Cinsiyet ve cinsel kimlik farklılıkları

1. Cinsiyet ve cinsel kimlik farklılıkları GÜZ OKULU-5  & IV. CETAD GÜNLERİ Malatya5-9 eylül 2005

2. ALIŞTIRMALAR

3. Heteroseksüel olduğunuza ilk kez ne zaman ve nasıl karar verdiniz?

4. Heteroseksüelliğinize neyin neden olduğunu düşünüyorsunuz?

5. Heteroseksüelliğiniz kurtulabileceğiniz geçici bir süreç olabilir mi?

6. CİNSEL GELİŞİM • Biyolojik cinsiyet, doğuştan belirlenir. (dişi-erkek-hermafrodit/interseksüel) • Cinsel kimlik, erken çocukluk yaşlarında gelişir. Kişinin ait olduğu cinsi bilme hissidir. ‘Ben kadınım/Ben erkeğim’ • Toplumsal cinsiyet, toplumda ne olduğunuzla ilgilidir. (kadın-erkek-transgender/trans)

7. LGBT; Lezbiyen Gay Biseksüel Transgender Cinsel azınlık kuruluşlarının çoğu kendilerini böyle tanımlıyor. Transgender ya da trans; Travestiler Transseksüeller İnterseksüeller /hermafroditler Hadımlar Diğer yaygın terimler

8. Ergenlik dönemlerinden itibaren cinselyönelimler ortaya çıkar. • Homoseksüel: Kendisine cinsel eş olarak kendi cinsinden birini isteyen • Heteroseksüel: Kendisine cinsel eş olarak karşı cinsten birini isteyen • Biseksüel: Kendisine cinsel eş olarak hem karşı cinsten hem de kendi cinsinden kişileri isteyen • Her üç durum da bozukluk değildir ve eşdeğerdir.

9. Ancak cinsellikle ilgili değer yargıları toplumda yaygın olanı “normal” kabul etme eğilimini yansıtır. Cinsel eş seçiminde yaygın olan, heteroseksüalite olduğu için, azınlıkta kalan homoseksüel ve/veya biseksüel yönelimler kişide kaygı yaratır.

10. Kişiler, ergenlik veya erken erişkinlik dönemlerinde, cinsel yönelimlerikonusunda karmaşa yaşayarak başvurabilirler. • Eşcinsel istek ya da deneyimlerinden rahatsızlık duyabilirler ve heteroseksüel olmak için tedavi isteyebilirler.

11. Cinsel yönelimi değiştirebilecek bir tedavi yöntemi yoktur, böyle bir girişim etik de değildir. Ancak eşcinsel yönelimli kişilerin, kendileriyle barışık, doyumlu bir yaşam kurabilmeleri için, psikoterapötik yardıma gereksinimi olabilir.

12. Biyolojik cinsiyet, cinsel kimlik ve cinsel yönelimin dışında, cinsellikle ilgili başka kavramlar da vardır: • Cinsiyet rolleri ve cinse özgü davranışlar • Cinsel eş seçimi • Cinsel yaşam biçimi seçimi

13. Cinse özgü roller ve davranışlar; • Her birey toplumsal olarak kadına ve erkeğe ait kabul edilen cinsiyet rollerini farklı oranlarda benimser. Her kadın ve erkek, cinsel yöneliminden bağımsız olarak, farklı oranlarda kadınsı ve erkeksi davranışlar sergiler. Kişinin kadınsı/erkeksi davranışları ile cinsel yönelimi anlaşılamaz.

14. Cinsel eş seçimi; Her kadın ve erkek, cinsel yönelimine uygun olarak, belli bir cinsiyetten bireyler arasından kendisine cinsel eş/ eşler seçer. • Cinsel yaşam biçimi seçimi; Herkadın ve erkek, cinsel yönelimi ne olursa olsun, bireysel yaşam görüşüne uygun olarak kendi cinsel yaşam biçimini istemli olarak seçer. Yaşam boyu tek bir cinsel eşi olabilir, yaşamının farklı dönemlerinde başka ama her zaman tek bir cinsel eşi olabilir, sürekli bir cinsel eşi ve zaman zaman başka cinsel eşleri olabilir, her zaman birçok cinsel eşi olabilir.

15. Cinsel ayımcılık, cinsel farklılıklara yaklaşım ve homofobi

16. ‘HOMOSEKSÜEL’ sözcüğü, • İlk kez Almancada 1824´de K.M. Kertbeny tarafından kullanılmış. • İngilizcede 1891´de John Addington tarafından kullanılmış. • HOMOFOBİ, 1960´larda ortaya çıkan oldukça yeni bir sözcük.

17. Cinsel azınlıklar “her yerde” • Batılı “eşcinsel kimlik” kavramı evrensel değil. Birçok ülkede insanlar hemcinsleriyle ilişkiye girdikleri halde kendilerini eşcinsel olarak tanımlamıyorlar. Eşcinsel olmaksızın eşcinselliği uyguluyorlar. • (Hindistan,Endonezya,Latin Amerika,Çin)

18. Cinsel azınlıklara uygulananlar • Haksız tutuklama • Dayak,işkence ve tecavüz • İşten atma • Sosyal ortamlarda dışlama,taciz • Özel yaşam ihlalleri • Hapis,para cezası,kırbaçlama • İdam

19. MS 1. yüzyıldan itibaren birçok ülkenin ceza yasalarında eşcinsellik suç kabul edilmiş. • 19/20. yy´da birçok ülkede eşcinsellik suç olmaktan çıkarılmış. • İngiltere,idam cezasını son kaldıran Avrupa ülkesi (1861)

20. 28 Temmuz 1969 • New York/Stonewall Inn Bar/polis baskını/eşcinsellerin direnişi ile,Eşcinsel Özgürleşme hareketi başlar. • 1978´de kurulan, Uluslar arası Lesbiyen ve Gey Birliği (ILGA)´ne üye beş kıtadan, 90 ülkeden toplam 400 grup var. Bunun son halini sordum

21. Uluslar arası cinsel azınlık dayanışması • 1991´den beri, cinsel yönelim ayrımcılığı Uluslar arası Af Örgütü´nün tüzüğünde yer alıyor. • Uluslar arası Gey ve Lezbiyen İnsan haklarıkomisyonu (IGLHRC),cinsel azınlık haklarını insan hakları olarak görür. • Dünya Seksoloji Birliği (WAS);cinsel ayrımcılıktan uzak olmak,temel insan haklarındandır (1999 Cinsel Haklar Bildirgesi ve 2005 Montreal Cinsel Sağlık Manifestosu).

22. 2000 • Avrupa Birliği temel haklar şartı,cinsel yönelime bağlı ayrımcılığı yasaklıyor. Bu konuyu spesifik olarak ele alan ilk uluslar arası insan hakları belgesi. • Avrupa konseyine üye ülkelerde,cinsel azınlıklara uygulanan ayrımcılığa Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi çerçevesinde karşı çıkmak mümkün.

23. Cinsel yöneliminden dolayı ayrımcılığa uğramaya karşı çok az ülkede yasal koruma var. • Cinsel yönelim nedeniyle ayrımcılığa uğramamanın anayasal hak olduğu ilk ülke 1994 Güney Afrika

24. Eşcinsellik yasa dışı; Ölüm cezası uygulanıyor. Cinsiyet değiştirme yasal Eşcinsellik yasal Cinsel rüşt yaşı aynı Cinsel yönelim için yasal koruma var Evlilik yasal Evlat edinebiliyorlar LGBT mültecilere sığınma hakkı var. Cinsiyet değiştirme yasal İran Hollanda

25. Türkiye • Eşcinsellik yasal • Cinsel rüşt yaşı aynı • Bazı LGBT vatandaşları başka ülkelere sığındı • Cinsiyet değiştirme yasal 2000 MK 40

26. Gökkuşağı renkleri Pembe üçgen Eşcinsellik simgeleri

27. TR Gay İnternational; www.trgi.info • Eshcinsel net www.eshcinsel.net • Lambda; www.lambdaistanbul.org • KAOS-GL; www.kaosgl.com • ILGA; www.ilga.org • Lambda Eşcinsel Danışma Hattı: 0212 244 57 62

28. EŞCİNSELLİK PSİKİYATRİK BİR HASTALIKTIR VE TEDAVİ EDİLMELİDİR. Eşcinsellik, 1973´de APA ve 1990´da WHO kararı ile psikiyatrik tanı sınıflamalarından çıkarılmıştır. Cinsel yönelimi değiştirebilecek bir tedavi yöntemi yoktur, böyle bir girişim etik de değildir.

29. EŞCİNSELLİK DOĞAYA AYKIRIDIR. Birçok hayvan türünde görülür. 450 kuş ve memeli türünde eşcinsel davranışa rastlanmış. (orangutan,balina,martı,hamster,penguen) İnsan cinselliği doğal olmaktan çok insani bir durumdur.

30. EŞCİNSEL ERKEKLER KENDİLERİNİ KADIN GİBİ HİSSEDERLER VE KADINSI DAVRANIRLAR. Eşcinsel erkekler, kendilerini erkek olarak hisseder ve kendilerine cinsel eş olarak bir erkeği seçerler. Kadınsı davranışlar, heteroseksüel ve eşcinsel erkeklerin küçük bir kısmında görülebilir.

31. EŞCİNSELLER SÜREKLİ VE DOYUMLU BERABERLİKLER KURAMAZ. Eşcinseller sevgi ve dostluk içeren sürekli ilişkiler kurarlar. Ancak bu beraberlikleri yasallaştırmaları birçok toplumda henüz mümkün değildir. Heteroseksüellerin sürekli ilişkilerinde sorunlar seyrek değildir.

32. EŞCİNSEL ERKEKLER ARASINDAKİ TEK CİNSEL İLİŞKİ ANAL BİRLEŞMEDİR. Eşcinsel erkekler arasındaki cinsel ilişkide, vajinal birleşme dışındaki tüm cinsel etkinlikler yaşanabilir. Heteroseksüel eşlerin cinsel yaşamlarında anal birleşme seyrek değildir.

33. HOMOFOBİK MİTLER VE GERÇEKLER • 1. Eşcinsellerin cinsel kimlikleri anatomik cinsiyetlerine uygundur. • 2. Eşcinsel yönelim bir psikopatoloji değildir. Eşcinsellerde daha fazla psikopatoloji olduğuna dair bir kanıt yoktur. • 3. Eşcinsel yönelimli bireylerin psiko-sosyal profili,en az heteroseksüeller kadar heterojendir.

34. HOMOFOBİK MİTLER VE GERÇEKLER • 4. Cinsel yönelim,salt heteroseksüalite ile salt homoseksüalite arasında bir spektrumdur. Cinsel kimlikten farklı olarak,yaşam boyunca değişiklik gösterebilir. • 5. Eşcinsel yönelim,keyfi,ahlaki veya istemli bir seçim değildir. Heteroseksüel yönelimden farksızdır.

35. HOMOFOBİK MİTLER VE GERÇEKLER • 6. Erkekler arasındaki eşcinsel beraberliklerde,anal ilişkiden başka cinsel etkinlikler de yer alır. Anal cinsel birleşme,heteroseksüeller arasında da uygulanır. • 7. Eşcinseller sevgi ve dostluk içeren,uzun süreli ve doyumlu ilişkiler kurabilirler.

36. HOMOFOBİK MİTLER VE GERÇEKLER • 8. Kişilerin cinsel yönelimi,örnek oluşturma veya rehberlikle,kalıcı ve anlamlı bir biçimde değiştirilemez. • 9. Eşcinsellik doğaya aykırı değildir. Birçok hayvan türünde görülür. Eşcinsellik de tüm insan cinselliği gibi,doğal olmaktan çok insani bir durumdur.