Mindfulness

1. Mindfulness

2. Percentages psychische klachten zijn hoog: • 41% van alle volwassenen in Nederland krijgt een of meerdere keren in zijn leven een psychische stoornis • In enig jaar heeft 20% van de volwassenen een serieus psychisch probleem. Er zijn minder mensen met psychische stoornissen dan wordt aangenomen door de beleidsmakers binnen de GGZ • Dit blijkt uit onderzoek van psychiater Cees Rijnders. • Dat komt omdat epidemiologisch onderzoek is meestal niet gebaseerd op een deskundig oordeel, maar op het oordeel van mensen zelf. Conclusie: mensen zien hun negatieve gevoelens al snel als stoornis, wanneer ze slechts een normale dip ervaren volgens de klinische normen.

3. Typisch westerse visie • Emotioneel lijden is symptoom van ziekte, afwijking, en reden voor behandeling. • Twijfels, angsten en verdriet moeten zo veel mogelijk weggenomen worden. Analyseren en repareren. • Streven naar jezelf op zijn best, maar wel pas als je problemen uit de wereld geholpen zijn. Nog even wachten dus, maar dan wordt het ook echt geweldig! Desillusie • Want hoe groot is de kans dat je je weer eens rot voelt? 100 %, als je leven nog even doorgaat. • Emotioneel lijden (angst, somberheid, woede, onzekerheid) is inherent aan het menselijke bestaan en op zichzelf geen teken van psychopathologie.

4. Acceptance & Commitment Therapie: ACT Uitgangspunt: Psychopathologie is uitkomst van vruchteloze pogingen tot bestrijding, vermijding en controle van normale innerlijke ervaringen. 'controle is het probleem' • Reflectie, analyse en probleemoplossing weinig behulpzaam als het binnenwereld betreft, in plaats van buitenwereld. • Hoe afschuwelijk onze binnenwereld er soms ook uitziet, het is ongevaarlijk zolang we er niet mee gaan worstelen.

5. Mindfulness is aandacht geven aan wat zich voordoet van moment tot moment zonder oordelen. Model psychologische flexibiliteit Mindfulness: Cognitieve defusie • Een loskoppeling tussen wat wij ervaren en de werkelijkheid die door deze ervaringen beschreven wordt. • Lastig, want levensverhalen, stokpaardjes, analyses over onszelf en onze relaties, overtuigingen, verwachtingen en 'oplossingen’ geven ons een gevoel van samenhang, consistentie en identiteit.

6. Mindfulness: Zelf als context • Contact maken met je zelfbewustzijn, het deel dat toekijkt en zich bewust is van waar je je bewust van bent. • Waarom? Veel energie wordt gestoken in het creëren van een bepaald beeld van zichzelf of in het proberen een bepaald negatief beeld bij anderen weg te nemen. Zelf als context stelt je in staat contact te maken met een onveranderd deel dat nooit onder vuur ligt. Mindfulness: Acceptatie • Een actieve houding van ruimte maken voor dat wat we niet kunnen veranderen. • Het laten komen en gaan van pijnlijke gevoelens, gedachten, impulsen en sensaties zonder er tegen te vechten. Mindfulness: Contact met hier en nu • Opgaan in de ervaringen van het hier en nu, met een open en nieuwsgierige houding

7. En als je de strijd met je psychologische monsters laat gaan, wat dan? • Busmetafoor • Kun je doen (ACT!) wat jij belangrijk vindt, je leven inrichten naar je waarden. Kortom: LEEF met je spanningen Doe wat je belangrijk vindt en laat je niet daarvan afbrengen door je gevoelens en je gedachten Wat betekent dat voor je werk? • Groei: je durft het aan om nieuwe stappen te nemen en je ziet sneller in wanneer die stappen je ook echt verder helpen. • Plezier en beter focussen: je hebt de aandacht voor waar je op dat moment mee bezig bent en kunt er in opgaan. • Stevigheid: lastige momenten brengen je minder van je stuk met ‘het observerende zelf’ als houvast. Ze hebben minder impact.