E N D
BEP ; "Özel eğitim gerektiren birey için geliştirilen ve ailesi tarafından onaylanan bireyselleştirilmiş eğitim programı; bireyin, ailenin, öğretmenin gereksinimleri doğrultusunda hazırlanan ve hedeflenen amaçlarda verilecek destek eğitim hizmetlerini içeren özel eğitim programıdır." biçiminde tanımlanmıştır. (madde:69 ÖHY)
BEP Hazırlamak Yasal Olarak Zorunlu mudur ? 573 Sayılı Özel Eğitim hakkında kanun hükmünde kararnamenin 4. Madde ( f ) bendinde, “ Özel eğitim gerektiren bireyler için BEP’in geliştirilmesi ve eğitim programlarının bireyselleştirilerek uygulanması esastır.” diyerek , BEP’nı yasal olarak zorunlu hale getirmiştir.
BEP NASIL HAZIRLANIR?BEP Süreci 7 Temel Aşamadan Oluşur: 1. Bireyselleştirilmiş eğitim programını hazırlayacak ekibin oluşturulması, 2. Çocuğun eğitsel performans düzeyinin belirlenmesi 3. Uygun eğitim ortamları ve bu ortamlarda sunulacak destek hizmetlerin belirlenmesi 4. Uzun ve kısa dönemli amaçların belirlenmesi 5. Bireyselleştirilmiş öğretim programının hazırlanması (BÖP) 6. Uygun öğretim materyalleri ve öğretim yöntemlerinin belirlenmesi 7.BEP’in uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi için sorumluların belirlenerek zaman çizelgesinin hazırlanması ve değerlendirme biçimine karar verilmesi.
BEP’ i Kim Hazırlar ? - Bireyselleştirilmiş Eğitim Programını Geliştirme Birimi hazırlar. - Bu birim; Özel eğitim ve kaynaştırma uygulaması yapılan okullarda BEP’ in geliştirilmesi, uygulanması, değerlendirilmesi amacıyla oluşturulur. “ Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilerin eğitimlerini sürdürdükleri okul ve kurumlarda ,eğitim performansları ve ihtiyaçları doğrultusunda BEP’lerini hazırlamak amacıyla bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirme birimi oluşturulur. “ şeklinde belirtilmiştir.(MADDE:72 ÖHY)
Bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirme birimi, - Okul/kurum müdürü veya görevlendireceği bir müdür yardımcısının başkanlığında - Bir gezerek özel eğitim görevi yapan öğretmen, - Bir rehber öğretmen, - Bir eğitim programları hazırlamakla görevlendirilen öğretmen, - Öğrencinin sınıf öğretmeni, - Öğrencinin dersini okutan ilgili alan öğretmenleri, - Öğrencinin velisi, - Öğrenci, olmak üzere bu kişilerden oluşur
BEP DOSYASI HAZIRLAMA(ek:1) TÜM HİZMET PLANLARI Tüm hizmet planı: BEP'nın, bireysel öğretim planlarını (BÖP) da kapsayacak şekilde hazırlanmasıdır. Tüm hizmet planlarının : - Birinci bölümünü BEP, - İkinci bölümünü ise programın öğretime uyarlanması oluşturur (BÖP). Tüm hizmet planı; özel eğitime ihtiyacı olan öğrenci için hazırlanan bireyselleştirilmiş eğitim programının yer verildiği bir formdur. Bu amaç için farklı şekillerde hazırlanmış formlar kullanılmaktadır. (ek:2)
Birinci bölüm:BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PLANI (BEP); - Öğrencinin kimlik bilgileri - Tıbbi bilgiler - Sunulacak eğitim ve özel eğitim hizmetleri - Amaçların başarım tarihleri - Performans düzeyi - Uzun dönemli amaçlar - Kısa dönemli amaçlar - Program sorumluları - BEP geliştirme ekibinin adı soyadı ve imzalarına ilişkin bilgileri kapsar. - Aile onayı
ÖĞRENCİNİN KİMLİK BİLGİLERİ: Bu bölümde öğrencinin: Adı soyadı, doğum tarihi, yaşı, cinsiyeti, bulunduğu okulun adı, sınıfı, ev adresi ,telefonu gibi bilgiler yer alır. TIBBİ BİLGİLER: Bu bölümde öğrencinin: Sağlık durumu, varsa kullandığı ilaçlar , ortez ve protez gibi, kullandığı destek araçlara ilişkin bilgiler yer alır.
DESTEK HİZMETLER VE EĞİTİM ORTAMLARININ BELİRLENMESİ: BEP hazırlanırken öğrenci için destek hizmetler belirlenir. Burada öğrencinin öncelikli ihtiyaçları dikkate alınmalıdır. Gereken destek hizmetler belirlendikten sonra bunlardan nasıl ve ne şekilde yararlanılacağı da belirlenmelidir. Sunulacak eğitim hizmetleri:Bu bölümde öğrencinin ne tür hizmetler alacağını gösterir.
1-Eğitim ortamı: Normal Sınıf , Özel Sınıf , Gündüzlü Öz. Eğit.Okulu, Rehabilitasyon Merkezi , Ev/Hastane Okul 2-Destek hizmetler: Kaynak Oda,Gezici Öğretmenlik, Sınıf-içi Yardım,Özel Eğitim Danışmanlı Diğer 3-Ek hizmetler : Ulaşım, Konuşma Terapisi, Psikolojik Hizmetler , Fizyoterapi, İş ve Uğraş Terapisi, Aileye Danışmanlık, Sağlık Hizmetleri, Diğer gibi alt bölümler eğitim hizmetlerinin daha belirgin olmasına hizmet edecektir.
Öğrenciye sunulacak eğitsel ve destek hizmetlerin süresi ve sorumluları: BEP'nda öğrenciye sunulacak hizmetlerin ekip toplantılarında karar verildiği şekilde, Başlama-bitiş tarihleri ,Haftanın hangi günleri, Hangi saatlerde, Nerede, Kimin sorumluluğunda gerçekleşeceğinin belirtilmesi gerekir. - Bu bilgiler, programın sağlıklı işlemesi ve sorumluların görevlerini yerine getirmesi için önemlidir. - Bu bilgiler programın aksayan yönlerini ve bunların sorumlularını belirlemede de işe yarayacaktır.
ÖĞRENCİNİN PERFORMANS DÜZEYİNE İLİŞKİN BİLGİLER : Öğrencinin tüm program alanlarına ilişkin çok kısa biçimde performans düzeyinin açıklandığı bölümdür. Performans Düzeyi: Ayrıntılı değerlendirme sonuçlarına dayalı olarak hazırlanan, öğrencinin yapabildikleri ve yapamadıklarının betimlenmesidir.
PERFORMANS RAPORU YAZIMI Elde edilen bütün bilgilerden sonra, çocuğun düzeyini özetlemek gerekir. Bu özet,çocuğun yapabildiklerine ilişkin eğitsel bildirimleri oluşturur. - Öğrenciye ilişkin güncel bilgileri içermelidir. - Çocuğun yaptıkları açık ve belirgin bir şekilde, hangi sıklıkta ve ne kadar doğru yaptığı belirtilmelidir. - Öğrencinin yaptıkları özetlenirken; kazanmış olduğu davranışlar ve kazanması gereken davranışlar, gereksinimler, yazılmalıdır.
- Öğrencinin zayıf olduğu alanlar belirtildiği gibi güçlü olduğu alanlarda belirtilmelidir - Çocuğu ve yaptıklarını betimlemek için hiçbir zaman etiketler kullanılmamalıdır. - Örneğin “hiperaktif”, “hafif öğrenme güçlüğü”, “pasif saldırgan”, “kişilik bozukluğu”, “zihin engelli”, “az gören”…Bunlar standartlaştırılmış testlerin sonuçlarıdır. Bu ifadeler dosyada yer alabilir ama eğitsel performansın özetlendiği bölümde olmamalıdır. - Çocuğun yetersizliğinden hangi eğitim alanlarının etkilendiği açıkça belirtilmelidir
Performans Düzeyi Örneği: Öğrencinin şu anki performans düzeyi : H. Yusuf, 12 yaşında bir erkek öğrencidir. Kişisel bakım ve temizlik becerilerine, giyinme-soyunma becerilerine sahiptir. Kendini, yakın çevresini tanıtabilmektedir. Hava sıcaklığına uygun giyinebilmektedir. Havada-karada olan doğa olaylarını ayıt edebilmektedir. Yusuf renk, şekil, zıtlık, yer, yön ve konum bildiren kavramları ayırt edebilmektedir.
Rakamları ayırt edebilmekte ve tek basamaklı bir sayı ile tek basamaklı bir sayıyı doğru olarak toplayabilmektedir. Yazı araç-gereçlerini kullanabilmektedir. Çizgi çalışmaları yapma, sözcük yazma becerilerine sahiptir. Kendinin ve yakın çevresindeki kişilerin adlarını yazabilmektedir. Renkleri ayırt etmektedir. Boyama yapma, kağıt katlama, malzeme yapıştırma ve kağıt kesme becerilerine sahiptir.
AMAÇLAR 1.Uzun Dönemli Amaçlar 2.Kısa Dönemli Amaçlar Uzun dönemli amaçlar: Öğrencinin performans düzeyi dikkate alarak bir öğretim yılı sonunda başaracağı becerilere ilişkin bildirimlerdir. BEP'nın önemli ikinci öğesidir. Kısa dönemli amaçlar: Uzun dönemli amaca ulaşmayı sağlayacak olan bildirimlerdir. Bir anlamda uzun dönemli amacın belli bir mantık çerçevesinde basamaklandırılmış şeklidir. Gerçekleştirilen her kısa dönemli amaç, uzun dönemli amaca bir adım daha yaklaştığımızın bir göstergesidir. Kısa dönemli amaçlar, ölçülebilir, gözlenebilir olarak yazılmalı ve mutlaka kabul edilebilir bir ölçüt içermelidir.
DEĞERLENDİRME: Bireyselleştirilmiş eğitim programının en önemli öğesidir. Uzun ve kısa dönemli amaçlara ulaşılıp ulaşılmadığını belirlenmesi gerekir. Öğretimin etkili olup olmadığına ilişkin yorum yapabilme ve etkili değilse çocuğun yerleştirilmesinden, öğretim tekniklerine değin alınan kararların hatalı ve eksik uygulamaların belirlenmesi değerlendirmeden elde edilen sonuçlara bağlıdır. Bu bölümde, değerlendirmenin yanı sıra değerlendirme zamanları (hangi aralıklarla yapılacaktır, ne kadar süre ile değerlendirilecek v.b.) değerlendirme teknikleri ve değerlendirmeden sorumlu olan kişiler belirtilmelidir. (Ek:3)
BEP geliştirme ekibi ve anne-baba onayı: BEP ekibinde bulunanların ve anne-babanın alınan kararların uygulanmasını onayladıklarına ilişkin bölümdür. Bu bölüm BEP geliştirme ekibi kadar anne babaya da sorumluluk yükleyecektir. Ek olarak sorumluluğun paylaşılmasını sağlayacaktır.
İkinci bölüm:Bireyselleştirilmiş Öğretim Uyarlamaları (BÖP) Bireyselleştirilmiş öğretim uyarlamaları özel gereksinimli öğrenciler için bireyselleştirilmiş eğitim programında yer alan kısa dönemli amaçların nasıl gerçekleştirileceğinin uygulamaya aktarılmasıdır. Bu bir anlamda özel gereksinimli öğrenci için günlük planda uyarlamalar yapılması anlamına da gelmektedir. Her sınıfın günlük planı, bir gün içerisinde okulda gerçekleştirilecek etkinlik dizisinden oluşur.
Öğretim uyarlamaları, çocuğun öğretiminden sorumlu öğretmen tarafından yapılır. Bu uyarlamalar öğrencinin: •BEP'nda belirlenen kısa dönemli amaçların günlük plana yerleştirilmesi, •Günlük rutinlerin özel gereksinimli çocuğa daha fazla öğretim zamanı kazandıracak şekilde planlanması,
•Fiziksel çevrenin düzenlenmesi, •İletişim fırsatlarının yaratılması ve kullanılması, •Öğretim tekniklerinin nasıl kullanılacağının açıkça yazılması, •Sonuçlarının kaydedilmesi ve değerlendirilmesini içerir.
BİREYSELLEŞMİŞ ÖĞRETİM PLANI BÖP: BEP’ te ,öğrencinin gereken davranışları kazanması için, öğrencinin ve çalışanların yapması gerekenleri ayrıntılı, belirgin ve açıkça ifade eden plandır . Günlük, haftalık veya aylık olarak geliştirilebilir.
BÖP’ te işlenen amaçlar BEP’ teki kısa dönemli amaçlarımızdır. BEP’ te yer alan uzun dönemli amaçlara ulaşmak için kısa dönemli amaçlarımızı nasıl öğreteceğimiz konusunda bize yol gösterecek planlardır.