هیپر پلازی مادرزادی آدرنال ( Congenital adrenal hyperplasia )

1. هیپر پلازی مادرزادی آدرنال(Congenital adrenal hyperplasia)

2. هيپرپلازي مادرزادي آدرنال يك عارضة اتوزومالمغلوب است كه به علت نقص در يكي از آنزيم هاي لازم برايتشكيل كورتيزول از كلسترول ايجاد ميشود. کلسترول توسط 5 آنزیم موجود در غده آدرنال به کورتیزول تبدیل می شود . اگر هر یک از این آنزیم ها وجود نداشته باشند یا ناقص باشند کورتیزول مورد نیاز بدن تامین نمی شود . بدن متوجه سطح پایین کورتیزول شده و در پاسخ قشر غده آدرنال را تحریک میکند تا مقدار بیشتری کورتیزول بسازد که این کار باعث افزایش ضخامت قشر این غده میشود و این قسمت حجیم میگردد . برحسب اینکه کمبود آنزیمی در کدام قسمت از مسیر ساخته شدن هورمون های آدرنال باشد علائم بالینی مختلفی بروز می کند.

3. در شایع ترین فرم هیپرپلازی مادرزادی آدرنال کاهش آنزیم 21 هیدروکسیلاز وجود دارد که در این فرم تولید کورتیزول و آلدوسترون کاهش یافته است در حالی که تستو سترون به طور طبیعی ساخته می شود . به همین دلیل بدن برای تصحیح سطح کورتیزول و آلدوسترون به غده آدرنال فشار می آورد که کار بیشتری انجام دهد. در اینصورت تستوسترون بیشتری هم ساخته میشود .

4. کمبود انزیم 21 هیدروکسیلاز • 90% بیماران مبتلا به هیپرپلازی ادرنال از این نوع هستند تظاهرات بالینی کمبود این انزیم به دو صورت است. • کلاسیک شامل : • نوع کامل • نوع ویریلیزاسیون (ناقص) • غیر کلاسیک (NC) یا دیررس تقسیم می‌شود.

5. نوع کلاسیک – کامل در اولین هفته‌های تولد بروز می‌کندگرچه ممکن است تا سه یا چهار ماهگی به تاخیر بیافتد.این علائم شامل تهوع، عدم افزایش وزن، تغذیه ضعیف، خواب آلودگی، اسهال ، استفراغ وکم آبی است. این علائم می‌تواند باعث ایجاد شوک در نوزادان مبتلا شود. بدون انجام اقدامات درمانی این نوزادان فوت خواهند کرد. دستگاه تناسلی پسران تازه متولدی که مبتلا به این بیماری هستند طبیعی بوده و تنها افزایش رنگدانه‌ها مشاهده می‌شود. اما دختران مبتلا دچار ابهام تناسلی هستند و در بیشتر مواقع دستگاه تناسلی مشابه دستگاه تناسلی مردانه دارند.

6. نوع کلاسیک –ویریلیزاسیون ساده • در این نوع از دست رفتن نمک دیده نمی‌شود اما در جنس مونث کمبود این آنزیم به پسودوهرمافرودیت منجر می شود وچون اشکال در سنتز استروئید از زندگی جنینی شروع شده این افراد در آغاز تولد علائم مردانگی را به صورت زیر دارا میباشند: • بزرگ شدن کلیتوریس • متصل بودن لبهای فرج به یکدیگر • وجود مجرای مشترک ادراری- تناسلی • در نوزادان پسر در آغاز تولد هیچگونه علامت بالینی وجود ندارد. • در این افراد افزایش فعالیت آندروژن‌ها و رشد سریع در دوران کودکی در دختران و پسران، و همچنین کامل شدن زود رس اندام‌های جنسی همراه با رشد زودهنگام مو در ناحیه تناسلی مشاهده می‌شود. وجود آندروژن بيش‌ از حد در دوره رشد به علت بسته شدن زودهنگام اپي‌فيزها به کوتاهي قد بيمار می انجامد. آندروژن بيش ‌از حد همچنين با تحريک خون‌سازي باعث پلي‌سيتمي شده بود.

7. نوع خفیف وغیر کلاسیک علائم بیماری شامل : این گروه در آغاز تولد وسال های نخستین زندگی علامت مشخصی ندارند ولی در بیماران مونث در دوران بلوغ یا پس از آن علائم مردانگی به صورت در آمدن جوش در صورت،کلفتی صدا، پرمویی، توقف یا بی نظمی قاعدگی و نازایی ظاهر می شود. اما نازایی در مردان کمتر مشاهده می‌شود.

8. پیگیری : پیگیری بیماری بطور مرتب تا آخر عمر لازم است. ولی فواصل مراجعه، تا قبل از پایان رشد کوتاهتر و بعد از پایان بلوغ طولانی تر می شود. آزمایش ها باید با فواصل مرتب انجام شود و معاینه بالینی صورت گیرد تا از عوارض ذکر شده جلوگیری شود. پیش آگهی : در صورت درمان به موقع و مناسب این کودکان رشد طبیعی داشته ، از نظر جنسی مشکلی نداشته و می توانند ازدواج کنند ٬ بچه دار شوند و زندگی کاملاً نرمال داشته باشند.

9. تشخیص: از روش‌های تشخیص این بیماری انجام آزمایش ژنتیکی روی ژن تولید کننده آنزیم 21-هیدروکسیلاز است. این ژن CYP21 نام دارد و همراه با پسودو ژن (ژن کاذب) CPY21P در بازوی کوتاه کروموزم 6 قرار دارند. CYP21و CYP21P هر دو ده اگزون دارند و 98 درصد با یکدیگر تشابه دارند. نزدیک بودن و تشابه این دو ژن احتمال بروز جهش‌های ناشی از کراسینگ اور نامساوی را افزایش می‌دهد و از سوی دیگر بررسی ژنتیکی ، نقص های آنزیم 21-هیدروکسیلاز را مشکل می‌سازد.اکثریت موتاسیون‌های این ژن به صورت حذف و تبدیل شدن (conversion) است.

10. درمان: • درمان این بیماران بسته به نوع آنزیمی که نقص دارد٬ متفاوت می باشد . درمان شامل درمان طبي با گلو كوكورتيكوئيدهاو • مينرالوكورتيكوئيدها (در موارد همراه با دفع نمك)وهمچنين • اجراحي دستگاه تناسلي خارجي است . • مداخلة جراحي اوليه بايد قبل از ۲سالگي انجام گردد.

11. " هیچ گاه " به خاطر " هیچ کس " دست از " ارزشهایت " نکش؛چون ... زمانی که آن فرد از تو دست بکشد؛تو می مانی و یک " منِ " بی ارزش ...!