PSIHOLOGIJA

1. PSIHOLOGIJA VJEŽBE Ponedjeljak, 15.10.2012. godine Mustafa Šuvalija, asistent

2. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • S OBZIROM DA SE U OKVIRU NAUKE MOGU RAZMATRATI SAMO EMPIRIJSKI PROVJERLJIVE TVRDNJE, PSIHOLOGIJA O PREDMETIMA SVOG ISTRAŽIVANJA MOŽE GOVORITI SA ASPEKTA ONOG ŠTO JE MATERIJALNO I ORGANSKO, IAKO SU NEKI OD FENOMENA KOJE IZUČAVA (SVIJEST, MISLI, EMOCIJE) NEMATERIJALNI • DIJELOVI ORGANIZMA ODGOVORNI ZA PSIHIČKO FUNKCIONIRANJE: NERVNI SISTEM I ENDOKRINI SISTEM

3. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • NERVNI SISTEM: STRUKTURALNO I FUNKCIONALNO RASPOREĐENO NERVNO TKIVO U ORGANIZMU • FUNKCIJE NERVNOG SISTEMA: • REGULIRANJE RADA POJEDINIH ORGANA I USKLAĐIVANJE ORGANIZMA U CJELINI • OMOGUĆIVANJE VEZE ORGANIZMA SA VANJSKIM SVIJETOM • FIZIOLOŠKA OSNOVA PSIHIČKOG ŽIVOTA

4. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • KAO I DRUGI SISTEMI U LJUDSKOM ORGANIZMU, I NERVNI SISTEM JE HIJERARHIJSKI ORGANIZOVAN • NIVOI ORGANIZACIJE NERVNIH STRUKTURA: • NEURON • NERVNA TKIVA • NERVNI ORGANI • NERVNI SISTEM

5. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • OSNOVNA GRADIVNA JEDINICA NERVNOG SISTEMA JE NEURON • OSNOVNI DIJELOVI NEURONA: NERVNA ĆELIJA I NERVNI PRODUŽECI • DVIJE VRSTE NERVNIH PRODUŽETAKA: DENDRITI I AKSONI (TJ. NEURITI) • SLJEDEĆI STEPEN ORGANIZACIJE: NERVNA TKIVA (NERVI, GANGLIJE I NUKLEUSI) • DVIJE GLAVNE VRSTE NERVA SU: AFERENTNI I EFERENTNI NERVI

6. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA DENDRIT AKSON TIJELO ĆELIJE PRIKAZ OSNOVNE STRUKTURE NEURONA

7. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • SINAPSA: SPOJNO MJESTO NA KOJEM JEDAN NEURON DRUGOM PREDAJE INFORMACIJU • ELEMENTI KOJI SAČINJAVAJU SINAPSU: • AKSON NEURONA IZ KOJEG STIŽE PORUKA • DENDRIT NEURONA KOJI PRIMA PORUKU • SINAPTIČKA PUKOTINA (PROSTOR IZMEĐU AKSONA I DENDRITA KOJI JE ISPUNJEN TEKUĆINOM)

8. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA DENDRIT AKSON TIJELO ĆELIJE AKSON SINAPSA SINAPSE

9. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • NEUROTRANSMITERI: HEMIKALIJE POMOĆU KOJIH SE KOD HEMIJSKIH SINAPSI SIGNAL PRENOSI SA JEDNE NERVNE ĆELIJE NA DRUGU • NEKI OD NEUROTRANSMITERA SU: • ACETILHOLIN • ADENOZIN • DOPAMIN • NOREPINEFRIN • EPINEFRIN • SEROTONIN

10. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • GANGLIJI: NERVNA TKIVA KOJA OBIČNO ČINE TJELA NERVNIH ĆELIJA I DENDRITI • GANGLIJI SU SMJEŠTENI IZVAN CENTRALNOG NERVNOG SISTEMA • NUKLEUSI: TAKOĐER SKUPOVI TIJELA NEURONA, SMJEŠTENI UNUTAR CENTRALNOG NERVNOG SISTEMA • TERMINOM “GANGLIJI” SE MOŽE OZNAČITI BILO KOJA MASA NERVNIH ĆELIJA KOJA FORMIRA CENTAR NERVNE AKTIVNOST, ZBOG ČEGA SE NEKADA OVAJ TERMIN KORISTI I ZA GANGLIJE I ZA NUKELUSE

11. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • NERVNI ORGANI U LJUDSKOM TIJELU: MOZAK, KIČMENA MOŽDINA MOŽDANO DEBLO • OSNOVNI PODACI O ANATOMIJI MOZGA: • ČINE GA DVIJE SIMETRIČNE HEMISFERE (POLUTKE) • PODIJELJENE MEĐUSFERIČNOM RASJEKLINOM (FISSURA LONGITUDINALIS) • PRI DNU SPOJENE VELIKOM MOŽDANOM KOMISUROM (COMMISURA CEREBRI MAGNA) POZNATOM I KAO ŽULJEVITO TIJELO (CORPUS CALLOSUM) • PODIJELJENE NA ČETIRI REŽNJA: ČEONI (FRONTALNI); TJEMENI (PARIETALNI); SLJEPOOČNI (TEMPORALNI) I POTILJAČNI (OKCIPITALNI)

12. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA FISSURA LONGITUDINALIS MOZAK

13. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA TJEMENI REŽANJ ČEONI REŽANJ POTILJAČNI REŽANJ PREGLED MOŽDANIH REŽNJEVA SLJEPOOČNI REŽANJ IZVOR: WWW.CLIVIR.COM

14. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA

15. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA CORPUS CALLOSUM

16. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • U MOZGU SE MOGU RAZLIKOVATI SIVA I BIJELA MASA • SIVA MASA: ČINE JE TIJELA NEURONA • BIJELA MASA: ČINE JE NEURONSKI NASTAVCI KOJI FORMIRAJU RAZLIČITE MOŽDANE PUTEVE • BIJELA MASA JE SMJEŠTENA ISPOD SIVE MASE • SIVA MASA JE RASPOREĐENA NA POVRŠINI MOZGA I ČINI MOŽDANU KORU (CORTEX CEREBRI)

17. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • KIČMENA MOŽDINA: • SMJEŠTENA U KIČMENOM STUBU • TAKOĐER GRAĐENA OD SIVE I BIJELE MASE • RASPORED BIJELE I SIVE MASE DRUGAČIJI OD OD ONOG U MOZGU • NA HORIZONTALNOM PRESJEKU, SIVA MASA IMA OBLIK SLOVA H • FUNKCIJE KIČMENE MOŽDINE: 1) REFLEKSNA 2) PROVODNA

18. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA KIČMENA MOŽDINA KIČMENI STUB

19. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA ZADNJI (LEĐNI) ROGOVI CENTRALNI DIO BIJELA MASA SIVA MASA PREDNJI (TRBUŠNI) ROGOVI HORIZONTALNI PRESJEK KIČMENE MOŽDINE

20. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA PRESJEK KIČMENE MOŽDINE

21. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • MOŽDANO DEBLO SPAJA KIČMENU MOŽDINU SA MOZGOM; ČINE GA: • PRODUŽENA MOŽDINA (MEDULLA OBLONGATA) • MOST (PONS) • MEĐUMOZAK (MESENCEPHALON) • FUNKCIJE MOŽDANOG DEBLA: REGULACIJA DISANJA, VARENJA, OTKUCAJA SRCA, KRVNOG PRITISKA TE BUDNOSTI • MOŽDANO DEBLO PREDSTAVLJA MJESTO KROZ KOJE PROLAZE SVA NERVNA VLAKA KOJA POVEZUJU MOZAK SA PERIFERNIM ŽIVCIMA I KIČMENOM MOŽDINOM

22. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA MOŽDANO DEBLO

23. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA DIJELOVI MOŽDANOG DEBLA

24. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • NERVNI SISTEM SE DIJELI NA: • CENTRALNI NERVNI SISTEM • PERIFERNI NERVNI SISTEM • CENTRALNI NERVNI SISTEM: DIO NERVNOG SISTEMA UNUTAR LOBANJE I KIČMENOG STUBA, TJ. MOZAK I KIČMENA MOŽDINA

25. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • PERIFERNI NERVNI SISTEM: • NERVNA VLAKNA KOJA POVEZUJU NERVNI SISTEM SA OSJETNIM ORGANIMA, MIŠIĆIMA, ŽLIJEZDAMA • MANJE SKUPINE NERVNIH ĆELIJA KOJE SU SMJEŠTENE IZVAN CENTRALNOG NERVNOG SISTEMA • UNUTAR PERIFERNOG NERVNOG SISTEMA RAZLIKUJEMO SOMATSKI I VEGETATIVNI (AUTONOMNI) NERVNI SISTEM

26. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA CENTRALNI NERVNI SISTEM

27. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • SOMATSKI NERVNI SISTEM: OMOGUĆAVA PRIMANJE INFORMACIJA IZ SREDINE I REAGIRANJE NA NJIH • POVEZAN SA OSJETNIM ORGANIMA I POPREČNOPRUGASTIM MIŠIĆIMA • VEGETATIVNI NERVNIM SISTEM: KONTROLIRA RAD UNUTRAŠNJIH ORGANA • DJELUJE VAN KONTROLE I SVIJESTI ČOVJEKA

28. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • VEGETATIVNI NERVNI SISTEM SE DALJE DIJELI NA SIMPATIČKI I PARASIMPATIČKI • SIMPATIČKI I PARASIMPATIČKI SISTEM – FUNKCIONALNI ANTAGONISTI • AKTIVACIJA SIMPATIČKOG SISTEMA: UBRZAN RAD SRCA, POVIŠEN PRITISAK, UBRZANO DISANJE, USPOREN RAD PROBAVNOG SISTEMA TE VEĆE LUČENJE ADRENALINA • PRATEĆE EMOCIJE: STRAH, SRDŽBA I BIJES

29. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA • SIMPATIČKI SISTEM JE ODGOVORAN ZA STIMULACIJU AKTIVNOSTI KOJE SU POVEZANE SA “BORBA ILI BIJEG” (FIGHT OR FLIGHT) ODGOVOROM • PARASIMPATIČKI NERVNI SISTEM: STIMULIRA AKTIVNOSTI KOJE SE DEŠAVAJU KADA SE ČOVJEK ODMARA (LUČENJE PLJUVAČKE, VARENJE, URINIRANJE) • NJEGOVA AKTIVNOST JE KOMPLEMENTARNA DJELOVANJU SIMPATIČKOG NERVNOG SISTEMA

30. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA SIMPATIČKI NERVNI SISTEM

31. ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA ČOVJEKA PARASIMPATIČKI NERVNI SISTEM

32. PITANJA ZA PONAVLJANJE • PORED NERVNOG SISTEMA, U PSIHIČKOM FUNKCIONIRANJU ČOVJEKA UČESTVUJE I ... KOJI SISTEM? • NAVEDITE JEDNU FUNKCIJU NERVNOG SISTEMA? • ZA RAZLIKU OD DRUGIH SISTEMA ORGANA U LJUDSKOM ORGANIZMU, NERVNI SISTEM NIJE HIJERARHIJSKI ORGANIZOVAN? • DENDRITI SU DUŽI, A NEURITI KRAĆI NASTAVCI NEURONA? • SPOJNO MJESTO NA KOJEM JEDAN NEURON DRUGOM PREDAJE INFORMACIJU NAZIVA SE...? • DVIJE GLAVNE VRSTE NERVA SU EFERENTNI I...? • DOPAMIN NIJE NEUROTRANSMITER?

33. PITANJA ZA PONAVLJANJE • DVIJE HEMISFERE MOZGA SU SPOJNE FORMACIJOM KOJA SE NAZIVA...? • ČETIRI REŽNJA MOZGA SU: ČEONI, TJEMENI, SLJEPOOČNI I...? • SIVU MASU ČINE NASTAVCI NEURONA? • SIVA MASA JE U MOZGU SMJEŠTENA IZNAD BIJELE MASE? • RASPORED SIVE I BIJELE MASE U KIČMENOJ MOŽDINI ISTI JE KAO I U MOZGU? • DVIJE FUNKIJE KIČMENE MOŽDINE SU REFLEKSNA I...? • CENTRALNI NERVNI SISTEM MOŽEMO PODIJELITI NA SOMATSKI I VEGETATIVNI NERVNI SISTEM? • SOMATSKI NERVNI SISTEM OMOGUĆAVA PRIMANJE INFORMACIJA IZVANA I REAGOVANJE NA NJIH? • SIMPATIČKI NERVNI SISTEM AKTIVIRA SE U SITUACIJAMA OPASNOSTI, A PARASIMPATIČKI U VRIJEME ODMORA I OPUŠTENOSTI?