Kontrola administracji

Kontrola administracji dr Paweł Dąbrowski pdabrow@wspiz.edu.pl

Kontrola wewnętrzna • Kierownik / dyrektor generalny; • Osoby na stanowiskach kontrolnych; • Główny księgowy; • Pełnomocnik Ochrony Informacji Niejawnej • Audytor wewnętrzny; • Inni.

Art. 39 ust. 3 ustawyo Radzie Ministrów 3. W każdym ministerstwie tworzy się w szczególności: 1) gabinet polityczny ministra; 2) komórki organizacyjne, biura, wydziały lub wyodrębnione stanowiska do spraw: (…) j) kontroli, skarg i wniosków, k) ochrony informacji niejawnych. l) audytu wewnętrznego.

Ochrona informacji niejawnych • Za ochronę informacji niejawnych odpowiada kierownik jednostki organizacyjnej, w której takie informacje są wytwarzane, przetwarzane, przekazywane lub przechowywane. • Kierownikowi jednostki organizacyjnej podlega bezpośrednio pełnomocnik do spraw ochrony informacji niejawnych, który odpowiada za zapewnienie przestrzegania przepisów o ochronie informacji niejawnych

Pełnomocnik ochrony informacji niejawnych • Pełnomocnik ochrony kieruje wyodrębnioną, wyspecjalizowaną komórką organizacyjną do spraw ochrony informacji niejawnych, zwaną dalej „pionem ochrony”, do której zadań należy m.in. : • kontrola ochrony informacji niejawnych oraz przestrzegania przepisów o ochronie tych informacji; • okresowa kontrola ewidencji, materiałów i obiegu dokumentów; • opracowywanie planu ochrony informacji niejawnych w jednostce organizacyjnej i nadzorowanie jego realizacji.

Kontrola zarządcza • Kontrolę zarządczą w jednostkach sektora finansów publicznych stanowi ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy.

Podmioty kontroli zarządczej • Minister - w kierowanych działach • Wójt (burmistrz, prezydent), starosta, marszałek województwa – w jst • Kierownik – w kierowanej jednostce

Standardy kontroli zarządczej • Standardy kontroli zarządczej określone przez Ministra Finansów (określane obligatoryjnie) • Szczegółowe wytyczne MF w sprawie kontroli zarządczej (określane fakultatywnie) • Wytyczne ministrów dla działów administracji rządowej (określane fakultatywnie)

Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych • Dopuszczenie przez kierownika jednostki wskutek zaniedbania lub niewypełnienia obowiązków w zakresie kontroli zarządczej: • do uszczuplenia wpływów należnych jednostce samorządu terytorialnego lub innej j.s.f.p. (art. 5 ust. 2) • do dokonania wydatku powodującego przekroczenie kwoty wydatków ustalonej w rocznym planie finansowym (art. 11 ust. 2) • do niewykonania zobowiązania jednostki, którego termin płatności upłynął (art. 16 ust. 2) • w sprawach związanych z udzielaniem zamówienia publicznego (art. 17 ust. 7)

Organy orzekające • Komisje orzekające (I instancja); • Główna Komisja Orzekająca (II instancja); • Prawo skargi do sądu administracyjnego.

Oskarżyciel • Rzecznik Dyscypliny; • Główny Rzecznik Dyscypliny.

Kary dyscyplinarne Karami za naruszenie dyscypliny finansów publicznych są: 1) upomnienie; 2) nagana; 3) kara pieniężna; 4) zakaz pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi.

V SA/Wa 501/08 • Odpowiedzialność Prezydenta obciąża go z uwagi na fakt, iż jest on w rozumieniu ustawy kierownikiem jednostki sektora finansów publicznych (…) Nie uwalnia go od tej odpowiedzialności okoliczność, iż w grudniu 2005r. obowiązkowi w tym zakresie zostały powierzone zastępcy Prezydenta. Powierzenie obowiązków nie zwalnia kierownika jednostki z odpowiedzialności jaką pociąga za sobą naruszenie

Obowiązki formalne • Plan działalności na następny rok • Sprawozdanie z wykonania planu działalności • Oświadczenie o stanie kontroli zarządczej w poprzednim roku • Obowiązek publikacji powyższych dokumentów w Biuletynie Informacji Publicznej

Główny księgowy • Głównym księgowym jest osoba, której kierownik jednostki powierzył obowiązki i odpowiedzialność w zakresie prowadzenia rachunkowości jednostki i wykonywania dyspozycji środkami pieniężnymi, a także dokonywania wstępnej kontroli zgodności operacji gospodarczych i finansowych z planem finansowym oraz wstępnej kontroli kompletności i rzetelności dokumentów dotyczących operacji gospodarczych i finansowych.

Główny księgowy • Złożenie przez g.k. podpisu na dokumencie oznacza, że: • nie zgłasza zastrzeżeń do prawidłowości operacji; • nie zgłasza zastrzeżeń do kompletności, rzetelności i poprawności dokumentów finansowych; • Zobowiązania wynikające z operacji mieszczą się w planie finansowym jednostki.

Główny księgowy • Główny księgowy może żądać: • Udzielania od kierowników innych jednostek organizacyjnych informacji i wyjaśnień; • Udostępnienia do wglądu dokumentów i wyliczeń

Definicja audytu - poprzednio Audytem wewnętrznym jest ogół działań obejmujących: 1) niezależne badanie systemów zarządzania i kontroli w jednostce, w tym procedur kontroli finansowej (…) w wyniku którego kierownik jednostki uzyskuje obiektywną i niezależną ocenę adekwatności, efektywności i skuteczności tych systemów; 2) czynności doradcze, w tym składanie wniosków, mające na celu usprawnienie funkcjonowania jednostki.

Definicja audytu wewnętrznego - obecnie • Audyt wewnętrzny jest działalnością niezależną i obiektywną, której celem jest wspieranie ministra kierującego działem lub kierownika jednostki w realizacji celów i zadań przez systematyczną ocenę kontroli zarządczej oraz czynności doradcze; • Ocena dotyczy w szczególności adekwatności, skuteczności i efektywności kontroli zarządczej w dziale administracji rządowej lub jednostce.

Zmiany • Wyraźne wskazanie roli audytu wewnętrznego • Wspieranie realizacji celów kontroli zarządczej • Obowiązek kierowania się standardami audytu wewnętrznego.

Zmiany w zakresie podmiotowym • Zmniejszenie liczby jednostek imiennie wskazanych w przepisach; • Uzależnienie obowiązku audytu od wielkości środków publicznych dla większej grupy jednostek • Próg 40 mln zł • Próg definiowany w inny sposób

Obowiązek audytu • Po przekroczeniu progu 40 mln zł: • Państwowe jednostki budżetowe; • Uczelnie publiczne; • Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej; • Agencje wykonawcze; • Państwowe fundusze celowe.

Audytor • Kierownik komórki audytu wewnętrznego podlega bezpośrednio kierownikowi jednostki; • Dyrektorowi generalnemu w zakresie określonym odrębnymi ustawami; • Ustawa o służbie cywilnej.

Audytor zewnętrzny • Wydatki i rozchody oraz dochody i przychody mniejsze niż 100 mln zł lub zatrudnienie do 200 pracowników • Umowa pisemna na co najmniej rok • Wymagania kwalifikacyjne osób prowadzących audyt • Zgoda ministra

Dokumentacja związana z audytem • Plan audytu na następny rok – do końca roku; • Sprawozdanie z wykonania planu; • Roczny plan audytu i sprawozdanie z jego • wykonania – informacja publiczna; • Dokumenty robocze – chronione.

Komitet audytu • Cel: doradztwo na rzecz ministra w zakresie zapewnienia adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej oraz skutecznego audytu wewnętrznego w dziale; • Powoływany w drodze zarządzenia; • Może być jeden dla wszystkich działów kierowanych przez ministra.

Komitet audytu • Sygnalizowanie istotnych ryzyk; • Sygnalizowanie istotnych słabości kontroli zarządczej oraz proponowanie jej usprawnień; • Priorytety do rocznych i strategicznych planów audytu wewnętrznego (jednostek w dziale – nie tylko ministerstwa); • Przegląd istotnych wyników audytu wewnętrznego oraz monitorowanie ich wdrożenia.

Komitet audytu • Przegląd sprawozdań z wykonania planu audytu wewnętrznego oraz z oceny kontroli zarządczej • Monitorowanie efektywności pracy audytu wewnętrznego • Wyrażenie zgody na rozwiązanie stosunku pracy oraz zmianę warunków pracy i płacy kierowników komórek audytu wewnętrznego

Kontrola administracji