170 likes | 252 Vues
PAGKAMABUNGAHON SA TAWO (Human Fertility).
E N D
PAGKAMABUNGAHONSA TAWO (Human Fertility) Responsible Parenthood and All-Natural Family Planning Program
Kabahinsa “ResponsablengPagkaginikanan”maoangobligasyonsapagsabotsakinaiyahang biological ugsamgaprosesosatawhanongpagsanay. . .gi-unsasaGinoopagmugnaangmaanindotngapagkamabungahonsatawoaronkinimaampinganugmagamitsasaktongpaagi. Humanae Vitae, no 10 Responsible Parenthood and All-Natural Family Planning Program
ANG PAGKAMABUNGAHON SA TAWO OrganosaPagpasanay • Angkatakossatawosapagpanganak. • Maglangkobkinisanagkalain-laingorganosapagpasanay, apilangutok. Responsible Parenthood and All-Natural Family Planning Program
ANG PAGKAMABUNGAHON SA LALAKI Vas deferens Seminal vesicles Prostate gland Cowpers gland Urethra Penis Testes Epididymis Scrotum Responsible Parenthood and All-Natural Family Planning Program
ANG PAGKAMABUNGAHON SA LALAKI • Magsugodsaunang “wet dream”panahonngasiyabayongbayong. • nagpasabotngaanglawassalalakimimugnana’gbinhi o “sperm” ugpwedenasiyangamakapamabdos. • Ang “sperm” maoangkontribusyonsalalakidihasapagkahimugsosabata. • mabuhikiningadtosa 3-5 ka-adlawsulodsalawassababaye • Anglalakimabungahonsamatagadlawsaiyangkinabuhihangtodsakamatayon. Responsible Parenthood and All-Natural Family Planning Program
ANG PAGKAMABUNGAHON SA BABAYE Fallopian Tube Uterus Ovary Uterine lining Cervix Vagina Responsible Parenthood and All-Natural Family Planning Program
ANG PAGKAMABUNGAHON SA BABAYE • Magsugodsaiyangunangregla. • Kininagpasabotnganipahinognaogusa ka itlogangbabayeugpwedenasiyangmaburos. • Angitlogmaoangkontribusyonsababayedihasapagkahimugsosabata. • Angbabayemabungahonlamangpanahonsapagpangitlog o “ovulation” • Angpagpangitlogmahitabokaisasausa ka sikolosareglapanahonsasa “ovulatory phase” • Angpagkamabungahonsababayemataposdihasaiyangpag-”menopause”. Responsible Parenthood and All-Natural Family Planning Program
The MENSTRUAL CYCLE • Magsugodsaunangadlawsareglaugmahumansakataposangadlawsadili pa magsugodangsunodngapagregla. • Adunayupat (4) ka hugna MENSTRUATION OVULATORY POST-OVULATORY PRE-OVULATORY Responsible Parenthood and All-Natural Family Planning Program
PANAHON SA PAGREGLA (Menstrual Phase) • Magsugodsaunangadlawsaregla. • Angpagdugoresultasapag-agassahapinsamatris. Kinimagpasabotngaangbabayediliburos. • Maglangkobsatanangadlawsapagregla. Kasagaran 4-6 ka adlaw. • Angpagreglausa ka normal ngapanghitabosalawassababayeugwalamagpasabotngaadunasiya’ysakit. Responsible Parenthood and All-Natural Family Planning Program
PANAHON SA DILI PA ANG PAGPANGITLOG (Pre-Ovulatory Phase) • Mohunongnaangpagdugo. • Angitlogmagsugodnasaiyangpag- tubo. • Anghapinsamatrismagsugodusabsapagbaga. • Adunaysampong o “mucus plug” sa “cervix”. • Angpamatisababayeugaugwalay mucus ngamakita. • Ang pre-ovulatory phase giilanga “relatively infertile days”. Responsible Parenthood and All-Natural Family Planning Program
PANAHON SA PAGPANGITLOG (Ovulatory Phase) • Ablinaang cervix. • Basaangpamatisababaye. • Ang mucus ngamakitatubigon, danlogug tin-aw (mabungahonnga mucus). • Ang mucus magpabuhisa “sperms” ugmosalasamga abnormal o daotngabinhi. • Anghapinsamatrismagpadayonsapagbaga • Angusa ka hinogngaitlogmogawassaobaryougmaghulatdihasa fallopian tube. • Angitlogmabuhilamangsulodsa 24 ka oras. Responsible Parenthood and All-Natural Family Planning Program
PANAHON HUMAN SA PAGPANGITLOG (Post-Ovulatory Phase) • Konwalaymahitabongapanagtagbosaitlogugsabinhi, angitlogmamatayugmatunaw. • Masiradopagbalikang “cervix”. • Angpagbatisababayeugaugwalay mucus ngamakita. • Ang post-ovulatory phase giilanga “absolutely infertile days ” o dilimabungahongmgaadlaw. • Baganaanghainsamatris. • Tungodkaydili man burosangbabaye, adunanausaymahitabongapagregla. Responsible Parenthood and All-Natural Family Planning Program
Menstruation Ovulatory Post- Ovulatory Menstruation Less than 26 days Menstruation Pre-Ovulatory Ovulatory Post- Ovulatory Menstruation 26-32 days Menstruation Pre-Ovulatory Ovulatory Post- Ovulatory Menstruation Above 32 days Responsible Parenthood and All-Natural Family Planning Program
+ Death Male Puberty Lovemaking Menstruation Ovulation Female Menopause Puberty Cycle JOINT FERTILITY DIAGRAM
SECOND Trimester THIRD Trimester FIRST Trimester 6 months (24 Weeks) 3 months (12 Weeks) 9 months (38 Weeks) Setting up A Responsible Parenthood-Natural Family Planning Program
NATURAL FAMILY PLANNING • Paagisakinabuhingamakapahimosamgamagtiayonngamgaresponsablengginikanan. • Pamaagisapagplanosapamilyangadilimakadaotsatawo.NO DIDO: D – rugs, I – njection, D – evice, O – peration • Usa ka prosesosapagtuonsa: • Mabungahon o dilimabungahonngamgaadlawsababaye • pinaagisapag-observe ugpag-record samganakita, gibati, timailhan, o simtomasa “menstrual cycle”. • Tukmangpanahonsapagpakighilawas • Aron makab-otangmgamaayongtinguhasamgamagtiayon. Responsible Parenthood and All-Natural Family Planning Program
BILLINGS OVULATION METHOD SYMPTO-THERMAL METHOD TWODAY METHOD BASAL BODY TEMPERATURE STANDARD DAYS METHOD LACTATIONAL AMENORRHEA METHOD Responsible Parenthood and All-Natural Family Planning Program