ANADOLU İLK TÜRK BEYLİKLERİ

2. ANADOLU İLK TÜRK BEYLİKLERİ Türkiye Tarihi: • 1071 yılındaki Malazgirt savaşı veya Büyük Selçuklu Devletinin Anadolu’ya giriş tarihinden günümüze kadar olan süreçtir. • 1-Birinci Beylikler Dönemi (XI. yy) • 2-Anadolu Selçukluları Dönemi (1075 -1308) • 3-İkinci Beylikler Dönemi (13.yy) • 4-Osmanlı İmparatorluğu Dönemi (1299 - 1 Kasım 1922) • 5-Türkiye Cumhuriyeti Dönemi (23 Nisan 1920.........) İlk Türk beylikleri Malazgirt Savaşı'ndan sonra Anadolu'nun fethiyle görevlendirilen Türk komutanlar tarafından kurulmuşlardır.

3. ANADOLU İLK TÜRK BEYLİKLERİ • 1-Danişmentliler (1072- 1178) • Yozgat, Tokat, Niksar ve Sivas civarında kuruldu. • Kurucusu Danişment Gazi'dir. • Haçlılarla mücadele etti. • Bir dönem A.S.Devletinden daha güçlü hale gelmişlerdir. • Anadolu'nun ilk medresesi olan Yağıbasan Medresesi bu beylik tarafından yapıldı. • Anadolu Selçuklu Devleti tarafından yıkıldı. • 2-Saltuklular (1072-1202)  • Doğu Anadolu'da kuruldu. • Kurucusu Satuk Bey'dir. • Erzurum, İspir, Oltu, Kars, Bayburt bölgelerinde faaliyet gösterdiler. • Haçlılara ve Gürcülere karşı mücadele ettiler. • Anadolu Selçuklu Devleti tarafından yıkıldı

4. ANADOLU İLK TÜRK BEYLİKLERİ • 3-Mengücekler (1072-1228) Erzincan, Kemah ve Divriği civarında kuruldu. Kurucusu Mengücek Gazi'dir. • Rum ve Gürcülere karşı mücadele etti. • Anadolu Selçuklu Devleti tarafından yıkıldı. • Divriği Ulu Camii bu dönemde yapılmıştır 1. Erzincan-Kemah Kolu: Şebinkarahisar'ı da içine alan bu kol, Alaaddin Keykubad tarafından ortadan kaldırıldı (1228). • 2. Divriği Kolu: Bu kol hakkında fazla bir bilgi olmamakla birlikte, 1250 yılına kadar Selçuklu hâkimiyeti altında varlığını sürdürdüğü bilinmektedir. Mengücekler zamanında özellikle Erzincan ve Divriği birer kültür ve ticaret merkezi durumuna gelmiştir.

5. ANADOLU İLK TÜRK BEYLİKLERİ • 4-Artuklular (1101-1409 ) • Devlet adını Oğuzların Döger boyundan Eksük-oğlu Artuk Bey'den alır. • Artuk Beyin oğulları tarafından Güneydoğu Anadolu'da kuruldu. 1-Hasankeyf (Diyarbakır) Artuklu Kolu (1101 - 1231): • Hasankeyf Artukluları haçlılara karşı başarılı şekilde mücadele etti. Eyyubiler tarafından yıkıldı. (1231)2-Mardin Artuklu Kolu (1108 - 1409): • Mardin Artukluları haçlılara karşı başarılı şekilde mücadele etti. Karakoyunlular tarafından yıkıldı.(1409) • Artuklu şubeleri içerisinde en güçlü ve uzun ömürlü kolu oluşturur. 3-Harput Artuklu Kolu (1185 - 1234): • Harput Artukluları ise Anadolu Selçuklu Devleti tarafından yıkıldı.(1234)

6. ANADOLU İLK TÜRK BEYLİKLERİ • 5- Çaka Bey (1081-1097) İzmir ve çevresinde kurulduğundan İzmir Beyliği olarak da anılır. • Oğuzların Çavuldur boyuna mensup olan Çaka Bey, uzunca  bir müddet kaldığı İstanbul'dan kaçarak, İzmir' e gelmiş ve burada beyliğini kurmuştur (1081). • Bizans tahtını ele geçirmek için Peçeneklerle ittifak kurmuşsa da amacına ulaşamamıştır. • Ancak oluşturduğu donanma ile  Midilli, Sakız, Sisam, Rodos gibi Ege adalarını  ele geçirmiştir. Bu güçlü düşmandan kurtulmak isteyen Bizans, damadı olan  1. Kılıçaslan’ı aleyhine kışkırtmıştır. Bir rivayete göre Kayınpederi Çaka Bey'i yanına çağıran 1. Kılıçaslan,  onu hileyle öldürtmüştür. (1097). • Çaka Bey, Anadolu'daki ilk Türk denizcisi, kurduğu donanma ise ilk donanma olarak kabul edilmektedir.

8. ANADOLU İLK TÜRK BEYLİKLERİ İLK TÜRK BEYLİKLERİNİN ÖNEMİ 1- Haçlı, Bizans ve Gürcülere karşı başarılı mücadeleler verdiler. 2- Anadolu topraklarını Haçlılara karşı korudular. İslam dininin koruyuculuğunu yaptılar. 3-Bulundukları şehirlere bayındırlık hizmetleri yaptılar. (Medrese, han, hamam, kervansaray, darüşşifa, çeşme) 4-Anadolu'nun hızlı bir şekilde Türkleşmesini sağladılar.