Małopolski rynek pracy w czasie kryzysu Tarnów 15 grudnia 2008r.

1. Małopolski rynek pracy w czasie kryzysuTarnów15 grudnia 2008r.

2. Obraz małopolskiego rynku pracy Wzrost wskaźnika zatrudnienia do poziomu 48,9% Wzrost liczby pracujących o 150 tys. osób Dodatni bilans ilościowy małopolskich firm - 4,5 tys. Spadek stopy bezrobocia do poziomu 8,8% Wzrost wynagrodzeń o 10,8% w porównaniu z rokiem 2006 Małopolski rynek pracy - 2007r.

3. Najważniejsze obszary małopolskiego rynku pracy

4. Uczenie się przez całe życie Małopolanie chętnie uczestniczą w różnych formach kształcenia ustawicznego Udział mieszkańców regionu w kształceniu ustawicznym wzrasta

5. Powiązanie sektora edukacyjnego z rynkiem pracy Młodzież chętnie kontynuuje naukę w szkołach średnich i na studiach wyższych Szkoły wspierają rozwój kompetencji kluczowych uczniów Preferowane kierunki kształcenia nie są zgodne z popytem na rynku pracy Kompetencje i umiejętności absolwentów szkół i uczelni nie są dostosowane do wymogów stawianych przez pracodawców

6. Przedsiębiorczość Wzrost liczby podmiotów gospodarczych Znaczne zróżnicowanie wskaźnika przedsiębiorczości w regionie

7. Obszary wiejskie Małopolski Aktywność zawodowa i zatrudnienie kształtują się na wysokim poziomie Znaczne zatrudnienie w rolnictwie wobec niskiego poziomu wartości dodanej wytwarzanej przez sektor Bezrobocie ukryte Najwyższa w skali ogólnopolskiej efektywność zatrudnieniowa wsparcia w ramach Działania 2.3 Reorientacja zawodowa osób odchodzących z rolnictwa ZPORR - 47%

8. Kobiety na rynku pracy Ponad połowa kobiet zamieszkujących Małopolskę pozostaje bierna zawodowo Niższy poziom zatrudnienia kobiet, który nie wzrasta mimo dobrej koniunktury gospodarczej Kobiety stanowią 61,3% ogółu osób bezrobotnych. Kobiety z większą determinacją poszukują pracy, -były głównymi odbiorcami działań realizowanych przez urzędy pracy Małopolski - częściej są uczestniczkami programów aktywizacyjnych finansowanych z Funduszu Pracy i Europejskiego Funduszu Społecznego

9. Długotrwałe bezrobocie Zmniejsza się udział osób długotrwale bezrobotnych w ogóle zarejestrowanych bezrobotnych Wspieranie bezrobotnych długotrwale w ramach Działania 1.3 Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia SPO RZL – 5,8 tys. osób w 2007 r.

10. Sytuacja grupy 50+ na rynku pracy Niska aktywność zawodowa i szybka dezaktywizacja W Małopolsce średni wiek dezaktywizacji wynosi 54 lata dla mężczyzn i 53 lata dla kobiet. Wzrasta udział osób bezrobotnych po 50. roku życia w ogóle bezrobotnych – 17,8% w 2007 roku Osoby bezrobotne po 50. roku życia w najmniejszym stopniu korzystają z dostępnych form wsparcia Osoby po 50. roku życia rzadko uczestniczą w programach finansowanych z Funduszu Pracy i Europejskiego Funduszu Społecznego

11. Osoby młode na rynku pracy Względnie młoda i dobrze wykształcona struktura zasobów ludzkich w regionie Niski wskaźnik zatrudnienia osób młodych – 40,8% w 2007 roku Zjawisko „inflacji dyplomów” Brak doświadczenia zawodowego i umiejętności aktywnego poszukiwania pracy Znaczny udział osób do 25. roku życia w strukturze bezrobotnych –22,9 % w 2007 roku Projekty realizowane w 2007 roku w ramach Działania 1.2 SPO RZL objęły wsparciem blisko 22% ogółu osób bezrobotnych poniżej 25 roku życia. Na koniec roku 2007 liczba osób bezrobotnych do 25 roku życia spadła o ¼.

12. Zróżnicowanie rozwoju społeczno – gospodarczego w regionie Dominacja Krakowa w tworzeniu PKB Małopolski Znaczna rozpiętość stopy bezrobocia w regionie – 12,6 punktów procentowych -Kraków – 2,9% -Powiat dąbrowski – 15,5% Zróżnicowanie struktury zatrudnienia wg. sektorów w poszczególnych powiatach Wewnątrz regionalne zróżnicowanie wskaźnika przedsiębiorczości -Kraków – 137 firm na tys. mieszkańców - Powiat dąbrowski – 41,4 firm na tys. mieszkańców

13. Pierwsze oznaki zmian na rynku pracy w Polsce 9,0 % stopa bezrobocia w listopadzie br. /wzrost 0,2%pkt. procentowego w stosunku do października br./ Pogorszenie się sytuacji na rynku pracy - maleje liczba ofert pracy Regiony lepiej uprzemysłowione notują mniejszy spadek ofert pracy niż regiony słabiej rozwinięte Powroty Polaków z emigracji – trudności z wchłonięciem przez rynek pracy

14. Pierwsze oznaki zmian na rynku pracy w Polsce Zmiana „układu sił „ na rynku pracy – pracownicy tracą dotychczasową dominującą pozycję, coraz częściej warunki będą dyktować pracodawcy Pogorszenie nastrojów: wśród pracobiorców – obawa przed konkurencją w dostępie do pracy wśród zatrudnionych - obawa o swój etat, o wynagrodzenie Ograniczanie wyjazdów do pracy za granicę

15. Pierwsze oznaki zmian na rynku pracy w Małopolsce • Spadek liczby ofert pracy: X. 2007r.- 8492 oferty X.2008r. - 6043 oferty • Liczba ofert pracy zgłoszona w okresie: I -X 2007r. 72 820 ofert I - X 2008r. 67022 oferty • Zapowiedź zwolnień: X. 2007r. - 18 osób X. 2008r. - 205 osób

16. Pierwsze oznaki zmian na rynku pracy w Małopolsce c.d. • Wydłużenie czasu poszukiwania pracy obecnie aż 15 miesięcy, w ub. roku krócej o ponad 2 miesiące /Gazeta Krakowska 13.10.2008/ • Wzrost odsetek firm planujących zwolnienia z 3 do 6% /wg portalu Money.pl/ • Spadek wskaźnika obrazującego plany pracodawców dot. zatrudnienia nowych pracowników o 10% / wg portalu Money.pl/

17. Pierwsze oznaki zmian na rynku pracy w Małopolsce c.d. • Ograniczenia produkcji spowodowane niekorzystną koniunkturą gospodarczą na rynkach europejskich i światowych • Wstrzymywanie rekrutacji nowych pracowników • Zapowiedź zwolnień pracowników • Obniżenie tempa inwestycji - obniżenie skali tworzenia nowych miejsc pracy • Powroty Małopolan z emigracji

18. Instrumenty organizacyjno-prawne wspierające działania na rynku pracy Zwolnienia monitorowane / ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy- art.70/ • Pracodawca - Powiatowy Urząd Pracy /zwolnienia co najmniej 50 pracowników w okresie 3 miesięcy/ • Uzgodnienie zakresu i form pomocy dla zwalnianych pracowników dotyczące: • pośrednictwa pracy • poradnictwa zawodowego • szkoleń • pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy

19. Instrumenty organizacyjno-prawne wspierające działania na rynku pracy Zwolnienia monitorowane / ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy- art.70/ c.d. Pracodawca opracowuje program pomocy zapewniający pracownikom przewidzianym do zwolnienia , będącym w okresie wypowiedzenia oraz w okresie 6 miesięcy po rozwiązaniu stosunku pracy dostęp do usług rynku pracy

20. Instrumenty organizacyjno-prawne wspierające działania na rynku pracy Zwolnienia monitorowane / ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy- art.70/ c.d. Realizatorzy programu Powiatowy Urząd Pracy Agencja zatrudnienia Instytucja szkoleniowa

21. Instrumenty organizacyjno-prawne wspierające działania na rynku pracy Zwolnienia monitorowane / ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy- art.70/ c.d. Finansowanie programu • Pracodawca • Pracodawca i jednostki administracji publicznej • Organizacje i osoby prawne w udziałem pracodawcy • Fundusz szkoleniowy utworzony przez pracodawcę

22. Instrumenty organizacyjno-prawne wspierające działania na rynku pracy Zwolnienia monitorowane / ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy- art.70/ c.d. Świadczenie szkoleniowe • wypłacane przez pracodawcę • na wniosek zwalnianego pracownika • okres pobierania do 6 miesięcy • wysokość - wynagrodzenie pracownika nie więcej niż 200% minimalnego wynagrodzenia za pracę Pracodawca otrzymuje: • refundację składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od wypłaconego świadczenia szkoleniowego

23. Instrumenty organizacyjno-prawne wspierające działania na rynku pracy Usługa „outplacement” jej celem jest uaktywnienie i zmotywowanie do działania zwalnianych pracowników, poszukiwanie zatrudnienia i znalezienie najbardziej realnej, dającej szanse sukcesu ścieżki zawodowej

24. Instrumenty organizacyjno-prawne wspierające działania na rynku pracy Usługa „outplacement”c.d. • Pracownicy przewidziani do zwolnienia mogą liczyć na wsparcie doradców zawodowych CIiPKZ w zakresie: -indywidualnego i grupowego poradnictwa zawodowego -przygotowania do poszukiwania zatrudnienia -informacji zawodowej i o rynku pracy • Usługi realizowane są bezpłatnie przez Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Tarnowie, Krakowie, Nowym

25. Instrumenty organizacyjno-prawne wspierające działania na rynku pracy Usługi pośrednictwa pracy w kraju i za granicą I. Sieć EURES • - informowanie i doradztwo dla osób poszukujących pracy na europejskim rynku pracy i obszarze EOG • korzystanie przez pracodawców z bazy CV osób poszukujących pracy II. Internetowe pośrednictwo pracy

26. Instrumenty organizacyjno-prawne wspierające działania na rynku pracy Zespoły Szybkiego Reagowania dla przystosowania pracowników zwalnianych z zakładów pracy • Doświadczenie publicznych służb zatrudnienia w tworzeniu zespołów szybkiego reagowania • Szybkie reagowanie na zmiany • Możliwość świadczenia usług przystosowawczych jeszcze w okresie wypowiedzenia • Współpraca z pracodawcami w rozwiązywaniu problemów osób zwalnianych • Działania partnerskie

27. Środki finansowe wspierające działania na rynku pracy Regionalny Program Działań na Rzecz Zatrudnienia Na 2008 rok w Małopolsce zaplanowano realizację usług dla 552 320 osób, na łączną kwotę 333 mln zł. Średnie wsparcie na osobę wyniosło 602zł. W wyniku działań realizowanych w ramach Planu: - Pracę podejmie 90 tys. osób; - Powstanie 7 tys. nowych miejsc pracy; - Nabędzie lub poszerzy wiedzę, umiejętności i kwalifikacje 98 tys. osób;

28. Środki finansowe wspierające działania na rynku pracy Fundusz Pracy – 2008r. 132 661,1 tys. zł Realizacja instrumentów rynku pracy określonych w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucji rynku pracy • Szkolenia • Staże • Przygotowanie zawodowe w miejscu pracy • Prace interwencyjne • Roboty publiczne • Prace społecznie użyteczne • Przyznanie jednorazowych środków na podjecie działalności gospodarczej • Doposażenie lub wyposażenie stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego

29. Środki finansowe wspierające działania na rynku pracy Środki finansowe Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 2 208 839 tys. zł. w tym: 2007-2008 423 915 tys. zł. 2009 393 282 tys. zł

30. Możliwości wsparcia pracowników i pracodawców z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki • W ramach POKL w okresie programowania na lata 2007 – 2013 przedsiębiorcy i pracownicy mogą ubiegać się o środki z PO KL ramach Priorytetów: - Priorytet VI - Rynek pracy otwarty dla wszystkich - Priorytet VII - Promocja Integracji Społecznej - Priorytet VIII - Regionalne kadry gospodarki

31. Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich DZIAŁANIE 6.2 WSPARCIE ORAZ PROMOCJA PRZEDSIĘBIORCZOŚCII SAMOZATRUDNIENIA Wsparcie dla osób fizycznych zamierzające rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej (z wyłączeniem osób, które posiadały zarejestrowaną działalność gospodarczą w okresie 1 roku przed przystąpieniem do projektu)

32. Priorytet VII Promocja Integracji Społecznej Poddziałanie 7.2.2 Wsparcie ekonomii społecznej wsparcie finansowe dla utworzenia i funkcjonowania instytucji otoczenia sektora ekonomii społecznej Beneficjenci Ostateczni (Grupy Docelowe): • podmioty ekonomii społecznej • instytucje rynku pracy oraz pomocy i integracji społecznej (w zakresie projektów promocyjnych i partnerskich) • osoby fizyczne (w zakresie doradztwa i szkoleń na temat zakładania i/lub prowadzenia działalności w sektorze ekonomii społecznej

33. Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki Poddziałanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsiębiorstw • Formy wsparcia: • ogólne i specjalistyczne szkolenia oraz doradztwo związane ze szkoleniami dla kadr zarządzających i pracowników przedsiębiorstw • doradztwo dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, w tym dla osób samozatrudnionych • szkolenia, kursy i doradztwo zawodowe (jako działanie uzupełniające do szkoleń i kursów) skierowane do dorosłych osób pracujących, które z własnej inicjatywy są zainteresowane nabyciem nowych, uzupełnianiem lub podwyższaniem kwalifikacji i umiejętności

34. Poddziałanie 8.1.1 cd.Grupa docelowa: przedsiębiorcy i ich pracownicy (w tym zatrudnieni na podstawie umowy cywilno-prawnej) pracujące osoby dorosłe (powyżej 18 roku życia), wykonujące pracę na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania, spółdzielczej umowy o pracę, umowy zlecenia lub umowy o dzieło

35. Formy wsparcia: • pomoc w tworzeniu partnerstw lokalnych z udziałem mających na celu opracowanie i wdrażanie strategii przewidywania i zarządzania zmianą gospodarczą na poziomie lokalnym i wojewódzkim, • wsparcie dla pracodawców przechodzących procesy adaptacyjne i modernizacyjne, realizowane w formie tworzenia i wdrażania programów zwolnień monitorowanych (outplacement), w tym szkoleń i doradztwa zawodowego, • podnoszenie świadomości pracowników i kadr zarządzających modernizowanych firm w zakresie możliwości i potrzeby realizacji projektów wspierających procesy zmian poprzez szkolenia i doradztwo • szkolenia przekwalifikowujące i usługi doradcze w zakresie wyboru nowego zawodu i zdobycia nowych umiejętności zawodowych • szkolenia i doradztwo dla przedsiębiorców wspomagające proces zmiany profilu działalności przedsiębiorstwa Poddziałanie 8.1.2 Wsparcie procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych w regionie

36. Poddziałanie 8.1.2Grupa docelowa pracodawcy i pracownicy pracodawców przechodzących procesy adaptacyjnei modernizacyjne, partnerzy społeczni (organizacje pracodawców i związki zawodowe), osoby odchodzące z rolnictwa lub rybołówstwa (rybactwa), samorządy gospodarcze i zawodowe, jednostki samorządu terytorialnego, instytucje rynku pracy, społeczność lokalna, organizacje pozarządowe

37. Szczegółowe informacje znajdziecie Państwo na poniższych stronach internetowych www.wup-krakow.pl www.pokl-krakow.pl www.mrr.gov.pl www.funduszestrukturalne.gov.pl www.malopolskie.pl

38. Punkty Informacyjnedla beneficjentów Europejskiego Funduszu Społecznego Nowy Sącz Tarnów Kraków ul. Węgierska 146tel. (18) 442 94 32 e-mail: ns.efs@wup-krakow.pl Al. Solidarności 5-9tel. (14) 626 95 43e-mail: efs.tarnow@wup-krakow.pl Plac Na Stawach 1e-mail: efs@wup-krakow.pltel. (12) 424 07 37

39. Wojewódzki Urząd Pracy w KrakowieZespół Zamiejscowy w TarnowieDziękuję za uwagęwww.wup-krakow.pltarnow@wup-krakow.pl