Zespół Wczesnego Wspomagania Dziecka z Autyzmem w ZSS Nr 97 przy ul. Tarchomińskiej 4 w Warszawie

1. Zespół Wczesnego Wspomagania Dziecka z Autyzmem w ZSS Nr 97 przy ul. Tarchomińskiej 4 w Warszawie Ewa Grzelak Model zintegrowanej współpracy ZSS nr 97 z rodziną dziecka z autyzmem i instytucjami w ramach wczesnego wspomagania rozwoju.

2. Zespół Wczesnego Wspomagania Rozwoju Dziecka z Autyzmem, przy ZSS Nr 97 został powołany we wrześniu w 2007 roku. Współpracujemy z: • Przychodnią dla Dzieci z Autyzmem i ich Rodzin w Instytucie Psychiatrii i Neurologii przy ul. Sobieskiego w Warszawie, • PPP Nr 7, przy ul. Narbutta w Warszawie, • Poradnią Rehabilitacyjną „Krasnal” w Warszawie. Liczba dzieci objętych opieką w ramach Wczesnego Wspomagania w poszczególnych latach: • Rok szkolny 2007/2008 10 dzieci (3 r.ż. do 6 r.ż.) • Rok szkolny 2008/2009 10 dzieci (2,5 r.ż. do 7 r.ż.) • Rok szkolny 2009/2010 13 dzieci (2 r.ż. do 7 r.ż.) • Rok szkolny 2010/2011 13 dzieci (2 r.ż. do 7 r.ż.) • Rok szkolny 2011/2012 12 dzieci (2 r.ż. do 7 r.ż.) • Dzieci przyjmowane są na podstawie opinii o potrzebie wczesnego wspomagania wydanej przez PPP oraz podania rodziców.

3. ZABURZENIA RELACJI SPOŁECZNYCH W AUTYZMIE • A REALIZACJA OBOWIĄZKU SZKOLNEGO.   Autyzm – zaburzenie relacji społecznych polegające na wycofywaniu się z kontaktów społecznych lub niezdolności do ich tworzenia. W związku ze specyfiką zaburzenia, jakim jest autyzm, główne cele realizowane przez zespół wczesnego wspomagania to: • Podejmowanie działań mających za zadanie przygotowanie dzieci do realizacji obowiązku szkolnego w szkołach ogólnodostępnych, integracyjnych. • Kształcenie u dzieci określonych umiejętności, pozwalających im na nawiązywanie kontaktów społecznych oraz dostosowanie się do warunków szkolnych.

4. Organizację zajęć grupowych, w trakcie których stwarzane są sytuacje pozwalające na naturalny rozwój umiejętności społecznych. Dotyczy to w szczególności nabywania umiejętności wspólnej zabawy, kiedy to dzieci uczą się kształcenia poczucia przynależności do grupy, czekania na swoją kolej, rozpoznawania kolegów z grupy. • Położenie nacisku podczas konstruowania indywidualnych programów edukacyjno - terapeutycznych na kształcenie następujących umiejętności: koncentracji uwagi, komunikowania się, naśladowania oraz podporządkowania się określonym regułom panującym w trakcie zajęć. Powyższe cele realizowane są poprzez:

5. Kształtowanie kompetencji społecznych w ramach indywidualnych sesji terapeutycznych, • Zajęcia grupowe dla dzieci i rodziców (z pedagogiem i muzykoterapeutą ), • Klub malucha – wspieranie swobodnych interakcji dzieci, spotkania rodziców i terapeutów, tworzenie środowiska wsparcia, • Włączanie w życie społeczne szkoły. ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH U DZIECI Z AUTYZMEM

6. Zajęcia grupowe Mają na celu: • wdrażanie dziecka do uczestnictwo w grupie, • wdrażanie do zabawy i nauki w różnej formie ( zajęcia na podłodze, przy stoliku, zabawy muzyczne i ruchowe, manipulacyjne i plastyczno – techniczne, edukacyjne), • kształtowanie pozytywnych relacji rówieśniczych. W zajęciach grupowych każdemu dziecku towarzyszy rodzic, który wspiera je przy podejmowaniu działań, kiedy jest to konieczne i wycofuje pomoc w sytuacjach, w których dziecko osiągnęło już samodzielność. Przebieg zajęć grupowych: • Powitanie i pożegnanie • Zajęcia przy stole • Zabawy przy muzyce • Odpoczynek

7. Spotkania dla dzieci i rodzin - szkolny Piknik Rodzinny, zabawa karnawałowa; • Imprezy kulturalno – oświatowe i uroczystości szkolne rozpoczęcie roku szkolnego, Dzień Edukacji Narodowej, Mikołajki, Wigilia, Wielkanoc; • Szkolne projekty – „Cała Polska czyta dzieciom” - spotkania z osobami z życia publicznego; • Wycieczki – rejs po Wiśle, zabawy w sali zabaw - Kinderplaneta; • Spotkania z muzyką – koncerty muzyków z Filharmonii Narodowej, uczniów pobliskiej szkoły muzycznej, chórów i zespołów muzycznych; • Spotkania ze sztuką - wyjścia do kina i teatru; • Wydarzenia religijne – msze święte i rekolekcje, wizyty misjonarzy, wspólnot religijnych; • Imprezy sportowe – zawody szkolne MATP , letnie zawody lekkoatletyczne; • Działalność społeczna – zbiórki dobroczynne: „Góra grosza”, „Pola Nadziei”; działania ekologiczne: zbiórki baterii, nakrętek, kasztanobranie WŁĄCZANIE W ŻYCIE SPOŁECZNE SZKOŁY

8. "(...) ważna jest pomoc rodzinie, która żyje w warunkach wielkiego stresu i musi sobie radzić z licznymi problemami.(...). Jak wykazano, odpowiednio przygotowani rodzice dobrze sobie radzą z obserwacją dziecka i sprawdzają się w roli jego nauczycieli. W wynik takiego traktowania rodziców przez specjalistów korzyści odnosi i dziecko, i cała rodzina. Zmienia się psychologiczna sytuacja rodzica: z osoby bezradnej i zagubionej staje się kimś, kto może skutecznie działać i zyskać kontrolę nad wydarzeniami" Pisula, E. (2005). Małe dziecko z autyzmem(s. 136). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. POTRZEBA WSZECHSTRONNEGO WSPARCIA RODZINY

9. MODEL ODDZIAŁYWAŃ TERAPEUTYCZNYCH W ZSSNR 97 W ZSS nr 97 pracuje zespół wykwalifikowanych specjalistów. Naszym głównym celem jest optymalne wspieranie rozwoju dziecka i przygotowanie do podjęcia nauki w szkole. ZATRUDNIAMYSPECJALISTÓW: PSYCHOLOG Celem terapii jest: • rozwijanie kompetencji społecznych i komunikacyjnych; • kształtowanie tożsamości dziecka w środowisku szkolnym, rodzinnym, otwartej społeczności; • nabywanie umiejętności radzenia sobie z emocjami; • wzmacnianie przejawów dobrego zachowania, modyfikowanie zachowań trudnych.

10. PEDAGOG SPECJALNY Celem terapii jest: • rozwijanie kompetencji społecznych i komunikacyjnych; • wprowadzanie w reguły dialogu; • rozwijanie umiejętności zabawy: od prostych zabaw polegających na baraszkowaniu, manipulowaniu przedmiotami, kształtujących poczucie sprawstwa, świadomość własnego ciała oraz zabaw naprzemiennych - po zabawy relacyjne, tematyczne, symboliczne, fabularne. • poznawanie i stosowanie zasad różnego typu gier; • eliminowanie zachowań trudnych i wzmacnianie pozytywnych. TERAPEUCI INTEGRACJI SENSORYCZNEJ Celem terapii jest: • kształtowanie znajomości schematu własnego ciała; • normalizacja odbierania i przetwarzania bodźców przedsionkowych, proprioceptywnych, dotykowych, wzrokowych, słuchowych, węchowych, smakowych; • niwelowanie przetrwałych odruchów poniemowlęcych

11. MUZYKOTERAPEUTA Celem terapii jest: • nawiązanie kontaktu z dzieckiem poprzez zabawę z wykorzystaniem instrumentów muzycznych; • korygowanie zaburzonych funkcji percepcyjno-motorycznych; • odreagowanie napięć poprzez improwizowaną „grę” na instrumentach perkusyjnych; • kształcenie umiejętności wspólnej zabawy. TERAPEUCI MOWY logopeda, neurologopeda Celem terapii jest: • przełamywanie barier komunikacyjnych poprzez stymulowanie rozwoju mowy i języka, • zindywidualizowany dobór metod komunikacji alternatywnej i wspomagającej (gesty Makatonu, symbole PCS) • nauka czytania • aranżowanie sytuacji komunikacyjnych umożliwiających wykorzystanie zdobytych umiejętności

12. PRZYKŁADY EFEKTYWNEJ TERAPII Chłopiec ur. 19.12.2007r, diagnoza: autyzm dziecięcy W wieku 2 lat i 6 miesięcy dziecko: • biegające po sali • niemówiące • bardzo krótko skupiające uwagę • nienawiązujące kontaktu wzrokowego • niesiedzące przy stoliku W wieku 3 lat i 4 miesięcy dziecko: • mówiące pojedynczymi wyrazami • współdzielące uwagę terapeuty • siedzące kilkanaście minut przy stoliku Podsumowanie • bardzo dobra współpraca z domem rodzinnym, • chłopiec pod opieką zespołu lekarzy, • dziecko na diecie, • chłopiec zakończył terapię w ZSS NR 97 i rozpoczął edukację

13. Chłopiec ur. 19.03.2007 r, diagnoza: autyzm dziecięcy W wieku 2 lat i 9 miesięcy dziecko: • biegające po sali, • trzaskające drzwiczkami szafek, • niemówiące, • bez kontaktu wzrokowego. W wieku 4 lat i 3 miesięcy  dziecko: • pracujące przy stoliku, • w bardzo dobrym kontakcie, • mówiące zdaniami, • podtrzymujące kontakt i nawiązujące kontakt z terapeutami, • dziecko czytające. Podsumowanie • bardzo dobra współpraca z domem rodzinnym, • chłopiec pod opieką zespołu lekarzy, • dziecko na diecie, • chłopiec zakończył terapię w ZSS NR 97 i rozpoczął edukację w przedszkolu integracyjnym

14. 8. podsumowanie Tak, jestem zadowolony z wiedzy, zaangażowania i życzliwości terapeutów. Tak, gdyż widoczne są efekty pracy terapeutów w rozwoju dziecka. Tak, ponieważ odpowiada nam możliwość obserwacji dziecka w czasie niektórych zajęć (lustro weneckie). Tak, ponieważ odpowiada nam możliwość uczestniczenia dziecka w zajęciach z innymi dziećmi, w małej grupie.

15. Dziękuję za uwagę Prezentację opracował: Zespół Wczesnego Wspomagania Rozwoju Dziecka z Autyzmem przy ZSS Nr 97, ul. Tarchomińska 4 w Warszawie www.zss97.waw.pl