1 / 31

Temat formalny JHP BN w opracowaniu rzeczowym materiałów bibliotecznych

Temat formalny JHP BN w opracowaniu rzeczowym materiałów bibliotecznych. Małgorzata Penar. Język Haseł Przedmiotowych Biblioteki Narodowej - zmiany. JHP BN - dlaczego zmiany? JHP BN - uproszczenie gramatyki Hasła przedmiotowe „formalne”

hazel
Télécharger la présentation

Temat formalny JHP BN w opracowaniu rzeczowym materiałów bibliotecznych

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Temat formalny JHP BN w opracowaniu rzeczowym materiałów bibliotecznych Małgorzata Penar

  2. Język Haseł Przedmiotowych Biblioteki Narodowej - zmiany • JHP BN - dlaczego zmiany? • JHP BN - uproszczenie gramatyki • Hasła przedmiotowe „formalne” • Temat formalny JHP BN – zmiany metodyki opracowania • Tematy formalne z dziedziny edukacji – metodyka stosowania • Tematy formalne w opisie rzeczowym JHP BN w formacie MARC 21 • Co dają nam zmiany?

  3. JHP BN – dlaczego zmiany? • długie, wieloelementowe hasła powodują rozproszenie materiału w indeksie przedmiotowym • są mało zrozumiałe dla użytkowników (zarówno bibliotekarzy jak i czytelników) • skomplikowana gramatyka • indeksowanie czasochłonne i kosztowne • ograniczenia wynikające z możliwości systemów bibliotecznych

  4. JHP BN – uproszczenie gramatyki Istotna zmiana to: • zaprzestanie z dniem 1 stycznia 2010 r. stosowania określników formalnych Kluczowym punktem dostępu jest przedmiot dokumentu Forma, rodzaj, typ dokumentu jest elementem drugorzędnym

  5. Temat formalny lub Hasło formalne • wyraża gatunek / formę / typ dokumentu • zastępuje dotychczas używane określniki formalne określnik formalny • podręcznik dla szkół podstawowych Temat formalny • Podręczniki dla szkół podstawowych

  6. Tematy formalne –wybrane przykłady Rodzaje i typy wydawnictw, obiektów, zasobów – hasła w zasadzie w liczbie mnogiej • Podręczniki dla szkół ponadgimnazjalnych • Ćwiczenia i zadania dla gimnazjów • Programy nauczania • Poradniki dla młodzieży • Dokumenty elektroniczne

  7. Tematy formalne –wybrane przykłady Rodzaje, gatunki, formy (literackie, muzyczne, filmowe) – w zasadzie w liczbie pojedynczej • Powieść polska • Muzyka na skrzypce i fortepian • Film edukacyjny • Film fabularny

  8. Tematy formalne –wybrane przykłady Wyjątki (liczba pojedyncza) • Bibliografia • Kalendarium • Hasła dla druków muzycznych np. Melodia z tekstem podłożonym

  9. Dla uczniów, studentów: Podręczniki Ćwiczenia i zadania Materiały pomocnicze Poradniki dla młodzieży Wydawnictwa dla dzieci Dla nauczycieli: Programy nauczania Programy szkoleń Scenariusze zajęć Poradniki dla nauczycieli Sprawdziany i testy Scenariusze imprez szkolnych Utwory sceniczne dla dzieci Tematy formalne z dziedziny edukacji

  10. Tematy formalne JHP BN – zmiany metodyki opracowania Mają różnorodny charakter np. • zmiana z liczby pojedynczej na mnogą haseł, które już istniały w JHP BN np. Encyklopedie, Słowniki • usunięcie określników formalnych i dodanie haseł formalnych do opisu np. określnik antologia zostanie zastąpiony hasłem formalnym Antologie • w wielu przypadkach usunięcie określników formalnych, dodanie haseł formalnych oraz poprawa opisu wg nowej metodyki opracowania np. dokumenty dla uczniów

  11. Opracowanie dokumentów dla uczniów –nowy schemat Schemat : • [przedmiot] – [poziom szkoły] • Temat formalny Przykład: • Matematyka – szkoły podstawowe • Podręczniki dla szkół podstawowych

  12. Opracowanie dokumentów dla uczniów –nowy schemat Uwaga! Jeśli przedmiot lub dziedzina wiedzy jest nauczana wyłącznie na poziomie szkół wyższych lub w szkołach zawodowychnie dodajemy określnika określającego poziom nauczania

  13. Opracowanie dokumentów dla uczniów –nowa metodyka Podręczniki, ćwiczenia i zadania, materiały pomocnicze Po nazwach przedmiotu nauczania – poziom kształcenia np. • Język polski – szkoły ponadgimnazjalne • Edukacja ekologiczna – gimnazja Pod takimi hasłami zbiorą się wszystkie rodzaje materiałów przeznaczonych dla ucznia

  14. Opracowanie dokumentów dla uczniów -przykład Matematyka 1 : podręcznik dla klasy pierwszej gimnazjum Poprzednio: • Matematyka – podręczniki dla gimnazjów (hasło rzeczowe) Obecnie: • Matematyka – gimnazja (hasło rzeczowe) • Podręczniki dla gimnazjów (temat formalny)

  15. Opracowanie dokumentów dla uczniów -przykład Historia : repetytorium Poprzednio • Historia – materiały pomocnicze dla szkół ponadgimnazjalnych (hasło rzeczowe) • Matura (2005- ) (hasło rzeczowe) Obecnie • Historia – szkoły ponadgimnazjalne (hasło rzeczowe) • Matura (2005- ) (hasło rzeczowe) • Materiały pomocnicze dla szkół ponadgimnazjalnych (temat formalny)

  16. Opracowanie dokumentów dla uczniów -przykład Biologia : zeszyt ćwiczeń dla gimnazjum. Cz. 1 Poprzednio: • Biologia – ćwiczenia i zadania dla gimnazjów (hasło rzeczowe) Obecnie: • Biologia – gimnazja (hasło rzeczowe) • Ćwiczenia i zadania dla gimnazjów (temat formalny)

  17. Opracowanie dokumentów dla uczniów -przykład Chirurgia dla pielęgniarek (podręcznik dla szkół zawodowych) Poprzednio: • Chirurgia – podręcznik dla szkół zawodowych (hasło rzeczowe) • Pielęgniarstwo – podręcznik dla szkół zawodowych (hasło rzeczowe) Obecnie • Chirurgia (hasło rzeczowe) • Pielęgniarstwo (hasło rzeczowe) • Podręczniki dla szkół zawodowych (temat formalny)

  18. Opracowanie dokumentów dla nauczycieli –nowy schemat Schemat: • [przedmiot] – nauczanie – [poziom szkoły] • Temat formalny lub • [Edukacja, Kształcenie, Nauczanie, Przysposobienie, Wychowanie] – metody – [poziom szkoły] • Temat formalny

  19. Opracowanie dokumentów dla nauczycieli –nowy schemat Przykład: • Biologia – nauczanie – gimnazja • Scenariusze zajęć dla gimnazjów lub • Edukacja regionalna – metody – przedszkola • Scenariusze zajęć dla przedszkoli

  20. Opracowanie dokumentów dla nauczycieli -przykład Program nauczania informatyki w gimnazjum Poprzednio: • Informatyka – nauczanie – gimnazja – program(hasło rzeczowe) Obecnie: • Informatyka – nauczanie – gimnazja (hasło rzeczowe) • Programy nauczania dla gimnazjów (temat formalny)

  21. Opracowanie dokumentów dla nauczycieli -przykład Szukałem Was… : inscenizacje na Dzień Papieski Poprzednio: • Jan Paweł II (papież ; 1920-2005) – beletrystyka (hasło osobowe) • Scenariusze imprez okolicznościowych (hasło rzeczowe) Obecnie: • Jan Paweł II (papież ; 1920-2005) (hasło osobowe) • Scenariusze imprez szkolnych (temat formalny)

  22. Temat formalny w opisie rzeczowym JHP BN w formacie MARC 21 • w zasobie słownictwa JHP BN hasło formalne jest nowym polem charakterystyki przedmiotowej • określa gatunek / formę / typ dokumentu • w kartotece haseł wzorcowych jest wprowadzane z etykietą 155 • w rekordzie bibliograficznym jest wprowadzane z etykietą 655

  23. Temat formalny w opisie rzeczowym JHP BN w formacie MARC 21 • w formacie MARC 21 są sukcesywnie zmieniane etykiety istniejących dotychczas tematów formalnych np. Powieść polska - w kartotece haseł wzorcowych ze 150 na 155 - w rekordach bibliograficznych z 650 na 655

  24. Temat formalny w opisie rzeczowym JHP BN w formacie MARC 21 • rozszerzono listę kategorii haseł formalnych JHP BN np. Mapy, Poradniki, Słowniki Temat formalny – Poradniki • Poradniki dla młodzieży • Poradniki dla nauczycieli • Poradniki dla rodziców • Poradniki językowe

  25. Temat formalny w opisie rzeczowym JHP BN w formacie MARC 21 155/655 – Termin indeksowy wyrażający gatunek / formę / typ dokumentu – Temat formalny lub Hasło formalne zastępuje dotychczas używane określniki formalne (w formacie MARC 21 znika podpole „v”)

  26. Zmiany w metodyce opracowania Biblioteka Narodowa • sukcesywnie opracowuje nową metodologię • analizuje kolejne grupy określników formalnych (wykonana melioracja 29 grup) • dokonuje poprawek zgodnie z nową metodyka opracowania – JEST TO BARDZO PRACOCHŁONNE!

  27. Co dają nam zmiany? • dodatkowe punkty dostępu do baz danych (Tematy formalne lub Hasła formalne) • krótsze, bardziej zrozumiałe hasła, które sprzyjają łatwości posługiwania się przez czytelnika językiem wyszukiwawczym • opracowanie szybsze i tańsze • krótsze i bardziej efektywne szkolenie bibliotekarzy

  28. Metodyka opracowania -zmiany Informacje o zmianach haseł i metodyki opracowania oraz przykłady są sukcesywnie zamieszczane w witrynie JHP BN http://www.bn.org.pl/index.php/dla-bibliotekarzy/jhp-bn/o-jhp-bn/

  29. Metodyka opracowania -zmiany Zakładka: Dla bibliotekarzy / JHP BN / Materiały metodyczne / Nowości / Aktualności – zmiany w JHP BN Nowości (10.11.2010) zawierają informację O zamianie określników formy na tematy formalne (stan na 1 listopada 2010 r.)

  30. Bibliografia Kyzioł Agata, Zmiany metodyki Języka Haseł Przedmiotowych Biblioteki Narodowej – informacje wstępne // „Biblioteka – Szkolne Centrum Informacji”. – 2010, nr 5, s. 34-42. Witryna JHP BN [online]. [dostęp kwiecień 2011]. Dostępny w World Wide Web : http://WWW.bn.org.pl/dla-bibliotekarzy/jhp-bn/o-jhp-bn/

  31. Dziękuję za uwagę!

More Related