Produkti dhe procesi

1. Produktidheprocesi InxhinieriSoftware Leksion2 Iralda Mitro

2. Nëkëtëleksion... • Procesiizhvillimittë software. • Fazat e zhvillimittë software. Ciklijetësor. Iralda Mitro

3. Cfareeshteprocesi software? • Ndërtimiinjë software-iështënjëaktivitetiterativgjatëtëcilitështë e rëndësishmeqëtëkalohetnëdisahapatëparashikuarmëparë. • Tërësia e hapavetëndjekurpërbënprocesin software. • Procesi software kryhetngainxhinierët software dhenjerëzitqë e kanëkërkuar software-in. • Ështëirëndësishëmpasisiguronqëndrueshmëri, kontrolldheorganizimtëprojektit. Iralda Mitro

4. Cfareeshteprocesi software • Nëniveltëdetajuarhapatpërbërëstëtijvarennga SW tëcilitidedikohen. • Nqsnjëprocesështëipërshtatshëmpërnjë software kjonuk do tëthotëqëështëitillëpërtëgjithë software-t. • Procesivaretnganatyradhekategoria e produktit. • Rezultatiiprocesit software konsistonnë • Programe • tëdhëna • dokumentacion. • Përtëmatur “pjekurinë” e njëprocesi software ekzistojnëshumëmekanizmandihmës: • Cilësia • Respektimiiafatevekohorë • Jetëgjatësia e produktit. Iralda Mitro

5. Ngapikepamjateknike • Njëproces software duhettëshihetsinjëkornizëpune (framework) mbitëcilënmbështetendetyratqëduhettëkryhenpërtëzhvilluar software-in. Iralda Mitro

6. Inxhinierimi Software Iralda Mitro

7. Piramida e Inxhinierimit SW • Inxhinierimi software ështënjëteknologji e shtresëzuar. • Çdokëndvështriminxhinierikduhett’ireferohetfokusitmbicilësinë. • Bazaeshteshtresa e Procesit. Procesiështëaiqëmbantëbashkuarshtresat e tjeratëInxhinierisë Software dheqëmundësonzhvillimracionaltëproduktit. • Gjatëprocesitvendoset se • nëç’’mënyrë do tëaplikohenmetodat • si do tëarrihensynimet • si do tëmenaxhohenndryshimet, etj. Iralda Mitro

8. Piramida e Inxhinierimit SW • Metodat e Inxhinierisë Software tregojnëteknikisht se si do tëzhvillohet software. • Mjetet e Inxhinierisë Software isigurojnëprocesitdhemetodavesuporttëautomatizuarosepjesërishttëautomatizuar. • NqsmjetetintegrohennëmënyrëtëtilleqëinformacioniikrijuarnganjëmjetpërdoretnganjëmjettjetërkrijohetnjësistemsuportiiquajturComputer-aided software engineering (CASE). Iralda Mitro

9. Trefazatkryesoreteinxhinierimit • Pavarësishtngaaplikacionipunaqëlidhet me inxhinierimin software mundtëkategorizohetnëtrefazatëpërgjithshme: • Përkufizim • Zhvillim • Suport • Çdofazëijeppërgjigjepyetjevetëngrituranëfazënparaardhëse. Iralda Mitro

10. Faza e përkufizimit • Fokusohetnëpyetjençfarë. • Gjatëpërkufizimitinxhinieritentontëidentifikojë • informacioninqë do tëpërpunohet • funksionetdheperformancën e dëshiruar • sjelljen e sistemit • Ndërfaqet • kufizimetnëdizenjim • kriteret e vlerësimitpërnjësistemtësuksesshëm • kërkesatthelbësoretësistemit • Metodatqëaplikohengjatëfazëssëpërkufizimitvarenngamodeliiprocesitsipastëcilitështëvendosurtëzhvillohet software-i, pornëçdorasttrejanëdetyratkryesore: • Inxhinierimiiinformacionitosesistemit. • Planifikimii software-it. • Analiza e kërkesave. Iralda Mitro

11. Faza e zhvillimit • GjatëfazëssëzhvillimitpyetjaështëSi do tëzhvillohet software nëfjalë. • Këtupërcaktohet • strukturimiitëdhënave • mënyra e implementimittëfunksionevebrendaarkitekturëssë software • mënyra e implementimittëdetajeveproceduralë • si do tëpërkthehetdizenjiminëgjuhën e programimit • si do tëzhvillohettestimietj. • Tredetyratkryesorejanë: • Dizenjimii software. • Gjenerimiikodit. • Testimi. Iralda Mitro

12. Faza e suportit • Kjofazëpërqendrohetnëndryshimetqëibëhensistemitsirezultati: • Korrigjimeve • Përshtatjeve • Përmirësimeve • Riinxhinierimit • Faza e suportitirikthehetfazavetëpërkufizimitdhezhvillimitpogjithmonënëkontekstin e një software-iekzistues. Iralda Mitro

13. Umbrella activities • Fazat e mësipërmeplotësohennganjënumëraktiviteteshtënjohurasiaktivitetetçadër. • Aktiviteteçadërtipikejanë: • Ecuriadhekontrolliiprojektit. • Rishikimteknik. • Sigurimicilësisë. • Menaxhimiikonfigurimittë software. • Përgatitjadheprodhimiidokumentacionit. • Menaxhimiiripërdorshmërisë. • Matjet. • Menaxhimiirrezikut. Iralda Mitro

14. Iralda Mitro

15. Procesi • Fillimishtpërcaktohetnjëkornizëpune e përgjithshme(common process framework) duke përcaktuarnjënumërtëvogëlaktiviteteshtëcilatzakonishtaplikohentetëgjithellojet e projekteve software • DisagrupedetyrashimundësojnëCPFqëtëpërshtatet me natyrëndhetiparet e software-it konkret. • SeciliprejkëtyregrupevetëdetyravepërmbandetyraspecifiketëInxhinierisë Software siqëllimepërtuarrirë, produktepune, kriterecilësieetj. • Aktivitetetçadërjanëtëpavarurangaaktivitetet e CPFdhemarrrinpjesënëtëgjithëprocesin. Iralda Mitro

16. PseështëProcesiirëndësishëmnëzhvillimin e Software? • Lejonndarjetepunës • Promovonpune/komunikimekipi/individuale • Lehtësonmenaxhimin e projektit • Lejon reuse/reassignment tesakte • Lehtësontrainim • Promovonproduktivitetdhezhvillim me te mire • Zhvillimibëhetnëmënyretepërsëritur (psh. schedule/vleresimshpenzimi) Iralda Mitro

17. Iralda Mitro

18. Fazatthemeloretëzhvillimittë SW • Ndarja hap pas hapi e procesittëzhvillimittë software përbënciklinjetësortëtij, software lifecycle. Iralda Mitro

19. Fillesatdheelaborimi • Nëkëtëfazëstudiohetmundshmëria e zhvillimittë software. Ne kete faze vlerësohetnqs do tëvazhdohetmëtejprojekti, duke marrëparasyshburimet e disponueshme. • Aktivitetetëmundshëmjanë: • Koleksionohenkërkesafillestaretë software. • Formulohetpropozimi. • Kërkimetregu. • Formulohençështjebiznesi. • Ndërtohenprojekte pilot oseprototip. • Vlerësimetërrezikut. • Dhenë fund vendimmarrje: Tëvazhdohetosejoprojekti. Iralda Mitro

20. Analiza • Specifikohetplotësisht software-i, informacionipërbërësitijdhekërkesat. • Duke përcaktuar se çfarëdetyrash do tëkryejësistemi software gjatëkësaj faze mundtëmerrenvendimelidhur me platformënqë do tëpërdoren, atributespecifikëqëduhettivishen software-it etj. • Disaaktivitete: • Inxhinierimiikërkesave(requirements engineering). Eshtëprocesiistudimittë software-it ngapikëpamja e përdoruesitdhejovetëm • Kërkesatmundtëshprehen me anëtëdiagrameve UML. Caktohenaktorëtbazë, rastet e përdorimit, skenarëtetj. • Inxhinierimiikërkesaveështëirëndësishëmpasinëmungesëtëtijekzistonprobabilitetiqëtëkrijohetnjë software isaktëporqënukzgjidhproblemin e duhur. • Krijohetnjë model isistemittëprituriabstraguarnëdokumentepërshkruesosenëprototipefillestarë. Iralda Mitro

21. Modelimi • Adreson ne detaje se si do tepermbushenkerkesat e specifikuara ne fazen e analizes. Kjoeshtenje faze me praktike. • Aktivitetetemodelimit: • Zgjidhenburimetdhekomponentet e duhurqe do teperdoren. Ne burimebejnepjeseedhemanualetoselibratudhezues. • Studiohetarkitektura e software. • Ndertohetnje model nderfaqeje. • Caktohenstrukturat e tedhenaveqe do teperdoren, algoritma, mjetet CASE. Iralda Mitro

22. Implementimi • Nqsbëhetnjëmodelimimirënëfazën e modelimitatëherëproblemetminimizohennëfazën e testimit. • Faza e implementimitpërkthenmodelinnëgjuhënpërkatësetëprogramimit. • Gjatëkohëssëkodimitkryhenmatjepërtëparëprogresindhecilësinë. • Pshnjëmetodëmatjejeështë bugs/line => gabime/rreshtakod. • Testuesitkrijojnëskenaredhemodeletestimi. Iralda Mitro

23. Testimi • Vlerësonkorrektësinëdhebesueshmërinë e software. • Testiminukduhettëkryhetvetëmnë fund tëgjenerimittëkodit. • Testimiduhettëjetënjëaktivitetivazhdueshëm. • Procesi mund të jetë i automatizuarosejo. • Ekzistojnëdisateknikatestimisi black box, testimfunksional, testim stress etj. • Gabimet e gjeturgjatëtestimitadresohen, regjistrohendhendreqen. • Me pas klientëveiushpërndahenversionealfadhe beta. Iralda Mitro

24. Instalimi • Instalimioseintegrimii software ështëfazaqë e bënproduktin software tëprekshëmngaklientëtdhepërdoruesit. • Qëlliminëkëtëfazëështëprodhimiiproduktitpërfundimtar. • Merrenparasyshaspekteteknikëtëintegrimittë software-it nësisteminkompjuteriktëpërdoruesitdhevlerësohenkërkesatparaprakeqëkushtëzojnësuksesin e instalimit. • Përkëtëarsyeedhefaza e instalimit ka nevojëtëplanifikohet. Iralda Mitro

25. Mirëmbajtja • Mirëmbajtjanuknënkuptonvetëmndreqjen e gabimevetëgjeturnë software poredheaplikimin e kërkesavetërejaqëlindinsirezultatindryshimevenëfushën e biznesit. • Mirëmbajtjamundtëjetënëformën e: • Patch-eve. • Add In-s. • Service Pack. • Versionevetëpërmirësuar(Update) Iralda Mitro

26. Sa kushtonsecila faze? Iralda Mitro