Prishtinë, 16 nëntor 2012.

1. Prishtinë, 16 nëntor 2012.

2. COPD-SPOKbronkti kronik obstruktiv Dita botërore 14 nëntori

3. Dita Botërore e COPD-së ,këtë vit shënohet me 14.nëntor 2012 dhe këtë vit promovon temën “Nuk është shumë vonë’’

4. Definicioni i COPD-së • SPOK është sëmundje e parandalueshme dhe e mjekueshme me disa shenja të rëndësishme ekstrapulmonare ,të cilat mund te kontribuojnë në gravitetin e sëmundjes , te pacientët individual. • * Komponenta pulmonare karakterizohet nga kufizimi i rrjedhjes së ajrit që nuk është plotësisht reverzibil. • *Zvoglimi i rrjedhjes së ajrit është zakonisht progresiv dhe shoqërohet me përgjigje inflamatore jo normale të mushkërive ndaj grimcave dhe gazeve dëmtues.

5. Klinika *karaketerizohet nga : dispnea kolla kronike prodhim kronik i këlbazës *Episodet e përkeqësimeve akute të këtyre simptomave ndodhin shpesh. *Kufizim i aktivitetit fizik *Prania post bronkodilatatore FEV1/FVC,0.70 konfirmon obstrukcionin permanent të rrugëve ajrore dmth për Spok

6. Anamneza dhe simptomat *duhanpirja *zvoglim i aktivitetit ditor *kollë kronike *vështirësi në frymëmarrje *Fishkëllima dhe kërcitje A mund të jetë COPD-SPOK ?

7. Diagnoza e COPD Eksopozimi ndaj faktorëve të riskut simptomet duhanpirja kolla profesioni këlbaza Ndotja e ambientit të brendshëm/jashtëm frymëzënia  spirometrija

8. Diagnoza klinike e COPD • * Dispnea është:progresive, përkeqësohet në effort , persistente. • *kolla kronike : mund të jetë intermitente dhe mund të jetë produktive • *prodhimi kronik i sputumit

9. Diagnoza diferenciale : COPD dhe Asthma COPD ASTHMA • fillon në moshë mesatare • simptomat gradualisht progresive • duhanpirje kohëgjatë • dispne në efort • obstrukcion bronkial joreversibil • Fillimi në moshë tëvogël • Simpt.të ndryshueshme nga dita nëditë • Simpt më të shpeshta natën/heret në mëngjes • prania e alergjisë, rhinitit, dhe/ose ekzemë • Anamneze familjare e astmës • Obstrukcion karakteristik reverzibil

10. lobal Initiative for Chronicbstructiveungisease GOLD

11. klassifikimi i COPD në bazë të Spirometrisë Stadi I: e lehtë FEV1/FVC < 0.70 FEV1> 80% të normës Stadi II: e mesme FEV1/FVC < 0.70 50% < FEV1 < 80% të normës Stadi III: e rëndë FEV1/FVC < 0.70 30% < FEV1 < 50% të normës Stadi IV: shumë e rëndë FEV1/FVC < 0.70 FEV1 < 30% të normës ose FEV1 < 50% të normës plus insuficienca respiratore

12. Pse të bëhet spirometrija ? • Konfirmohet obstrukcioni i rrjedhjes së ajrit • Konfirmohet raporti FEV1/FVC<0,7 post bronkodilatator • Vleresohet rëndesa e sëmundjes • Ndihmohet në diferencimin mes COPD dhe Astmës • Detektohet COPD te individët që janë të ekspozuar faktorëve të riskut • Mundësohet monitorimi i progresit të sëmundjes • Ndihmohet vlerësimi i përgjegjes në terapi • Ndihmohet në parashikimin e prognozave dhe mbijetesës afatgjate • Përjashtohen rastet qe nuk janë COPD dhe kursehen nga mjekimet

13. Spirometria - si të veprohet? Burimet nga GOLD • Udhërrëfyesit për spirometri • Udhërrëfyes të shpejtë të spirometrisë • Mësimi i spirometrisë përmes sllajdeve • Të ju ndihmohet profesionistëve shëndetësor të realizojnë dhe evaluojnë spirometrinë. • Te gjitha burimet mund ti gjeni në: www.goldcopd.org.

14. Spirometrija • Provat e funksionit respirator konsiderohen ‘’gold standard’’ për diagnozën e COPD • Matja e vetem FEV1, PEF dhe FVC nuk është e mjaftueshme por është e dobishme për monitorimin e progresit

15. Spirometria: Normale dhe te të sëmurët me COPD

16. Stadi I : spok i lehtë • Karakterizohet nga kufizimi i lehtë në rruget respiratore(Fev1/FVC,0.70.>80% të pritur) • Simptomet me kollë kronike dhe sputum mund të jenë të pranishme ,por jo gjithmonë. • Në këtë stadium pacientat zakonisht nuk e dinë që funksioni i tyre pulmonar nuk është normal.

17. Stadi II : Spok i moderuar • Karakterizohet nga përkeqësim i kufizimit në rugët respiratore(FEV1/FVC,0.70;50%,FEV1<80% të pritur) • Vështirësia në frymëmarrje zhvillohet në mënyrë tipike në sforcim • Ky është stadi në të cilin pacientët zakonisht kërkojnë vemendje mjekësore për shkak të simptomave respiratore kronike ose të një përkeqësimi të sëmundjes së tyre.

18. Stadi III:Spok i rëndë • Karakterizohet nga përkeqësimi I mëtejshëm I vështirësisë në rrugët respiratore (FEV1/FVC ,0.70;30%,<FEV1,50% të pritur), • Vështirësi edhe më e madhe në frymëmarrje • Reduktim i kapacitetit në effort, • Lodhje dhe përkeqësime të përsëritura që pothuajse gjithmonë kanë ndikim te pacientat dhe te cilësia e tyre e jetës.

19. Stadi IV: SPOK shumë i rëndë • Karakterizohet nga vështirësi e madhe në frymëmarje: • FEV1/FVC ,0.70; • FEV1,30% të pritur ose • FEV1,50% të pritur plus prezenca e insuficiencës respiratore kronike).

20. Strategji të shpejta për të ndihmuar të sëmurët që duan ta lënë duhanin • PYET: Sistematikisht gjatë cdo vizite identifiko duhanpirësit • KËSHILLO: Këmbëngul në ndërprerjen e pirjes së duhanit • VLERËSO: Gatishmërinë e pacientit për lënjen e duhanit • ASISTO: Ndihmo pacientin për ndërprerje të duhanit. • PËRCAKTO: Orarin e takimeve për përcjellje

21. “Nuk është shumë vonë” SPOK është sëmundje e parandalueshme *Lehtësimi i simptomave *Parandalimi dhe trajtimi I përkeqësimeve *parandalimi i përparimit të sëmundjes *Parandalimi dhe mjekimi i komplikacioneve *Ulje e vdekshmërisë. Prishtinë, 16 nëntor 2012.