Over Human Capital Management, topsportcoaching en beroepsopleidingen in de groothandel

1. Over Human Capital Management, topsportcoaching en beroepsopleidingen in de groothandel Algemene Vergadering van het Nederlands Verbond van de Groothandel (NVG), presentatie Peter Cras, 21 december 2011

2. Human Capital Het totaal aan willen, weten en kunnen (gedragsrepertoire) van medewerkers dat beschikbaar is om bedrijfsdoelstellingen te realiseren. HumanCapital Management Het als integraal onderdeel van de bedrijfsvoering optimaal benutten en ontwikkelen van het gedragsrepertoire van medewerkers om bedrijfsdoelstellingen te realiseren.

3. Human Capital Wat verwachten/eisen bedrijven? Kijk maar naar iedere vacature-advertentie Persoonlijke eigenschappen Inhoudelijke expertise en ervaring Specifieke expertise en ervaring • je bent proactief, stressbestendig, flexibel en oplossingsgericht en hebt geen 9 tot 5 mentaliteit • je bent creatief en ondernemend • we zoeken iemand die spontaan, sociaal vaardig, ambitieus en commercieel is • je bent mensgericht en hebt pit • je beschikt over een relevante HBO opleiding • afgeronde MBO opleiding en enige ervaring in verkoop • minimaal MBO werk- en denkniveau en enige ervaring als filiaalmanager • bekend met onze merken • kennis Franse taal is een pré • bekend met VCA richtlijnen vaak “all I want for Christmas” Collectieve mentale conditie Veel meer “onder water” speelt bij Human Capital de wat ik noem “collectieve mentale conditie” mee. Dat zijn de cultureel, maatschappelijk en economisch bepaalde en tijdgebonden verwachtingen / eisen die mensen hebben t.o.v. werk. Laatste 20 jaar: werk moet leuk zijn, uitdagend, goed verdienen, niet te ver weg.

4. “Collectieve mentale conditie” • deze poster is voor mij symbool van de “onbewuste overdaad”: de vanzelfsprekendheid van het recht hebben op welvaart (ook al is deze uitspraak van Imelda Marcos wel een extreme variant) Syntra Brussel, competentiegericht opleiden, Peter Cras, 27 april 2006

5. “Collectieve mentale conditie” Mentale status • We zijn verwend en daaraan gewend geraakt • We worden in de toekomst minder verwend en zullen daaraan moeten wennen • In 2005 zagen mensen nog water branden wanneer je dat zei. Eind 2011 ligt dat anders • Het weten maar het nog niet ervaren maakt anticiperen moeilijk

6. HumanCapital in de groothandel Bron: Lisa, bewerkt door KCH

7. HumanCapital in de groothandel Bron: Lisa, bewerkt door KCH

8. HumanCapital in de groothandel Bron: Lisa (2010) & Leerbedrijven onderzoek KCH (oktober 2010)

9. HumanCapital in de groothandel Bron: Leerbedrijven onderzoek KCH (oktober 2010)

10. HumanCapital in de groothandel Bron: UWV, Arbeidsmarktprognose 2010/2011, bewerkt door KCH

11. Human Capital in de groothandel Werknemers verdeeld naar omvang bedrijven 31% (152.799) < 10 werknemers 44% (220.314) > 10 < 100 werknemers 25% (126.075) > 100 werknemers

12. De business beweegt continu Kenmerk van iedere business is dat alles voortdurend in beweging is: markt, concurrentie, werkprocessen, ICT, etc. De ontwikkelingen op de markt moeten doorzien worden, er moet snel op nieuwe ontwikkelingen geanticipeerd c.q. gereageerd worden. Dat betekent dat ook de eisen die aan medewerkers moeten worden gesteld, steeds in beweging zijn. Dat kan alleen wanneer HCM integraal onderdeel is van de bedrijfsvoering.

13. HumanCapital Management (HCM) Continu proces van het gericht sturen, benutten en ontwikkelen van het gedragsrepertoire van medewerkers om bedrijfsdoelen te kunnen realiseren. Human Capital Management is eigenlijk de constante match tussen de business-eisen en het beschikbare gedragsrepertoire van medewerkers. HCM gedragsrepertoire business-eisen

14. Human Capital Management • Steeds vaker komt de overeenkomst bij me op tussen het coachen van mensen in bedrijven en het coachen van een (top)sportploeg: • je kijkt voortdurend naar de juiste bezetting (posities) en stuurt daar actief op • je past de opstelling aan aan de te spelen wedstrijd • je schuift met spelers en wisselt spelers als de wedstrijd daarom vraagt • zonder uitstekende bezetting op alle posities ben je kwetsbaar

15. Human Capital Management • de snelheid van handelen is cruciaal, het kan winnen of verliezen betekenen • de interactie en beleving is direct en intens, tussen optimaal presteren en falen loopt maar een dunne lijn • de korte tijdspanne voor beslissingen, de intense inspanning en beleving veroorzaken “stress”en geven ook een “kick”

16. Human Capital Management Wie als bedrijf wil winnen zal steeds meer op een “topsportploeg”moeten gaan lijken. Dat betekent dat “Human Capital Management” actief, gericht en continu plaatsvindt.

17. Human Capital Management Je kunt Human Capital Management niet “outsourcen” (niet intern, niet extern). Het is onlosmakelijk verbonden met leiding geven. Bij winnen of verliezen is “zijn die je zegt te zijn” naast expertise cruciaal. Human Capital Management is not a way of saying, it’s a way of living.

18. Beroepsopleidingen MBO Groothandel bron: Register Erkende leerbedrijven KCH

19. Beroepsopleidingen MBO bron: DUO/OCW deelnemerstelling, bewerkt door KCH

20. Beroepsopleidingen MBO Groothandelsopleidingen:

21. Beroepsopleidingen MBO bron: DUO/OCW deelnemerstelling, bewerkt door KCH

22. Beroepsopleidingen MBO bron: DUO/OCW telling gediplomeerden, bewerkt door KCH

23. Beroepsopleidingen MBO Aantal gediplomeerden groothandel 2010: 4061 54% arbeidsmarkt 19% HBO studie 27% MBO studie Actuele informatie: www.kch.nl/cijfersentrends

24. Beroepsopleidingen HBO • Totaal aantal studenten 2010: 417.000 • Gevarieerd beeld van benamingen opleidingen. Onder andere: • commercieel economisch • small business/retail • economie en logistiek • internationale business • Geen duidelijke “groothandelsopleidingen in HBO. Hier wreekt zich het gebrek aan duidelijk te identificeren sector • Maakt belangenbehartiging moeilijker en is nadelig voor imago Ruwe schatting ± 70.000 studenten

25. Human Capital Wat verwachten/eisen bedrijven? Kijk maar naar iedere vacature-advertentie Wat betekent dit nu voor beroepsopleidingen? Persoonlijke eigenschappen Inhoudelijke expertise en ervaring Specifieke expertise en ervaring • je bent proactief, stressbestendig, flexibel en oplossingsgericht en hebt geen 9 tot 5 mentaliteit • je bent creatief en ondernemend • we zoeken iemand die spontaan, sociaal vaardig, ambitieus en commercieel is • je bent mensgericht en hebt pit • je beschikt over een relevante HBO opleiding • afgeronde MBO opleiding en enige ervaring in verkoop • minimaal MBO werk- en denkniveau en enige ervaring als filiaalmanager • bekend met onze merken • kennis Franse taal is een pré • bekend met VCA richtlijnen vaak “all I want for Christmas” Collectieve mentale conditie Veel meer “onder water” speelt bij Human Capital de wat ik noem “collectieve mentale conditie” mee. Dat zijn de cultureel, maatschappelijk en economisch bepaalde en tijdgebonden verwachtingen / eisen die mensen hebben t.o.v. werk. Laatste 20 jaar: werk moet leuk zijn, uitdagend, goed verdienen, niet te ver weg.

26. Beroepsopleidingen De (tijdelijke) collegevoorzitter van Hogeschool Inholland zegt in een interview in NRC (10 december 2011): “In de reorganisatie die we nu doormaken, is het onderwijs ook het uitgangspunt”. Triest dat het noodzakelijk is dat een interim-bestuurder van een onderwijsinstelling het onderwijs als uitgangspunt moet “terugveroveren” voor de organisatie. Diverse onderwijsbestuurders in het hoger en middelbaar beroepsonderwijs zijn de weg een aantal jaren flink kwijt geweest. Maak van Inholland maar gerust Inheelholland.

27. Beroepsopleidingen • beroepsopleidingen moeten zich naar mijn mening richten op zowel inhoudelijke expertise als persoonlijke eigenschappen en terdege rekening houden met de “collectieve mentale conditie” van studenten • het kunnen functioneren in beroepen moet naar mijn mening het uitgangspunt blijven van het ontwikkelen en uitvoeren van beroepsopleidingen • over inhoudelijke (vak)expertise beschikken is de eerste eis aan docenten. Deze dienstbaar kunnen maken aan het leren van anderen is de kern van het beroep van docent • samenwerken aan de ontwikkeling en uitvoering van opleidingsprogramma’s zou vanzelfsprekend moeten zijn

28. Beroepsopleidingen • op zichzelf is het herverkavelen van institutionele macht (zoals nu in het mbo gebeurt) geen oplossing van de kwaliteitsproblemen in het beroepsonderwijs. Het gevaar van andermaal een dankbare afleidingsmanoeuvre gebruiken ligt op de loer • opleidingsinstituten moeten veel actiever werk maken van HCM! • meer aandacht voor kennis is terecht. Het “sneren” naar de ontwikkeling van persoonlijke eigenschappen is kortzichtig en doet geen recht aan de noodzaak ervan. • het “topsportmodel HCM” toepassen biedt soelaas voor management en docenten: expertise, instelling en beleving kan u redden.

29. Samenwerking beroepsopleidingen en bedrijven Het beroepsonderwijs en het bedrijfsleven hebben behoefte aan praktische en concrete samenwerking tussen bedrijven en scholen. Kenniscentrum Handel laat de komende maanden in samenwerking met het NVG onderzoek uitvoeren (door DBSC consulting) naar de visie op en behoefte aan Human Capital van bedrijven in de groothandel. Aan de scholen vragen we hun ervaringen te inventariseren.

30. Samenwerking beroepsopleidingen en bedrijven Met de resultaten willen Kenniscentrum Handel en NVG “food for thought” (and action) leveren aan de groothandel en het beroepsonderwijs. Herman de Boon heeft als voorzitter van het NVG onlangs in een artikel in het Financieele Dagblad (25 november 2011) aangegeven dat ook de groothandel zich meer wil committeren aan het beroepsonderwijs. “Wij maken ons de komende jaren hard om in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs de populariteit voor de sterk veranderde rol en functie van de groothandel te vergroten”. Indien het lukt om de samenwerking te intensiveren, dan profiteren bedrijven en studenten daar zeer van. Doen dus!

31. deze presentatie vindt u op: www.kch.nl/presentaties