แบบสัมภาษณ์ ( Interviews schedule )

1. แบบสัมภาษณ์(Interviewsschedule) เสนอ ดร.เนติ เฉลยวาเรศ

2. แบบสัมภาษณ์ เป็นชุดของคำถามที่ใช้ถามและใช้จดบันทึก คำตอบของการสัมภาษณ์โดยผู้สัมภาษณ์เป็นผู้บันทึก คำตอบที่ได้จากผู้ให้สัมภาษณ์

3. การสัมภาษณ์ การสัมภาษณ์ หมายถึง การสนทนาอย่างมีจุดมุ่งหมายที่แน่นอนทั้ง 2 ฝ่าย คือผู้สัมภาษณ์กับผู้ให้สัมภาษณ์ ผู้สัมภาษณ์จะต้องมีการวางแผน และ เตรียมการให้พร้อม รวมทั้งดำเนินการตามขั้นตอนที่ช่วยให้ได้ความจริงจาก ผู้ให้สัมภาษณ์การสัมภาษณ์ เป็นวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลในการทำวิจัย โดย มีลักษณะการถามตอบแบบปากเปล่า เพื่อให้ได้ข้อมูลในการแก้ปัญหาใน การทำวิจัย

4. องค์ประกอบของการสัมภาษณ์องค์ประกอบของการสัมภาษณ์ 1. ผู้สัมภาษณ์ 2. ผู้ให้สัมภาษณ์ 3.เรื่องที่จะสัมภาษณ์ 4.เป้าหมายการสัมภาษณ์ 5.วิธีการสัมภาษณ์

5. ประเภทของการสัมภาษณ์ • การสัมภาษณ์แบบมีเค้าโครง หรือแบบมาตรฐาน (Structured interview or standardized interview) • การสัมภาษณ์แบบมีเค้าโครงน้อย หรือไม่มีเค้าโครงเลย (Less structured interview) แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ

6. การสัมภาษณ์แบบมีเค้าโครง หรือแบบมาตรฐาน (Structured interview or standardized interview) คือ การสัมภาษณ์ที่ผู้สัมภาษณ์มีแบบสอบถามที่กำหนดคำถามคำตอบไว้แน่นอน ผู้ถูกสัมภาษณ์ทุกคนจะได้รับคำถามเช่นเดียวกันนี้เหมือนกันทุกคน ข้อดีของการสัมภาษณ์แบบนี้ คือ ให้ความสะดวกสำหรับผู้สัมภาษณ์ ส่วนข้อเสียคือในกรณีที่ใช้คำถามแบบปิด (closed end) อาจกำหนดคำตอบไว้ไม่ครอบคลุมถึงข้อเท็จจริงที่ผู้ตอบจะเลือกทำให้ข้อมูลที่ได้ไม่ตรงกับความจริง

7. ตัวอย่างการสัมภาษณ์ที่มีโครงสร้างตัวอย่างการสัมภาษณ์ที่มีโครงสร้าง แบบสัมภาษณ์คณะกรรมการประกันคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษา ตอนที่ 1 ข้อมูลส่วนตัว 1.1 เพศ ( ) ชาย ( ) หญิง 1.2 อายุ.................ปี 1.3 ประสบการณ์เกี่ยวกับการประกันคุณภาพการศึกษา.............ปี

8. ตัวอย่างการสัมภาษณ์ที่มีโครงสร้าง (ต่อ) ตอนที่ 2 การดำเนินงานประกันคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษา 2.1 คณะกรรมการฯ ได้เตรียมการในเรื่องใดบ้าง ( ) การจัดทำคู่มือการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา ( ) การฝึกอบรมครูและบุคลากรในสถานศึกษา ( ) การขอรับคำปรึกษาจากบุคลากรภายนอกสถานศึกษา ( ) การเตรียมงบประมาณ 2.2 มีมาตรฐานใดบ้างที่ผ่านและไม่ผ่านการประเมิน

9. การสัมภาษณ์แบบมีเค้าโครงน้อย หรือไม่มีเค้าโครงเลย (Less structured interview) คือ การสัมภาษณ์แบบที่ไม่มีการกำหนดคำถามคำตอบไว้ตายตัวแน่นอนมีความยืดหยุ่นได้ ผู้สัมภาษณ์ต้องอาศัยประสบการณ์และความชำนาญเข้าาช่วย โดยอาศัยวัตถุประสงค์ในการวิจัยเป็นหลักว่าต้องการค้นหาข้อเท็จจริงในเรื่องใดก็ดำเนินการต่าง ๆ ตามนั้น และสร้างบรรยากาศเป็นหลักว่าต้องการค้นหาข้อเท็จจริงในเรื่องใดก็ดำเนินการต่าง ๆ ตามนั้น และสร้างบรรยากาศในการสัมภาษณ์ให้เหมาะสม ทำให้ผู้สัมภาษณ์ ได้ความจริงตามต้องการ

10. ตัวอย่างแบบสัมภาษณ์ที่ไม่มีโครงสร้างแบบสัมภาษณ์คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานตัวอย่างแบบสัมภาษณ์ที่ไม่มีโครงสร้างแบบสัมภาษณ์คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน • บทบาทหน้าที่ของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีความเหมาะสมและมีความเป็นไปได้ในทางปฏิบัติหรือไม่ อย่างไร …………………………………………………… • คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สามารถดำเนินงานตามบทบาทหน้าที่ได้หรือไม่ อย่างไร ……………………………………… • ผลการดำเนินงานของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานมีอะไรบ้าง………………………………………………..

11. ชนิดของคำถามที่ใช้ในการสัมภาษณ์ แบ่งออกเป็น 2 ชนิด • คำถาม ที่มีคำตอบกำหนดไว้ให้ผู้ตอบเลือกตอบตายตัว (Fixed- alternative or closed end) อาจเป็น 2-3 คำตอบหรือมากกว่าก็ได้ 2. คำถามที่ไม่มีคำตอบกำหนดไว้ (Open end) เป็นโอกาสให้ผู้ตอบแสดงความคิดเห็น ความรู้สึกอย่างเต็มที่

12. หลักเกณฑ์การเขียนคำถามในการสัมภาษณ์หลักเกณฑ์การเขียนคำถามในการสัมภาษณ์ • คำถามต้องสัมพันธ์กับเรื่องที่จะทำวิจัย • ต้องชัดเจนดี ไม่คลุมเครือ • ต้องเป็นคำถามที่ถูกต้อง และเหมาะสมกับเรื่องที่ทำวิจัย

13. คุณลักษณะของผู้สัมภาษณ์คุณลักษณะของผู้สัมภาษณ์ • ความซื่อสัตย์ • ความสนใจ • ความสามารถในการบันทึก • ความสามารถในการปรับตัว • บุคลิกภาพและอารมณ์ • สติปัญญาและการศึกษา นอกจากนั้นยังมีปัจจัยพื้นฐานเกี่ยวกับตัวผู้สัมภาษณ์ที่มีต่อผลของการสัมภาษณ์อีก เช่น อายุ ไม่ควรใช้ผู้สัมภาษณ์ที่มีอายุน้อยกว่า 25 ปี หรือมากกว่า 45 ปี ไม่ ควรเลือกผู้สัมภาษณ์ที่ไม่เรียบร้อยหรือเรียบร้อยจนเกินไป การพูดต้องได้ความ ชัดเจน

14. สาเหตุทำให้เกิดความคลาดเคลื่อนในการสัมภาษณ์สาเหตุทำให้เกิดความคลาดเคลื่อนในการสัมภาษณ์ • อคติของผู้ให้สัมภาษณ์ • อคติของผู้สัมภาษณ์

15. สาเหตุทำให้เกิดความคลาดเคลื่อนในการสัมภาษณ์สาเหตุทำให้เกิดความคลาดเคลื่อนในการสัมภาษณ์ • อคติของผู้ให้สัมภาษณ์ • ผู้ให้สัมภาษณ์ไม่ชอบผู้สัมภาษณ์ และไม่เห็นความสำคัญเรื่องที่จะสัมภาษณ์ • ผู้ให้สัมภาษณ์ไม่ชอบผู้สัมภาษณ์บางอาชีพ เช่น นักเรียนมักไม่ชอบครูปกครอง เป็นต้น จึงไม่ให้ความร่วมมือและอาจให้ข้อมูลที่คลาดเคลื่อนได้ • ผู้ให้สัมภาษณ์ความกดดันจากปัญหาส่วนตัว เมื่อพบผู้สัมภาษณ์แทนที่ฟังแล้วตอบคำตอบเล่าเรื่องราวและระบายอารมณ์กับสัมภาษณ์

16. สาเหตุทำให้เกิดความคลาดเคลื่อนในการสัมภาษณ์(ต่อ)สาเหตุทำให้เกิดความคลาดเคลื่อนในการสัมภาษณ์(ต่อ) 2. อคติของผู้สัมภาษณ์ • ผู้สัมภาษณ์ไม่ชอบผู้ให้สัมภาษณ์ เช่น พอเห็นหน้าก็ถูกชะตากันแล้ว และผู้สัมภาษณ์ไม่ชอบผู้สัมภาษณ์บางอาชีพเช่น ขายประกัน โสเภณี นายหน้าเป็นต้น • ผู้สัมภาษณ์ควบคุมอารมณ์ไม่ได้ กรณีสัมภาษณ์ให้ข้อมูลที่ขัดแย้งกับตนเอง

17. ข้อดีของการสัมภาษณ์ • เป็นวิธีที่ดีวิธีหนึ่งที่จะรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับคุณลักษณะส่วนตัวของบุคคล • เป็นวิธีที่ดีวิธีหนึ่งที่จะช่วยแยกแยะปัญหาที่เกี่ยวกับแนวความคิดและสภาพทางอารมณ์ • เป็นวิธีที่ช่วยให้รู้จักข้อเท็จจริงบางอย่างเพิ่มเติมในขณะสัมภาษณ์ อาจจะได้จากการสังเกตสีหน้า ท่าทาง การพูดจา ตอบคำถามก็ได้ • เป็นวิธีที่สามารถรวบรวมข้อมูลได้จากบุคคลทุกประเภท ทุกเพศ ทุกวัยแม้แต่ผู้ที่อ่านหนังสือไม่ออก เขียนไม่ได้ก็รวบรวมข้อมูลจากเขาได้ • การสัมภาษณ์สามารถสืบสวนหาข้อเท็จจริงที่ยุ่งยากซับซ้อน ซึ่งแอบแฝงอยู่ในอุปนิสัย อารมณ์ และความรู้สึกของผู้ถูกสัมภาษณ์ได้

18. ข้อเสียของการสัมภาษณ์ข้อเสียของการสัมภาษณ์ • มักสิ้นเปลืองค่าใช้จ่าย แรงงาน และเวลามาก • เป็นปัญหายุ่งยากในการขจัดความลำเอียงของผู้สัมภาษณ์ • อาจได้ข้อมูลที่ต้องไม่ครบถ้วน เพราะผู้สัมภาษณ์และ/หรือผู้ถูกสัมภาษณ์อาจจะมีความเครียด กระวนกระวายใจ ลืมถามคำถามบางคำถามไป • ถ้าใช้ผู้สัมภาษณ์หลายคน การควบคุมให้อยู่ในมาตรฐานเดียวกันย่อมทำได้ยาก • ที่ตั้งหรือที่อยู่ของผู้ถูกสัมภาษณ์มักจะอยู่กระจัดกระจาย การคมนาคมไปมาไม่สะดวก และภาษาพูดอาจแตกต่างกัน ซึ่งจะเป็นปัญหาต่อการสัมภาษณ์ อาจจะทำให้โครงการวิจัยต้องล่าช้าหรือล้มเหลวลงไปได้

19. บทสรุป โดยสรุปแล้วลักษณะในการสัมภาษณ์ที่ดีนั้น ผู้วิจัยควร ปฏิบัติดังนี้ คือ ควรฟังผู้ถูกสัมภาษณ์อย่างตั้งอกตั้งใจ ให้ ความสำคัญด้วยท่าทีที่เป็นมิตรและเป็นกันเอง ไม่ควร โต้แย้งหรือไม่ควรแสดงออกมาให้เห็นว่า ไม่พอใจต่อคำพูด ของผู้ถูกสัมภาษณ์ ไม่ควรชี้แนะหรือมีท่าที่อันใดที่จะมีผล ต่อคำตอบ