Business Intelligence

1. Business Intelligence Kennismanagement

2. Wat kom ik hier vanavond doen? Discover what you know Inspiration Waarom Kennismanagement in de minor Business Intelligence?

3. Kenniseconomie • Kenniseconomie (ook wel informatiemaatschappij) is een vrij abstract begrip uit de economie waarmee wordt bedoeld dat een significant deel van de economische groei in de samenleving voortkomt uit (technische) kennis. Het is een maatschappij waarin de productiefactorkennis een steeds belangrijkere plaats in neemt ten opzichte van arbeid, natuur en kapitaal (de drie traditionele productiefactoren). Dit past binnen de algemene verschuiving van arbeid in de landbouw via industrie naar diensten. • Door het toepassen van kennis is innovatie mogelijk, die op zijn beurt weer leidt tot nieuwe producten of diensten en daarmee economische groei mogelijk maakt. • Een van de speerpunten van de Europese Unie, en daarmee ook van Nederland en België, is om Europa in 2010 de meest kennisintensieve economie van de wereld te laten zijn. Dit is in 2000 vastgelegd in de Lissabonstrategie. (Wikipedia) http://www.kennisland.nl/binaries/documenten/rapporten/kennisland_kenniseconomiemonitor_2006.pdf

4. Relatie met business intelligence • Kan een intelligente organisatie zonder kennismanagement? • Waar binnen de BI-cyclus speelt kennismanagement een rol?

5. Programma van vandaag • Wat is kennismanagement? • Wat is kennis? • Welke rol speelt kennis in een organisatie? • Welke kennis bezit een organisatie? • Waarom kennismanagement? • Wat doen organisaties aan kennismanagement? • Hoe succesvol zijn organisaties t.a.v. kennismanagement? • “Moderne” organisaties • De lerende organisatie • Kennisintensieve organisatie • De intelligente organisatie

6. Wat is kennis?

7. Kennis beschouwen we als informatie die je op een specifiek moment nodig hebt om te gebruiken voor een vooraf bepaald doel. Leurink Kennis = Deskundigheid Weten + doen Collectieve wijsheid (Gartner) Know what: welke informatie is nodig how: hoe moet informatie worden verwerkt why: waarom welke informatie nodig is where: waar informatie te vinden is when: wanneer welke informatie nodig is Formule van Weggeman K = I * EVA I = informatie E = ervaring V = vaardigheden A = attitude Een paar definities …

8. Kennis DATA (gegevens) transformatie INFORMATIE Informatie Data KENNIS Data, Informatie, Kennis, Competenties • Expliciet , geborgd … Impliciet, tacit vastgelegd … persoonsgebonden • Davenport & Prusak • Veranderlijke combinatie van vastgelegde ervaring, waarden, contextuele informatie en vakkundig inzicht dat een kader vormt waarmee nieuwe ervaringen en informatie geevalueerd en geintegreerd kunnen worden. Kennis komt voort uit het verstand van bezitters ervan en daar wordt het ook toegepast. Binnen organisaties … vastgelegd in documenten, informatiecentra, routines, werkwijzes, gewoontes en regels. • Weggeman • Het vermogen dat iemand in staat stelt een bepaalde taak uit te voeren door (externe) gegevens te verbinen en te laten reageren met eigen informatie, ervaringen en attitude

9. TIJD LOCATIE VORM Beschikbaarheid KENNIS INHOUD INHOUD en TOEPASSING Structuur van kennis – Kennisdimensies

10. Betekenis van kennis voor een organisatie Kennis als produktiefactor - Kenniswerker - Kennisproductiviteit - Kennis intensieve organisatie - Kenniseconomie • Senge: “The fifth discipline, the art and practice of the learning organisation” (1990) • Nonaka: “ The knowledge creating company: how Japanese companies create the dynamics of innovation (1995)” • Davenport: “Working knowledge: How organisations manage what they know” (1998) • Dixon: “Common knowledge, How companies thrive by sharing what they know” (2000)

11. De kenniswerker • Iemand die informatie interpreteert en het resultaat daarvan vervolgens (zelf) toepast om waardevolle oplossingen te ontwikkelen en gefundeerde aanbevelingen te doen (Winslow en Bramer 1994) • Wat produceert een kenniswerker? • Wat zijn kenmerken van kenniswerk? • Welke eigenschappen heeft de kenniswerker? • Is jouw buur een kenniswerker? • Ben jij een kenniswerker? Bijlage 1: verkorte vaardigheidstest

12. Dag van de Kenniswerker … Heb jij genoeg ruimte in je organisatie om creatieve ideeën te ontwikkelen? Hoe gaan jullie om met de grote hoeveelheid informatie die elke dag op je af komt? Ben jij ook op zoek naar manieren om de kennis die je nu al in huis hebt, beter te benutten? En hoe is eigenlijk het gesteld met de innovatie-kracht van jouw organisatie? • Ben jij een kenniswerker? • Welk type kenniswerker ben je? • Wat is je marktwaarde? • Hoe ervaar je de ondersteuning in het werk?

13. Kennis Intensieve Organisatie • Een kennisintensieve organisatie (KIO) is een organisatie waarin de productiefactorkennis een dominante rol heeft. Deze productiefactor is de laatste decennia in veel organisaties steeds meer gedaald van de top van het bedrijf naar de productievloer. Daarom kunnen we een kennisintensieve organisatie definiëren als een organisatie met (a) overwegend kenniswerkers in het primaire proces, of (b) overwegend kenniswerkers in de technische staf mits deze een dominante invloed heeft op het functioneren van het primaire proces. • Voor de kennisintensieve organisatie is kennismanagement een onmisbare factor. Daarnaast is een aantal andere aspecten specifeik voor kennisintensieve organisaties van belang, omdat deze voorwaardelijk zijn voor het werk van professionals en kenniswerkers. Deze aspecten zijn de volgende: • Kennis; Uitdaging; Leervermogen, -bereidheid en -condities; Taakstelling; ICT en intrinsieke (arbeids)motivatie; Feedback; Autonomie. • Deze tien factoren (KULTIFA-factoren) vormen de determinanten van kennisintensieve arbeid. • Kennisintensieve organisaties en de innovatie die zij brengen worden door de overheid als essentieel gezien voor verdere economische groei. wikipedia

14. Kennismanagement • “Kennismanagement is alles wat je kunt doen om een omgeving te creëren waarin mensen worden verleid om slim om te gaan met hun eigen kennis en die van anderen.Op deze manier kunnen collectieve en individuele ambities worden gerealiseerd.” (Rob van der Spek) • Leren van successen en fouten • Het delen van opgedane kennis http://www.dnv.nl/onzediensten/advies/kennismanagement_nieuw/publicaties/kennismanagement_programma_s/ 10_jaar_masterclass_kennismanagement.asp

15. Ontwikkelen van nieuwe kennis Combineren van beschikbare kennis Borgen van kennis KENNIS Distribueren van kennis Kennisprocessen (cibit)

16. Weggeman’s kenniswaardeketen

17. Kenniswaardeketen + besturing

18. Empirisch leren Kennis toepassen Uitkomsten tbv uitvoering taak Beschikbare Kennis Informatie EVA Toepassen zoekstrategie Leren Vraag I I I + ∆ Informatie overdragen Dialoog K K+ ∆ tbvuitvoeringtaak Rationeel leren Kennisproduktie

19. Leercyclus van Kolb Beslissen

20. Kennisconversie (vier leerprocessen)Nonaka & Takeuchi Naar Expliciete kennis Naar Impliciete kennis Van Impliciete kennis Van Expliciete kennis

21. Onbekend (?) Beginsituatie Bekend (!) zwerven zoeken verkennen regelen Onbekend (?) Bekend (!) Gewenst resultaat Kennis toepassen in 4 situatie

22. Hoe leren organisaties ? http://www.dnv.nl/onzediensten/advies/kennismanagement_nieuw/publicaties/ kennismanagement_programma_s/leren_van_ekaars_verhalen.asp

23. Deming circle • PLAN • Activiteiten uitzetten om streefwaarden te gaan realiseren • Committeren, coördineren en communiceren • DO • Meten & rapporteren • CHECK/STUDY • Analyse van afwijkingen • Zoeken naar oorzaken • ACT • Bijsturen

24. Codificatie strategie Personalisatie strategie Kennismanagement strategieën Vastleggen van kennis Ontwikkelen van vaardigheden Creëren van een kennisproductieve omgeving • Verhogen kennisproductiviteit • Bevorderen kennisuitwisseling en hergebruik

25. Kennismanagement – Business intelligence • Waarom ….. intelligente organisatie? • Leren is niet verplicht … overleven ook niet (W.E. Deming) • It is not enough to have a good mind. The main thing is to use it well (Rene Decartes) • A wealth of information creates a poverty of attention (Herbert Simon) • 4 perspectieven … voordelen/noodzaak BI • Organisatie-perspectief: … betere kennis van … • Mens-perspectief: … kenniswerkers …informatie bij de juiste denker, op het juiste tijdstip, in de juiste vorm te krijgen Lees IO (van Beek) H1 en zoek naar verbanden

26. Business intelligence als proces • Business Intelligence (BI) is het gerichteproces, met bijbehorende voorzieningen, om gegevens te verzamelen, te analyseren en de als resultaat daarvan verkregen informatie toe te passen.(bron : De organisatie van business intelligence) ACTIE KENNIS Business Intelligence INFORMATIE DATA SIGNALEN

27. Voorbeeld: kledingwinkelketen Een internationaal opererende kledingwinkelketen kampt met krappe marges door toenemende concurrentie. Om goede resultaten te blijven boeken, streeft de keten naar een zo slim mogelijk voorraadbeheer: zo laag mogelijke voorraadniveaus om kosten te drukken en tegelijkertijd zo min mogelijk nee-verkopen. Om dat te bereiken registreren alle filialen sinds enkele jaren zo precies mogelijk verkopen, retouren, uitval en diefstal van alle artikelen. Uit analyse van die gegevens kan de keten dagelijks precies bepalen hoeveel voorraad per artikel in elke filiaal benodigd is. Helaas bleek uit een evaluatie dat er toch nog regelmatig artikelen uitverkocht zin. Onderzoek wees uit dat onvoldoende rekening werd gehouden met effecten van marketing campagnes van leveranciers en seizoensinvloeden. Daarom is een correctiefactor gebruikt en combineert de keten op optimale wijze uit de grote hoeveelheden data verkregen informatie met de kennis van ervaren medewerkers en vertaalt dat in effectieve verandering en actie… typisch kenmerkend voor een “intelligente organisatie”

28. Volgende week • KENNIS DELEN IN DE PRAKTIJK • Presentaties over • kennis, leren & kennismanagement • Instrumenten voor kennismanagement • Kennismanagement in je eigen organisatie • Kennismanagement & Business intelligence Huiswerkopdrachten: • Kennisdelen • Lees IO (van Beek) H1 en zoek naar verbanden • Zoek meer informatie over de getoonde modellen • Zoek andere interessante modellen • Verhalen uit de praktijk • Welke instrumenten gebruikt jouw organisatie voor kennismanagement? • http://www.managementsite.nl/overzicht/kennismanagement