Download
1 / 27
E N D
ANXIETY اضطراب و تعاریف
نظریه فروید برای اضطراب:مهمترین عاملی که بر اساس نظریه تحلیل روانی علت تمام بیماریهای روانی محسوب می شود اضطراب( ANXIETY) است.فروید اضطراب را درد روانی( psychic pain )نامیده است.یعنی به همان صورتی که بدن دچار زخم ،التهاب و بیماری می گردد و اولین نشانه بصورت تب ظاهر می شود اگر فرد از لحاظ روانی دچار مسئله و مشکل شود اولین نشانه آن به صورت اضطراب جلوه گر می شود.
اضطراب هم علت محسوب می شود و هم معلول.یعنی علت بسیاری از نارحتیهای روانی اضظراب است .همچنین هرگاه شخصی با یک مسئله و مشکل روانی مواجه می گردد که موجب به هم خوردن تعادل روانی وی می گردد احساس اضطراب می کند. فروید اضطراب را به سه نوع تقسیم کرد: 1-اضطراب واقعی(realeanxitey): هنگامی تجربه می شود که شخص با خطرات یا تهدید های بیرونی مواجه می شود. 2-اضطراب نوروتیک((neurotic anxiety: زمانی بروز می کند که تکانه های نهاد موجب تهدید فرد در برابر قطع کنتر های من( EGO) ظهور رفتارهایی که منجربهتنبیه وی خواهند گردید می شوند. 3-اضطراب اخلاقی (moral anxiety) : وقتی ظاهر می شود که فرد عملی بر خلاف وجدان اخلاقی یا ارزشهای اخلاقی خویش انجام داده یا حتی در نظر دارد انجام بدهد و به این دلیل احساس گناه می کند.
منبع اضطراب هر چه باشد تجربه ای بسیار دردناک است وفرد برای آنکه آنرا تجربه نکند تقریبا به هر عملی متوسل می شود که یکی از آنها مکانیزم های دفاعی است. • مکانیزم های دفاعی عبارتند از: • مانورهای روان شناختی که افراد به منظور احتراز از اضطراب بدان دست میزنند. • فروید معتقد است اضطراب بهایی است که بشر کنونی برای تمدن می پردازد. • همچون: جنگها – جزر و مد اقتصادی- تغییرات تکنولوژی- بیکاری و از دست دادن شغل- فقر و تنگدستی – کاهش روابط خانوادگی- ازدواج ناموفق و طلاق- افت معنویات – انفجار جمعیت –تعصب های اجتماعی-آلودگی هوا ومحیط- جامعه شهری و.......... . • - فشار روانی : • فشار روانی تنها ممکن است از ناکامی های مربوط به نرسیدن به هدفها و احساس تعارض ناشی شود بلکه ممکن است مربوط به رویدادهای مختلف یا رفتار کردن به طریقه های خاصی باشد. • گاهی اوقات فشارها بطور جدی تدابیر سازش فرد را مختل می کند و موجب فشار روانی مزمن می شود. • استرس ممکن است شامل:1-ناکامی 2-تعارض 3-فشار روانی خاصی شود.
استرس ممکن است به صورت: 1- تحمیل شده( imposed )مثل سربازی 2-تعیین شده( assigned )ستاره شناسی که ماهها خود را درگیر میکند 3 - انتخاب شده(chosen ) دانشمندی که برای تحقیق و پژوهش در شرایط سخت 4 - طرح شده(devised)محرومیت حسی و تجربه های آزمایشی آسیب پذیری:احتمال بروز پاسخ ناسازگارانه در موقعیت های معین است. * فشار روانی و آسیب پذیری تأثیر متقابل بر یکدیگر دارند. • فشار روانی زیاد وآسیب پذیری کمموجب ظهور بیماری می گردد • فشار روانی کم و آسیب پذیری زیاد احتمال بروز رفتار سازگارانه زیاد • استرس اگر خارج از سطح تحمل باشد سلامت موجود زنده را به مخاطره می اندازد
شدت فشار روانی و عوامل مربوطه به آن: عوامل مربوط به میزان فشار روانی عبارتند از: دوام ( duration):مصاحبه استخدامی – گذران امتحان کوتاه شدت (severity) یک تصادفکم - از دست دادن یکی از عزیزان زیاد قابلیت پیش بینی(predictability):----پیش بینی کردن----فشار روانی را کم می کند پیش بینی نکردن---فشار روانی را زیاد درجه از دست دادن کنترل(dogree of loss of control): یکی از جنبه هایی که موجب بیشترین فشار روانی و ناراحتی در فرد می شود زمانی است که احساس کند نمی تواند هیچ نفوذ و کنترلی بر یک موقعیت خاص داشته باشد....زلزله. سیل میزان اعتماد به نفس(level of self- confidonce): نبود اعتماد به نفس کارایی را پایین و راه مقابله را محدود می کند شروع یا حمله ناگهانی(suddenness of onset): مقابله با یک سانحه ناگهانی و غیره منتظره خیلی سخت –مواجه شدن با بحران بلوغ تدریجی
موقعیت های استرس زای روانی: سوانح –بلایای طبیعی –جنگ ها –فشار روانی زود گذر اصول کلی واکنش های استرس: - در سطح فیزیولوژیک - در سطح روانشناختی - در سطح فرهنگی –اجتماعی - اضطراب و مکانیزم های روانی: • روانکاوان تمایل کمی به استفاده از طبق بندی تشخیصی روانی دارند.آنها به گروهی از گونه گونیهای رفتاری توجه می کنند؛اضطراب نمونه بارزی در این رابطه است. • *اضطراب حالتی بر خلاف ترس که معمولا پاسخی است به یک تهدید معلوم و شناخته شده احساس نا مشخص از تشویش و ناراحتی در پاسخ به خطر ناشناخته. • *اضطراب روانی درونی(intra psychic)است و شخص را نسبت به تهدیدی نامعلوم و مبهم گوش به زنگ و آگاه می سازد واو را وا می دارد تا بر علیه آن عملی دفاعی انجام دهد.
مکانیزم های دفاعی تدابیرهای ناخودآگاه من هستند که فرد برای مقابله با اضطراب وحفظ خویش از خطرات آن بکار میگیرد.این مکانیزم ها توسط همه افراد برای از بین بردن تهدید ها و فشارهای روانی بکار گرفته می شوند.افراد مبتلا به اختلالات روانی احتمالا این مکانیزم ها را مصرانه تر ,نومیدانه تر,با کنترل کمتر از افراد بهنجار بکار می برد وقتی مکانیزم های همزمان را بکار می برد. سرکوبی ( repression): جلوگیری از ورود افکار- آرزوها- تکانه ها برگشت : (Regression) بازگشت به سطح پایین تر برون فکنی: (Prejection) نسبت دادن افکار,آرزوها و تکانه های نامطلوب واکنش سازی (reaction formation) : ابراز مبالغه آمیز افکار ,آرزوها وتکانه ها بر خلاف جهت اندیشه ها و تمایلات وانگیزه ها
مکانیزم ها برای ملایم کردن شکست ,تسکین اضطراب ,محافظت شخص از احساس بی کفایتی و بی ارزشی مکانیزم های دفاعی انسان اکتسابی بوده برای سازش با آسیب روانی,اضطراب و جلوگیری از بی ارزش شدن "من" طرح ریزی شده و بصورت عادت عمل می کنند که شامل خودفریبی و تحریف واقعیت می باشد. اضطراب که نوعی احساس ترس و ناراحتی بی دلیل است نشانه بسیاری از اختلالات روان شناختی محسوب می شود که اغلب به وسیله رفتارهای دفاعی مانند فرار از یک موقعیت ناخوشایند یا انجام یک عمل طبق نظم و آئین معینی کاهش می یابد. اضطراب تهدیدی برای من: ما واژه اضطراب و اینکه وقتی مضطرب هستیم چه احساسی می کنیم تصوری کلی است.اضطراب بی شباهت به ترس نیست. با وجود اینکه ممکن است ندانیم از چه چیزی میترسیم. فروید اضطراب را ترس بی هدف تعریف می کند.اغلب نمیتوانیم به منبع آن اشاره کنیم.
فروید اضطراب را جزء مهمی از نظریه شخصیت خود ساخته و اظهار داشته اضطراب برای رشد رفتار روان رنجور و روانپریش ضروری است. او پیشنهاد کرد که نمونه نخستین همه اضطرابها ضربه تولد است. نظری که یکی از شاگردان او اوتورانگ (otto rank)مطرح کرد. جنین در رحم مادرش در پایدار ترین و امن ترین نقطه جهان قرار دارد در حالی که هر نیازی بدون تأخیر برآورده می شود. تولد باعث می شود ارگانیزم به محیط مخالفی انداخته شود.ناگهان از آن می خواهند که شروع به سازگاری با واقعیت کند زیرا ممکن است در خواستهای غریزی اش همه اشفورأ برآورده نشود.دستگاه عصبی نارس و بدون آمادگی نوزاد با محرکهای حسی گوناگون بمباران می شود. ضربه تولد همراه با تنش و ترس از اینکه غرایز نهاد ارضاء نخواهد شد اولین تجربه اضطراب است. الگوی واکنش ها و احساس هایی که هنگام روبرو شدن با برخی از تهدید ها در آینده نشان می دهیم از همین اضطراب بوجود می آید. اضطراب روان رنجور و اخلاقی همواره برای بهداشت روانی ما مشکل سازتر هستند. ریشه اضطراب روان رنجور در کودکی است در تعارض بین ارضای غریزی و واقعیت.
کودکان اغلب برای نشان دادن آشکار تکانه های جنسی یا پرخاشگری ,تنبیه می شوند.بنابراین میل به ارضای برخی از تکانهای نهاد,تولید اضطراب می کند.این اضطراب روان رنجور ترس ناهشیار از تنبیه شدن به خاطر نشان دادن تکانش رفتار تحت سلطه نهاد است. این تعارض بین نهاد و من تبدیل می شود. اضطراب اخلاقی بین نهاد و فرامن اضطراب به شخص هشدار می دهد که اوضاع درون شخصیت آن گونه که باید روبه راه نیست. اضطراب موجب تنش در ارگانیزم می شود واز این رو خیلی شبیه به گرسنگی یا تشنگی که فرد برای ارضای آنها برانگیخته می شود به صورت یک سایق عمل می کند تنش باید کاهش یابد. اضطراب فرد را از اینکه من تهدید شده است و اگر اقدامی صورت نگیرد ممکن است سرنگون شود آگاه می سازد.
راه های دفاع من و حفاظت آن: 1-گریختن از موقعیت تهدید کننده 2-جلوگیری کردن از نیاز تکانشی که منبع خطر است 3-اطاعت کردن از دستورات وجدان 4-اگر فرد از روش منطقی نتواند و کارساز نباشد به مکانیزم های دفاعی متوسل می شود(مکانیزم های غیر منطقی) اضطراب علامتی است از اینکه خطر قریب الوقوع,تهدید وارد شده به من را باید از بین برد و یا از آن اجتناب کرد. من باید تعارض بین درخواستهای نهاد و انتقاد های شدید جامعه یا فرامن را کاهش دهد. بنابر نظر فروید این تعارض همیشه وجود دارد چون همه غرایز و همه محرمات و تابوهای جامعه فشار وارد می کنند. دفاع ها باید تا اندازه ای همیشه فعال باشد. شدت نبرد درون شخصیت ممکن است کم و زیاد شود ولی هرگز متوقف نمی شود.(ما همیشه در یک جنگ درونی دایمی هستیم) دو ویژگی عمده مکانیزم های دفاعی: 1-انکار یا تحریف واقعیت 2-بصورت نا هشیار عمل می کنند
اضطراب بنیادی(basic anxiety): هورنای(1937) اضطراب بنیادی را احساس فراگیر و به تدریج فزاینده ,تنها و درمانده بودن در دنیای خصمانه تعریف می کند. این اضطراب پایه ای است که روان رنجوریهای بعدی از آن بوجودمی آیند و به طور جدا نشدنی به احساس های خصومت پیوند خورده است. در دنیایی که پر از بهره کشی ,تقلب,تجاوز ,تحقیر و خیانت است خود را کوچک , بی اهمیت , درمانده , بی کس و در عرض خطر احساس می کنیم. راه های حفاظت بنیادی در کودکی از نظر هورنای: 1- به دست آوردن محبت و عشق 2-سلطه پذیر بودن 3-دست یافتن به قدرت 4-کنارگیری کردن(جسمانی –روانی) راه حل های غیر منطقی برای مشکلات فرد: 1-محبت وتأیید –2شریک سلطه گر –3 قدرت –4بهره کشی – 5اعتبار –6 تحسین –7پیشرفت یا جاه طلبی – 8خود پسندگی –9کمال 10- محدود ساختن زندگی • 1و2 حرکت به سوی مردم(شخصیت مطیع) 3 تا 7 حرکت بر علیه مردم(شخصیت پرخاشگر) 8تا10 حرکت به دور از مردم(شخصیت جدا)
یونگ: اصل های انرژی را مطرح می کند: 1-اصل تضاد(تولید انرژی) 2-اصل هم ارزی(از یک قسمت به قسمت دیگر انرژی حرکت می کند) 3- اصل آنتروپی(انتقال انرژی از ناحیه زیاد به ناحیه کم)
آدلر: احساس های حقارت منبع تلاش انسان احساس حقارت همواره به عنوان یک نیرویبرانگیزاننده در رفتار وجود دارند. تلاش انسان برای جبران و رسیدن به پیشرفت ,رشد,ترقی است. انسان بودن یعنی خود را حقیر احساس کردن احساس حقارت منبع همه تلاشهای انسان است
اریکفروم: در تاریخ تمدن غرب مردم با به دست آوردن آزادی بیشتر احساس تنهایی ,بی معنایی و بیگانگی بیشتری کردند. انسانهای اولیه کوشیدند تا به وسیله وابسته کردن خود به قبیله ها یا طوایف با این احساس بیگانگی یا جدایی کنار بیایند آنها با سهیم شدن در اسطوره ها ,مذاهب , مناسک, امنیت تعلق به یگ گروه را کسب می کردند.
هنری موری: مفهوم نیازهاانگیزش اصل مطلب است و همیشه به چیزی در داخل ارگانیزم اشاره دارد و در فرد جهت رفتاری ایجاد می کند. نیروی زیستی شیمیایی در مغز توانا یهای عقلانی و ادراکی را سازمان می دهد و هدایت می کند.
تعریف اضطراب از نظر فروید: حالت عاطفی و ناخوشایندیکه با احساس جسمانی همراه است و به فرد در مورد خطر قریب الوقوع هشدار می دهد.این حالت ناخوشایند معمولا مبهم است و به سختی می توان آنرا دقیقأ مشخص کرد اما خود اضطراب همیشه احساس می شود.
اسکینر: فردی محیط گرا و جبر گرا بود. می گفت نباید رفتار را بر اساس اجزای سازنده فیزیولوژیکی یا سرشتی ارگانیزم توجیه کنیم.بلکه بر پایه های محرکهای محیطی تبیین نماییم.ژنتیک چون موقع لقاح ثبت شده به کنترل رفتار کمکی نمی کند.او اعتقادی به سایقها و هیجانها و هدف و قصد برای تولید رفتار اعتقادی نداشت و می گفت عوامل دیگری آنرا راه اندازی می کند. کلاسیک: فراخوانده از درون کنشگر:صادر شده از محیط
آلبرت بندورا: می گوید دو نوع یادگیری وجود دارد:1-مشاهده ای 2- فعال اضطراب –افسردگی–فوبیها – پرخاشگری را با مشاهده یاد می گیریم ماهیت انسان با استعداد های عظیمی مشخص می شود که آنها را در محدوده زیستی با تجربه مستقیم و مشاهده ای به شکل های گوناگون درآورد.
سهم علوم روانشناختی: سه مکتب عمده روانشناختی در مورد علل اضطراب نظریه هایی پرداخته اند: روانکاوی رفتاری وجودی نظریه روانکاوی: فروید ابتدا معتقد بود که اضطراب در ساخت فیزیولوژیک زیستمایه (لیبیدو) ریشه دارد اما بعدها در تعریف مجدد اضطراب آنرا هشداری حاکی از وجود خطری در ناخودآگاه دانست یعنی آنرا نتیجه تعارض روانی بین خواسته های ناخودآگاهانه جنسی یا پرخاشگرانه و تهدید های مرتبط با آنها در سوپرایگو یا جهان خارج تلقی می کرد.ایگو در پاسخ به این هشدار مکانیزم های خود را بسیج می کند تا از ورود افکار و احساس های نامقبول به خودآگاه پیشگیری کند. اضطراب است که موجب واپس زنی می شود در حالی قبلا معتقد بود واپس زنی موجب اضطراب می شود. هدف درمان: الزامأ نه حذف کامل اضطراب که افزایش تحمل فرد در برابر آن است.ظرفیت فرد برای تجربه اضطراب بیشتر شود و بتواند از آن در یافتن تعارض زیربنایی ایجاد کننده اضطراب سود جوید.
نظریه رفتاری: • طبق نظریه های یادگیری یا رفتاری, اضطراب پاسخی شرطی به یک محرک معینی است. • در مدل شرطی سازی کلاسیک دختری که توسط پدری بدرفتار بزرگ شده است به محض دیدن وی ممکن است دچار اضطراب شود.این دختر از طریق تعمیم ممکن است نسبت به همه مردها بی اعتماد با شد • در مدل یادگیری کودک ممکن است با تقلید اضطراب موجود در محیط (مانند والدین مضطرب)پاسخ اضطرابی بروز دهد.
نظریه وجودی: • اختلال اضطراب فراگیر که در آن هیچ محرک معینی را برای احساس اضطراب مزمن فرد نمی توان شناسایی کرد با الگوهای بر گرفته از نظریه های وجودی قابل توضیح است.مفهوم کلیدی این نظریه این است که فرد احساس می کند در جهان بی هدف زندگی می کند.اضطراب در واقع واکنش فرد به این خلاء عظیمی که در وجود و معنا ی زندگی می بیند.
سهم علوم زیستی: دستگاه عصبی خودکار:تحریکدستگاه عصبی خودکار موجب علایم خاص می شود.علایم قلبی عروقی –افزایش ضربان قلب –عضلانی–گوارشی – تنفسی میزان فعالیت سمپاتیک در دستگاه عصبی خودکار برخی بیماران اضطرابی به ویژه افراد مبتلا به اختلال پانیک بالا است. عصب رسانه ها(نوروترانسمیترها): سه عصب –رسانه عمده که طبق مطالعات انجام شده با اضطراب رابطه دارند:نوراپی نفرین – سروتونین–گاماآموینوبوتریک(گابا) افرادی که اختلال اضطرابی داشته اند از طریق مطالعات تصویر برداری ct وتصویر برداری با طنین مغناطیسی (MRA) مشخص شده در نیمکره راست ولوب گیجگاهی دچار مشکل هستند و عدم تقاران مغزی ممکن است در ایجاد علایم اضطراب نقش داشته باشد.
مطالعات ژنتیکی: از مطالعات وراثتی داده های محکمی به دست آمده مبنی بر اینکه لااقل نوعی مولفه ژنتیکی در پیدایش اختلالات اضطرابی سهیم است.تقریبأنبمی از کل بیماران مبتلا به اختلال پانیک لااقل یک منسوب مبتلا دارند. البته اختلال اضطرابی نتیجه مستقیم یک ناهنجاری مندلینیست. در سال 2005 یک تیم پژوهش نشان دادند یکی از ژن های در مغز موش سبب می شود در موقعیت هایی که به طور طبیعی سبب آغاز پاسخ های ترس می شود, خونسرد باشد . این ژن پروتئنی بناماستاتمینرا رمز گردانی می کند که در آمیگدال برای تشکیل خاطرات ترس اهمیت اساسی دارد .موش فاقد این پروتئین وقتی صدایی را می شنود که قبلا با یک شوک همراه بوده اضطراب کمتری نشان می دهد.
