1 / 29

Leksioni 3

Leksioni 3. INFLAMACIONI DHE SHËRIMI. INFLAMACIONI DHE SHËRIMI.

thina
Télécharger la présentation

Leksioni 3

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Leksioni 3 INFLAMACIONI DHE SHËRIMI Tefta Rota

  2. INFLAMACIONI DHE SHËRIMI • Inflamacioniështënjëriprejprocesevepatologjikemëtërëndësishmedhemëtëshpeshta, injohurqënëlashtësi. Inflamacionikarakterizohetsinjëkundërpërgjigjelokale e organizmitndajveprimitdëmtuestëfaktorëvetëndryshëmpatogjen, që ka sirezultatrivendosjen e ekuilibritjetësorpërkohësishttëhumbur. Prandajthuhet se inflamacioni ka karaktermbrojtës. Pa tënukmundtëmposhteshininfeksionet e nuk do tëmbylleshinplagët. Tefta Rota

  3. INFLAMACIONI DHE SHËRIMI Nërastetëtjeraprocesiinflamatorzhvillohet me dëmtimetëtheksuaraindoredhe me ndikimetëqartambigjendien e përgjithsmetëorganizmit, duke krijuarkuadrin e njësëmundjetëmirëfilltësi p.sh. tonsiliti, pneumonia, absesi, flegmonaetj. Tefta Rota

  4. INFLAMACIONI DHE SHËRIMI • Infeksionetpërbëjnëvetëmnjëpjesëtëproceseveinflamatore, vetëmatoqëshkaktohenngamikroorganizmat (bakteret, viruset). Me këtëduhettëkuptojmësëpërveçfaktorëvebiologjikqëthamëmësipër ka edhefaktoretiologjiksikimik, termik, mekanik, imunologjiketj. • Emërtimiiproceseveinflamatorebëhet duke ishtuaremrittëorganitprapashtesën“itis” ngalatishtja, p.sh. gastritis, enteritis, pleuritisetj. Por ka edherastekurmundtëvihenparashtesa “endo”, “peri” ose “para” p.sh endoarteritis, perihepatit, paranefrit. Tefta Rota

  5. Klasifikimiiproceseveinflamatore Atondahennë: • Vaskulare • Qelizoreoseindore Tefta Rota

  6. Klasifikimiiproceseveinflamatore a. Reaksionivaskular – indetjanëtëpasura me arterioladhekapilarë, prareaksionivaskularpresupozonndryshimetnëkëtovazadhejonëvazat e mëdha. Nëfillimshfaqetngushtimiienëvetëgjakut, më pas zgjerimiityre duke dhënëhiperemiarterialeaktiveosekongjestion. Përkëtëarsyevatrainflamatoreskuqet. Tefta Rota

  7. Klasifikimiiproceseveinflamatore b. Popullataqelizorenëvatrëninflamatore – me këtëduhettëkuptojmëqënëvatrën e inflamacionitqelizatnukvijnëvetëmngaenët e gjakutpor e kanëorigjinënedhengaindetlokaleqëvijnënëpërmjetmigrimitosekrijohennëpërmjetshumëzimittëqelizave. Tefta Rota

  8. Klasifikimiiproceseveinflamatore • Mbizotërimiinjëllojicaktuartëqelizavenëvatrëninflamatorevaretshumëngafaktorietiologjik. Kështumundtëthuhet se nëinflamacionet e shkaktuarangabakterietmbizotërojnëleukocitetpolinuklearë, nëato me natyraalergjikembizotërojnëeozinofilet, kursenërastet e shkaktuarangavirusetmbizotërojnëlimfocidetdhemonocitet. Tefta Rota

  9. (Limfocide, MonocitedheLeucocite) Tefta Rota

  10. Neutrofilet – janëpërfaqësuesitqelizorëmëtëzakonshëmnëvatrat e inflamacionitakut. Atojanëqeliza me efektivitetinfagocitarmëtëmadh. • Eozinofilet – nëdallimnganeutrofiletshfaqenmëvonënëvatrëninflamatore. Këtondikojnëpërminimizimin e dëmtimeveindorelokale. • Bazofilet – edhekëtondikojnënëvatrëninflamatore. Tefta Rota

  11. Mediatorëtkimikëtëinflamacionit • Reaksionetshumëkomplekseqëzhvillohennëvatrëninflamatoreshpërthehendhedrejtohenngaveprimiishumëlëndëvebiologjikishtaktivetëcilatquhen mediator kimiktëinflamacionit. Kyveprimkryhetnëtremomente: a. Zhvillimiivazo-konstriksionitdhevazodilatacionit. b. Nëkryerjen e tërëprocesittëleukodiapedezis(emigrimileukocitar) c. Nëkrijimin e dëmtimeveindoreporedhestimulimin e regjenerimittëtyre. Tefta Rota

  12. Shenjatlokaletëinflamacionit • Skuqia • Nxehtësia • Enjtja • Dhimbja • Prishja e funksionit Tefta Rota

  13. Shenjatlokaletëinflamacionit • Skuqiakrijohetnga hyperemia arterialenëvatrën e inflamacionit. • Nxehtësiakrijohetnënmbështetjen e hiperemisëarteriale. • Enjtjalidhet me infiltrimin e eksudatitsidomostëatijseroz. Më e shprehurkjoështënëindet e buta si p.sh. nësy, gojë, skrotum. • Dhimbjaështënjëshenjë e rëndësishme e inflamacionit. Kjo ka tëbëjë me shtypjenqë u bëhetterminacionevenervorengaedema. • Prishja e funksionit. Nëdisastrukturasidomosatoqëkryejnëfunksionelëvizëse, është e kapshmelehtë. Por ka edhe organe si hepari, veshkatetj, kunukdallohetprishja e funksionit, porkëtuhyjnënëpunëekzaminimetlaboratorike e funksionale. Tefta Rota

  14. Ndikimi i vatraveinflamatorembiorganizmin • Inflamacioniështënjëproceslokal, porndërmjettijdheorganizmitnëpërgjithësi ka lidhjetëngushtadhendikimetëndërsjellta. Nënjëvështrimtëpërgjithshëmvihetre se procesiinflamatorngalokalsynontëgjeneralizohet, kurseforcat e përgjithshmembrojtësetëorganizmitmobilizohenpër ta mbajturtëlokalizuar. Tefta Rota

  15. Shenjatlokaletëinflamacionit Shënjatlokaletëinflamacionitshpeshkanëprirjepër t’u përhapurnëdrejtim proximal ose central. Kjoshtrirjeduhettëkonsiderohet si rritje e mundësivepërgjeneralizimin e procesitinflamator. Ndajkësajshtrirjereagojnëfuqishëmgjendratlimfatikeqëbëhenbarierëpërpërhapjen e mëtejshme. Kjogjëquhetlimfadenitreaktivapoinflamator. Po u kaluakystacioninfeksionirealishtështëgjeneralizuardhezhvillimi i tijmundtë marri përmasangamëtëndryshmet. P.sh, mundtëndodhënjëgjendjeseptike. Nëkëtëgjendjebakterietqarkullojnëdheshumëzohenlirishtnëgjak, madjepërveçvatrësprimarekrijohendhevatratëtjerainflamatorenë inde dheorgane tëndryshme. Nëkëtë moment organizmireagon me ethen (temperaturë e lartë) qëshkaktohetngaveprimi i faktorëvepirogjenë. Tefta Rota

  16. Format morfologjiketëinflamacioneveakute Këtukemi: • Inflamacionseroz • Inflamacionfibrinoz • Inflamacion purulent • Inflamacionhemoragjik Tefta Rota

  17. Format morfologjiketëinflamacioneveakute • Inflamacioniserozkarakterizohetngaprania e eksudatitseroziciliparaqitetnjëlëng pa ngjyrëqëpërmban protein me peshëmolekularëtëvogël. Kyinflamacionzhvillohetnëpleur, perikard, peritoneum, kapsulaartikulare, cipat e butatëtruritetj. Përfundimiikëtijinflamacioniështëabsorbimiieksudatit. • Inflamacioniserozilëkurësshprehet me flluskatëvogla (vezikula) osemëtëmëdha (bula) nëlëkurëkurdigjemi. Tefta Rota

  18. Inflamacionfibrinoz • Inflamacionfibrinozkarakterizohet me praninë e sasivetëmëdhatëfibrinësnëeksudat, e cilakrijohetsirezultatikoagulimittëfibrinogjenitnën e veprimin e tromboplastinësindore. Kyinflamacionmundtëzhvillohetnëcipatseroze p.sh. pleur, peritonometj. Vlentëtheksojmë se përfundimiikëtijinflamacioniështëipafavorshëm, sepsefibrinogjeninukabsorbohetpororganizohet duke sjellëngjtjen e cipave. Tefta Rota

  19. Inflamacion purulent • Inflamacion purulentështënjëformë e shpeshtëqëtakohetnëpraktikënmjekësore. Ka tëbëjë me prezencën e qelbit. Shkaktarëkryesorjanëmikrobetkoksi (stafilokok, streptokok). Këtufutenflegmonat, abseset. I takojmënëfurunkulat, karbunkulaetj. Tefta Rota

  20. Inflamacionhemoragjik • Inflamacionhemoragjikkarakterizohet me eksudathemoragjikiciliështëlikidsitëshpëlarat e mishit. Takohetnë grip, nëantraksdhenëdisainflamacioneshoqëruesetëtumorevemalinje. Tefta Rota

  21. Abscescrebral Tefta Rota

  22. Inflamacionikronik • Klinikishtatokarakterizohenngadekursizgjatur me shenjakliniketëdobtaose fare tëpadukshme. Agjentëtetiologjiknukzhdukenngaprocesiinflamator, përpasojëatombetentëpranishëmpërnjëkohëtëgjatë duke mbajturgjallëprocesininflamator, p.sh. glomerulonefritikronik. Faktoriipërgjithshëmqëluanrolnëmbizotërimin e komponentëvetëndryshëminflamatorështëreaktivitetiiorganizmit. Tefta Rota

  23. Inflamacionikronik • Nëorganizmat me reaktivitettëulurngamosushqyerja, ngakonsumimiiorganizmit, ngasëmundjetqëmundtëketëkaluar, sëmundjamundtëketëevoluciontëdisfavorshëm. E kundërtandodhnëorganizmat me reaktivitettëmirëkushansetjanëmëtëmira. Tefta Rota

  24. Inflamacionikronik • Mbështeturnësathamëmësipër, mbasçdosëmundjevjenshërimi. Nëkëtëkuadërindet e trupittënjeriutkanëaftësitëzëvendësojnëstrukturat e dëmtuaraosetëvdekura me strukturatëreja, kështuvazhdojnëtëkryejnëfunsionin e tyre. Siç e theksuamnëleksionin e mëparshëmkjovjennëpërmjetregjenerimitqëështëdëshimamorfologjike e shërimittënjëprocesipatologjik. Tefta Rota

  25. Regjenerimi • Regjenerimijoiplotëfillon me krijin e njëindigranulacioniqëështëindkonjuktiviri. Indi igranulacionitfillimishtzhvillohetnëperiferitëmaterialitnekrotik, eksudatitdhegradualishtdepërtondhe e zëvendësonatë. Krahaszëvendësimittëmaterialevetëhuajaindiigranulacionitdhepiqet, ç’ka do tëthotëqëprogresivishtqelizatdheenët e gjakutpakësohen, kursefibratshtohendhenëpërfundimformohetnjëindsklerotik (indkonjuktival me shumëfibradhepakqelizaqëzëvendësonindin e dëmtuar). Kështuformohetcikatricaqësipasshkallëssëdëmtimitështëherëmëshumë e herëmëpakdeformuese. Tefta Rota

  26. Regjenerimi • Kombinimiifavorshëmirrethanavelokale me atotëpërgjithshmeshtonshansetqëregjerimitëbëhetiplotë, e kundërta do tëndodhtënësenuk do kombinonin. • Lëkura ka qeliza me aftësitëmëdharegjeneruese. Tefta Rota

  27. Regjenerimi • Ndërfaktorët e përgjithshëmqë e favorizojnëregjeneriminpërmendetmosha e re, nutricioniimirëiorganizmit, gjendja e mirë e sistemithemopoetik. Me anëtëregjenerimitpërfundojnëprocesetinflamatore, masatnekrotike, koagulat e gjakut, zëvendësoheneksudatet. Shembullmëimirëështëregjenerimiiplagëve (p.sh plagëtoperatore, nëplagët e tjeraduhettëbëhetpërpunimikirurgjikalityre). • Kemidheregjenerimtëtillëqëpërfundon me cikatrica (indkeloid) osemundtëndodhiqëdefektimbyllet me vonesë. Tefta Rota

  28. CicatricenormaleIndkeloidal Tefta Rota

  29. Literatura • ShyqyriSubashi, EduartHaxhihyseni “AnatomiaPatologjike 1” (f. 199-259) (f. 261-265) Tefta Rota

More Related