalmış PEFR

More Related