Kierowanie twórczością w organizacji

1. Kierowanie twórczością w organizacji Wykład 2

2. Myślenie twórcze w organizacji • Powszechne zjawisko gwałtownych zmian w otoczeniu organizacji • Warunki materialne • Warunki techniczne i technologiczne • Warunki społeczne • zmiany na rynku pracy • oczekiwania pracowników • wymagania konsumentów • konkurencja • Warunki kulturowe • zmiany wyznawanych wartości • wielokulturowe organizacje • Warunki prawne

3. Atuty twórczych organizacji • Możliwość elastycznego dopasowywania się do nowych wymagań • Zdolność do wyprzedzania konkurencji • Poprawa wydajności i rentowności • Szeroko pojęty rozwój organizacji

4. Typowe problemy wymagające myślenia twórczego w organizacji: • Efektywne wykorzystanie czasu menedżera • Zwiększenie atrakcyjności produktu dla klienta • Zwiększenie motywacji pracowników • Zredukowanie kosztów produkcji przy równoczesnej minimalizacji kosztów społecznych • Zidentyfikowanie nowych możliwości rynkowych dla produktu (np. nisz rynkowych)

5. Kiedy myślenie twórcze jest najbardziej potrzebne? • Brakuje zgody co do stawianych celów organizacyjnych • Brak zrozumienia wśród pracowników (lub trudność w identyfikacji) zależności między przyczynami i skutkami • Pojawiają się nieoczekiwane problemy i trudności • Wzrasta niepewność osiągnięcia wyników i celów organizacyjnych • Zmienia się paradygmat związany z zarządzaniem

6. Problem: jak dotrzeć z informacją jak najdalej i jak najszybciej? I paradygmat II paradygmat telefon, telegraf, satelita komunikacyjny krzyk, dym, ogień Paradygmat • Zespół reguł i zasad, którymi kierujemy się przy rozwiązywaniu danego problemu • Zmiana paradygmatu to przełom a nie prosty rozwój rozwiązań już istniejących

7. Efektywność paradygmatu • Paradygmaty mają pewien określony czas swojej efektywności • Po pewnym czasie rozwiązania tworzone w danym paradygmacie stają się: • coraz kosztowniejsze • coraz mniej satysfakcjonujące • coraz mniej zróżnicowane • coraz bardziej „problemogenne” w innych dziedzinach Przykład: rozbudowa już istniejących autostrad

8. Dzisiejszy obiekt zainteresowania • Neurofizjologiczna struktura mózgu: • 4 kwadranty • Włókna łączące • Komunikacja między kwadrantami Warunki kreatywności Inne wyjaśnienia kreatywności: Asocjacja Szansa Boski dar Osobowość Poznawcza teoria kreatywności: tworzenie schematów i wydobywanie ich z pamięci Myślenie konwergencyjnei dywergencyjne • Metafora indeksu: • W jaki sposób idee pojawiają się w naszym umyśle? • Poszukiwanie „księgi”umysłowej • Krzyżujące się odniesienia • Utknięcia w martwym punkcie • Potrzeba mechanizmów TPR • Twórcze rozwiązywanie problemów Teorie rozwiązywania problemów Proces twórczego rozwiązywania problemów Proctor, 2003, s. 57

9. Mózg – siedlisko twórczości • Półkule mózgowe • Lewa półkula – „logiczna” • Kontroluje prawą stronę naszego ciała • Prawa półkula – „intuicyjna” • Kontroluje lewą stronę naszego ciała • Mózg jako całość składająca się z części

10. Lewa półkula mózgu • MOWA - kontroluje funkcje językowe czyli mowę i sprawia, że możemy czytać i pisać; pamiętamy imiona, fakty i daty; wiemy jak pisać ortograficznie • ANALIZA i LOGIKA -analiza i "rozbieranie rzeczy na kawałki" oraz poddawanie materiału logicznej, racjonalnej ocenie. Logiczne ianalityczne myślenie potrzebne jest do rozwiązywania skomplikowanych problemów matematycznych Ponadto lewą półkulę charakteryzuje: • SEKWENCYJNOŚĆ - napływające informacje są kodowane sekwencyjnie czyli "krok po kroku" • MATEMATYCZNOŚĆ - numery i liczby są kodowane w lewej półkuli • DOSŁOWNOŚĆ - lewa półkula rozumie tylko dosłowne znaczenie słów

11. Prawa półkula • WIZUALIZACJA - informacje są kodowane i uzyskiwane w postaci wyobrażeń, a nie słów • HOLISTYCZNOŚĆ - różne informacje są postrzegane jednocześnie jako całość (np. rozpoznawanie twarzy ludzi,odczytując rysy twarzy jako całość)Często rozwiązania problemu pojawia się poprzez olśnienie (Eureka!) • PRZESTRZENNOŚĆ - funkcje wizualno - przestrzenne. Umożliwia np. układanie puzzle, orientację w terenie • METAFORYCZNOŚĆ - rozumienie języka przenośni i metafor. Umiemy zamienić dosłowne znaczenie zdania w treści, jakie się w nim zawierają • EMOCJONALNOŚĆ-choć emocje są produktem innej części mózgu, systemu limbicznego, są one niejako transportowaneprzez prawą półkulę. Ponadto prawa półkula odpowiada za: • Talenty muzyczne i plastyczne • Marzenia senne

12. Zasada dominacji • Lateralizacja ciała • Lateralizacja mózgu i wynikające z niej przykładowe problemy • Dominacja lewej półkuli: trudności w relacjach interpersonalnych • Dominacja prawej półkuli: trudności w podejmowaniu schematycznych, dobrze ustrukturyzowanych zadań

13. Całościowy model mózgu (4 kwadranty)wg Herrmanna (1990, za: Proctor, 2003, s. 59) Lewa półkula Prawa półkula

14. Model twórczego procesu wg. Wallasa (1923) • Stadium przygotowania (czas: minuty – lata) • Definiowanie problemu • Zbieranie informacji • Określanie kryteriów weryfikacji rozwiązań • Stadium inkubacji (czas: minuty – lata) • Dystansowanie się do problemu • Analizowanie • Stadium iluminacji (czas: minuty – godziny) • Pojawianie się pomysłów • Pomysły mogą być częściowe lub całościowe • Często jest to natłok pomysłów • Stadium weryfikacji (minuty – godziny) • Sprawdzanie efektywności pomysłów • Wykorzystywanie kryteriów wygenerowanych w stadium przygotowania

15. 1 + 1 > 2 • Harmonijne działanie obu półkul znacząco podwyższa jakość funkcjonowania • Poeta • prawa półkula: stan natchnienia i głębokich, poetyckich odczuć • lewa półkula: ubranietych przeżyć i odczuć w piękne słowa • Architekt • prawa półkula: wyobrażenie formy przestrzennej przyszłej budowli • lewa półkula: pomiary i obliczenia tysięcy zależności • Naukowiec • lewa półkula: logiczne dedukowanie i racjonalne myślenie • prawa półkula: nagłe, często olśniewające w swojej prostocie, zrozumienie i rozwiązanie problemu

16. Koniec