Çukurova Üniversitesi FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ DEKAN’I Prof. Dr. Selahattin SERİN sserin@ cu .tr

1. Çukurova ÜniversitesiFEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ DEKAN’IProf. Dr. Selahattin SERİNsserin@cu.edu.tr

2. Çeşitli Proje Destek İmkânları YURT İÇİ DESTEKLER TÜBİTAK ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ÇUKUROVA KALKINMA AJANSI TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI (TTGV) SANAYİ BAKANLIĞI (SANTEZ) KOSGEB TARIM BAKANLIĞI

3. TÜBİTAK Destekleri 16 Ocak 2007 de Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, Teknoloji ve Yenilik Destek Programlarına ilişkin yönetmelik; gerçek ve tüzel kişilerin bilimsel ve teknolojik bilgiyi ürüne, sürece, yönteme veya sisteme dönüştürme aşamalarında yapacağı, teknoloji ve yenilik odaklı araştırma, geliştirme, iyileştirme, işbirliği ve kümeleşme faaliyetlerine ilişkin proje önerilerinin değerlendirilmesi, bu kişilere ait kuruluşların projelerinin geri ödemesiz olarak desteklenerek izlenmesi, sonuçlandırılması ve sonuçların değerlendirilmesine ilişkin usul ve esasları düzenler. 4 Kasım 1998 tarih ve 23513 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 98/10 sayılı Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu tebliği, Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) Yardımına ilişkindir. 1501 ve 1507 kodlu TÜBİTAK KOBİ Ar-Ge Başlangıç destek programına ilişkin uygulama esasları TÜBİTAK Bilim Kurulu’nca 03.03.2007 günü kabul edilmiştir.

4. TÜBİTAK SANAYİ AR-GE PROJE DESTEKLERİ Ülkemiz sanayi kuruluşlarının Ar-Ge’ye daha fazla kaynak ayırmasını özendirmek, sanayi kuruluşlarının kendi arasında ve üniversitelerle daha yakın işbirlikleri ve ortaklıklar sağlamasını teşvik etmek amacıyla TÜBİTAK Yenilik ve Destek Programlığı Başkanlığı (TEYDEB) tarafından aşağıdaki destek programları yürütülmektedir.

5. 1501- SANAYİ AR-GE PROJE DESTEKLEME PROGRAMI Programı, firma düzeyinde katma değer yaratan kuruluşların Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) çalışmalarını teşvik etmek ve bu yolla Türk sanayisinin Ar-Ge yeteneğinin yükseltilmesine katkıda bulunmak üzere oluşturulmuştur.98/10 sayılı "Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) Yardımına İlişkin Tebliğ" (Tebliğ),  “Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Teknoloji ve Yenilik Destek Programlarına İlişkin Yönetmelik" ve “Sanayi Araştırma Teknoloji Geliştirme Ve Yenilik Projeleri Destekleme Programı Uygulama Esasları” uygun olarak yürütülen programın amacı, sanayi kuruluşlarının Ar-Ge Projelerine %60’a varan oranlarda hibe şeklinde destek sağlamaktır.

6. TÜBİTAK - 1501 • Destek projeleri ayrıntıları: • Kobiler ve büyük sanayi destekleniyor, • Yenilik odaklı AR-GE olması lazım, • En fazla 36 ay süreli projeler destekleniyor, • Destek oranı proje tutarının % 50 si, • Özgün ürün satış hasılatı/Toplam satış hasılatı oranı • %25’e kadar, % 10 artış • %25-%50 arası, % 15 artış • %50’nin üstünde, % 20 artış, • Personel harcamaları Kobi’de % 75, büyük sanayi kuruluşlarında % 60 oranında karşılanırken, doktoralı eleman ücretlerinin % 100’ü karşılanıyor, • Proje bütçe sınırı yoktur. • Başvuru her zaman yapılabilir.

7. TÜBİTAK - 1501 Tübitak destek projeleri başvuruyu müteakip ön değerlendirme sonrasında hakemlere gönderilmektedir. Hakemler, Ar-Ge faaliyetinin yapılacağı firmayı ziyaret ederek, firma ile projeye ilişkin görüşür ve değerlendirme raporunu TÜBİTAK’a iletirler. Proje önerisi, ilgili teknoloji grubu komite toplantısında hakem görüşleri de dikkate alınarak görüşülür ve son karar oluşturulur.

8. 1507- KOBİ AR-GE BAŞLANGIÇ DESTEK PROGRAMI • Ülkemizde, Ar-Ge faaliyetlerinin önemli bir bölümü büyük ölçekli işletmelerle sınırlı olup, ülke sanayinin %98’ini oluşturan KOBİ’lerin Ar-Ge faaliyetleri istenilen düzeyin altında kalmıştır. • KOBİ’lerin Ar-Ge ve yenilik projeleri için farklılaştırılmış bir destek programı TÜBİTAK tarafından kurgulanmış ve uygulamaya alınmıştır.  - yeni bir ürün üretilmesi, • mevcut bir ürünün geliştirilmesi, iyileştirilmesi, • ürün kalitesi veya standardının yükseltilmesi • maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin, yeni üretim teknolojilerinin geliştirilmesi konularında • KOBİ’ler tarafından yürütülen 400.000 YTL bütçe ve 18 ay süre ile sınırlı ilk iki projenin TÜBİTAK tarafından desteklenmesi amaçlanmıştır.

9. TÜBİTAK - 1507 Yenilik; bir fikri, satılabilir, yeni yada geliştirilmiş/iyileştirilmiş bir ürün veya mal ve hizmet üretiminde kullanılan yeni yada geliştirilmiş bir yöntem haline dönüştürmeyi, bir dizi bilimsel, teknolojik-teknik, mali ve ticari etkinliği ifade eder. Renk yada dekorasyondaki değişiklikler ve benzeri bütünüyle estetik alana yönelik değişiklikler ile ürünün yapı, nitelik yada performansını teknik açıdan değiştirmeyen görünüm farklılıklarından ibaret basit değişiklikler “yenilik” değildir. Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge); İnsan kültür ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bu dağarcığın yeni uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmalar olarak ifade edilmektedir.

10. TÜBİTAK - 1507 • Bu destek projeleri için önemli ayrıntılar aşağıda verilmiştir. • Bütçe en yüksek 400,000. TL dir. • En fazla 18 ay süreli projeler destekleniyor. • Mevcut bir ürünün geliştirilmesi, iyileştirilmesi, ürün kalitesi ve standardının yükseltilmesi, maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin, yeni üretim teknolojilerinin geliştirilmesi konularında destek veriliyor. • Bu destekten en fazla 2 defa yararlanılabilir. • Destek oranı % 75; yalnız, üretimde kullanılacak cihazlarda % 40’dır. • Başvuru her zaman yapılabiliyor. • Proje başvurularında KOBİ olmak zorunludur. Daha sonra KOBİ özelliğini kaybetmek önemsizdir.

11. TÜBİTAK - 1507 Desteklenen Ar-Ge aşamaları: • Kavram geliştirme • Teknolojik/teknik ekonomik yapılabilirlik etüdü • Geliştirilen kavramdan tasarıma geçiş sürecinde yer alan laboratuar ve benzeri çalışmalar • Tasarım, tasarım uygulama ve doğrulama çalışmaları • Prototip üretimi • Pilot tesisin kurulması • Deneme üretimi ve tip testlerinin yapılması • Satış sonrası ürün tasarımından kaynaklanan sorunların çözümü

12. TÜBİTAK - 1507 Desteklenen gider kalemleri: • Personel giderleri: Proje personelinin desteklemeye esas harcama kapsamına alınacak “ortalama aylık maliyeti” olarak, personelin proje başvuru tarihinden önce kuruluşta çalıştığı en fazla son altı aya ait, brüt ücretleri, SGK işveren payları, SGK işsizlik işveren payları, varsa ikramiyeleri toplanarak çalışılan ay sayısına bölünerek bulunan tutar alınır. Ortalama aylık maliyet için aşağıdaki sınırlamalar uygulanır: • Doktoralı personele; brüt asgari ücretin en fazla 12 katı • Lisans mezunu (4 yıl tecrübeli); brüt asgari ücretin 10 katı • Lisans mezunu (4 yıl altı tecrübeli); brüt asgari ücretin 6 katı • Önlisans mezunu; brüt asgari ücretin 4 katı • Lise ve altı eğitimi olanlar; brüt asgari ücretin 3 katı • Seyahat giderleri: Günlük en fazla yurtiçi 100 TL, yurtdışı 150 ABD Dolar’ına kadar olan kısmı destek kapsamındadır.

13. TÜBİTAK - 1507 • Alet, teçhizat, yazılım ve yayın alım giderleri • Malzeme ve sarf giderleri • Yurt içi ve yurt dışı danışmanlık hizmeti ve diğer hizmet alım giderleri • Ar-Ge kurum ve kuruluşlarına yaptırılan hizmet giderleri • Patent tescili ile ilgili giderler, Türk Patent Enstitüsüne ödenecek tescil giderlerinin 3 katı ile sınırlıdır.

14. TÜBİTAK - TEYDEB (1508) TEKNOLOJİ VE YENİLİK ODAKLI GİRİŞİMLERİ DESTEKLEME TEKNOGİRİŞİM Yeni girişimcilerin, teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini, katma değer ve nitelikli istihdam yaratma potansiyeli yüksek teşebbüslere dönüştürebilmeleri için çekirdek sermaye sağlanarak desteklenmesini amaçlamaktadır.  Program iki aşamadan oluşmaktadır; Başvuruların yapılması, TÜBİTAK girişimcilik eğitiminin alınması,  girişim önerisi uygun bulunan girişimciler, planın uygun bulunması halinde girişimciden en geç üç ay içerisinde bir kuruluş tescil ettirmesi ve kuruluşun desteklenmesi, Ürün Geliştirme: 1.      Firmada Mevcut Bir Ürünün Yeni Modellerinin Geliştirilmesi 2.      Firma İçin Yeni Bir Ürün Geliştirilmesi 3.      Firma İçin Yeni Bir Ürün Platformu Geliştirilmesi 4.      Ülke İçin Yeni Bir Ürün Geliştirilmesi 5.      Dünya İçin Yeni Bir Ürün Geliştirilmesi  Süreç Geliştirme: 1.      Maliyet Düşürücü veya Standart/Kalite Yükseltici Sonuçların Elde Edilmesi Amacıyla Yeni Tekniklerin Geliştirilerek Uygulanması 2.      Üretimle İlgili Olarak Yeni Bir Yöntem veya Teknoloji Geliştirilmesi Destek Türü: Hibe (geri ödemesiz destek) Destek Oranı: %75 Destek Üst Limiti: 100.000YTL Proje Süresi: 12 Ay Başvuru Şekli:  Tüm yıl boyunca yapılabilir. Destek Ödemeleri: Hak ediş usulüyle yapılır.

15. 1505 - TÜBİTAK KOBİ YARARINA TEKNOLOJİ TRANSFERİ DESTEK PROGRAMI(YENİ) • Amacı: üniversite/kamu araştırma kurumlarındaki bilgi birikiminin, Türkiye’de yerleşik ve proje sonuçlarını Türkiye’de uygulamayı taahhüt eden Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletme (KOBİ) ölçeğindeki kuruluşların ihtiyaçları doğrultusunda, ürüne ya da sürece dönüştürülerek KOBİ’lere aktarılması yoluyla ticarileştirilmesine katkı sağlamaktır. • Bu program; yenilik tanımı çerçevesinde; • yeni bir ürün üretilmesi • mevcut bir ürünün geliştirilmesi, iyileştirilmesi, ürün kalitesi veya standardının yükseltilmesi • maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin geliştirilmesi • yeni üretim teknolojilerinin geliştirilmesi • konularındaki projeleri kapsar. • 1 ve 2 ürün geliştirme, 3 ve 4 süreç geliştirme

16. 1505 - TÜBİTAK KOBİ YARARINA TEKNOLOJİ TRANSFERİ DESTEK PROGRAMI Projelere sağlanacak olan destek miktarı projenin niteliğine göre belirlenecek Proje bütçesinin %75’i TÜBİTAK, geriye kalan %25’i ise KOBİ tarafından karşılanacaktır. Proje bütçesi için üst sınır 300.000 TL ve destek süresi proje bazında en fazla 18 ay olarak belirlenmiştir. Projede görev alacak proje yürütücüsü, araştırmacı ve yardımcı personele yapılacak olan proje teşvik ikramiyesi ve üniversite/kamu araştırma kurumuna yapılacak olan proje kurum hissesi ödemeleri 300.000 TL’lik proje bütçesine dahil değildir.

17. 1505 - TÜBİTAK KOBİ YARARINA TEKNOLOJİ TRANSFERİ DESTEK PROGRAMI

18. 1505 - TÜBİTAK KOBİ YARARINA TEKNOLOJİ TRANSFERİ DESTEK PROGRAMI

19. 1505 - TÜBİTAK KOBİ YARARINA TEKNOLOJİ TRANSFERİ DESTEK PROGRAMI

20. 1505 - TÜBİTAK KOBİ YARARINA TEKNOLOJİ TRANSFERİ DESTEK PROGRAMI

21. 1505 - TÜBİTAK KOBİ YARARINA TEKNOLOJİ TRANSFERİ DESTEK PROGRAMI

22. ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI Destekleri • 2 Mayıs 2007 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Enerji Verimliliği Kanunu” ve 25 Ekim 2008 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Arttırılmasına Dair Yönetmelik” uyarınca aşağıda gösterilen alanlarda destek sağlanmaktadır. • Enerji verimliliği uygulama projeleri • Verimlilik Arttırıcı Projeler (VAP) desteklenmektedir, • Proje başvurusu yalnız ocak ayında yapılabilmektedir, • En fazla 5 yıl geri ödeme süresi olan projeler desteklenmektedir, • 1 yıl ve daha az geri ödeme projelerinde destek oranı % 20 ile sınırlıdır, geri ödeme süresi arttıkça destek yüzdesi azalır,

23. Proje bütçesi en fazla 500,000 TL dir, • Verimlilik arttırıcı projeleri desteklenen tüzel kişiler, bu projelerini işletmelerinde en fazla iki yıl içinde uygular. Bu süreyi aşan veya projesinden farklı yapılan uygulamalar desteklenmez. • Destek geri ödemesizdir. • Verimlilik artırıcı projelerlerde (VAP) öncelikle dikkate alınacak önlemlerden bazıları aşağıda sıralanmıştır: • Yakma sistemlerinde yanma kontrolü ve optimizasyonu ile yakıtların verimli yakılması, • Atık ısı geri kazanımı, • Otomatik kontrol uygulamaları ile insan faktörünün en aza indirilmesi.

24. Enerji yoğunluğunun (yıllık toplam enerji tüketiminin, yıllık mal üretiminin ekonomik değerine oranı) azaltılmasına yönelik gönüllü anlaşmalar • Enerji yoğunluğunu azaltmayı taahhüt eden projeler desteklenir, • Proje başvurusu yalnız ocak ayında yapılabilmektedir, • Endüstriyel işletmenin üç yıl içerisinde enerji yoğunluğunu ortalama olarak % 10 azaltmasını taahhüt etmesi gerekir, • Ödenek imkanları göz önüne alınarak, endüstriyel işletmenin anlaşmanın yapıldığı yılki enerji giderinin % 20 si karşılanır, • Yapılan ödeme 100,000. TL sını geçemez. • Destek geri ödemesizdir.

25. ÇUKUROVA KALKINMA AJANSI Destekleri (İktisadi Kalkınma Mali Destek Programı) • Bu mali destek programının amacı TR62 (Adana, Mersin) Düzey 2 bölgesi’nde istihdamın, ihracatın, bölgenin rekabet gücünün artırılması ve yenilikçi özel sektör yatırımlarının desteklenmesidir. • AR-GE şartı yoktur. • Proje konusunun öncelikli alanlara girmesi gereklidir.

26. Geri dönüşüm ve yenilenebilir enerji teknolojileri alanında kapasitenin geliştirilmesi, hizmet kalitesinin ve verimliliğin arttırılması. Bu konudaki ana proje alanlarından birisi de, işletmelerde enerji verimliliğinin sağlanması projeleridir. • Destek miktarı; en az 20,000 TL, en fazla 400,000 TL. destek miktarı en az %20, en fazla %40’dır. • Destek sağlanabilecek projelere yönelik üç temel uygunluk kriteri söz konusudur: • Başvuru sahibi ve ortaklarının uygunluğu: KOBİ olarak faaliyet gösteren gerçek veya tüzel kişi olması, • Projelerin uygunluğu: Projenin öncelikli alanlara girmesi, • Maliyetlerin uygunluğu: Uygun maliyetler götürü maliyetlere değil (yolculuk ve gündelik maliyetleri ve dolaylı maliyetler hariç), gerçek maliyetlere (yani projenin uygulanması sırasında yapılacak fiili maliyetler) dayandırılmalıdır. • Destek geri ödemesizdir.

27. Program Öncelikleri ve Örnek Proje Konuları Öncelik 1: Tekstil Örme, Konfeksiyon ve Deri Sanayii ile Mobilya Sanayii sektörlerinde yeni tasarımların geliştirilmesi, katma değeri yüksek ürünlere yönelmek yoluyla küresel rekabet koşullarına uygun bir şekilde dönüşümlerinin sağlanması: • Konfeksiyon ve mobilyada markalaşma ve tasarım projeleri, • Katma değeri yüksek ve rekabet gücü yüksek ürünlere yönelme ve üretim hattını dönüştürme projeleri, • KOBİ’lerin kendi çalışanlarına yönelik yenilikçilik, ihracat, rekabetçi ürün, yeni pazar, verimlilik, organizasyon yapısı vb. konularda eğitim projeleri, • AR-GE, yenilikçilik, teknoloji transferi ve bilgi teknolojisi ile ilgili yatırım projeleri, • Modern pazarlama tekniklerinin kullanılması projeleri, • v.b. projeler,

28. Öncelik 2: Kimya ve Petrokimya Sanayii; Kağıt ve Kağıt Ürünleri Sanayii; Metal, Makine ve Otomotiv Sanayii sektörlerinde mevcut üretim teknik ve teknolojilerinin iyileştirilmesi: • Seracılık ve sulama malzemeleri üretimine yönelik projeler, • Plastik kalıpçılık projeleri, • Ambalaj üretim tesisi projeleri, • Petrokimya sanayiine yönelik projeler, • Gemi inşa sanayii ve yan sanayiine yönelik projeler, • Modern yapı malzemeleri imalatına yönelik projeler, • KOBİ’lerin kendi çalışanlarına yönelik yenilikçilik, ihracat, rekabetçi ürün, yeni pazar, verimlilik, organizasyon yapısı vb. konularda eğitim projeleri, • AR-GE, yenilikçilik, teknoloji transferi ve bilgi teknolojisi ile ilgili yatırım projeleri, • Modern pazarlama tekniklerinin kullanılması projeleri, • v.b. projeler,

29. Öncelik 3: Bölgenin alternatif turizm (yayla turizmi, macera turizmi, agro turizm, inanç turizmi, sağlık turizmi, vb.) imkanlarına ekonomik değer kazandırılması ve konaklama tesislerinin hizmet kalitesinin artırılması: • Yayla turizmine yönelik projeler, • Ev pansiyonculuğuna yönelik projeler, • Sağlık turizmini geliştirmeye yönelik projeler, • Ekoturizmi ve agro turizmi geliştirmeye yönelik projeler, • Oteller, kiralık odalar, pansiyonlar gibi turizme dönük tesislerin inşaatı veya yenilenmesi projeleri, • Tarihi ve geleneksel binaların turizm amacıyla kullanılmak üzere restorasyon ve rehabilitasyonu projeleri, • İnsan kaynaklarının kalite güvence sistemlerine ilişkin farkındalıklarının ve bilgi seviyelerinin artırılması projeleri, • Modern pazarlama tekniklerinin kullanılması projeleri, • v.b. projeler,

30. Öncelik 4: Lojistik sektörünün kapasitesinin geliştirilmesi, hizmet kalitesinin ve verimliliğin artırılması: • Ambalajlama, paketleme ve depolama faaliyetlerinin geliştirilmesi ve modernizasyonu projeleri, • KOBİ’lerin kendi çalışanlarına yönelik lojistik faaliyet alanları ve dış ticaret eğitimi projeleri, • Demiryolu yük taşımacılığına yönelik projeler, • Değişik ulaşım modlarının entegrasyonunu sağlayacak projeler, • Lojistik faaliyetlerin zincir halinde verilmesini sağlayacak projeler, • AR-GE, yenilikçilik, teknoloji transferi ve bilgi teknolojisi ile ilgili yatırım projeleri, • v.b. projeler,

31. Öncelik 5: Geri dönüşüm ve yenilenebilir enerji teknolojileri alanında kapasitenin geliştirilmesi, üretim ve hizmet kalitesi ile enerji verimliliğinin artırılması: • İşletme içi çevre yönetimine ilişkin kurumsal kapasitenin artırılması projeleri, • Üretim süreçlerinin çevreye duyarlı hale getirilmesini sağlayacak süreç değişikliklerinin yapılması projeleri, • İşletmelerde enerji verimliliğinin sağlanması projeleri, • İşletmelerde temiz enerji üretim ve tüketiminin sağlanması projeleri, • Geri dönüşüme yönelik projeler, • Yenilenebilir enerji teknolojileri geliştirme projeleri, • v.b. projeler,

32. Uygun doğrudan maliyetler: • Projede görevlendirilmiş personelin net maaşları, sosyal sigorta primleri, ilgili diğer ücret ve maliyetler (piyasa koşullarında oluşmuş ücretlerden ve yararlanıcının ve ortaklarının normalde verdiği miktarlardan yüksek olmamalıdır) • Yolculuk ve gündelik giderleri • Piyasa fiyatlarına uygun olmaları ve projenin uygulanabilmesi için gerekli olmaları koşulu ile yeni ekipman ve hizmet (nakliye, kira vb.) satın alma maliyetleri • Sarf malzemesi maliyetleri • Taşeron maliyetleri (basım, etkinlik organizasyonu vb.) • Projenin uygulanması için mutlaka gerekli olması ve Ajans tarafından sağlanan mali desteğin % 30 unu geçmemek koşulu ile küçük ölçekli yapım işleri • Denetim maliyetleri (Ajans destek miktarı 200,000 TL nin üzerinde olan bütün projelerden denetim raporu talep eder) • Mali hizmet maliyetleri (havale maliyetleri, sigorta, banka maliyetleri)

33. Uygun dolaylı maliyetler: • Başka bir bütçe kalemi altında verilen maliyetleri içermeyen ve genel idari giderleri karşılamak üzere projenin toplam uygun maliyetlerinin % 3’ünü aşmayacak şekilde belirlenmiş olan götürü tutardır. • Tüm projelerde: • Proje süresi azami 12 aydır, • Ajanstan mali destek alan kar amacı güden gerçek ve tüzel kişiler, destek tarihini müteakip bir takvim yılı süresince aynı ajanstan destek alamaz.

34. TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI (TTGV) Destekleri “Teknolojik Ürün” ve "Teknolojik Proses İnovasyonu" kavramları çerçevesinde, bilgi birikimi projeyi gerçekleştiren firmada kalmak üzere, ticari değeri olan ürünlerin elde edildiği teknoloji geliştirme düzeyindeki Ar-Ge faaliyetleri desteklenmektedir. Altyapı veya üretim yatırımına dayalı projeler TTGV destek kapsamı dışında kalmaktadır. Desteklenen projeler aşağıda belirtilmiştir.

35. Ar-Ge Proje Destekleri • Ardışık ve tümleşik mekanizmaları içeren bu desteklerin amacı; kuruluşlarımızın, sahip olduğu teknoloji geliştirme potansiyelinden azami faydayı sağlamalarına olanak vererek geliştirdikleri teknolojiler ile küresel pazarlarda rekabet eden teknoloji şampiyonu işletmeler haline gelmelerini sağlamaktır. Bu desteklerin tümü geri ödemelidir. • Teknoloji Geliştirme Projeleri • Destek miktarı: 1.000.000 $ • Destek süresi: Azami 2 yıl • Ticarileştirme Projeleri • Destek miktarı: 1.000.000 $ • Destek süresi: Azami 1 yıl • Ortak Teknoloji Geliştirme Projeleri • Destek miktarı: 2.500.000 $ • Destek süresi: Azami 2 yıl

36. Çevre Projeleri Destekleri • TTGV, Dünya Bankası ve UNIDO aracılığı ile Montreal Protokolu Çok Taraflı Fonu kaynaklı Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin Giderilmesi Projesi kapsamında çeşitli dönüşüm projelerinin desteklenmesi çalışmalarını yürütmüş olup, halen kaynak yaratarak sanayide çevre teknolojileri, enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji projelerine destek sağlamaktadır. Bu projelerde; • Destek miktarı: Asgari 100.000$, azami 1.000.000 $ • Destek süresi: 1.5 yıl • Geri ödeme: 1 yıl geri ödemesiz, kalanı 6 ayda bir 7 eşit taksitle 4 yıl içinde

37. Teknoloji 2007 Fonu • Teknoloji 2007 fonunun yatırım politikası; Türkiye’de ticarileşme çalışması yapılacak yenilik içeren teknoloji temelli mal ve hizmet üreten firmalara ya da bilinen teknolojik mal ve hizmetlerle var olan sektörlerde yenilik yaratan fikir ve firmalara yatırım yapılmasıdır. • Teknoloji 2007 fonunda, Teknoloji Yatırım A.Ş. yapılacak yatırımlarda temel araştırma riskini üstlenen yatırımlar yapmamaktadır. Bu fon, • Öngörülebilir düzeyde, sınırlı teknoloji geliştirme, • Ürün geliştirme ve • Pazarrisklerini almaktadır. Bu fonda, Teknoloji Yatırım A.Ş., • Enformasyon ve İletişim Teknolojisi • Biyo-Teknoloji • Sağlık, • İleri Malzemeler, • Diğer yüksek katma değerli pazar sektörleri alanlarında yatırım yapmakta ve her bir yatırımda en çok 750.000 $ sermaye riski alabilmektedir.

38. KOSGEB AR-GE, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ Bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikir ve buluşlara sahip KOBİ ve girişimcilerin geliştirilmesi, Teknolojik fikirlere sahip tekno-girişimcilerin desteklenmesi, KOBİ’lerde Ar-Ge bilincinin yaygınlaştırılması ve Ar-Ge kapasitesinin artırılması,  Mevcut Ar-Ge desteklerinin geliştirilmesi, İnovatif faaliyetlerin desteklenmesi, Ar-Ge ve İnovasyon proje sonuçlarının ticarileştirilmesi ve endüstriyel uygulamasına yönelik destek mekanizmalarına ihtiyaç duyulması. PROJE SÜRESİ Ar-Ge ve İnovasyon Programı için en az 12 (on iki), en çok 24 (yirmi dört) ay,  Endüstriyel Uygulama Programı için en çok 18 (on sekiz) ay, Her iki program için de Kurul kararı ile 12 (on iki) aya kadar ek süre verilebilir.

39. KOSGEB

40. KOSGEB Kredi Faiz Desteği İşletmelerin rekabet güçlerinin artırılması için 100.000 TL’ye kadar kredi faizinin 3/4’ü KOSGEB tarafından ödenmektedir. Ortak Kullanım Amaçlı Makine-Teçhizat Desteği Benzer konularda iştigal eden, en az 5 işletmenin kuracağı ortak atölye ve laboratuar için 1 yıl ödemesiz 4 eşit taksitle ödenen ve faizsiz 150.000 TL’ye kadar kredi verilmektedir.

41. KOSGEB Danışmanlık Eğitim Destekleri Enerji Verimliliği Eğitimi ve Enerji Verimliliği Etüt ve Danışmanlıkları için %70’e varan ve 32.000 TL’ye varan geri ödemesiz destek sağlamaktadır. Kalite Geliştirme Desteği İşletmelerin Test, Analiz ve Kalibrasyona ilişkin ihtiyaçlarını karşılamak üzere 20.000 TL’ye kadar geri ödemesiz destek sağlamaktadır. Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Destekleri Yeni fikir ve buluşlara sahip işletmelere 388.000 TL’ye kadar geri ödemeli destek sağlamaktadır.

42. Tarımsal Ar-Ge Proje Destekleri Tarım sektörünün ihtiyaç duyduğu öncelikli konularda bilgi ve teknolojilerin geliştirilmesi, çiftçiler, tarımsal sanayiciler ile ihracatçılara aktarılması ve tarım sektöründeki örgütlerin Ar-Ge kapasitelerinin geliştirilmesi amacıyla Ar-Ge projelerine doğrudan destekleme ödemesi yapmakta, hibe olarak % 100'e varan oranlarda mali destekler vermektedir. Tarım sektörünün ihtiyacı olan konularda üniversiteler, sivil toplum örgütleri, meslek kuruluşları, çiftçi örgütleri, özel sektör ve tüzel kişiler tarafından yürütülen AR-GE projeleri desteklenmektedir. Bakanlık Ar-Ge proje desteklerine 2007 yılından itibaren başlanmış olup, Proje başvurusu, projelerin değerlendirilmesi ve kabul edilen projelerin izlenmesi ile ilgili olarak sekreterya görevi Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) tarafından yürütülmektedir. Her yıl Tebliğin yayımlanmasından sonra Bakanlığımız ve TAGEM web sayfasında ilana çıkılmaktadır. Ar-Ge desteğinden yararlanmak isteyen kurum ve kuruluşlar belirtilen süre içersinde proje tekliflerini sunmaktadır. Tebliğ kapsamında oluşturulan Sekreterya ve Değerlendirme Kurulu tarafından uygun görülenler proje sahipleri ile sözleşme imzalanarak projeler yürürlüğe girmektedir.

43. SAN-TEZ PROGRAMI Program; 05 Temmuz 2007 tarih ve 26573 sayılı Resmi Gazete de yürürlüğe giren “Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Sanayi Tezleri Projelerinin Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik” kapsamında yürütülmektedir.

44. Programın Amacı • Üniversite-Sanayi işbirliğini geliştirmek • Sanayicilerimizin, Üniversitelerin Bilgi Birikiminden Yararlanmasını sağlamak (Üniversitedeki bilgi birikimini sanayiye aktarmak) • Bu işbirliği sayesinde yapılan Ar-Ge çalışmaları ile akademik bilginin ürüne dönüşmesini sağlamak • Yüksek Katma Değerli Ürün ve Üretim Yöntemleri geliştirmek

45. . San-Tez Programının Hedefi . • Sanayiye yönelik Ar-Ge Personeli Sayısının Artırılması, • Üniversite-Sanayi-Kamu İşbirliğinin Kurumsallaştırılması, • Sanayimizin Rekabet Gücünün Yükseltilmesi, • Akademik Bilginin Ticarileşmesi, • Yeni ve Yenilikçi Şirketlerin Yaratılması hedeflenmektedir. • Nereden başlamalı? • • Tek başınıza San-Tez için başvuru yapamazsınız. • • Proje ortağı bulunması gerekiyor. • Bu ortakta sanayici.

46. . San-Tez Proje Süreci . • San-Tez proje başvurusu, • Ön değerlendirme, • Değerlendirme, • Karar, • Sözleşme, • Ödeme işlemleri, • İzleme, • Mali inceleme ve denetim, • Proje sonuçlarının değerlendirilmesi • . San-Tez Projeleri İçin Bakanlık Desteği . • Desteklenmesine karar verilen SAN-TEZ projelerine Bakanlık tarafından proje bütçesinin %75’ hibe olarak sağlanmaktadır. • Toplam proje bedelinin %25'inin Proje Ortağı firma tarafından nakdi olarak karşılanması gerekmektedir. • Üniversite ise Ayni (Laboratuar, vb.) destek sağlanmaktadır.

47. Proje Başvurusu Hazırlanması • Proje Başvuru Formları www.sagm.sanayi.gov.tradresinde mevcuttur. • Başvuru dosyası eksiksiz hazırlanarak başvuru dönemlerinde elden veya posta ile Bakanlığa Müracaat edilir. • Başvuru İçin Gerekli Dokümanlar • Proje Başvuru Formu • Proje yürütücüsü, tez öğrencisi, yardımcı, araştırmacı özgeçmişi • Yardımcı personel bilgisi (uzmanlık alanı veya mesleği) • Firma hakkında kısa bilgi (en fazla 1 sayfa veya varsa tanıtım CD’si eklenecektir.) • Firmanın projeyi destekleme nedeni • Makine-donanım için proforma fatura • Hizmet alımı ve bu hizmet alımına ait teklif mektubu • Projede prototip cihaz veya makine tasarımı varsa teknik ve basit çizimi • Firmanın son yıla ait onaylı bilançosu.

48. Proje Başvuru Tarihleri • Yılda iki defa Proje Başvurusu Alınmaktadır. • SAN-TEZ Projelerininbirincidönem son başvuru tarihi her yılın Mart ayının 15’i, • İkinci dönem son başvuru tarihi ise her yılın Ağustos ayının 15’i olarak belirlenmiştir. • Bu tarihlerin hafta sonuna gelmesi halinde takip eden iş günü mesai saati sonuna kadar başvurular kabul edilmektedir.

49. San-Tez Proje Bütçe Kalemleri Makine-Donanım Sarf Malzemeleri Bütçe kalemleri Hizmet alımı Seyahat Giderleri Personel Giderleri Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları Proje ile ilgili Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları Firma ve Proje Yürütücüsü arasında yapılan; Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları Paylaşım Protokolü kapsamında Proje yürütücüsü ve Firmada kalmaktadır.

50. Ön Değerlendirme • Proje başvuruları , Bakanlıkça ön değerlendirilmeye tabii tutulur. • Bunun için, temel araştırmaya yönelik projeler değerlendirilmeye alınmaz. • Üretime yönelik yatırım projeleri, pilot üretim tesisi veya merkezi laboratuar kurulmasına yönelik projeler değerlendirmeye alınmaz. • Eksik belge içeren projeler de değerlendirilmeye alınmamaktadır.