K M

1. K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย :ข้อมูล ประเด็นปัญหา & การบริหารจัดการ พิมล แสงสว่าง รอง ผอ. สท.พม. 29 พฤษภาคม 2551

2. ขอบเขตการนำเสนอ สถานการณ์ทั่วไป 1 สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย 2 พรบ.ผู้สูงอายุ 2546 3 กองทุนผู้สูงอายุ 4

3. สภาวะระดับโลก การเพิ่มขึ้นของประชากร การอพยพย้ายถิ่นข้ามประเทศ ปัญหายาเสพย์ติด ความแตกต่างของสังคม การก่อการร้ายข้ามชาติ การทำลายสิ่งแวดล้อม

4. ประชากร ปี พ.ศ. โลก ไทย 62.2 2543 6,070.6 2548 6,453.6 64.0 72.3 7,851.4 2568

5. สังคมผู้สูงอายุ อัตราเกิด/พัน :ต่ำ อัตราตาย/พัน :สูง ญี่ปุ่น 82 อายุขัยเฉลี่ย :ค่อนข้างสูง Africa 49 Italy : Japan 25 % ไทย:ปานกลาง Greece : Germany 24 % - เพิ่มต่อเนื่อง - อัตราตายแนวโน้มต่ำ Swiss : 23 % - อายุยืนยาวขึ้น

6. ปี2548 = 6,453.6 ปี2593 = 9,100 45 ปี + 2.5 อินเดีย ปากีสถาน ไนจีเรีย คองโก บังคลาเทศ ยูกันดา เอธิโอเปีย จีน USA เยอรมัน อิตาลี 58 - 51 83 - 79 ญี่ปุ่น 128 - 112 รัสเซีย 143 - 112 ตัวแปร ประชากรโลก เด็กเกิด75ล้านคน/ปี½อยู่ใน9ประเทศ ประชากรลดลง ศตวรรษที่20 เป็นช่วงสุดท้ายของมนุษยชาติที่เด็กมีจำนวนมากกว่าผู้สูงอายุ

7. ปี พ.ศ. <15ปี สูงอายุ 15-59 2543 2548 2553 2558 2563 2568 65.9 24.7 9.4 23.0 66.7 10.3 66.6 21.2 12.1 13.8 66.1 20.0 64.2 16.8 19.0 62.0 20.0 18.0 อัตราการกระจาย:สศช.2546: การคาดประมาณการประชากรไทย 2543-2568

8. 2543 2553 2563 2573 2583 2593 ปี พ.ศ. เด็ก แรงงาน สูงอายุ รวม 14.3 37.4 48.3 51.7 31.9 49.9 50.1 18.2 29.6 55.7 26.1 44.3 69.8 40.7 31.2 29.1 29.0 49.3 21.7 78.3 29.1 54.8 16.1 83.9 อัตราส่วนภาระ: สศช.2546: การคาดประมาณการประชากรไทย 2543-2568 และ United Nations (2006) World Population Prospects : The 2006 Revision

9. ชาย ชาย หญิง หญิง ปี 2523 ปี 2503

10. ชาย หญิง ชาย หญิง ปี 2543 ปี 2563

11. 2503 2523 2543 2563

12. ปี 2549 นครราชสีมา268,205 ขอนแก่น178,576 อุบลราชธานี162,830 กทม. 5.8 แสนคน จำนวน สิงห์บุรี15.3 ชัยนาท14.8 อ่างทอง14.6 ร้อยละ กรุงเทพฯ 581,655(10.6) รวมทั้งประเทศ 6,533,470 (10.6) กลุ่ม 1 กลุ่ม 2 พอช่วยเหลือตนเองได้ มีศักยภาพ กลุ่ม 3 ต้องการความช่วยเหลือ

13. ภูมิปัญญา /คลังสมอง ขยายโอกาสในการทำงาน เงินอุดหนุนเบี้ยยังชีพ รายได้ลด กลุ่มยากจนเดิม รายได้ รายได้ ไม่มีเงินออม โรคเรื้อรังเพิ่มขึ้น ภาวะพึ่งพา ระบบบริการสุขภาพ บุคลากรฯ ด้าน ผส. พัฒนาระบบข้อมูล ภาวะการเจ็บป่วย เกิดภาวะทุพพลภาพ การเสียชีวิต สุขภาพ ขาด ผู้ดูแล ที่พัก อาศัย ครอบครัว สภาพ แวดล้อม ความ สะดวก ครอบครัวเล็กลง บุตรหลานทำงานนอกบ้าน ดูแล ใส่ใจใกล้ชิด ความเหมาะสม มาตรฐาน /สิ่งอำนวยความสะดวก ไม่มีญาติ/ผู้อุปการะ ระบบดูแล ผส.ในชุมชน อผส. ศูนย์บริการ ผส.ชุมชน

14. ชาย 68 ปี หญิง 75 ปี อายุเฉลี่ย สถานภาพ % 62.5 สมรส 60.2 อยู่ด้วยกัน หม้าย หย่า แยกกันอยู่ เลิกกัน 34.8 (หญิง 49.8 ชาย 16.2) 2.7 เป็นโสด

15. การอยู่อาศัย % 92.2 อยู่ร่วมกับสมาชิกในครัวเรือน อยู่ตามลำพัง 7.8 อยู่คนเดียว ไม่มีปัญหา 56.6 เหงา 21.7 ไม่มีคนดูแลเมื่อเจ็บป่วย 12.2 มีปัญหาการเงินต้องเลี้ยงชีพด้วยตนเอง 7.0

16. การรู้หนังสือ/การศึกษาการรู้หนังสือ/การศึกษา % 68.8 จบ ป. 4 ไม่รู้หนังสือ (อ่าน/เขียนไม่ได้) 24.6 ไม่เคยเรียนหนังสือ 16.8 จบสูงกว่า ป. 4 9.1 (ชาย 13.0 หญิง 6.0)

17. ภาวะสุขภาพ % 42.7 สุขภาพดี สุขภาพปานกลาง 28.9 สุขภาพไม่ดี 21.8 สุขภาพแข็งแรงดีมาก 3.7 สุขภาพไม่ดีมาก ๆ 2.7

18. ภาวะเศรษฐกิจ % 36.4 คงทำงานอยู่ (ชาย 49.0 หญิง26.3) ทำงานภาคเกษตรกรรม 55.7 (44.3) ทำงานเฉลี่ย 6 วัน/สัปดาห์ + 34.1 ผส.ภาคใต้ มีสัดส่วนทำงาน 41.2 ผส.ลูกจ้างมีรายได้เฉลี่ยเพิ่มขึ้นเป็น 6,093 บาท/เดือน

19. รายได้ % > 10,000 / 10,000- 19,999 20,000 - 29,999 บาท 17.0 100,000 บาท / ปี 10.2 300,000 บาท / ปี 4.5 ผส.ภาคใต้ มีสัดส่วนทำงาน 41.2

20. ความเพียงพอของรายได้ % เพียงพอยังชีพ 55.9 ไม่เพียงพอ 21.7 เพียงพอเป็นบางครั้ง 20.8 รายได้ดีมาก 1.6

21. ความต้องการของ ผส. % จากกองทุนในชุมชน 46.3 จากทางราชการ (จำเป็น/ปลอดภัย) 39.7 คนในครอบครัวถามทุกข์สุข 37.8 เยี่ยมเยียนในโอกาสสำคัญ 32.4 ความสะดวกในการรักษาฯ 25.7 จัดกิจกรรมให้อย่างต่อเนื่อง 17.3 การเยี่ยมเยียน 16.2

22. อัตราส่วนการเป็นภาระวัยสูงอายุอัตราส่วนการเป็นภาระวัยสูงอายุ ประชากรวัยแรงงาน 100 คน /ผู้สูงอายุ 16 คน สูงสุดภาคเหนือ 19คน ต่ำสุดกทม. 13คน

23. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย 2540 มาตรา 54 บุคคล อายุเกิน 60 ปีบริบูรณ์ และไม่มีรายได้เพียงพอแก่การยังชีพ มีสิทธิได้รับความช่วยเหลือจากรัฐ ทั้งนี้ ตามที่ กม.บัญญัติ สท.พม.

24. พระราชบัญญัติผู้สูงอายุ พ.ศ. ๒๕๔๖ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ สาระสำคัญ กผส. สิทธิผู้สูงอายุ การลดหย่อน ภาษีเงินได้ กองทุน

25. กผส./ม.4 (1) ประธานฯ สมาคมสภา ผส. (2) (3) (4) คลัง มหาดไทย ต่างประเทศ พัฒนาสังคมฯ ศึกษา แรงงาน ปลัดกระทรวง สาธารณสุข สศช. กทม. สำนักงบฯ ประธานสภาสังคมฯ เลขาฯสภากาชาด ครม.แต่งตั้ง ผู้ทรงคุณวุฒิ ผู้แทนองค์กรเอกชน -5 1– 5เลือก-5 (5) (6) ผอ.สท. (1) ผอ.สทส. (2) ผอ.สวส.

26. การลดหย่อนภาษี ภาษีมูลค่าเพิ่ม หอสมุด พิพิธภัณฑ์ หอศิลป์ของราชการและเอกชน กองทุนผู้สูงอายุ สถานพักฟื้น บำบัดและฟื้นฟูเด็ก คนชรา ผู้พิการของราชการ เป็นองค์การ สถานสาธารณกุศล สถานพยาบาล และสถานศึกษา กระทรวงการคลัง ภาษีเงินได้ • กำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ/เงื่อนไขการหักลดหย่อนค่า อุปการะเลี้ยงดูบิดามารดา • การลดหย่อนภาษีให้แก่ผู้มีอายุ 65 ปีขึ้นไป • - ผู้บริจาคเงินหรือทรัพย์สินให้แก่กองทุนผู้สูงอายุ สท.พม.

27. มาตรา11 สิทธิผู้สูงอายุ บริการทางการแพทย์และสาธารณสุข การศึกษา ศาสนา ข้อมูลฯ ความสะดวก/ปลอดภัย การอาชีพ ค่าโดยสาร ค่าเข้าชมสถานที่ของรัฐ การพัฒนาตนเอง การถูกทารุณกรรม คดี/ปัญหาครอบครัว ปัจจัยครองชีพ การจัดการศพ การอื่นๆ ตาม กผส. กำหนด

28. คณะกรรมการบริหารกองทุนคณะกรรมการบริหารกองทุน ม.18 ปลัดกระทรวง ประธานฯ ผอ.สท. รองประธานฯ ผู้แทน... ก.สาธารณสุข สำนักงบประมาณ กรมบัญชีกลาง กก.ผู้ทรงคุณวุฒิ (5) ครม.แต่งตั้ง ผู้แทนองค์กรผู้สูงอายุ (1) ผู้แทนองค์กรเอกชนฯ (1) ผู้เชี่ยวชาญระดมทุน (1) ไม่กำหนดคุณสมบัติ (2) เลขาฯ ผอ.สทส.

29. คกก. บริหารกองทุนผู้สูงอายุ มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนา ผู้สูงอายุไทย กผส. คอก.ติดตามประเมินผล นโยบายและแผนหลัก คอก.ติดตามสิทธิผู้สูงอายุ คอก.บูรณาการจัดตั้ง ศูนย์อเนกประสงค์ (นำร่อง)

30. 10 กระทรวง สาธารณสุข สน.นายกฯ มหาดไทย แรงงาน พัฒนา สังคมฯ วัฒนธรรม ศึกษาธิการ คมนาคม ยุติธรรม การท่องเที่ยวฯ

31. จบการนำเสนอ ช่วงแรก

32. K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M K M กองทุนผู้สูงอายุ สร้างระบบติดตามประเมินผล เสริมสร้างขีด ความสามารถ อปท. เตรียมความ พร้อมสู่สังคม ผู้สูงอายุ ครอบครัว ชุมชน ขยายผล สร้างระบบดูแลผู้สูงอายุในชุมชน Home Care /คลังปัญญา ศูนย์เอนกประสงค์ ฯลฯ

33. รัฐธรรมนูญ 2550 มาตรา 40(6) - สิทธิในกระบวนการยุติธรรม มาตรา 51 - สิทธิในการรับบริการทางสาธารณสุข มาตรา 53 - สิทธิในการได้รับสวัสดิการ สิ่งอำนวย ความสะดวกอันเป็นสาธารณะอย่างสม ศักดิ์ศรีและความช่วยเหลือที่เหมาะสม จากรัฐ มาตรา 80 - การสงเคราะห์และจัดสวัสดิการให้ผู้สูงอายุฯ ให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นและพึ่งพาตนเองได้ มาตรา 84(4)- จัดให้มีการออมเพื่อการดำรงชีพในยาม ชรา

34. ประชากรไทย ปี49= 62,828,706คน •ผู้สูงอายุ (10.4 %)= 6,533,470คน คน ร้อยละ จังหวัด กทม. 581,484 8.9 กลาง 1,839,520 28.2 เหนือ 1,174,281 17.9 ตอ.เฉียงเหนือ 2,121,524 32.5 ใต้ 816,661 12.5 • กรมการปกครอง มท. 2549 - ข้อมูลทะเบียนราษฎร์

35. • เบี้ยยังชีพ 48 49 51 50 ปี หน่วยงาน บาท คน 1,447 กทม. 47,472,000 1,906,180,800 สถ.มท. 527,083 1,897,498,800 กทม. 39,882,000 6,647 3,903,366,800 สถ.มท. 1,073,190 3,863,494,800 กทม. 47,472,000 7,912 10,579,068,000 สถ.มท. 1,755,266 10,531,596,000 กทม. 52,200,000 8,700 10,583,796,000 สถ.มท. 1,755,266 10,531,596,000

36. 500 12 ข้อมูล ปี 51 •ผู้สูงอายุ(10.4 %)6,533,470คน • ปัจจุบัน 7,265,000 คน • เพิ่มขึ้น 731,530 คน •ผส.ยากจน128,017 คน •คิดเป็นเงิน +768,102,000บาท (11,351,170,000) • สศช. 2551: ข้อมูลคาดประมาณประชากร ผู้สูงอายุของประเทศไทย • สศช. 2547: ผส.ยากจน ร้อยละ 17.5

37. 60> 65> 80> 70> เงิน(บาท) อายุ จำนวน(คน) 6,533,470 39,200,820,000 5,606,657 33,639,942,000 3,497,729 20,986,374,000 938,885 5,633,310,000 ข้อมูลทะเบียนราษฎร์ - 2549

38. แผนระยะสั้น • หลักประกันชราภาพ (การออม) • การศึกษาตลอดชีวิต • การสร้างความตระหนัก • การเตรียมความพร้อม เข้าสู่สังคมสูงอายุ

39. Q & A

40. กองทุนผู้สูงอายุ วัตถุประสงค์ (พรบ.ผู้สูงอายุ 2546 -ม.13) : คุ้มครอง ส่งเสริม สนับสนุนผู้สูงอายุ ให้มีศักยภาพ ความมั่นคง &มีคุณภาพชีวิตที่ดี สนับสนุนกิจกรรม องค์กรฯ ให้เข้มแข็งอย่างต่อเนื่อง

41. คณะกรรมการบริหารกองทุนคณะกรรมการบริหารกองทุน ม.18 ปลัดกระทรวง ประธานฯ ผอ.สท. รองประธานฯ ผู้แทน... ก.สาธารณสุข สำนักงบประมาณ กรมบัญชีกลาง กก.ผู้ทรงคุณวุฒิ (5) ครม.แต่งตั้ง ผู้แทนองค์กรผู้สูงอายุ (1) ผู้แทนองค์กรเอกชนฯ (1) ผู้เชี่ยวชาญระดมทุน (1) ไม่กำหนดคุณสมบัติ (2) เลขาฯ ผอ.สทส.

42. งบประมาณ (ม.14) ทุนประเดิมที่รัฐจัดสรร งบประมาณรายจ่ายประจำปี เงิน/ทรัพย์สินจากการบริจาค เงินอุดหนุนต่างประเทศฯ เงิน/ทรัพย์สินที่ตกเป็นของกองทุนฯ ดอกผลที่เกิดจากเงิน/ทรัพย์สินฯ ทุนประเดิม 2548 30 งบประมาณ 2549 30 180ล้านบาท 2550 60 2551 60

43. สนับสนุน ส่งเสริม สงเคราะห์ กรอบ แนวคิด พัฒนา วิชาการ คุ้มครอง พิทักษ์สิทธิ์

44. การใช้จ่ายเงินกองทุน สนับสนุนแผนงาน/โครงการส่งเสริมกิจกรรม ผส. 1 ช่วยเหลือที่ถูกทารุณกรรมฯ และประสบปัญหา เดือดร้อน 2 จ่ายเป็นเงินกู้ เพื่อเป็นทุนประกอบอาชีพ รายบุคคล/รายกลุ่ม 3 จ่ายเป็นเงินอุดหนุนองค์กรที่เกี่ยวข้องทางคดี 4 เป็นค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานกองทุน ผส. 5 เป็นค่าใช้จ่ายอื่นๆ เพื่อการคุ้มครอง ส่งเสริม สนับสนุน 6

45. โครงการที่มีผลต่อการ คุ้มครอง ส่งเสริม สนับสนุน โครงการใหม่ของ หน่วยงานรัฐที่ เร่งด่วน ไม่มีงบฯ ไม่ต่อเนื่อง โครงการไม่มีงบฯ จากแหล่งทุนต่างๆ หรือไม่เพียงพอ หลักเกณฑ์/เงื่อนไข มีวัตถุประสงค์ กิจกรรม คุ้มครอง ส่งเสริม สนับสนุน ผลงานเป็นที่ยอมรับ เป็นประโยชน์ต่อ ผส. ระบบบริหารที่ มีประสิทธิภาพ มีคุณสมบัติอื่น ตามที่ คกก. กำหนด

46. กรอบวงเงินสนับสนุน โครงการ ขนาดเล็ก ไม่เกิน 50,000 บาท ขนาดกลาง 50’000 – 300,000 ขนาดใหญ่ เกิน300,000บาท

47. กรอบวงเงินกู้ยืม ทุนประกอบ อาชีพ ไม่มีดอกเบี้ย ชำระคืนรายงวด ภายใน 3 ปี ไม่เกินรายละ 15,000 บาท รายบุคคล ไม่เกินกลุ่มละ 100,000 บาท รายกลุ่ม ไม่น้อยกว่า 5คน

48. ผลการพิจารณา (ตค.49- กย. 50) ประเภท ยื่นคำขอ อนุมัติ เงิน 105 โครงการ โครงการ 40 9,935,415 1,259 ราย 717 ราย กู้ยืม 9,500,900 รวมทั้งสิ้น 19,436,315บาท

49. แยกรายภาค ภาค โครงการ จังหวัด จำนวนเงิน 6 7,500,925 กลาง 13 8 873,300 11 เหนือ อีสาน 5 805,270 11 3 755,920 ใต้ 5 22 9,935,415 รวม 40

50. ภาค จังหวัด กทม. นนทบุรี อยุธยา ประจวบ ราชบุรี ฉะเชิงเทรา 6 กลาง น่าน พะเยา เชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน เพชรบูรณ์ สุโขทัย ตาก นครสวรรค์ 8 เหนือ กาฬสินธุ์ ศรีษะเกษ หนองบัวลำภู นครราช-สีมา ยโสธร อีสาน 5 3 ชุมพร พัทลุง สุราษฎร์ธานี ใต้ 22 รวม