Witam Państwa na wykładzie z podstaw mikro-ekonomii, :)…

1. Witam Państwa na wykładzie z podstaw mikro-ekonomii, :)…

2. FORMYRYNKU

3. RYNKI RÓŻNIĄ SIĘ OD SIEBIE. SĄ RÓŻNE RYNKI…Na przykład: - Poczta Polska (na rynku listów o wadze do 50 gramów)

4. RYNKI RÓŻNIĄ SIĘ OD SIEBIE. SĄ RÓŻNE RYNKI…Na przykład: - Poczta Polska (na rynku listów o wadze do 50 gramów)- Play, Era, Plus, Orange

5. RYNKI RÓŻNIĄ SIĘ OD SIEBIE. SĄ RÓŻNE RYNKI…Na przykład: - Poczta Polska (na rynku listów o wadze do 50 gramów)- Play, Era, Plus, Orange- Koreptycje z angielskiego w Warszawie

6. RYNKI RÓŻNIĄ SIĘ OD SIEBIE. SĄ RÓŻNE RYNKI…Na przykład: - Poczta Polska (na rynku listów o wadze do 50 gramów)- Play, Era, Plus, Orange- Koreptycje z angielskiego w Warszawie - Rynek pszenicy w powiecie kutnowskim

7. Oto przyczyny zróżnicowania rynków…

8. Oto przyczyny zróżnicowania rynków: 1. Korzyści skali.

9. AC, P Oto rynek z ogromnymi korzyściami skali. Nie da się tu sprzedać więcej niż Q*, bo cena nie może spaść poniżej P*. (Jeśli Q>Q*, to P<AC i producent traci rentowoność). Na takim rynku zwiększe-nie produkcji prawie zawsze powoduje obniżenie się kosztów przeciętnych. AC P* D 0 Q Q*

10. AC, P ACA  AC P* D 0 Q QA Q* Gdyby na takim rynku produkowało kilku (np. 8) producentów, każdy z nich wytwarzałby mało (np. QA) i przeciętny koszt produkcji każdego z nich byłby duży (np. ACA). W dodatku wszyscy oni wytwarzaliby NA STROMO OPADAJĄCEJ CZĘŚCI LINII KOSZTU PRZECIĘTNEGO, AC…

11. AC, P ACA  AC P* D 0 Q QA Q* Skutkiem byłyby „wojny cenowe”, które przetrwałby – zapewne – tylko jeden producent…

12. ZADANIE Producenci na rynku pokazanym na rysunku stosują podobną technikę produkcji, więc ich linie kosztów prze-ciętnych są takie same (AC1= AC2 =AC3=AC4). Powiedzmy, że na rynku jest więcej niż czterech producentów. a) Czy wszyscy oni mogą osiągnąć op-timum techniczne? (Wskazówka: cena musi pokryć przeciętny koszt produk-cji!). P, AC AC1 AC2 AC3 AC4 D 0 Q

13. P, AC AC1 AC2 AC3 AC4 D 0 Q Producenci na rynku pokazanym na rysunku stosują podobną technikę produkcji, więc ich linie kosztów prze-ciętnych są takie same (AC1= AC2 =AC3=AC4). Powiedzmy, że na rynku jest więcej niż czterech producentów. a) Czy wszyscy oni mogą osiągnąć op-timum techniczne? (Wskazówka: cena musi pokryć przeciętny koszt produk-cji!). Nie. Ich łączna produkcja przekroczyłaby wtedy pojemność rynku (cena rynkowa spadłaby poniżej przeciętnych kosztów produkcji). b) Czy wzrostowi produkcji towarzyszy tu obniżka kosztów prze-ciętnych?

14. P, AC AC1 AC2 AC3 AC4 D 0 Q Producenci na rynku pokazanym na rysunku stosują podobną technikę produkcji, więc ich linie kosztów prze-ciętnych są takie same (AC1= AC2 =AC3=AC4). Powiedzmy, że na rynku jest więcej niż czterech producentów. a) Czy wszyscy oni mogą osiągnąć op-timum techniczne? (Wskazówka: cena musi pokryć przeciętny koszt produk-cji!). Nie. Ich łączna produkcja przekroczyłaby wtedy pojemność rynku (cena rynkowa spadłaby poniżej przeciętnych kosztów produkcji). b) Czy wzrostowi produkcji towarzyszy tu obniżka kosztów prze-ciętnych? Tak. Przecież w takiej sytuacji PRZYNAJMNIEJ JEDEN z producentów wytwarza mniej od optimum technicznego, czyli taką ilość dobra, której odpowiada stromo opadająca część jego linii kosztów przeciętnych. c) Dlaczego w tej gałęzi prawdopodobna jest wojna cenowa?

15. P, AC AC1 AC2 AC3 AC4 D 0 Q Producenci na rynku pokazanym na rysunku stosują podobną technikę produkcji, więc ich linie kosztów prze-ciętnych są takie same (AC1= AC2 =AC3=AC4). Powiedzmy, że na rynku jest więcej niż czterech producentów. a) Czy wszyscy oni mogą osiągnąć op-timum techniczne? (Wskazówka: cena musi pokryć przeciętny koszt produk-cji!). Nie. Ich łączna produkcja przekroczyłaby wtedy pojemność rynku (cena rynkowa spadłaby poniżej przeciętnych kosztów produkcji). b) Czy wzrostowi produkcji towarzyszy tu obniżka kosztów prze-ciętnych? Tak. Przecież w takiej sytuacji przynajmniej jeden z producentów wytwarza mniej od optimum technicznego, czyli taką ilość dobra, której odpowiada stromo opadająca część jego linii kosztów prze-ciętnych. c) Dlaczego w tej gałęzi prawdopodobna jest wojna cenowa? PRZYNAJMNIEJ JEDNA firma, zwiększając produkcję, może osiągnąć spadek kosztów produkcji. Zachęca ją to do obniżenia ce-ny dobra. Przedsiębiorstwo to prawdopodobnie wypowie konku-rentom wojnę cenową. d) Do czego doprowadzi ta wojna?

16. P, AC AC1 AC2 AC3 AC4 D 0 Q Producenci na rynku pokazanym na rysunku stosują podobną technikę produkcji, więc ich linie kosztów prze-ciętnych są takie same (AC1= AC2 =AC3=AC4). Powiedzmy, że na rynku jest więcej niż czterech producentów. a) Czy wszyscy oni mogą osiągnąć op-timum techniczne? (Wskazówka: cena musi pokryć przeciętny koszt produk-cji!). Nie. Ich łączna produkcja przekroczyłaby wtedy pojemność rynku (cena rynkowa spadłaby poniżej przeciętnych kosztów produkcji). b) Czy wzrostowi produkcji towarzyszy tu obniżka kosztów prze-ciętnych? Tak. Przecież w takiej sytuacji przynajmniej jeden z producentów wytwarza mniej od optimum technicznego, czyli taką ilość dobra, której odpowiada stromo opadająca część jego linii kosztów prze-ciętnych. c) Dlaczego w tej gałęzi prawdopodobna jest wojna cenowa? Przynajmniej jedna firma, zwiększając produkcję, może osiągnąć spadek kosztów produkcji. Zachęca ją to do obniżenia ceny dobra. Przedsiębiorstwo to prawdopodobnie wypowie konkurentom woj-nę cenową. d) Do czego doprowadzi ta wojna? Do zmniejszenia liczby producentów działających na tym rynku do co najwyżej czterech. Przy stosowanej tu technice produkcji i da-nej wielkości popytu (pojemności rynku) na rynku nie jest w stanie utrzymać się więcej niż czterech producentów.

18. Przyczyny zróżnicowania rynków: 1. Korzyści skali. 2. Naturalne i sztuczne bariery wejścia (i wyjścia).

19. Przyczyny zróżnicowania rynków: 1. Korzyści skali. 2. Naturalne i sztuczne bariery wejścia (i wyjścia). 3. Inne czynniki (np. zmowy przedsiębiorstw).

20. Oto standardowa klasyfikacja rodzajów (form) rynku: dwa mo-dele skrajne to KONKURENCJA DOSKONAŁA i MONOPOL Dwa modele pośrednie to KONKURENCJA MONOPOLISTYCZ- NA i OLIGOPOL. KONKURENCJA DOSKONAŁA KONKURENCJA MONOPOLISTYCZNA MONOPOL OLIGOPOL ● ● ● ●

21. KONKURENCJA DOSKONAŁA

22. Oto standardowa klasyfikacja rodzajów (form) rynku: dwa mo-dele skrajne to KONKURENCJA DOSKONAŁA i MONOPOL Dwa modele pośrednie to KONKURENCJA MONOPOLISTYCZ- NA i OLIGOPOL. KONKURENCJA DOSKONAŁA KONKURENCJA MONOPOLISTYCZNA MONOPOL OLIGOPOL ● ● ● ●

23. KONKURENCJA DOSKONAŁA jest to rynek, na którym działa WIELU producentów i konsumentów, NIE MA BARIER wejścia (i wyjścia), produkt jest JEDNORODNY, o czym POWSZECHNIE WIADOMO.

24. WARUNKI KONIECZNE POWSTANIA RYNKU KONKUREN-CJI DOSKONAŁEJ (ŁĄCZNIE TWORZĄ ONE WARUNEK WYSTARCZAJĄCY) 1. Nabywców i sprzedawców musi być wielu. 2. Produkt musi być jednorodny. 3. Doskonała infomacja. 4. Brak barier wejścia (i wyjścia).

25. SKUTEK 1: Żadna firma w pojedynkę nie ma wpływu na cenę rynkową, P. Po tej cenie, P, przedsiębiorstwo może sprzedać praktycznie dowolną ilość dobra (jest przecież bardzo małe…).

26. Żadna firma w pojedynkę nie ma wpływu na cenę rynkową, P. Po tej cenie, P, przedsiębiorstwo może sprzedać praktycznie dowolną ilość dobra (jest przecież bardzo małe…). Linia popytu na produkty przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego jest zatem (prawie) POZIOMA. Powoduje to, że cena rynkowa, P, jest równa utargowi krańcowemu, MR (P=MR).

27. SKUTEK 2: Typowe przedsiębiorstwo z rynku konkurencji doskonałej w dłu-gim okresie osiąga JEDYNIE ZYSK NORMALNY.

28. P*=ACMIN Gdyby cena rynkowa, P*, nie była równa minimalnym kosztom przeciętnym, ACMIN, firma osiagałaby zysk ekonomiczny lub po-nosiłaby stratę ekonomiczną. WEJŚCIA do gałęzi lub WYJŚCIA z gałęzi zmieniłyby wtedy wielkość oferty rynkowej, a więc także po-ziom ceny, przywracając równość: P*=ACMIN.

29. Linia podaży przedsiębiorstwa z rynku konkurencji doskonalej (przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego), S, POKRYWA SIĘ z linią kosztu krańcowego, MC.

30. W długim okresie linia podaży firmy wolnokonkurencyjnej, S, ZACZYNA SIĘ OD WYŻSZEJ CENY i jest BARDZIEJ PŁAS-KA niż w krótkim okresie.

31. A zatem w przypadku przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego … MC=S MC=MR=P! Q1

32. Z poziomu przedsiębiorstwa przenieśmy się teraz na poziom całej gałęzi wolnokonkurencyjnnej…

33. Skutki szoku popytowego w gałęzi wolnokonkurencyjnej – KRÓT-KI OKRES P S B P2 A P1 D’ D 0 Q1 Q2

34. Skutki szoku popytowego w gałęzi wolnokonkurencyjnej – DŁUGI OKRES P S B P2 S’ C A P1 D’ D 0 Q1 Q2

35. Skutki szoku popytowego w gałęzi wolnokonkurencyjnej – DŁUGI OKRES P S B P2 S’ C P3 A P1 D’ D 0 Q1 Q2Q3

36. ZADANIE Oto linia popytu na produkty wytwarzane w pewnej gałęzi, w któ-rej panuje konkurencja doskonała. Stały koszt krańcowy równa się 0,99999. a) Ile wynosi utarg krań-cowy, MR, przedsiębiorstwa z tej gałęzi przy wielkości produkcji 2? Dlaczego?

37. Oto linia popytu na produkty wytwarzane w pewnej gałęzi, w któ-rej panuje konkurencja doskonała. Stały koszt krańcowy równa się 0,99999. a) Ile wynosi utarg krań-cowy, MR, przedsiębiorstwa z tej gałęzi przy wielkości produkcji 2? Dlaczego? MR=3. Wszak na rynku konkurencji doskonałej CENA RYN-KOWA, P, JEST UTARGIEM KRAŃCOWYM, MR, firmy (P = MR). b) Ile wynosi utarg krańcowy, MR, przedsiębiorstwa z tej gałęzi przy produkcji równej 3? Dlaczego?

38. Oto linia popytu na produkty wytwarzane w pewnej gałęzi, w któ-rej panuje konkurencja doskonała. Stały koszt krańcowy równa się 0,99999. a) Ile wynosi utarg krań-cowy, MR, przedsiębiorstwa z tej gałęzi przy wielkości produkcji 2? Dlaczego? MR=3. Wszak na rynku konkurencji doskonałej cena rynkowa, P, jest utargiem krańcowym, MR, przedsiębiorstwa (P=MR). b) Ile wynosi utarg krańcowy, MR, przedsiębiorstwa z tej gałęzi przy produkcji równej 3? Dlaczego? MR=2. Wszak na rynku konkurencji doskonałej cena rynkowa, P, jest utargiem krańcowym, MR, przedsiębiorstwa (P=MR). c) Ile wyniosłaby produkcja, gdyby panowała tu konkurencja dos-konała? Dlaczego?

39. Oto linia popytu na produkty wytwarzane w pewnej gałęzi, w któ-rej panuje konkurencja doskonała. Stały koszt krańcowy równa się 0,99999. a) Ile wynosi utarg krań-cowy, MR, przedsiębiorstwa z tej gałęzi przy wielkości produkcji 2? Dlaczego? MR=3. Wszak na rynku konkurencji doskonałej cena rynkowa, P, jest utargiem krańcowym, MR, przedsiębiorstwa (P=MR). b) Ile wynosi utarg krańcowy, MR, przedsiębiorstwa z tej gałęzi przy produkcji równej 3? Dlaczego? MR=2. Wszak na rynku konkurencji doskonałej cena rynkowa, P, jest utargiem krańcowym, MR, przedsiębiorstwa (P=MR). c) Ile wyniosłaby produkcja, gdyby panowała tu konkurencja dos-konała? Dlaczego? Przedsiębiorstwa zwiększałyby produkcję do 4 (czwarta jednost-ka produkcji jest ostatnią, dla której równa utargowi krańcowe-mu, MR, cena, P, jest większe od kosztu krańcowego, MC – zob. tablica).

40. MONOPOL

41. Oto standardowa klasyfikacja rodzajów (form) rynku: dwa mo-dele skrajne to KONKURENCJA DOSKONAŁA i MONOPOL Dwa modele pośrednie to KONKURENCJA MONOPOLISTYCZ- NA i OLIGOPOL. KONKURENCJA DOSKONAŁA KONKURENCJA MONOPOLISTYCZNA MONOPOL OLIGOPOL ● ● ● ●

42. MONOPOL(czysty) jest to rynek, na którym działa NIEZA-GROŻONYINWAZJĄ INNYCH PRZEDSIĘBIORSTW JEDY-NY DOSTAWCA PRODUKTU w gałęzi.

43. Są DWA RODZAJE MONOPOLI: 1. MONOPOL WIELOZAKŁADOWY składa się z wielu przedsię-biorstw, wytwarzających taki sam produkt. Na opanowanym przezeń rynku NIE WYSTĘPUJĄ DUŻE KORZYŚCI SKALI.

44. Są DWA RODZAJE MONOPOLI: 1. MONOPOL WIELOZAKŁADOWY składa się z wielu przedsię-biorstw, wytwarzających taki sam produkt. Na opanowanym przezeń rynku NIE WYSTĘPUJĄ DUŻE KORZYŚCI SKALI. 2. MONOPOL JEDNOZAKŁADOWY (NATURALNY) jest to taki monopol, który osiąga WIELKIE KORZYŚCI SKALI.

45. Typowa sytuacja monopolu wielozakladowego

46. Siła rynkowa monopolisty (ang. market power)

47. A P1 F AC1 Zysk monopolistyczny (niesprawiedliwość)

48. A B C Ubytek nadwyżki całkowitej (nieefektywność)

49. Typowa sytuacja monopolu jednozakładowego

50. Siła rynkowa monopolisty (ang. market power)