BİLİMSEL ARAŞTIRMA HAZIRLAMA TEKNİKLERİ

1. BİLİMSEL ARAŞTIRMA HAZIRLAMA TEKNİKLERİ Yrd. Doç. Dr. Nuran AKYURT Marmara Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Tıbbi Görüntüleme Teknikleri

2. Bilim nedir?(1) • Bilim sözü Latince'de bilmek anlamına gelen (scire) kelimesinden üretilmiş bir kavramdır.

3. Bilim nedir? (2) • "Bilim sistemli ve organize edilmiş bir bilgiler bütünü ve teknik yöntemdir" bilgilerdir. (Arlı, M - Arseven, A.) • "Bilim geçerliliği kabul edilmiş sistemli bilgiler bütünüdür. " (Arseven, A.) • "Bilim düzenlenmiş bilgiler topluluğudur" (Sümbüloğlu, K) • "Bilim doğrulanabilir nesnel ve mantıksal özellikleri olan düzenlenmiş anlamlı bilgilerdir"(Sümbüloğlu, K.) • "Bilim, düzenlenmiş, sistematik, geçerliliği kabul edilmiş bilgilerdir. " (Karasar, N.)

4. Bilim Adamı: Bir problemi, olayı bilimsel yöntemlerle irdeleyerek çözüme ulaştıran insanlığın yararına sunan kişidir. • Bilimsel Yöntem: Bir problemin, olayın, gerekli bilimsel özelliklere uygun çözülmesini sağlayan bir yoldur.

5. Bilimsel Yaklaşım araştırmanın planlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve yorumlanması aşamalarında objektif davranmaktır.

6. Bilimsel Araştırma • Problemlere güvenilir çözümler aramak amacıyla; • Planlı ve Sistemli Olarak, • Verilerin Toplanması, • Analizi, • Yorumlanarak Değerlendirilmesi • ve Rapor edilmesi sürecidir.

7. Bilimin Temel Nitelikleri(1) • Bilim Fonksiyoneldir. • Bilim Mantıklıdır.

8. Bilimin Temel Nitelikleri(1) • Bilim Genelleyicidir. • Bilim Gözlemsel ve Deneyseldir. • Bilim Doğrulanabilirdir.

9. Bilimin Temel Nitelikleri(1) • Bilim Olgusaldır: Bilimin konusu var olan, gerçeğe dayanan, gözlenebilen olgulardır. Kişisel görüş ve beğenilerden bağımsızdır. • Bilim Sistemlidir: Bilim işlediği konuda edindiği olgu ve ilişkileri sistemli bir şekilde incelemeye çalışır.

10. Bilimin Temel Nitelikleri(2) • Bilim Gerçekçidir. • Bilim Objektiftir.

11. Bilimsel Araştırma • Bilimsel araştırma; • Problemi doğru tanımlayarak, • Güvenilir çözümler aramak • Planlı ve sistemli, • Verilerin toplanması, • Analiz edilmesi, • Yorumlanması, • Genellenmesi sürecidir.

12. Bilimsel Araştırma Süreci

13. Bilimsel Araştırma Süreci Araştırma sürecinin bütün aşamaları, araştırma amacına uygun bir şekilde yapılandırılmalıdır. • Araştırma Amacı, • Amaca Uygun Yöntem, • Amaca Uygun Veri Toplama, • Amaca Uygun Analiz, • Amaca Uygun Bulgu, • Amaca Uygun Yorum/Tartışma, • Amaca Uygun Sonuç Ve Öneri

14. Bilimsel Araştırma Süreci

15. Araştırma Konusunun Belirlenmesi(1) • Bilimsel araştırma sürecinin ilk basamağı konu seçimidir.

16. Araştırma Konusunun Seçilmesi • Seçilecek/seçilen konunun • Önemli kılan nedir? • Yapılabilirlik düzeyi nedir? • Özgünlük düzeyi nedir?

17. Araştırma Konusunun Belirlenmesi(2) Araştırma: • Hangi alanlara katkı yapacaktır? • Ne düzeyde katkılar sağlayacaktır? • Ne kadar değerlidir? • Ne kadar anlamlıdır? • Kim/kimler için önemlidir? • Bilim evrenine nasıl bir katkısı sağlayacaktır? • Seçilecek/seçilen konunun yapılabilirlik düzeyi nedir?

18. Araştırmanın Amacı • Araştırmanın amacı, ifade biçimine bakılmaksızın açık, anlaşılabilir, basit, kısa, doğrudan ifade edilebilen, araştırmanın yöntemine uygun bir anlatımla ortaya konulmalıdır.

19. Problemin Tanımlanması(1) • Genellikle bilimsel araştırmalarda çözüm aranan problem, Araştırmanın Amacı olarak ifade edilir. • Araştırmanın konusu neyin araştırıldığını ifade ederken, araştırmanın amacı da niçin araştırıldığını kesinlikle ortaya koymalıdır.

20. Problemin Tanımlanması(2) • Problem cümlesi yazımında açık ve sade bir dil kullanılır. • Araştırma problemi soru cümleleri şeklinde ifade edilmelidir. • Problem cümlesi çözülecek problemi net bir şekilde ortaya koymalıdır.

21. Problemin Tanımlanması(3) • Bağımsız Değişken: Araştırıcı tarafından seçilen, bağımlı değişken üzerindeki etkisi öğrenilmek istenen değişkendir.

22. Bağımsız Değişken Örnekleri • Yaş • Cinsiyet • Boy • Kilo • Saç Rengi • Göz Rengi • Medeni Durum • Eğitim Durumu

23. Problemin Tanımlanması(4) • Bağımlı Değişken: Bağımsız değişkenlerin etkilemesi beklenen değişken olarak tanımlanabilir.

24. Bağımlı Değişken Örnekleri: • Memnuniyet Durumu • Anksiyete Durumu • Başarı Durumu • Güven Duyma Durumu • Tutum ve Davranışlar

25. Problemin Tanımlanması(5) • Kontrol Değişkenleri: Bağımlı değişkenleri etkileme olasılığı kuvvetli olan değişkenlerdir.

26. Hipotezin (Denence) Kurulması(1) • Hipotez; değişkenler arasında var olduğu söylenen ilişki ya da etkileşim hakkındaki bir varsayımdır.

27. Hipotezin (Denence) Kurulması(2) • Olgular arası ilişkiler, fikirler sınanabilir. Bu da hipotez ile saptanabilmektedir.

28. Hipotezin (Denence) Kurulması(3) • Hipotez ne kadar özgün, anlamlı ve uygun kurulursa yapılan araştırmaya o oranda katkıda bulunur.

29. Hipotezde Aranan Nitelikler • Bilinen kuramlarla çelişki içinde olmamalıdır. • Kuramsal bir temele dayandırılmalıdır. • Açık ve yalın olmalıdır. • İşlevsel bir biçimde açıklanmalıdır. • Aralarında ilişki kurulması mantıklı iki değişkene dayandırılmalıdır.

30. Araştırma Yönteminin Belirlenmesi(1) • Araştırmacı tarafından, yapılmak istenilenin Nerede, Ne Zaman, Ne İle ve Nasıl gerçekleştirileceği açık bir şekilde ortaya konulmalıdır.

31. Araştırma Yönteminin Belirlenmesi(1) • Öncelikle araştırma amaçlarının açık bir şekilde ifade edilmiş olmasına bağlıdır.

32. Literatür (Kaynak) Taraması • Uzmanlar • Kütüphaneler / Kitaplıklar • Arşivler • Kitaplar • Dergiler • Tezler • Konferans Dokümanları • Önceki Araştırma Taramaları • İnternet Taramaları

33. Online Veri Tabanları http://scholar.google.com.tr/schhp?sourceid=navclient&ie=UTF-8&hl=tr

34. Online Veri Tabanları http://www.ulakbim.gov.tr/

35. Online Veri Tabanları http://www.sciencedirect.com/

36. Online Veri Tabanları http://www.springerlink.com/

37. Online Veri Tabanları http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/

38. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi(1) • Çalışma Evreni: Araştırıcının, örneklem olarak belirlediği araştırma evrenidir. • Örneklem: Bir bütünün parçasıdır.

39. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi Örnekleme Yöntemleri • Olasılıklı Örnekleme Yöntemleri • Olasılık Dışı Örnekleme Yöntemleri

40. Araştırma Verilerinin Toplanması(1) • Veri ölçmeye dayanır.

41. Araştırma Verilerinin Toplanması(2) Bilimsel araştırmalarda kullanılan veri toplama teknikleri; • Anket Yöntemi • Deney Yöntemi • Gözlem Yöntemi • Görüşme Yöntemi • Tarama Yöntemi

42. Araştırma Verilerinin Toplanması(3) • Anket Yöntemi: Anket belli bir amaç ve plana göre düzenlenmiş soru listesidir.

43. Araştırma Verilerinin Toplanması(4) Anket Örneği

44. Araştırma Verilerinin Toplanması(5) • Deney Yöntemi: Araştırma konusuna ilişkin veri elde etmek amacıyla verilerin üretilmesi çalışmalarıdır.

45. Araştırma Verilerinin Toplanması(6) • Tek Değişkenli Deneyler • Çok Değişkenli Deneyler

46. Araştırma Verilerinin Toplanması(7) Gözlem Yöntemi

47. Araştırma Verilerinin Toplanması(8) Görüşme Yöntemi

48. Araştırma Verilerinin Toplanması(9) Tarama Yöntemi

49. Araştırma Verilerinin Analizi(1) Veri analizi ; verinin toplanması, modellenmesi ve gerekirse biçiminin değiştirilmesi sürecidir.

50. Araştırma Verilerinin Analizi(2) • Veri analizi süreci, bilimsel araştırma sürecinin en önemli basamaklarından biridir. Bu süreçte toplanılan veriler amaca uygun istatistiksel teknikler ile işlenir veya analiz edilir.