Periferik ve Solunum Kas Eğitimi

1. Periferik ve Solunum Kas Eğitimi Prof. Dr. Fzt. Sema Savcı H.Ü Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü

2. Kronik Solunum Hastalıkları • Dispne • Egzersiz toleransında azalma • Yaşam kalitesinde azalma

3. Kronik Solunum Hastalıkları • Ventilatuar limitasyon • Gaz değişim bozuklukları • Kardiyak problemler • Eforla birlikte görülen semptomlar • Periferik kas tutulumu

4. PATOLOJİ / İNFLAMASYON / HİPOKSEMİ İLAÇLAR İNAKTİVİTE / KONDÜSYON AZLIĞI CO2 CO2 Kas Ventilasyon Dolaşım O2 O2 Oksijen transportu Wasserman, Principles of Exercise Testing and Interpretation 1994

5. Kas atrofisi Kas zayıflığı Yorgunluk Morfolojik değişiklikler Tip I fibrillerinde azalma Tip IIx fibrillerinde artma TipI ve IIa liflerinde atrofi Kapillarizasyonda azalma Metabolik kapasitede değişiklikler: İntramüsküler pH  ATP konsantrasyonu  Kas laktat düzeyinde  Mitokondriyal enzim aktivitesinde  Periferik Kas Adaptasyonları

6. Kas Lifi Tiplerinin Özellikleri

7. 26% Kas Atrofisi Prevalansı Normal VKI K: YVA 14.62 kg/m2 E: YVA 17.05 kg/m2 60 50 40 30 oran (%) kadın 20 erkek 10 0 0 1 2 3 & 4 GOLD sınıflaması Vestbo ve ark. AJRCCM 2006;173:79-83.

8. KOAH’da Kas Zayıflığı KOAH Kuvvet (kg) Kontrol * * 100 * 80 60 40 20 0 Pectoralis Latissimus Quadriceps major dorsi Bernard ve ark. AJRCCM 1998; 158: 629-634.

9. Periferik Kas Kuvvet ve Enduransı • KOAH’lı kişilerde quadriceps kas kuvvetinde%30  • Periferik kas kuvveti egzersiz kapasitesinin (6DYTM ve VO2 maks) belirleyicilerindendir. • Periferik kas enduransında azalma egzersiz kapasitesini azaltır. • Erken kas yorgunluğu görülür.

10. Semptomlar 43% 31% Bacak yorgunluğu Dispne ve bacak yorgunluğu Dispne 26% Killian ve ark. ARRD 1992; 146: 935-940.

11. Pulmoner Rehabilitasyon Programları • Egzersiz eğitimi • Oksijen • Solunum eğitimi • Hasta eğitimi • Beslenme • Psikososyal ve stres yaklaşımları

12. Egzersiz Eğitimi ve Periferik Kaslar

13. Zirve oksijen tüketiminde artma Egzersizin oksijen harcamasında azalma Verilen iş yükünde kan laktat düzeyinde azalma Periferik kasların oksidatif kapasitesinde artma Semptomlarda azalma Nöromusküler koordinasyonda artma Yaşam kalitesinde artma Sağlık bakım hizmetlerinin kullanımında azalma Kendine güven artma Motivasyonda artma Aerobik Egzersiz Eğitimi

14. Aerobik Egzersiz Eğitimi • Aerobik egzersiz eğitimi • Alt ekstremite egzersiz eğitimi Koşubandı, Bisiklet, Yürüme • Üst ekstremite egzersiz eğitimi Kol ergometresi

15. Aerobik Egzersiz Eğitimi • Süre: 30 dk/gün • Şiddet: • Maks KH ‘nın %60-90 • VO2maks %50-80 • Nefes darlığı (Borg Skalası 4-6) • Frekans: 3-5 gün/hafta • Devamlılık: 4-6, 6-8, 12-24 hafta

16. Egzersiz Eğitimi–NIMV • Solunum kaslarının yükünü • Solunum işinde • AKG’da düzelme • Dispnede • Egzersiz endurans kapasitesinde Troosters ve ark. AJRCCM 2005; 72:19-38

17. Periferik Kas Kuvvet Eğitimi • Şiddet: 1 maksimumun %80-100 • Tekrar sayısı: 1-3 set 1-8 kez • Dinlenme: 2-3 dk • Frekans: 4-6 gün/hafta • Gelişme: %2-10 • Yarar: Kas kütle, kuvvet, kemik dansitesinde artma Kramer WJve ark. Med Sci Sport Exerc 2002

18. Periferik Kas Kuvvet-Endurans Eğitimi • Şiddet: 1 maksimumun %70-85 • Tekrar sayısı: 3 set 8-12 kez • Dinlenme: 1-2 dk • Frekans: 2-4 gün/hafta • Gelişme: %60-70 • Yarar: Kas kütle, kuvvetinde iyileşme, kemik dansitesi ve kas enduransında artma Kramer WJve ark. Med Sci Sport Exerc 2002

19. Periferik Kas Endurans Eğitimi • Şiddet: 1 maksimumun %30-60 • Tekrar sayısı: 1-3 set 20-30 kez • Dinlenme: 1 dk • Frekans: 2-4 gün/hafta • Gelişme:kuvvet artışı olmaz • Yarar: Kasın oksidatif kapasitesi ve kapillarizasyonunda iyileşme, kas endurans ve egzersiz kapasitesinde artma Kramer WJve ark. Med Sci Sport Exerc 2002

20. Periferik Kas Eğitimi • KOAH’lı hastalarda 8 hf • 1MT’ın %85’inde DE ‘i kas kuvvetinde %16’dan %40 kadar artış, • submaksimal egzersiz kapasitesi ve yaşam kalitesinde gelişme sağlamıştır. Simpson K, Thorax 1992

21. Yaşlı KOAH’lı hastalarda dirençli eğitimin (DE) etkileri (n=18, yaş 65-80 yıl) • MRI ile quadriceps kasının enine kesit alanı • İzometrik-izokinetik diz ekstansiyonu, izometrik gövde kuvveti, basamak çıkma süresi, 30 m normal maksimal hızla yürüme süresi ile değerlendirilmiştir. • DE 12 hafta süresince haftada iki kez yapılmıştır. • Kas boyutlarında, diz ekstansiyon kuvvetinde ve fonksiyonel performansta anlamlı gelişmeler olmuştur.

22. Periferik Kas Eğitimi • Aerobik eğitim+kuvvet eğitimi • Kemik mineral dansitesini artırır. Evans WJ. Med Sci Sport Exer 1999 • Evde uygulanabilir. • Endurans kapasitesi ve yaşam kalitesini artırır. Clark CJ ve ark Eur Respir J 1996

23. Egzersiz Eğitimi ve Periferik Kas Eğitimi • Kuvvet eğitimi aerobik egzersizden daha önce başlanabilir. • Daha az dispne • Yüksek şiddette uygulama

24. Nöromüskuler elektrik stimülasyonu • Egzersiz performansı • Periferal kas kuvveti • Yaşam Kalitesi

25. Hipotez: Son evre KOAH hastalarında elektrik stimulasyonu fonksiyonel yetersizliği iyileştirir ve engeli azaltır. • İleri evre KOAH hastası (n=15) randomize, evde 6 haftalık nöromüskuler elektrik stimulasyonu programına dahil edilmiştir. • Grup 1: n:9, yaş: 66.6 (7.7) yıl, FEV1=38.0 (9.6)% NMES almadan önce 6 hafta boyunca takip edilerek kontrol grubu oluşturulmuştur, daha sonra 6 hafta NMES uygulanmıştır. • Grup 2, n=6, yaş: 65.0 (5.4) yıl FEV1=39.5 (13.3)%, 6 hafta NMES uygulanmıştır. • Diz ekstansör kas kuvveti ve enduransı, tüm vücut egzersiz kapasitesi, ve sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi (Kronik Solunum Hastalıkları Ölçeği) değerlendirildi.

26. ileri evre KOAH hastalarında ambulasyon sırasında kullanılan seçilmiş kaslara yapılan kısa dönem elektrik stimulasyonu kas kuvveti ve enduransını , tüm vücut egzersiz toleransını artırır; günlük yaşam aktiviteleri sırasındaki nefes darlığını azaltır.

27. ES • Şiddetli KOAH’lı hastalarda akut alevlenme sonrası Elektrik stimülasyonunun etkileri değerlendirildi. • KOAH’lı 17 hasta alındı (FEV1,%30+3, VKİ 18+2.5 kg/m2) • Grup 1 (n=8) genel rehab (GR), Grup 2 (n=9) GR+ES programı 4 hafta • QKK, egzersiz kapasitesi, yaşam kalitesi rehabilitasyondan önce ve sonra ölçülmüştür. Chest 2006; 129:1540-1548.

29. Egzersiz Eğitimi • Hastalığın şiddeti • Hastanın başlangıç fiziksel uygunluk düzeyi • Hastanın motivasyonu • Kendi kendine monitorizasyon

30. Solunum Kas Eğitimi 1.biyopsi 2. biyopsi . 40 % MIP . 30’ / day, 5 d/week, 5 weeks Eksternal interkostal Alt ekstremite kasları Eksternal interkostal Alt ekstremite kasları Lif yapısı Ramírez et al. AJRCCM 2002

31. * * 90 20 Zaman (dak) MIP (%beklenen) 70 15 50 10 * 3000 * 2500 70 TipII Lif ler (µm2) 2000 50 Tip I Lifler (%) 1500 30 Sonra Önce Sonra Önce Inspiratuareğitim (MIP % 40) Plasebo Ramírez et al. AJRCCM 2002 Solunum Kas Eğitimi

32. IMT KOAH’lı hastalarda İnspiratuar kas eğitiminin inspiratuar kas kuvveti, egzersiz kapasitesi, dispne algılaması, yaşam kalitesi hastaneye başvuru sıklığı üzerine olan uzun süreli etkileri değerlendirilmiştir.

34. Sonuçlar • Periferik kaslardaki bozukluk egzersiz kapasitesi ve yaşam kalitesini etkilemektedir. • Egzersiz eğitimi (aerobik ve dirençli eğitim) egzersiz toleransını ve yaşam kalitesini artırmaktadır. • Aerobik ve kuvvet eğitiminin birlikte uygulanması fizyolojik olarak periferik kaslardaki fonksiyon bozukluklarını iyileştirmektedir. • Yüksek şiddette eğitim aerobik uygunluk ve kas fonksiyonunu daha fazla artırmaktadır.

35. Teşekkür ederim