1 / 47

AKCİĞER KANSERİNDE PULMONER REHABİLİTASYON

AKCİĞER KANSERİNDE PULMONER REHABİLİTASYON. Dr. Tuğba GÖKTALAY Celal Bayar Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD Manisa. Çıkar Çatışması. Kongre ve kurs katılım desteği (son 3 yıl) Deva ilaç, GSK Bayer ilaç . Sunum planı. Akciğer kanserinde pulmoner rehabilitasyonun gerekçeleri

kael
Télécharger la présentation

AKCİĞER KANSERİNDE PULMONER REHABİLİTASYON

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. AKCİĞER KANSERİNDE PULMONER REHABİLİTASYON Dr. Tuğba GÖKTALAY Celal Bayar Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD Manisa

  2. Çıkar Çatışması • Kongre ve kurs katılım desteği (son 3 yıl) • Deva ilaç, • GSK • Bayer ilaç

  3. Sunum planı • Akciğer kanserinde pulmoner rehabilitasyonun gerekçeleri • Akciğer kanserinde pulmoner rehabilitasyonun hedefleri • Preoperatif ve postoperatif dönemde pulmoner rehabilitasyon • Pulmoner rehabilitasyon yaklaşımları • Kanser ile ilişkili yorgunlukla mücadele • Sonuç

  4. Pulmoner rehabilitasyon; • Egzersiz kapasitesini, • Fonksiyonel durumu, • Sağlık ile ilgili yaşam kalitesini iyileştirmek • Kronik akciğer sorunları olan hastalarda • kronik nefes darlığı ve yorgunluğun zayıflatıcı belirtileri multidisipliner bir müdahaledir.

  5. Kanser rehabilitasyonu; • Kanserli bir hastaya, hastalığın ve tedavilerin belirlediği sınırlar içerisinde maksimum fiziksel, sosyal, psikolojik ve mesleki fonksiyonların kazandırılmasına yardımcı olmaktır.

  6. Kanser Rehabilitasyonunda Gerekçeler; • Kanserle ilişkili yorgunluk • Mobilite • Bireysel bakım güçlüğü • Ağrı • Dispne • Beslenme bozukluğu • Psiko-sosyal problemler

  7. Kanser Rehabilitasyonunda Hedefler; • Sağlıkla ilişkili yaşam kalitesinin iyileştirilmesi • Fonksiyonel kapasitenin arttırılması • Tedavi etkinliğinin arttırılması • Oksijen tüketiminin arttırılması • Kemoterapi ile ilgili yorgunluğun azaltılması

  8. Hedeflere ulaşmak için • Multidisipliner sağlık ekibi • Egzersiz eğitimi, • Hasta ve aile eğitimi , • Psiko-sosyal ve davranışsal müdahaleler

  9. Akciğer kanserlerinde (AC Ca) 5 yıllık sağ kalım %15.6 • Hastaların az bir kısmı küratif cerrahiye uygun (%25) • Eşlik eden kardiyopulmonerkomorbiditeler

  10. AC Ca-KOAH birlikteliği • Erkeklerin %73’ünde kadınların %53’ünde KOAH varlığı • Loganathan R, Stover DE, Shi W, Venkatraman E. Chest 2006; 129:1305– 1312.

  11. KOAH’ın AC Ca nedeni ile lobektomi yapılan hastalarda postoperatif etkisi • n=100 • AC Ca için lobektomi • KOAH’ı olanlarda • Postoperatif DLCO ve VO2max benzer • FEV1’de düşüş daha fazla (p=0.0002) • Kardiyopulmonermorbidite fazla (p=0.04) • Postoperatif FEV1 daha düşük (p=0.0001) • Pompili C, Brunelli A, Refai M et al. Eur. J Cardio-thoracicSurg 2010; 525-530

  12. Bu grup hastalarda preoperatif pulmoner rehabilitasyon , egzersiz kapasitesinde, nefes darlığında ve sağlıkla ilgili yaşam kalitesinde anlamlı bir artışa yol açmaktadır. • Shannon VR. Current Opinion in Pulmonary Medicine 2010;16:334–339

  13. İleri evre KHDAK’ inde PR • n=11 • Pulmoner rehabilitasyon; • 2 kez/hf, 8 hf • Aerobik ve güçlendirme egzersizleri • Semptomlarda azalma • Temel JS, Greer JA, Goldberg S et al. J ThoracOncol 2009 (4): 595-601

  14. Sağkalım olumsuz etkilenir mi? • 48 gün veya daha az tedavi gecikmesi sağkalımı etkilemez* • İsveç AC Kanseri Çalışma Grubu Önerisi**; • Konsültasyon ve tetkikler 4 hf içinde tamamlanmalı, bundan sonraki 2 hafta içinde tedavi başlamalı • *Bozcuk H, Martin C. Lung Cancer 2001; 34:243– 252. • **Myrdal G, Lambe M, Hillerdal G, et al. Thorax 2004; 59:45–49.

  15. Prepeoperatif pulmoner rehabilitasyon; 4-6 haftalık pencere döneminde yapılabilir.

  16. Kötü performans durumu ve egzersiz kapasitesi morbidite ve mortalite* • Egzersiz kapasitesi değiştirilebilir bir risk faktörüdür!!** • *Oga T, Nishimura K, TsukinoM, et al. Am J RespirCrit Care Med 2003; 167:544–549. • *Baser S, Shannon VR, Eapen GA, et al. Clin Lung Cancer 2006; 5:344–349. • *Brunelli A, Salati M. CurrOpinPulm Med 2008; 14:275–281. • **Fishman A, Martinez F, Nauheim K, et al. N Engl J Med 2003; 348: 2059–2073

  17. KPET başlıca sonlanım noktası • SFT prediktif değeri açık değil • Cerrahi öncesi VO2 pikini arttırmayı hedefleyen müdahaleler cerrahi sonrası sonuçları iyileştirebilir ve cerrahiye adaylığı arttırabilir.* • 6DYT; KPET’ e alternatif olarak kullanılabilir.** • *Brunelli A, Belardinelli R, Refai M, et al.Chest 2009; 135:1260–1267. • **Cote C, Pinto-Plata V, Kasprzyk K, et al. Chest 2007; 132:1778–1785.

  18. Akciğer Kanserli Torasik Cerrahiye Aday Olgularda Pulmoner Rehabilitasyonun Etkinliği

  19. Tam cerrahi rezeksiyon en etkin tedavi yöntemi • Preoperatif PR cerrahi morbiditeyi azaltmak için önerilmekte • Fishman A, Martinez F, Nauheim K, et al. N Engl J Med 2003; 348: 2059–2073

  20. Kanser cerrahisi öncesi PR; • n=19 • Standart ve standart olmayan kol • Pulmoner rehabilitasyon; • Kısa süreli (4hf) A) Standart kol • Klavuzlara uygun B) Hasta temelli • Kendi kendine yeterlilik • İnspiratuvar kas eğitimi • Yavaş soluma eğitimi • Hastanede kalış süresi en az 3 gün daha kısa (p=0.058), • Göğüs tüpüne ihtiyaç duyulan gün sayısı daha az (p=0.04), • Uzamış göğüs tüpü gereksinimi daha az (p=0.03). • Geleneksel 4 hf’lık PR yerine standart olmayan, hasta temelli PR daha uygulanabilir. • Benzo R, Wigle D, Novotny P, et al. LungCancer 2011 Dec;74(3):441-5

  21. Cerrahi öncesi uygulanan kardiyorespiratuvar eğitimin etkisi • n=13 • Oprerasyon öncesi ve 30 gün sonra değerlendirme • Pulmoner Rehabilitasyon; • Kısa süreli • Opr’a kadar ardışık günlerde, 1-4hf • Periferik kas egzersizi (endurans) • VO2 pikinde ve 6DYT’inde anlamlı artış (sırasıyla %21, %13) • Jones L. Cancer ChemotherPharmacol 2007; 110:590–598

  22. KHDAK’depreoperatifPR’nun etkisi • n=12 akciğer • Pulmoner Rehabilitasyon; • Hastanede yatarak • Kısa süreli (1.5 st, 5gün/ 4 Hf) • Hasta eğitimi; • Sigara bıraktırma • Etkili Öksürme • Kontrollü solunum teknikleri • Periferik Kas egzersizi (Endurans) • VO2 pikinde ortalama 2.8mL/kg/dak artış • Egzersiz performansında artış • Kardiyopulmoner olumlu etkiler • Bobbio A, Chetta A, Ampollini L, et al. Eur J Cardio-thoracicSurg2008;33:95–98

  23. Performansı sınırlı hastalarda preoperatif PR • n=8 • Cerrahiye aday, solunum fonksiyonları ve performansları sınırlı hastalar • Pulmoner rehabilitasyon; • Kısa süreli (4 hf) • Aerobik egzersiz, • Kontrollü solunum teknikleri • Eğitim seansları • 6DYT’ de artış (%47) • PaO2’de artış (7,2mmHg) • Solunum fonksiyonlarında (FEV1, FVC) artış • Cesario A, Ferri L, Galetta D, et al. Lung Cancer 2007; 57:118–119.

  24. Lobektomi öncesi PR’un maliyet- etkinliği • n=119 • Postoperatifatelektazide azalma (p=0.003) • Hastanede kalış süresinde azalma • Maliyette azalma • Varela G, Ballesteros E, Jimenez MF et al. Eur J Cardio-thoracicSurg 2006; 216-220

  25. Preoperatif PR faydalı mıdır? • Egzersiz kapasitesi iyileşir • Hastanede kalış süresi kısalır • Postoperatif pulmoner komplikasyonlar azalır • KOAH’lı hastalarda cerrahi sonrası solunum fonksiyonları korunur • Nagarajan K, Bennerr A, Agostini P et al. InteractCardiovascularThoracSurg 2011; 300-302

  26. Preoperatif pulmoner rehabilitasyonun faydaları; • Hastanede kalış süresini kısaltır • Postoperatif komplikasyonları iyileştirir, komplikasyon gelişimini azaltır • Cerrahi sonrası egzersiz kapasitesini iyileştirir • Postoperatif dönemde kardiyopulmoner olumlu etki yaratır • Sınırda hastaları cerrahiye uygun hale getirir • Maliyet etkindir

  27. Akciğer Kanserli Hastalarda Postoperatif Pulmoner Rehabilitasyonun Etkinliği

  28. Pulmoner rehabilitasyona operasyon sonrası, 6-9 hafta devam edilir.

  29. Radikal tedavi uygulanan hastalarda PR • n=16 • 12 hfmultidispliner PR programı • Pulmoner Rehabilitasyon; • Rezistans ve endurans egzersiz • Nutrisyonel değerlendirme • Dispne ve yorgunluk değerlendirmesi (KSHA) • Egzersiz kapasitesi artar • Kas gücü artar • Yaşam kalitesi (dispne ve yorgunluk) iyileşir • Salhi B, Demedts I, Simpelere A et al. RehabilitationResearchandPractice 2010, Article ID 481546, 7 pages, doi:10.1155/2010/481546

  30. KHDAK’depostoperatifPR’un etkisi • Cesario A, Ferri L, Galetta D, et al.LungCancer 2007; 57:175–180 • Solunum fonksiyonlarında iyileşme • Egzersiz kapasitesinde iyileşme

  31. KHDAK’depostoperatif PR • n=103 • Cerrahi uygulanan KHDAK hastalar • Egzersiz kapasitesinde • Solunum fonksiyonlarında • Dispne algısında • SaO2’de • BODE indeksinde iyileşme • Cesario A, Dall’Armi V, Cusumano G et al. LungCancerNovember 2009, 66(2); 268–269

  32. PostoperatifPR’un egzersiz kapasitesine etkisi • n=10 • Cerrahi, Cerrahi+ RT, Cerrahi + RT+ KT • Pulmoner rehabilitasyon; • 8 hf, yatarak • Multidispliner • İş yapabilme kapasitesinde artma (P=0.0020) (P=0.0078) • 6DYT (%43) ve pik iş yükünde (%34) artış • Spruit M, Janssen PP, Willemsen SC, et al. LungCancer 2006; 52:257–260.

  33. Lobektomi sonrası hızlandırılmış PR’un etkisi • n=109 • Uzun süreli preoperatifbenzodiazepinden kaçınma • Erken ekstübasyon • Hasta kontrollü analjezi • Erken ambulasyon • Oral beslenme • Hastanede kalış süresi kısalır • Komplikasyon azalır • Das-Neves-Pereira JC, Bagan P, Coimbra-Israel AP et al. Eur J Cardio-thoracicSurg 2009; 383-392

  34. Postoperatif pulmoner rehabilitasyonun faydaları; • Egzersiz kapasitesini arttırır • Kas gücünü arttırır • Semptom kontrolü sağlar • Yaşam kalitesini iyileştirir • Hastanede kalış süresini kısaltır

  35. Pre-postoperatif Pulmoner Rehabilitasyon Yaklaşımları • Sigaranın bırakılması ! • Aday olgunun değerlendirilmesi; • Bazal fonksiyonel kısıtlanma nedenleri • Egzersiz kapasitesinin belirlenmesi • Akciğer ekspansiyon ve hava yolu klirensini artırma yöntemleri • Asiste öksürük • İntensifspirometri • Enerji koruma yöntemleri • Transfer-yatakta mobilizasyon • Venöztrombozprevansiyonu • Ağrı kontrolü • Stres yönetimi,anksiyete ile baş-edebilme • Nutrisyonel değerlendirme/destek Dr. Pınar Ergün’ün izniyle

  36. Kanserle İlişkili Yorgunluk Ve Pulmoner Rehabilitasyon

  37. Yorgunluk • Nefes darlığı • İstemsiz kilo kaybı

  38. Kanserle ilişkili yorgunluk (KİY) • %70-100 oranında * • KİY tedavi sırasında ya da sonrasında • Hayata katılımda ve aktivitede azalma ** • *Mock V.Cancer.2001;92(6 suppl):1699–1707 • **Curt GA, Breitbart W, Cella D,et al. Oncologist.2000;5:353–360

  39. KİY • Kanserle ilişkili yorgunluk; süreklilik gösteren, kanser yada tedavisi ile ilişkili, yakın geçmişteki aktivite düzeyi ve fonksiyonlarla orantısal olmayan, fiziksel, emosyonel ve/veya bilişsel yorgunluk yada tükenmişlikle karakterize, subjektif bir duyumdur. • NCCN PracticeGuidlines in Oncology-1.2012, CancerRelatedFatigue

  40. KİY • İzole olabileceği gibi ağrı, sıkıntı, anemi, uyku bozukluğu gibi diğer semptomlarla birlikte olabilir. • Hastaya özgü sistematik değerlendirme yapılmalı • Rehberler eşliğinde yaklaşılmalı, multidisipliner uygulanmalı • Rehabilitasyon kanser tanısı ile başlamalı • NCCN PracticeGuidlines in Oncology-1.2012, CancerRelatedFatigue

  41. Kanserle İlişkili Yorgunluğun nedenleri • Wagner LI,Cella D. British Journal of Cancer (2004) 91, 822 – 828

  42. Kanserle ilişkili Yorgunluğa yaklaşım; Non-farmakolojik Aktivite düzeyinin iyileştirilmesi Aktivite düzeyinin belirlenmesi /Egzersiz reçetelenmesi/ Egzersiz eğitimi Enerji koruma yöntemleri Eğitim Psikososyal Değerlendirme /destek (Stres yönetimi /Gevşeme yöntemleri ) Nutrisyonel değerlendirme /destek Uyku değerlendirmesi Dikkat: Kemik metastazları İmmünsupresyon / nötropeni Trombositopeni Anemi Ateş veya aktif infeksiyon Metastaz yada co-morbid hastalığa ikincil kısıtlamalar • NCCN PracticeGuidlines in Oncology-1.2012, CancerRelatedFatigue

  43. KİY • KİY, kas kütlesi ve gücü ile ilişkilidir. * • En yaygın belirti; Yorgunluk • Yüksek yorgunluk -düşük fiziksel aktivite düzeyleri ile ilişkili . • Fiziksel aktivite düzeyi; yaş ne olursa olsun, yorgunluk düzeyi öngörmede anlamlı. • Fizik aktivite düzeyi KİY’da değiştirilebilir bir faktör.** • *Kilgour RD, Vigano A, Trutschnigg B et al. J Cachexia Sarcopenia Muscle (2010) 1:177–185 • **Luctkar-Flude M, Groll D, Woodend K, et al. OncolNurs Forum. 2009 Mar; 36 (2):194-202

  44. Egzersiz yorgunluğu azaltmakta, yürümeyi arttırmakta, yaşam kalitesini iyileştirmekte • Wagner LI,Cella D. British Journal of Cancer (2004) 91, 822 – 828

  45. KİY’daPR’un Faydaları • Yorgunluğu azaltır • Semptom kontrolü sağlar • Fonksiyonel kapasiteyi arttırır • Yaşam kalitesini arttırır

  46. Pulmoner Rehabilitasyon; • Cerrahi için sınırda olan hastaları hazır hale getirir • Hastanede kalış süresini kısaltır, maliyet-etkindir • Komplikasyon oranlarını azaltır • Cerrahi sonrası iyileşmeyi hızlandırır • Semptom kontrolü sağlar • Kanserle ilişkili yorgunluk ve yaşam kalitesinde iyileşme yapar

  47. TEŞEKKÜRLER

More Related