Ogólnopolska społeczna debata nad koncepcj ą docelowego systemu wspierania osób niepełnosprawnych

1. Aktywizacja zawodowa i społeczna oraz włączanie osób niepełnosprawnych w rynek pracystan obecny i perspektywy- wybrane propozycje

2. Ogólnopolska społeczna debata nad koncepcją docelowego systemu wspierania osób niepełnosprawnych • I kwartał spotkania środowiskowe • II kwartał spotkania tematyczne • III kwartał spotkania strategiczne

3. Model docelowy • Kogo wspieramy? • Powiązania systemowe z innymi obszarami wsparcia (zdrowie, edukacja, rynek pracy, zabezpieczenie społeczne,pomoc społeczna) • Działania specjalne w obszarze rynku pracy • Rola wtz i zaz w systemie rehabilitacji i zatrudniania osób niepełnosprawnych

4. Kierunki ewentualnych zmian – podstawowe dylematy • Które instrumenty są skuteczne, a które nie i dlaczego? • Czego brakuje? – niezbędne uzupełnienia • Co jest zbędne? • Co wymaga zmiany albo uproszczenia? • Uwarunkowania i ograniczenia

5. Propozycje nadesłało • 10 pracodawców i organizacji pracodawców • 7 samorządów powiatowych (SP) • 7 organizacji pozarządowych (NGO) • 6 urzędów wojewódzkich (UW) • 5 urzędów marszałkowskich (UM) • 2 zakłady aktywności zawodowej (ZAZ) • 1 związek zawodowy (ZZ)

6. Postulaty zgłoszone przez jeden związek – NSZZ Solidarność – Gdańsk dotyczyły: • Orzecznictwa • Kontroli u pracodawców • Wysokości dofinansowania do wynagrodzeń • Zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych • Likwidacji barier transportowych • Stymulowania zatrudnienia osób niepełnosprawnych • Systemu szkoleń przyszłych pracowników • Likwidacji barier edukacyjnych i transportowych • Zapewnienia możliwości rehabilitacji nie tylko zawodowej ale i społecznej • Wprowadzenia instrumentów prawnych umożliwiający realne egzekwowanie realizacji praw osób niepełnosprawnych przez służby działające na ich rzecz

7. Postulaty zgłoszone przez jeden związek – NSZZ Solidarność – Gdańsk dotyczyły: • Orzecznictwa „Powinien zostać wprowadzony zakaz wpisywania w orzeczeniach wydawanych przez powiatowe zespoły ds. orzekania wskazania „żadna praca”” Inne podmioty: • ujednolicenia przepisów i wprowadzenia jednego systemu – (UM,UW,NGO,SP) • umożliwienia zachowania ciągłości orzeczenia – (zaz) • wprowadzenia stopni niepełnosprawności dzieci przy zróżnicowaniu wskazań dla dzieci i dorosłych – (UW) • wprowadzenia statusu lekarza orzecznika statusu równego statusowi biegłego sądowego- (NGO)

8. Orzecznictwo – uwagi dotyczyły: Inne podmioty: • wprowadzenia wewnętrznej kontroli zespołów przez lekarza – (UW) • wprowadzenia zasad procentowego orzekania – (organizacje pracodawców) • ograniczenia wieku osób orzekanych – emeryci nie powinni być orzekani – (powiat) • ograniczenia liczby zespołów – (UW) • wprowadzenia do orzeczenia wskazania do rehabilitacji w miejscu pracy – (org. pracodawców) • potrzeby tworzenia indywidualnych programów wsparcia w trakcie orzekania – (NGO)

9. Postulaty zgłoszone przez jeden związek – NSZZ Solidarność – Gdańsk dotyczyły: • Kontroli u pracodawców „Należy nadać kompetencje oddziałom PFRON do przeprowadzenia kontroli w zakresie pomocy udzielanej ze środków Funduszu” Nowelizacja ustawy o rehabilitacji (...) przewiduje nadanie takich kompetencji Prezesowi Zarządu PFRON Inne podmioty: • wprowadzenia zasady przepływu informacji pomiędzy ZUS, US, PIP - (UW) • wprowadzenia jednolitego trybu kontroli – (UW) • wprowadzenia jednoosobowych kontroli – (UW) • wprowadzenia kontroli w ZPCH „bez zapowiedzi” - (UW)

10. Postulaty zgłoszone przez jeden związek – NSZZ Solidarność – Gdańsk dotyczyły: • Wysokości dofinansowania do wynagrodzeń „Należy utrzymać formy finansowego wspierania zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Dofinansowanie powinno być ustalone na jasnych i stałych warunkach tak, aby ciągłe zmiany w sposobie jego ustalenia nie osłabiały pozycji osób niepełnosprawnych na rynku pracy.”

11. Postulaty zgłoszone przez jeden związek – NSZZ Solidarność – Gdańsk dotyczyły: • Wysokości dofinansowania do wynagrodzeń/zfron „Z uwagi na przypadki umyślnego obniżania wynagrodzeń w związku z możliwością przekazywania na zfron różnicy między kwotą dofinansowania do wynagrodzenia a kwotą wynagrodzenia osiąganego przez pracownika niepełnosprawnego, kwota dofinansowania nie może przekraczać kwoty wynagrodzenia osoby niepełnosprawnej” Nowelizacja ustawy o rehabilitacji (...) przewiduje odstąpienie od przekazywania na zfron ww. różnicy

12. Postulaty zgłoszone przez jeden związek – NSZZ Solidarność – Gdańsk dotyczyły: • Wysokości dofinansowania do wynagrodzeń Inne podmioty: • uproszczenia formularzy wniosków i rozliczeń(pracodawcy, powiat) • utrzymania ryczałtu(pracodawcy) • uzależnienia pomocy finansowej od stopnia niepełnosprawności– wyrównać w odniesieniu do zpch, otwartego rynku i ngo(org. pracodawców, UW) • wprowadzenia przywracalności terminów(org. pracodawców)

13. Postulaty zgłoszone przez jeden związek – NSZZ Solidarność – Gdańsk dotyczyły: • Wysokości dofinansowania do wynagrodzeń Inne podmioty: • wprowadzenia możliwości odliczania zaległości we wpłatach na PFRON od należnego dofinansowania (org. pracodawców) • wypłaty dofinansowania-powinna nastąpić w ciągu 7 dni i być wstrzymana w razie wątpliwości – za okres wstrzymania powinny przysługiwać odsetki w wysokości połowy odsetek ustawowych(org. pracodawców) • wprowadzenia wsparcia zatrudnienia emerytów i rencistów (NGO, org. pracodawców)

14. Zakładowy Fundusz Rehabilitacji Osób NiepełnosprawnychInne podmioty • Środki zfron przeznaczać wyłącznie na potrzeby pracowników (UW) • Odstąpić od obowiązku rezerwowania 15% środków na realizację IPR (UW) • Wprowadzić prostsze zasady wydatkowania i ubiegania się o zaświadczenie o pomocy de minimis(UW, org. pracodawców) • Odstąpić od sankcji w przypadku nieprawidłowego wykorzystania środków zfron (org. pracodawców) • Wprowadzić możliwość wydatkowania środków zanim staną się środkami zfron (org. pracodawców)

15. Wpłaty na PFRON • Wprowadzić ulgi w zakresie wpłat na PFRON z tytułu zatrudnienia osób o obniżonej sprawności psychofizycznej(pracodawca) • Obniżyć lub zlikwidować 6 % wskaźnik w zakładach, w których obowiązują wysokie wymagania zdrowotne (pracodawca) • Wprowadzić przepisy antydyskryminacyjne w odniesieniu do rekrutacji (org. pracodawców)

16. Działanie zpchInne podmioty • Status zpch: • Płatny • Oparty na opinii samorządu i PIP • Tylko dla osoby prawnej • Na czas określony • Nadawany przez firmę certyfikowaną przez MPiPS (org.pracodawców) • ZPCH powinny zatrudniać tylko osoby niezdolne do pracy na otwartym rynku (UW) • Należy odstąpić od obowiązku zatrudniania co najmniej 25 osób (UW)

17. Działanie zpchInne podmioty • Powinny zatrudniać pracowników przechodzących z zaz (org.pracodawców) • Powinny zapewniać pracownikom niepełnosprawnym warunki umożliwiające wykonywanie pracy poprzez: • próby pracy • szkolenie • dostosowanie stanowisk pracy do indywidualnych potrzeb, • niezbędną opiekę psychologiczną i medyczną oraz turnusy rehabilitacyjne(org.pracodawców)

18. Działanie zpch– finansowanieorg.pracodawców - I wariant • zakład nie płaci: • podatku od nieruchomości, • podatku od osób fizycznych (za osoby niepełnosprawne), • części podatku dochodowego od osób prawnych i fizycznych proporcjonalnie do wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych • Otrzymuje: • zwrot składki ZUS (pracownicy niepełnosprawni) • dofinansowanie z tytułu podwyższonych kosztów zatrudnienia osób niepełnosprawnych

19. Działanie zpch– finansowanieorg.pracodawców - II wariant • zakład otrzymuje: • dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego z uwzględnieniem stopnia niepełnosprawności • składki ZUS • zwrot kosztów związanych z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych tytułem wyrównywania szans Wybór wariantu należy do prowadzącego ZPCh. Zatrzymane środki (oprócz dofinansowania z tytułu podwyższonych kosztów zatrudnienia z wariantu I) w 60% powinny być przeznaczone na zakładowy fundusz wyrównywania szans, z czego 90% na realizację zadań ZPCh, a 10% przekazywanych do samorządu terytorialnego na finansowanie ZAZ i WTZ.

20. Postulaty zgłoszone przez jeden związek – NSZZ Solidarność – Gdańsk dotyczyły: • Stymulowania zatrudnienia osób niepełnosprawnych: • Zwiększenia zatrudnienia osób niepełnosprawnych w instytucjach publicznych „należy w większym stopniu otworzyć instytucje publiczne na zatrudnianie osób niepełnosprawnych” • Wprowadzenia preferencji lub obowiązku zatrudniania osób niepełnosprawnych przez pracodawców ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego (zgłoszona również przez org. pracodawców)

21. Stymulowanie zatrudnienia i samozatrudnieniaInne podmioty • Zastąpić instrument dofinansowania przystosowania na dofinansowanie tworzenia stanowisk pracy(powiaty, org. pracodawców) • Wprowadzić działania wspomagające samozatrudnienie i promujące zatrudnianie na otwartym rynku pracy (za mała jest aktywność w tym zakresie urzędów pracy) - (UW) • Stworzyć system zachęt dla pracodawców (poza refundacją kosztów)(org. pracodawców, pracodawcy) • Zamienić formę pomocy na rozpoczęcie działalności gospodarczej z pożyczki na dotację (powiat)

22. Postulaty zgłoszone przez jeden związek – NSZZ Solidarność – Gdańsk dotyczyły: • Systemu szkoleń przyszłych pracowników • „należy wprowadzić możliwość dofinansowania przeszkolenia przez przyszłego pracodawcę pod kątem zapotrzebowania w miejscu pracy przed podpisaniem umowy o pracę z zobowiązaniem do zatrudnienia na określony czas” • „szkolenia realizowane przez PUP powinny być dostosowane do sytuacji rynku pracy i być poprzedzone rozeznaniem jego potrzeb” • „należy dofinansowywać praktyki uczniów niepełnosprawnych w szkołach ponadpodstawowych"

23. Postulaty zgłoszone przez jeden związek – NSZZ Solidarność – Gdańsk dotyczyły: • Likwidacji barier edukacyjnych i transportowych • „należy wydłużyć prawo do korzystania z bezpłatnego transportu do szkoły, również wyższej do czasu ukończenia nauki” Nowelizacja ustawy o rehabilitacji (...) przewiduje zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozualbo zwrotu kosztów przejazdu ucznia i opiekuna środkami komunikacji publicznej do najbliższej szkoły podstawowej, gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalnej lub ośrodka umożliwiającego realizację obowiązku szkolnego • „należy zagwarantować dowóz do miejsca pracy/nauki a w przypadku braku takich możliwości zorganizować pracę w miejscu zamieszkania np. telepracę”

24. Postulaty zgłoszone przez jeden związek – NSZZ Solidarność – Gdańsk dotyczyły: • Zapewnienia możliwości rehabilitacji nie tylko zawodowej ale i społecznej „...celem polityki rządowej powinna być rehabilitacja poprzez pracę. Jako, że aktywność zawodowa osób niepełnosprawnych jest wypadkową wielu czynników należy położyć nacisk na rehabilitację zarówno zawodową jak i społeczną. Sama aktywizacja zawodowa to za mało.” • Wprowadzenia instrumentów prawnych umożliwiający realne egzekwowanie realizacji praw osób niepełnosprawnych przez służby działające na ich rzecz