1 / 28

Stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5. Frits Pleiter. Indeling. atoom- en kernfysica (1) wisselwerking (3) r öntgentoestel (2) afscherming (3) detectie (4) radiobiologie (6)

lan
Télécharger la présentation

Stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Stralingsbeschermingdeskundigheidsniveau 5 Frits Pleiter stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  2. Indeling • atoom- en kernfysica (1) • wisselwerking (3) • röntgentoestel (2) • afscherming (3) • detectie (4) • radiobiologie (6) • het objectieve risico van straling (6) • subjectieve risicoacceptatie (6) • grootheden en eenheden (5) • wet- en regelgeving (7) • praktische stralingshygiëne (8 - 10) • afval (11) stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  3. Detectie • ionisatiedetector • scintillatiedetector • fotografische emulsie • elektronische meetapparatuur stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  4. kathodewand anodedraad telgas Detectieionisatiedetector gasgevulde detector ionisatiekamer proportionele telbuis Geiger-Müllerbuis lucht, aardgas, edelgas, ... 100 - 1500 V halfgeleiderdetector germanium (-straling) silicium (-straling, röntgenstraling) 500 - 3000 V stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  5. kathodewand ioniserende straling anodedraad gasatoom positief ion negatief elektron kathodewand Detectieionisatie ionisatie-energie = 34 eV stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  6. kathodewand ioniserende straling 1 2 2 2 anodedraad primaire lading 1 secundaire lading 2 positief ion negatief elektron kathodewand Detectiegasversterking primaire elektronen worden versneld, botsen met atomen en veroorzaken secundaire ionen stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  7. VI V IV III I II -deeltje -deeltje Detectieinvloed van anodespanning • recombinatiegebied • ionisatiekamergebied • proportioneel gebied • onvolledig proportioneel • Geiger-Müllergebied • gasontladingsgebied stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  8. Detectieproportionele telbuis proportionele telbuis resolutie bij 6,4 keV is 17% stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  9. DetectieGeiger-Müllerbuis eenvoudige constructie en goedkoop positieve ionen schermen anode af daardoor geen gasversterking meer constante signaalgrootte > 10 V dode tijd  > 0,1 ms  ware teltempo > gemeten teltempo secundaire elektronen uit kathodewand worden versneld en veroorzaken opnieuw een signaal, enzovoorts om dit te voorkomen wordt een doofgas toegevoegd stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  10. Detectievoorbeelden van gasgevulde detectoren stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  11. Detectiehalfgeleiderdetector ionisatie-energie  3 eV voordelen hoog telrendement grote energieresolutie nadelen geen gasversterking koelen tot 80 K duur stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  12. Detectiehalfgeleiderdetector Ge-detector resolutie bij 661 keV is 0,4% stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  13. Detectiescintillatiedetector anorganische scintillator NaI, BaF2, ZnS, BGO bevatten een fluorescerende toevoeging, bijvoorbeeld NaI(Tl) organische scintillator anthraceen, stilbeen, plastic, vloeistof bevatten meestal een fluorescerende toevoeging chemische en optische doving thermoluminescentiedetector (TLD) CaF2, LiF, Li2B4O7 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  14. fotokathode elektronen anode ioniserende straling licht dynode contactpinnen scintillatiekristal fotomultiplicatorbuis Detectiefotomultiplicatorbuis wisselwerking van -foton met scintillator  lichtfoton wisselwerking van lichtfoton met fotokathode  foto-elektron foto-elektron botst op 10 - 14 elektrodes bij elke botsing ontstaan 2 - 3 secundaire elektronen in NaI is ongeveer 500 eV per foto-elektron nodig stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  15. Detectiescintillatiedetector NaI-detector resolutie bij 5,9 keV is 43,5% resolutie bij 662 keV is 7% stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  16. geleidingsband ioniserende straling B A valentieband Detectiethermoluminescentiedetector (TLD) bij wisselwerking komen elektronen in metastabiele toestand tijdens verwarming gaat elektron naar de grondtoestand hierbij wordt infrarood licht uitgezonden stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  17. Detectievoorbeelden van scintillatiedetectoren stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  18. Detectiefotografische emulsie filmbadge als persoonsdosismeter volledig verdrongen door de TLD autoradiogram analytisch hulpmiddel in de chemie en biochemie meer en meer verdrongen door halfgeleidertechnieken röntgenfoto diagnostisch hulpmiddel in de medische wereld meer en meer verdrongen door halfgeleidertechnieken kernemulsie detector voor elementaire deeltjes in kosmische straling vervangen door apparatuur met een volume > 1000 m3 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  19. Detectiedetector voor elementaire deeltjes stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  20. Detectiekeuze van detector keuze van detector wordt bepaald door wat men wil meten (en door de hoeveelheid geld die er beschikbaar is) dosis of dosistempo radioactieve besmetting -, -, -straling identificatie van nuclide in het laatste geval moet men de energie bepalen (spectroscopie) met behulp van een veelkanaalsanalysator tegenwoordig is dit vaak een insteekkaart in de computer stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  21. Detectiekeuze van detector dosistempometer aanwijzing in sievert per tijdseenheid volstrekt ongeschikt als besmettingsmonitor besmettingsmonitor aanwijzing in aantal telpulsen per tijdseenheid volstrekt ongeschikt als dosistempometer stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  22. gas Detectiekeuze van detector -dosis gemeten met Geiger-Müllerbuis signaal zonder energie-informatie door foto- of Compton-effect ontstaan elektronen in de wand van de buis elektron dat het telgas bereikt geeft aanleiding tot een telpuls hoe groter E des te groter gebied waaruit elektron kan ontsnappen  Ntelpuls  N  E  dosis stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  23. Detectiekeuze van detector -besmetting ZnS met zeer dun venster gasgevulde detector met zeer dun venster vloeistofscintillatieteller -besmetting gasgevulde detector met dun venster Si-detector met dun venster (geen Ge vanwege gevoeligheid voor -achtergrond) vloeistofscintillatieteller stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  24. Detectiekeuze van detector -besmetting NaI-detector gasgevulde detector met groot oppervlak en lage achtergrond Ge-detector Si-detector met dun venster (voor röntgenstraling) vloeistofscintillatieteller (als E < 50 keV) stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  25. Detectie-spectroscopie • foto-piek bij E • ontsnappingspiek bij E - EX • Compton-rug bij elektronvangst en interne conversie • röntgenpiek bij EX bij paarvorming buiten de detector • annihilatiepiek bij 511 keV statistiek  lijnverbreding stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  26. Detectieveelkanaalsanalysator stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  27. Detectiekalibratie van energieschaal stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  28. Detectiekalibratie van telrendement stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

More Related