100 likes | 255 Vues
Türkiye’ye Köprü Projesi 4. Atölye Çalışması. Kamu Yararına Sunulan Hizmetlerin Özelleştirilmesi ve Serbestleştirilmesi. Michael Schmidt ICCR Viyana. 5 Eylül 2007. Genel Açıklama. ‘Kamu Yararına Sunulan Hizmetler’ Nelerdir? Serbest Piyasaya Karşılık Doğal Tekel
E N D
Türkiye’ye Köprü Projesi 4. Atölye Çalışması Kamu Yararına Sunulan Hizmetlerin Özelleştirilmesi ve Serbestleştirilmesi Michael Schmidt ICCR Viyana 5 Eylül 2007
Genel Açıklama • ‘Kamu Yararına Sunulan Hizmetler’ Nelerdir? • Serbest Piyasaya Karşılık Doğal Tekel • Özelleştirme/Serbestleştirme/Kısıtlayıcı Şartları Kaldırma • Reformların Durumu • Serbestleştirmenin Etkileri 2
Kamu Yararına Verilen Hizmetler • Bu hizmetler • Vatandaşların günlük yaşamında ihtiyaç duyulan • Büyük altyapı yatırımları gerektiren Hizmetlerdir. • Örneğin: • Su • Elektrik • Toplu Taşımacılık • Telekomünikasyon 3
Serbest Piyasaya Karşılık Doğal Tekel • Serbest piyasagenellikle birden fazla şirketin bağımsız şekilde faaliyet göstermesini gerektirir. • Doğal tekel: • Genellikle tek bir büyük altyapı ağı vardır, • Rakip altyapı işletmek uygun değildir, • Sabit maliyetlerin yüksekliğinden dolayı tekel maliyet-fayda açısından en etkin seçenektir. 4
Özelleştirme/Serbestleştirme/Kısıtlayıcı Şartları Kaldırma • Özelleştirme: Özel mülkiyet • Serbestleştirme: Piyasaya katılmaya izin verme. • Kısıtlayıcı Şartları Kaldırma: Hükümetler, piyasaların etkili bir şekilde işlemesini teşvik etmek amacıyla işletmeler üzerindeki kısıtlamaları kaldırır, azaltır veya basitleştirir. 5
Reformların Durumu (1) • Elektrik • Karma mülkiyet kamu/özel • (resmi olarak) Tamamen serbestleştirilmiş • Sınırlı rekabet • Telekomünikasyon • (neredeyse) Tamamen özel mülkiyet • Tamamen serbestleştirilmiş • Güçlü rekabet 6
Reformların Durumu (2) • Su • Ülkeye özgü mülkiyet ve serbestleştirme • AB mevzuatı yok • Posta hizmetleri • Ülkeye özgü mülkiyet • Serbestleştirmeye doğru genişleyen AB mevzuatı Demiryolları • Çoğunluğu kamu mülkiyeti • (teoride) Tam serbestleştirme 7
Serbestleştirmenin Etkileri (1) • Elektrik: Üretim kapasiteleri ve aktarım şebekeleri ile ilgili sorunlar var ve rekabet açısından etkili bir serbestleştirme yok. • Telekomünikasyon: Pozitif • Su: Görünürde en çok İngiltere pozitif, AB dışındaki ülkeler çoğunlukla negatif. 8
Serbestleştirmenin Etkileri (2) • Posta Hizmetleri: Hizmet kalitesinde önemli bir azalma var. • Demiryolları: Birlikte işlerlik açısından serbestleştirme bugüne kadar sınırlı kaldı. İngiltere’nin deneyimi nispeten başarısız, İsveç deneyimi ise daha başarılı. 9
Beni dinlediğiniz için çok teşekkür ederim Michael Schmidt m.schmidt@iccr-international.org www.iccr-international.org