640 likes | 2.91k Vues
Otit Komplikasyonları. Ar.Gör.Dr. Arzu Öz. Otitis media. Otitis media orta kulak ve mastoid hücrelerin enfeksiyonu ve inflamasyonu olarak tanımlanabilir. Otitis media Akut (< 3 hafta) Subakut (3 hafta- 3 ay) Kronik (> 3 ay). Otit komplikasyonları.
E N D
Otit Komplikasyonları Ar.Gör.Dr. Arzu Öz
Otitis media • Otitis media orta kulak ve mastoid hücrelerin enfeksiyonu ve inflamasyonu olarak tanımlanabilir. • Otitis media • Akut (< 3 hafta) • Subakut (3 hafta- 3 ay) • Kronik (> 3 ay)
Otit komplikasyonları • Antibiyotik öncesi dönemde otit komplikasyonlarını görülme oranı %6.4, mortalite %76.4 iken; antibiyotik sonrasında mortalite oranı %0-6 olarak bildirilmiş. Gelişmekte olan ülkelerde mortalite oranı %18.4. • Komplikasyon oluşumunu etkileyen faktörler • Etken mikroorganizmanın virulansı,antibiyotik direnci • Konak direnci • Antibiyoterapinin yeterliliği • Enfeksiyon yayılımını etkileyen anatomik bariyerler • Havalı boşlukların drenajı
Akut enfeksiyonda • S. Pneumonia • H. İnfluenza • M. Catarrhalis • Kronik enfeksiyonda • P. Aureginosa • İmmunsupresyon (DM, AİDS, antineoplastik ilaçlar…) • Kötü pnömotize kulaklar
Yayılım yolları • Preforme yollar doğuştan olan anatomik açıklık veya dehissans • Kemik erozyonu ile yayılım KOM kolesteatom,granulasyon AOM a. koalesan mastoidit • Venöz trombofilebit yoluyla purulan menenjit, otitik hidrosefalus • Hematojen yayılım purulan menenjit, temporal lob absesi yaygın septisemi
İntratemporal Komplikasyonlar • Mastoidit • Fasiyal sinir paralizisi • Labirentit • Seröz labirentit • Süpüratif labirentit • Labirent fistülü • Akut petrozit
Mastoidit • Akut mastoidit AOM’da orta kulak mukozasını etkileyen enfeksiyon mastoid boşluğa yayılımı, koalesan mastoidit, periost inflamasyonu postaurikuler bölgede ağrı, kızarıklık, hassasiyet • Subakut mastoidit DKY da koyu, yapışkan akıntı, sessiz ‘’masked mastoiditis’’ 6-8 hafta • Kronik mastoidit Akut, intermittant ve inaktif evre
Fasiyal sinir paralizisi • Hem AOM hem de KOM da görülebilir. Timpanik segmentte en sık tutulum • AOM; nöropraksi, fallop kanalında sıkışma • >2 haftada görülmesi kemik erozyonunu gösterir. • Parasentez/tüp, antibiyotik, kortizon uygulaması, cerrahi (NET sabit, ENoG da amplitütde düşüş, EMG volanteer aksiyon potansiyelinde düşüş >>> CERRAHİ) • KOM; kolesteatom, osteit, kemik harabiyeti • Cerrahi; geniş mastoidektomi, fasiyal sinir dekompresyonu
Labirentit • Otite bağlı en sık görülen intratemporal komplikasyon • Yayılım • Komşuluk yoluyla (timpanojen yol) Orta kulaktan oval, yuvarlak pencere yoluyla/kemik erozyonuyla labirente yayılım • Meningojen yol Menejitli hastalarda internal akustik kanal veya aquaduktus kohlea aracılığıyla labirente yayılım • Hematojen yol
Labirentit • Seröz labirentit • Süpüratif labirentit
Seröz (sınırlı, lokalize) labirintit • Enfeksiyonun veya enfeksiyona bağlı toksinlerin komşuluk yoluyla anatomik açıklıklar, fissürler, kemik erozyonuna bağlı labirent fistülleri kanalıyla labirente geçişi • Nadiren hematojen veya meningojen yolla geçiş • AOM da geçiş yolu yarı geçirgen yuvarlak pencere membranı ‘’irritatif labirintit’’ • Vestibüler semptomlar: ani başdönmesi, bulantı; • Kohlear semptomlar: uğultu, işitme kaybı (yüksek fre. SNİK) • Fistül testi
Süpüratif (yaygın, pürülan) labirintit • Kalıcı, total işitme kaybı • Sıklıkla seröz labirenti takip eder • Akut, kronik (latent), iyileşme evresi • Akut evre:perilenfatik aralığa bakteri geçişi, lökosit infiltrasyonu; bakteri, lökosit yıkım ürümleri membranöz labirentte nekroz; irritatif- paralitik evre, şiddetli bulantı, kusma • Kronik evre:Perilenfatik alanda granulasyon ve fibroz, >2hft 4-6 hafta, vertigo, nistagmus kaybolur, total vestibuler, kohlear fonksiyon kaybı • İyileşme evresi:perilenf endolenfatik alanda yeni kemik oluşumu
Labirent fistülü • Travmatik, iatrojenik, enfeksiyöz veya neoplastik • Ani hareketle veya DKY müdahaleyle başdönmesi ve nistagmus ‘’ fistül testi’’ • LSSC >> horizontal, hasta kulağa doğru (irritatif) • PSSC >> vertikal nistagmus • LSSC ve SSSC ampullalarını etkileyen rotatuar nistagmus • Ölü labirentte fistül testi negatif • Büyük fistüllerde işitme kaybı riskinden kol. matriksi yerinde bırakılır. • <2mm fistüllerde matriks kaldırılır, fasya, perikondriumla onarım yapılır.
Labirent fistülü Lateral semisürküler kanal fistülü ve tegmen erozyonuna neden olan dev kolesteatom
Labirent fistülü Superior semisürküler kanalda fistül
Akut petrozit • Temporal kemiğin petröz parçasının (petröz apeksin) iltahabıdır. • Şiddetli nevraltik başağrısı • Gradenigo sendromu • Retroorbital nevraljik başağrısı (V. Sinir ganglionuna bası) • Abdusens paralizisi (çift görme) • Israrlı kulak akıntısı
Akut petrozit • Mastoidektomili, meatoplastili kulakta ısrarlı kulak akıntısında pertozitten şüphelenilmeli • Tedavide yüksek doz antibiyotik • Cerrahi işitme fonksiyonuna göre değerlenidirilir: • İç kulak yapıları ve işitme normal >> fasiyal sinir, labirent korunarak ekstradural subtemporal yaklaşım • İşitmenin olmadığı durumlarda >> translabirentin ve transkoklear girişimler
Ekstratemporal Komplikasyonlar • Subperiostal apse • Postaurikular apse • Bezold apsesi • Yalancı bezold apsesi • Temporozigomatik apse (Luc absesi) • Jugulodigastik apse • Zigomatik apse
Subperiostal apse • Koalesan mastoidit sonucu oluşan mastoid içindeki enfeksiyonun, kemik korteksi erozyona uğratarak mastoid dışındaki periostun altına ulaşmasıdır. • Direk yayılım veya vasküler kanallar yoluyla ulaşabilir. • Subperiostal abse mastoiddeki enfeksiyonun kemik erozyonu yaparak periost altına fistülize olduğu bölgeye göre klinik belirti verir ve farklı isimlerle adlandırılır:
Subperiostal apse • Postaurikular apse • Macewen üçgeninden oluşan fistül sonucu periosta drenaj • Ateş, DKY ödem, arka üst duvarda çökme (sagging); akıntı kesilir, postaurikular sulkus silinir. • Tedavi: • Drenaj, antibiyoterapi • Cerrahi: basit mastoidektomi-radikal mastoidektomi
Subperiostal apse • Bezold apsesi • Erozyon mastoid apeks bölgesinde SKM yapışma yerindedir, abse SKM boyunca yayılır. • Ağrılı boyun hareketleri • Yalancı Bezold apsesi • Erozyon SKM yapışma yeri lateralindedir, apse SKM fasyası ile yüzeyel boyun fasyası arasındadır
Subperiostal apse • Temporazigomatik apse (Luc apsesi) • Zigoma kökü hücrelerinin lateralindeki kemik erozyonu sonucu zigomatik bölgedeki periosta yayılım • Kulak sayvanının üst yapışma yerinde laterale itilme,şişlik,zigomatik ark boyunca şişlik, üst göz kapağında ödem
Subperiostal apse • Jugulodigastik apse • Mastoid apeksin medialinden derin apreks hücrelerinden fistül, lateral sinüs-digastrik rij • Apse stiloid adele grubundan jugulodigastrik bölgeye farenks lateral duvarına ulaşır. • Ateş, boyun ağrısı, yutmada güçlük • Citelli apsesi • Digastrik adele arka karnı boyunca uzanır.
Intrakranial Komplikasyonlar • Menenjit • Lateral sinüs tromboflebiti • Ekstradural (epidural) apse • Subdural ampiyem (apse) • Beyin Apsesi • Otitik hidrosefalus
Menenjit • En sık görülen intrakranial komplikasyon • Orta kulaktaki enfeksiyonun BOS a geçerek menengial zarları enfekte etmesiyle oluşur. • AOM: anatomik açıklık/ venöz tromboflebit • Etkenler: • H. İnfluenza • S. Pneumonia • Stap. Pyogenes • Protus • Pseudomonas
Menenjit • Belirtiler: • Baş ağrısı • Ense sertliği • Bilinç bozuklukları (delirium, stupor, koma) • Kranial sinir paralizisi • Kernig ve Brudzinski belirtisi
Menenjit • BOS basıncında artış • BOS ta bulanıklaşma • Polimorf lökositlerde artış • BOS protein miktarında artma (150-400mg/l >> 2-3g/l) • Glukoz ve klor miktarında azalma
Menenjit • Seröz safha: Meningismus, BOS basıncında artış • Selüler safha: Klinik belirtiler, Glu.azalması, polimorf lökositler • Bakteriyel safha Bilinç bozuklukları, kranial sinir paralizileri
Lateral sinüs trombozu • En sık etkilenen sigmoid sinüs • Mastoid emisser venlerle bağlantılı • Griesinger belirtisi: emisser venlerdeki enfeksiyona bağlı mastoid bölgede ödem • Bacaklı ateş, mastoidde ağrı, pulsatil kulak akıntısı
Lateral sinüs trombozu • Mortalite %10-36
Lateral sinüs trombozu • Tober ayer testi (Queckenstedt testi)
Lateral sinüs trombozu • Tedavi • Yüksek doz antibiyoterapi • Cerrahi: geniş mastoidektomi, trombus varsa çıkarılır. Septisemi riski taşıyan antibiyotiğe cevapsız yaygın tromboflebit >> ligasyon
Ekstradural (epidural) apse • Otojen intrakranial abselerin en sık görüleni • Koalesan mastoidit, petrozit, kol. nedeniyle oluşan kemik harabiyetinin yayılım yeri • Tegmen antri, timpani >> orta kafa çukuru • Sigmoid sinüs üzerindeki kemik erozyonu, petroz kemiğin arka tarafının erozyonu >> arka kafa çukuru • Dural irritasyona bağlı başağrısı, pulsatil kulak akıntısı mevcut. Ateş yok. • Tedavi: antibiyotik, mastoidektomi, drenaj.
Subdural ampiyem (apse) • Dura ile araknoid arasındaki yapısal aralığa yayılan enfeksiyon • Mortalite >%50. • Çoğuna epidural apse eşlik etmekte. • Etken: • Streptokoklar -en sık- • Anaerob bakteriler • Nadiren S. Aureus ve Gr (-) basiller
Subdural ampiyem (apse) • Toksik tablo: ateş, başağrısı, konfüzyon, konvülziyon, somnolans, stupor, hemipleji, nörolojik bulgular… • Lökositoz, BOS basıncın da ve hücre miktarında artış. • BOS glukozu normal, kültürde üreme yok. • Cerrahi: Kraniyotomi
Beyin Apsesi • Temporal lob –en sık- (20-30 yaş) • Serebellar abse (10-20 yaş) • Pariyatal lob • İntraparankimal • %80 KOM, %20 AOM • Çocuklarda beyin apsesinin %25’i otojen iken, yetişkinlerde oran >%50.
Beyin Apsesi • Başlangıç evresi • Lokalize beyin ödemi, ensefalit dönemi • Ateş, başağrısı, bulantı, kusma, titreme, halsizlik • Latent evre • Halsizlik, iştahsızlık, huzursuzluk • Manifest evresi • Ciddi başağrısı,yüksek ateş, fokal nörolojik bulgular, şuur bulanıklığı, kusma, bradikardi, solunum düzensizliği • Terminal evre • Konvulziyon, status epileptikus, hemipleji, bradikardi, solunum düzensizliği, ölüm
Otitik hidrosefalus • Otitis media ile birlikte kafa içi abse, enfeksiyon olmaksızın BOS basıncında artış. • BOS basıncı hariç BOS bulguları normal. • Lateral sinüs trombosuyla birlikte olabilir. BOS emiliminde blokaj/ BOS salınımında artış/ kafa içi venöz dolaşım bozukluğu • Başağrısı, bilinç bulanıklığı, kusma, görme netliğinde bozulma… • Papilödem, diplopi (abdusens paralizisi) • Tedavi • Aralıklı LP • Primer hastalığın tedavisi
Kaynaklar • Koç C. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Baş Boyun Cerrahisi. 2004. • www.drtbalu.co.in