670 likes | 1.1k Vues
Ogólne zasady leczenia chorób naczyń. Piotr Gutowski. Leczenie zachowawcze Ogólne zasady . Przewlekłe Niedokrwienie Kończyn. Synonimy Choroba Tętnic Obwodowych Peripheral Arterial Disease (PAD) nazwa i skrót używane w piśmiennictwie. Etiopatogeneza choroby niedokrwiennej.
E N D
Ogólne zasady leczenia chorób naczyń Piotr Gutowski
Przewlekłe Niedokrwienie Kończyn Synonimy • Choroba Tętnic Obwodowych Peripheral Arterial Disease (PAD) • nazwa i skrót używane w piśmiennictwie
Etiopatogeneza choroby niedokrwiennej • Rozsiany proces miażdżycowy. • Dotyczy naczyń: • obwodowych • Ośrodkowego Układu Nerwowego • Stopień PAD skorelowany jest z ryzykiem: • zawału mięśnia sercowego • udaru mózgu • nagłej śmierci sercowo-naczyniowej
Zakrzepica na podłożu powikłanych zmian miażdżycowych jest najczęstszą przyczyną niedrożności tętniczych
Epidemiologia PAD • Do 70 r.ż. - głównie mężczyźni • Po 70 r.ż. - choroba równie często dotyczy obu płci
Epidemiologia Czynniki ryzyka: • Wiek pacjenta • Palenie tytoniu • Cukrzyca • Nadciśnienie tętnicze • Hiperlipidemia • Hiperhomocystynemia • Stan po menopauzie
Diagnostyka PAD • Wskaźnik Kostkowo-Ramienny • Ocena wydolności chorego • Badanie: • podmiotowe • przedmiotowe • Testy laboratoryjne
Diagnostyka PAD - Badanie chorego • Charakterystyczne objawy: • zmęczenie mięśni • pobolewanie lub ból mięśni • występujące podczas wysiłku i ustępujące po odpoczynku. Rozpoznanie Chromanie przestankowe Claudicatio intermittens Uwaga! – objawy mogą być mniej eksponowane przez osoby o siedzącym trybie życia.
Diagnostyka PADWskaźnik Kostkowo-Ramienny (WKR) Ang. nazwa: Ankle – Brachial Index, skrót ABI Wartości poniżej 0,9 • rozpoznanie PAD • czułość 95% • swoistość niemal 100% • Prognostyczny parametr oceny ryzyka wystąpienia: • trudno gojących się ran • amputacji kończyny Niskie wartości WKR świadczą o rozsianym procesie miażdżycowym obejmującym naczynia obwodowe i ośrodkowe.
Diagnostyka PADOcena wydolności pacjenta • Najlepszy sposób weryfikacji wydolności chorego. • Dystans przemarszu do momentu wystąpienia dolegliwości bólowych. • Maksymalny dystans przemarszu tzn. od pojawienia się dolegliwości bólowych do zatrzymania z powodu bólu uniemożliwiającego dalszy marsz. • Dystans przemarszu od wystąpienia bólu do zatrzymania.
Diagnostyka PAD – Testy laboratoryjne. • EKG • Badania podstawowe • mofologia krwi • poziom glikemii • kreatynina • profil lipidów • badanie ogólne moczu • U osób z epizodami zakrzepowymi w przeszłości lub wywiadzie rodzinnym, manifestujących objawy chromania a)w młodym wiekub)przy braku czynników ryzyka: • poziom homocysteiny w osoczu • ocena krzepliwości krwi
Leczenie Choroby Niedokrwiennej Tętnic • Jest początkiem wspólnego tzn. lekarza i pacjenta, zmagania się z tym schorzeniem. Rozpoznanie Choroby Niedokrwiennej Kończyn (PAD) • Wezwaniem pacjenta do zmiany stylu życia!
Leczenie Choroby Niedokrwiennej Tętnic (1) Eliminacja czynników ryzyka – postępowanie chorego. • Bezwzględne zaprzestanie palenia tytoniu. • Stymulowane i wspomagane przez lekarza • edukacja • zalecanie środków farmakologicznych • Zwalczanie otyłości – modyfikacja diety. • Wzrost codziennej aktywności chorego.
Leczenie Choroby Niedokrwiennej Tętnic (2) Postępowanie zalecane i kontrolowane przez lekarza. Rehabilitacja ruchowa pod kontrolą lekarską. • ćwiczenia przez 60 minut • 3 razy w tygodniu • od 3 do 6 m-cy • Postępowanie farmakologiczne. • leczenie przeciwpłytkowe • środki usprawniające przepływ i utlenowanie tkanek
Leczenie Choroby Niedokrwiennej Tętnic (3) według FDA I. II. III. IV.
Leczenie chirurgiczne Choroby Niedokrwiennej Tętnic Ciężkie niedokrwienie kończyn: • ból spoczynkowy • owrzodzenia • zgorzel rewaskularyzacja Konieczność spełnienia 5 warunków: • Zawsze wdrożenie leczenia farmakologicznego. • Pomimo farmakologii utrzymywanie się objawów uniemożliwiających pacjentowi pracę lub innych istotnych dla niego czynności. • Przeprowadzić ocenę historii leczenia i zaprognozować dalszy przebieg choroby. • Spodziewane korzyści przeważają nad ryzykiem okołooperacyjnym. • Ocena technicznych możliwości przeprowadzenia zabiegu.
Choroba Tętnic obwodowych(PAD) Podsumowanie • Ilość chorych z PAD systematycznie wzrasta. • Objawy PAD (m.in. chromanie przestankowe) są wyrazem uogólnionego procesu miażdżycy tętnic. • Wczesne rozpoznanie i wdrożenie prawidłowego postępowania zmniejsza ryzyko śmierci z przyczyn sercowo-naczyniowych. • Efektywność terapii zależy od: • zrozumienia przez chorego istoty choroby • nakłonienia pacjenta do zmiany trybu życia • należytej współpracy pacjenta z interdyscyplinarnym zespołem lekarzy: • wdrożenie postępowania rehabilitacyjnego • farmakoterapia • postępowanie chirurgiczne
Rozpuszczenie zakrzepu jest pierwszym etapem udrożnienia naczynia w leczeniu endowaskularnym, po nim następuje angioplastyka balonowa
70 % chorych z PAD może być leczonych metodami endowaskularnymi jedynie 30% chorych z PAD, w sytuacji gdy technicznie nie jest to możliwe powinno być leczonych operacyjnie
Endovascular procedures Infrainguinal PTA 60-80% primary patency at 1 year
23 stycznia 1896 (Wiedeń) Edward Haschek Otto Lindenthal Mikstura Teichmanna (kreda, cynober, ropa naftowa) 8 listopad 1895 5 styczeń 1896
Reynaldo dos Santos 1929
Sven - Ivar Seldinger 1953 - technika przezskórnego nakłucia naczynia krwionośnego
- czas rotacji 5s- kąt rotacji 206- skok angulacji 4,6- liczba projekcji w obrazie 45- matryca 512 x 512
W 1967 Zygfryd Wawrzynek przeprowadził w Katowicach, po raz pierwszy w Polsce, udrożnienie tętnicy udowej metodą Dottera, zestawem własnej produkcji. Rezultat opublikował w 1968 - była to pierwsza po Charlesie Dotterze publikacja na ten temat. Wawrzynek Z, Lipka E: Przypadek pomyślnego udrożnienia wewnętrznego tętnicy udowej. Polski Tygodnik Lekarski 1968, 28: 1110-1111.
Rozpoznanie zwężenia tętnicy szyjnej powyżej 70% jest wskazaniem do leczeniaoperacyjnego lub endowaskularnego, szczególnie kiedy zwężenie to jest powodem wystapienia objawów mózgowych, przejściowych lub utrwalonych (udar mózgu)
W czasie operacji tetnic szyjnych ryzyko wystąpienia komplikacji wynosi ok. 2-4%
Male 68y.o. carotid stenosis symptomatic Restenosis after carotid endarterectomy. Angioplasty with stentu implantation
Leczenie metodami endowaskularnymi jest obciążone 2-3% ryzyka pod warunkiem że stosuje się protekcję mózgu tzn. specjalne filtry w czasie zabiegu