MM İ -l ə rin reytinqi v ə sosial fəaliyyətlərinin qiymətləndirilməsi

1. MMİ-lərin reytinqi və sosial fəaliyyətlərinin qiymətləndirilməsi IV Azərbaycan Mikromaliyyə Konfransı Bakı şəhəri, 16-17 sentyabr, 2008-ci il Kristian Banno – MicroFinanza Rating

2. Tədbirin xülasəsi MicroFinanza Ratingtəşkilatının institusional strukturu Sosial qiymətləndirməyə dair ümumi məlumat MicroFinanza Rating təşkilatının sosial qiymətləndirmə prinsipi və metodologiyası Təhlil aparılan sahələr Miqyas və qlobal nəticələr Öyrənilən dərslər 2

3. MicroFinanza Rating təşkilatının institusional strukturu

4. MicroFinanza Rating Mikromaliyyə və kənd ərazilərinin maliyyələşdirilməsi sahəsnidə ixtisaslaşmış özəl və müstəqil qiymətləndirmə təşkilatıdır EU/CGAP/IADB Reytinq və Qiymətləndirmə Fondunda qeydiyyatdan keçən və milli tənzimləyici orqan (Ekvador Bank və Sığorta təşkilatları üzrə Nəzarət Orqanı) tərəfindən lisenziya verilən ilk ixtisaslaşmış qiymətləndrmə təşkilatıdır Hal-hazırda, Latin Amerikası, Afrika, Asiya, Mərkəzi Asiya ölkələrində, Rusiyada, Qafqaz regionu, Şərqi Avropa, Balkan regionu və Yaxın Şərq-Mərkəzi Afrika regionu ölkələrində fəaliyyət göstərir Müxtəlif növ MMİ-ləri qiymətləndirir: Mikromaliyyə üzrə QHT-lər, qeyri-bank maliyyə institutları, əmanət və kredit kooperativləri (həmçinin, çoxşaxəli kooperativ sistemlər, mikromaliyyə bankları, Apex institutları) Avropda (İtaliya), Latın Amerikasında (Ekvador və Nikaraqua), yeni müstəqillik qazanan ölkələrdə (Qırğızıstan) və Afrikada (Nayrobi) ofislərə malikdir Əks-mərkəzləşdirmə strategiysı (2008-ci ildə daha bir ofis) 4

5. Bizim ofislərimiz Bişkek MİLAN Manaqa Nayrobi Quito 5

6. Cari fəaliyyət Çoxsaylı investorlar bizim hesabatlardan istifadə edir (Mavi Bağ, Alman Bankı, Microvest, Triodos, Oikocredit, Alman İnkişaf Bankıvə s.) və xüsusi xidmətlər tələb edir Milli tənzimləyici orqan (Ekvador Bank və Sığorta təşkilatları üzrə Nəzarət Orqanı) tərəfindən tanınan və kredit qiymətləndirməsi həyata keçirməsi üçün lisenziya verilən ilk ixtisaslaşmış qiymətləndrmə təşkilatıdır Aparılan reytinqlərin/qiymətləndirmələrin sayı - MicroFinanza Rating 140 120 100 80 60 40 20 0 2005 2006 2007 2008 Proqnoz • 45 ölkədə 270-dən artıq qiymətləndirmə • Bizim müştərilərimiz arasında böyük beynəlxalq şəbəkələrə məxsus MMİ-lər də mövcuddur, məsələn: Finca, Dünyaya Baxış, Uşaqların Xilası, Opportunity İnternəşnl, Mercy Corps, CRS, ACDI/VOCA, Ağa Xan İnkişaf Şəbəkəsi, ACCION, CARE, GRET 6

7. Bizim baxışlar: təkmilləşdirilən şəffaflıq Məzmun Müxtəlif MMİ-lər (inkişaf mərhələsi, institusional quruluş və s.) Müxtəlif maraqlı tərəflərin müxtəlif ehtiyacları (donorlar, sosial vəkommersiya investorları, nəzarətçilər) • Bizim yanaşmamız • Şəffalığın təmin edilməsi (müxtəlif məhsullar vasitəsilə MMİ-lərin qiymətləndirilməsinin aparılması) • Müxtəlif maraqlı tərəflərin ehtiyaclarının ödənilməsi üçün məhsulların diversifikasiyası 7

8. Məhsulların diversifikasiyası Qiymətlərnidrmə və qiymtələmndirmədən qabaqkı xidmətlər İnstitusional təhlil Kiçik-qiymətləndirmə İNVESTORLAR ÜÇÜN XİDMƏTLƏR İnvestisiya məsləhət hesabatı Müştəri xidmətləri MMİ-lərin monitorinqi MİKROMALİYYƏNİNQİYTMƏTLƏNDİRİLMƏSİ Dövlət və özəl sektor üzrə qiymətləndirmə Məlumatların yenilənməsi və monitorinq KREDİT QİYMƏTLƏNDİRMƏSİ Müştərinin ümumi kredit potensialı barədə rəy SOSİAL FƏALİYYƏTİN QİYMƏTLƏNDİRİLMƏSİ (SFQ) Sorğu ilə və sorğusuz TƏLİM Reytinq və qiymətləndirmə metodologiyaları 8

9. Sosial qiymətləndirmə barədə ümumi məlumat

10. Sosial fəaliyyət və onun qiymətləndirilməsi Təşkilatın missiyasının səmərəli şəkildə həyata keçirilməsi və sosial məqsədlərin əldə edilməsi • Missiyanın sosial məqsədləri aşağıdakılar ilə bağlıdır: • Hədəf müştərilərin əhatə edilməsi (yoxsul və təcrid edilmiş) • Müştərilərin ehtiyaclarının və tələblərinin ödənilməsi • Müştərilərin və onların ailələrinin yaşayış səviyyəsinin yüksəldilməsi Sosial fəaliyyət təkcə MMİ-nin qısa və uzunmüddətli dövr üzrə əldə etdiyi nəticələrin qiymətləndirilməsi deyildir, o həmçinin, MMİ-nin proseslərini, həyata keçirdiyi tədbirləri, təklif etdiyi məhsulları və təşviq etdiyi təşkilati dəyərləri və davranışları əhatə edir. təkcə nəticələr deyil, həmçinin, bu nəticələrin əldə edilməsi prosesi

11. Missiya Sosial Fəaliyyət Maliyyə Fəaliyyəti Fəaliyyətin idarə edilməsi Nə qiymətləndirilir? Fəaliyyət təsadüfi proses deyildir • Arzu edilən fəaliyyət istiqaməti seçilməlidir • Arzu edilən fəaliyyət istiqaməti ilə müqayisə aparılmalıdır • İdarə edilən proseslər aydın şəkildə müəyyən edilir və qiymətləndirilir

12. Sosial Fəaliyyətin İdarə Edilməsi ….. missiyanın həyata keçirilməsi üçün institutlaşdırılmış prosesdir və aşağıdakıları əhatə edir: • aydın sosial məqsədlərin müəyyən edilməsi • sosial fəaliyyətin izlənilməsi • sosial məqsədlər baxımından MMİ-lərin təcrübəsinin və fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi məqsədilə bu məlumatlardan istifadə edilməsi. • sosial missiyaya uyğunlaşdırılan sistemlərin tətbiq edilməsi (məhsulların hazırlanması, kredit siyasətləri və prosedurları, insan resursları siyasəti və onalrın idarə edilməsi, müştəri xidmətləri və s.) • işçi heyəti, müştərilər, icma və ətraf mühit ilə münasibətdə dəyərlərin və doğru davranışların təşviq edilməsi

13. Sosial Fəaliyyətin Qiymətləndirilməsi Sosial missiyanın həyata keçirilməsi və sosial məqsədlərin əldə edilməsi istiqamətində MMİ-nin potensialına dair fikir formalaşdırır. O MMİ-nin sosial fəaliyyətin idarəetmə sisteminin təhlilinə və müvafiq nəticələrin qiymətləndirilməsinə əsaslanır. Xarici və müstəqil Kəmiyyət və keyfiyyət Obyektiv Müqayisə edilə bilən Ayrıca və ya maliyyə qiymətləndirməsi ilə birlikdə

14. “Missiyanın həyata keçirilməsi” Əhatə dairəsi Sosial Fəaliyyətin İdarə Edilməsi TƏS İ R Missiya və məqsədlərSistemlər Nəticə Niyyət Proses və resurslar Nəticə Xidmətlər Sosial məsuliyyət–müştərilər, icma, ətarf mühit və işçi heyəti ilə münasibətdə Təsirin öyrənilməsi Sosial Qiymətləndirmə Məntiqli çərçivə DƏY İ Ş İKL İK

15. Sosial qiymətləndirmə və təsirin öyərnilməsi • Təsirin öyrənilməsi MMİ-nin fəaliyyəti nəticəsində hər hansı bir şəxsin həyat səviyyəsində baş verən dəyişiklikləri ölçür. • Sosial qiymətləndirmə təsiri ölçmür; əksinə, müştərilərə təsir göstərmədən öncə MMİ-nin məqsədlərini, sistemlərini və əldə edilən nəticələrini təhlil edir. • Sosial qiymətləndirmə və təsirin öyrənilməsitamamlayıcı alətlərdir, yəni biri digərini əvəz etmir. Onlar müxtəlif ehtiyacları ödəyir.

16. Sosial Fəaliyyət üzrə Xüsusi Qrup (SFXQ) • 2005-ci ilin mart ayında yaradılmışdır və CGAP, Argidius F., Ford F təşkilatları tərəfindən dəstəklənir • Məqsəd: Sosial fəaliyyətin aydın şəkildə müəyyən edilməsi və sosial fəaliyyətin qiymətləndirilməsi və idarə edilməsi ilə bağlı məsələlərin əhatə edilməsi. • Mikromaliyyə sahəsində müxtəlif sosial fəaliyyət təşəbbüslərinin liderləri: SEEP Şəbəkəsi, Imp-Act Konsorsiumu, CERISE, və s.MMİ-lər, sosial investorlar, donorlar, ixtisaslaşmış qiymətləndirmə agentlikləri xüsusi qrupun üzvləridir. • Ümumi sosial fəaliyyət çərçivəsi üzrə razılaşma və sosial fəaliyyətin daha da genişləndirilməsi üçün fəaliyyət planının hazırlanması. Təşkil edilən görüşün nəticəsi olaraq iki işçi qrupu yaradılmışdır: Sosial Fəaliyyət üzrə Xüsusi Qrup(“SFüzrə Xüsusi Qrup”) və Sosial Fəaliyyət üzrə CGAP Donor İşçi Qrupu • SFüzrə Xüsusi Qrupsosial fəaliyyət baxımından sektor ilə daha səmərəli əlaqələrin yaradılması istiqamətində fəaliyyət göstərir və sosial fəaliyyətin qiymətləndirilməsi və idarə edilməsi üzrə müxtəlif səpkili məsələləri əhatə edir.

17. Sosial Qiymətləndirmə– Məqsəd/Səmərə Mikromaliyyə sektorunda maliyyə baxımından davamlılıq qədər əhəmiyyətə malik sosial fəaliyyətin yaradılması Mikromaliyyə sektorunda şəffaflığın artırılması Mikromaliyyəinstitutlarının idarə edilməsi üzrə sosial fəaliyyət meyarlarının qəbul edilməsi prosesinin ümumiləşdirilməsi istiqamətində səylərin göstərilməsi Mikromaliyyə institutunun idarəetmə heyətinə, rəhbərliyinə və işçi heyətinə MMİ-nin sosial fəaliyyəti barədə ətraflı məlumatın verilməsi Resursların ayrılması barədə qərar qəbul etmək üçün potensial donorların və investorların ən münasib alətlərlə və informasiya ilə təmin edilməsi MMİ-lər arasında sosial fəaliyyətin müqayisə edilməsi 17

18. MicroFinanza Rating təşkilatının sosial qiymətləndirmə prinsipləri və metodologiyası

19. MicroFinanza Rating təşkilatının təklifi/yanaşması • Nə üçün iki metod? • Müştəri yanaşmasımüxtəlif maraqlı tərəflərmüxtəlif ehtiyaclar • Aşağıdakı sualları daha yaxşı cavablandırmaq: • Kimlər sizin (MMİ) müştərilərinizdir? • Siz, həqiqətən onların ehtiyaclarını ödəyirsiniz?

20. Müştəri səviyyəsində birbaşa məlumatların toplanması • Əhatə dairəsi mühüm əhəmiyyət kəsb etsə də, MMİ tərəfindən toplanılan məlumatlar müştərilər barədə aydın təsəvvürün yaradılması üçün, demək olar ki, kifayət etmir, • Göstəricilərin (kreditin həcmi) həqiqiliyi təsdiq edilməmişdir • Əhatə dairəsi ilə bağlı göstəricilər, hələ, standartlaşdırılmamışdır ki, bu da, MMİ tərəfindən toplanan məlumatların müqayisə qabiliyyətini məhdudlaşdırır Müştəri səviyyəsində birbaşa məlumatların toplanması aşağıdakı amillər baxımından əsaslandırılır - tarixi perspektiv: ilkin inkişaf mərhələsi • proqmatik təhlil: standartların təşviq edilməsi və müqayisə edilə bilən göstəricilərin yaradılması baxımından üstünlük • MMİ-lərin üçün təlim və alətlərin tətbiqi prosesi

21. GSQ-nin əlavə üstünlükləri Geniş sosial qiymətləndirmə (GSQ): • Mikromaliyyə sektorunda şəffaflığın atırılmasına imkan verir • Müqayisə imkanlarının artırılmasına imkan verir (Qiymətləndirmə göstəricilərinin yaradılması üçün müqayisə edilə bilən məlumatlardan ibarət informasiya bazası təmin edir) • Əsas sosial fəaliyyət göstəricilərinə dair hesabatın hazırlanmasına imkan verir (MİX) • Sosial fəaliyyətin monitorinqi və izlənilməsi üzrə səmərəli sistemin yaradılması istiqamətində mühüm addım hesab edilir (Alətlərin birbaşa MMİ-lərdə tətbiq edilməsi) • Gələcəkdə həyata keçirilə bilən müştərilərə təsir üzrə tədqiqatlar üçün məlumat bazası təmin edir • Müştərilərin yoxsulluq səviyyəsinin ölçülməsi məqsədilə istifadə edilən göstəricilərin həqiqiliyinə dair araşdırmaların aparılması üçün baza rolunu oynaya bilir 21

22. Metodologiya: Tədqiqat aparılan sahələr

23. Metodologiya: informasiya mənbəyi • MMİ-nin işçi heyəti (baş ofis və filiallar) və direktorlar şurasının üzvləri ilə müsahibələr • MMİ səviyyəsində mövcud olan sənədlər (Biznes planlar, dərsliklər, davranış kodeksi və s.) • MİS • İkinci dərəcəli mənbələr: statistik tədqiqatlar, siyahıyaalma, və digər müvafiq milli və beynəlxalq səviyyəli sorğular • Xidmətin keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi üçün:Müştərilər ilə fokus qruplar • Qrup daxili eynilik və quplararası müxtəliflik • Müxəlif FQ-lar: şəhər/kənd; qrup/fərdikreditlər, məhsullar üzrə • Əhatə dairəsinin, keyfiyyətin və SM-nin qiymətləndirilməsi üçün: Müştərilər ilə sorğular • Ümumi maraqlar: cari aktiv müştərilər • Yanaşma – ayrı xarici qrup və/və ya MMİ-nin tədqiqat qrupu

24. Müştərilər ilə aparılan sorğuların əsas məzmunu • Ev təsərrüfatlarının üzvləri/fəaliyyəti (peşə, yaş, təhsil və s) • Mikrokreditlər vasitəsilə maliyyələşdiriləın müəssisələrin növləri • AQG və/və ya gəlir/istehlak • Mülkiyyət vasitələri və yaşayış şəraiti • Maliyyə xidmətlərinə çıxış imkanı (maliyyə baxımdan təcridolma) • Əsas xidmətlərə çıxış imkanı • Məlumatlılıq (məhsulların dəyəri və vəziyyəti) • Müştərilərin ehtiyaclarının ödənilməsi

25. Yoxsulluq üzrə qiymətləndirmə kartı– AQİ (1) Hər ölkə üçün xüsusi alət Ümumilikdə, həm şəhər, həm də kənd əraziləri kontekstində səmərəlidir Müştərilərin yoxsulluq profilini qiymətləndirir Müştərilərin yoxsulluq dinamikasının monitoriniqinə imkan verir Toplanma baxımından asandır, həqiqiliyi yoxlana bilir, qeyri-maliyyə alətidir. Məsələn: Ev təsərrüfatının həcmi Məktəbə gedən uşaqların sayı Evlərin xüsusiyyətləri Məişət əşyaları Ev təsərrüfatlarının müayinəsi üzrə milli sorğuya əsaslanır 25

26. 26

27. Yoxsulluq üzrə qiymətləndirmə kartı– AQİ (2) Yoxsulluğun qiymətləndirilməsi alətləri, ABŞBİA, aşağıdakı ölkələrdə mövcuddur: Albaniya, Banqladeş, Kolumbiya, Qana, Qvatemala, Haiti, Hindistan, İndoneziya, Yamayka, Qazaxstan, Madaqaskar, Meksika, Peru, Filipin, Tacikistan, Uqanda, Vyetnam - http://www.povertytools.org/USAID_Tools/USAID_Tools.htm 2. Yoxsulluq indeksinə daxil olmayan göstəricilər, aşağıdakı ölkələrdə mövcuddur : Banqladeş, Malavi, Boliviya, Nigeriya, Haiti, Nepal, Hindistan, Cənubi Afrika, Meksika,Salvador, Mərakeş, Fələstin, Pakistan, Nikaraqua, Filipin, Kenya, Vyetnam, Qvatemala, Mali http://www.microfinance.com/#Poverty_Scoring 27

28. Müqavilə Qeydlərin, məlumatların və sənədlərin təhlili Hazırlıq Hesabat layihəsinin hazırlanması Sorğunun keçirilməsi: -yerli tərəfdaş -müsahibə aparan şəxslər -seçmə -sorğu vərəqəsinin hazırlanması Təklif Nəticə və sosial qiymətləndirmə üzrə qarşı tərəfin rəyinin nəzərdən keçirilməsi Müqavilə Yekun hesabat HAZIRLIQ MÜQAVİLƏ HESABAT 30 gün 60 gün Sorğu vərəqəsinin paylanması GENİŞ SOSİAL QİYMƏTLƏNDİRMƏ PROSESİ Sorğu vərəqəsinin uyğunlaşdırlması TƏDBİRLƏR Müsahibə aparanların təlimi Fokusqruplar və filialların seçilməsi Gündəliyin təyini Sorğuya nəzarət Sənəd və məlumatlar Görüşlər Fokusqruplar və filialların Sorğu nəticələrinin nəzərdən keçirilməsi və məlumatların bazaya daxil edilməsi Yekun görüş MİSSİYA 10 gün Məlumatların daxil edilməsi Hesabat nümunəsi Sosial məlumatların təhlili alətləri Sorğu məlumatların təhlili alətləri Müqayisə üçün məlumatlar Ölkə üzrə məlumat mənbəyi Qiymətləndirmə və miqyas Müqavilə Təklif E-mail İlkin söz Seçmə alətləri Sorğu vərəqəsi Müsahibə aparanların təlimi üçün materiallar Yoxlama siyahı Fokus qrup üçün materiallar Məlumatların daxil edilməsi nümunəsi ALƏTLƏR

29. Təhlil aparılan sahələr

31. SFİE sisteminin təhlil edilməsi üçün baza • Missiyanın səmərəli şəkildə həyata keçirilməsi məqsədilə sosial fəaliyyətin məqsədəuyğun şəkildə idarə edilməsi zərurəti : • Dəqiq ifadə olunan sosial məqsədlərə malik aydın missiyanın müəyyən edilməsi • Xüsusi, ölçülə bilən, əldə edilə bilən, münasib və müddətli sosial məqsədlərinmüəyyən edilməsivə onların strateji planlara daxil edilməsi • Onların əldə edilməsi üçün strategiyanın tətbiq edilməsi (o cümlədən, hər bir sosial məqsəd üçün ölçülə bilən hədəflərin təyin edilməsi) • Sosial məqsədlərin əldə edilməsinin izlənməsi və monitorinqi və sosial missiyanın təkmilləşdirilməsi məqsədilə nəticələrdən istifadə edilməsi • Onların əldə edilməsi üçün müvafiq sistemlərin (siyasət/prosedur/işçi heyətinin idarə edilməsi) tətbiq edilməsi

32. SFİE sisteminin təhlil edilməsi üçün baza: Sosial Missiyanın bəyan edilməsi(aydınlıq və yayılmaq) • Missiyanın həyata keçirilməsini və yayılmasını təmin etmək üçün vahid rəsmi missiyanın mövcud olması tövsiyə edilir • Missiya aydın tərzdə olmalıdır • Sosial missiya əsas sosial məqsədləri aydın şəkildə ifadə etməlidir. O arzu edilən fəaliyəti dəqiqliklə göstərməlidir : • SM1: Kim: əhatə dairəsi (əldə edilməli olan prioritet hədəf) • SM2: Necə: təklif edilən xidmət • SM3:Nə üçün: arzu edilən təsir/məqsəd • Faktiki prioritet hədəfi əks etdirməlidir • Sosial Missiyaaydın şəkildə ifadə edilməli və ierarxiya pilləkinində aşağıya doğru hərəkət etdikcə davamlı olaraq möhkəmləndirilməlidir Dəqiq və aydın şəkildə ifadə edilən missiyaya malik MMİ-lər sosial missiyaların həyata keçirilməsi baxımından daha səmərəlidir

33. Seçilmiş nümunə: “ən yaxşı təcrübələr”: Alsol (Meksika) MİSSİYAYA DAİR BƏYANNAMƏ: “Aşağı gəlirli qadınlara yüksək keyfiyyətli, məsuliyyət, peşəkarlıq və hörmət hissi ilə maliyyə xidmətlərinin göstərilməsi ilə kənd və yarım-şəhər ərazilərində yoxsulluğun azaldılması istiqamətində fəaliyyət göstərmək, eləcə də, ixisaslaşdırılmış institutlar vasitəsilə təlimlərin təşkili ilə onları dəstəkləmək” Missiya üç əsas qəbul edilən sosial məqsədlərə aydın şəkildə istinad edir və direktorlar və rəhbərlik tərəfindən prioritetləşdirilən hədəf müştərilərini tam şəkildə əks etdirir. Müəyyən edilən hədəf çox məhdud və xüsusidir. Missiyada, həmçinin, qeyri-maliyyə xidmətlərinin göstərilməsinə önəm verildiyi aydın şəkildə ifadə edilmişdir.

34. Seçilmiş nümunə: “ən yaxşı təcrübələr”: Finca Peru RƏHBƏRLİYİN VƏ İŞÇİ HEYƏTİNİN SOSİAL MİSSİYAYA SADİQLİYİ • Sosial Missiya aydın şəkildə ifadə edilmiş və davamlı olaraq dəstəklənmişdir • Missiyanın təşkilat daxilində və yeni işçi heyətinə yayılması üçün sistemli kanalın mövcud olması • Xarizmatik CEO, xanım Iris Lanao Flores, rəhbər işçilərin təşkilatın fəaliyyətinin sosial dəyərlərinə sadiq qalması üçün onları daim həvəsləndirir • Finca təşkilatı missiyanı və təşviq edilən dəyərləri sistemli şəkildə rəsmi şənədlərdə əks etdirir və onalrın bir hissəsi işçi heyəti və müştərilər arasında yayılır. • Filial səviyyəsində işçi heyəti ilə keçirilən müntəzəm görüşlər missiyanın yenilənməsi və gündəlik fəaliyyət çərçivəsində rolunun atırılması üçün imkan yaradır

35. Seçilmiş nümunə: “ən yaxşı təcrübələr”: FDL (Nikaraqua) STRATEGİYA • Sosial məqsədlər strateji plan çərçivəsində rəsmiləşdirilmişdir: • Kiçik əkinçilik və heyvandarlıq təsərrüfatlarına istiqamətlənən portfeli artırmaq • Aşağı gəlirli mikro-sahibkarların əhatə edilməsi səviyyəsini artırmaq (qrup krediti metodologiyası) • Qeyri-maliyyə xidmətlərinin göstərilməsini təkmilləşdirmək (QMX təminatçıları vasitəsilə) • Yaxşı müştərilərin saxlanılması səviyyəsini artırmaq (çıxışların səviyyəsini azaltmaq) • Sosial məqsədlərin kifayət qədər səmərəli şəkildə ölçülə bilən hədəflərə çevrilməsi • Dövriyyədə olan kredit portfelinin 60%-i əkinçilik və heyvandarlıq təsərrüfatlarınaistiqamətlənmişdir; • Qrup kreditlərinin həcmini % artırmaq (qrupların sayı nəzərə alınmaqla filiallar üçün hədəflər müəyyən ediləcəkdir) və sözügedən metodologiyanı iki əlavə filialda tətbiq etmək, Tipitapa və Estelì; • Əkinçilik və heyvandarlıq sektoru üçün inkişaf və investisiya portfelini gücləndirmək (əsas vəsaitlər üçün uzunmüddətli kreditlər) və ümumi portfelin həcmini 17%-dən 20%-ə qədər artırmaq; • Çıxışların səviyyəsini 21,7%-dən 18%-ə qədər azaltmaq

36. Təhlil sferası: SFİE SİSTEMİ (MİSSİYA, STRATEGİYAVƏ SİSTEMLƏR) 1. SOSİAL MİSSYA, SOSİAL MƏQSƏDLƏR VƏ STRATEGİYA • Kifayət qədər yardımçı idarəetmə strukturu • Rəhbərliyin və idarəetmə heyətinin sosial missiyaya sadiqliyi • Missiyanın yeni işçi heyəti arasında yayılması üçün sistemli kanalın olmaması • Sosial məqsədlər strateji plan çərçivəsində rəsmiləşdirilmişdir: • Kiçik əkinçilik və heyvandarlıq təsərrüfatlarına istiqamətlənən portfeli artırmaq • Aşağı gəlirli mikro-sahibkarların əhatə edilməsi səviyyəsini artırmaq (qrup krediti metodologiyası) • Qeyri-maliyyə xidmətlərinin göstərilməsini təkmilləşdirmək (QMX təminatçıları vasitəsilə) • Yaxşı müştərilərin saxlanılması səviyyəsini artırmaq (çıxışların səviyyəsini azaltmaq) • Sosial məqsədlərin səmərəli şəkildə ölçülə bilən hədəflərə çevrilməsi

37. Təhlil sferası: SFİE SİSTEMİ (MİSSİYA, STRATEGİYAVƏ SİSTEMLƏR) 2. MİS və SF-nin izlənməsi sistemi • Sosial məqsədlər istiqamətində fəaliyyətin qiymətləndirmə və monitorinq sistemi qənaətbəxş səviyyədədir (müştərilərin profilinin və dəyişikliklərin izlənməsi) • Çıxışların səviyyəsinin izlənməsi, lakin, onların səbəblərinin sistemli şəkildə tədqiq edilməməsi 3. SİSTEMİN MİSSİYAYA UYĞUNLUĞU • Yoxsul ev təsərrüfatlarının FDL təşkilatının xidmətlərinə çıxış imkanının dəstəklənməsi (qrup krediti/güzəştli zəmanət)üçün sistemlər • Sistemlərin və təcrübənin sosial missiya ilə kifayət qədər uyğunluğu (müvafiq mükafatlandırma, işçi heyətinin fəaliyyətinin qiymətləndirilməsi, ehtiyacların ödənilməsi üzrə sorğuların keçirlməsi)

39. Təhlil sferası: SOSİAL MƏSULİYYƏT • İşçi heyəti ilə münasibətdə : • İşçi heyətinin, xüsusilə, rəhbər işçilərin kifayət qədər yüksək dəyişkənliyi (onlar üçün heç bir mükafatlandırma sistemi mövcud deyildir) • Etik davranış kodeksinin mövcud olması • Münasib insan resursları siyasətini əks etdirən əlverişli əmək mühiti • Şəffaf qiymətləndirmə sxemi • Qeyri-monetar müavinətlər (təqaüd; daxilikreditlər) • İşçi heyətinin ehtiyaclarının ödənilməsi və əmək mühiti üzrə sorğunun həyata keçirilməsi • İşçi heyəti arasında gender bərabərliyinin təmin edilməsi üçün təlim və digər tədbirlərin həyata keçirilməsi • Təlim funksiyasına sadiq olan şəxsin olmaması, həll edilməsi tələb edilən ehtiyac; işçi heyəti üçün karyera planlarının mövcud olmaması • Baza əmək haqqı səviyyəsi maliyyə sektoru tərəfindən təklif edilən əmək haqqından bir qədər aşağıdır

40. Təhlil sferası: SOSİAL MƏSULİYYƏT • Müştərilər ilə münasibətdə: • Gender baryerlərinin aradan qaldırılması və qadınların səlahiyyətləndirilməsi prosesinin dəstəklənməsi üçün strategiya (qrup kreditləri/işçi heyətinin gender məsələləri üzrə təlimi) • FDL müştərilər üçün yüksək qiymətlər tətbiq etmir (portfel üzrə real gəlirlər 19% təşkil edir) • Həddindən artıq borclanma problemi daha yaxşı monitorinq və idarə edilməlidir • Müştərilərin qorunması tədbirlərinin təkmilləşdirilməsi: • Kredit xərclərinin mürəkkəb strukturu və müştərilərə verilən yazılı sənədlərin olmaması ümumi şəffaflıq səviyyəsini məhdudlaşdıran mühüm səbəblər sırasına daxildir • Rəsmi şikayət kanallarının olmasına baxmayaraq (şikayət və təkliflər qutusu, baş ofisə gələn müştərilərin məhsul istehsalı şöbəsi tərəfindən qəbul edilməsi), onlar lazımı səviyyədə təbliğ edilmir • Müştərilər tərəfindən yaşanan xarici valyuta riski • İcma və ətraf mühit ilə münasibətdə: • Formalaşdırılan yazılı rəsmi siyasətin mövcud olmaması, lakin... • Ətraf mühit aydın maraq dairəsi kimi (meşə ilə həmsərhəd olan ərazilərdə kənd təsərrüfatı fəaliyyətinin maliyyələşdirilməsi istisna olmaqla) • Ətraf mühitin qorunması istiqamətində tədbirlər (yaşıl paketli məhsullar)

41. Göstəricilər nümunəsi

43. Təhlil sferası: ƏHATƏ DAİRƏSİ - MİS

44. Təhlil sferası: ƏHATƏ DAİRƏSİ - Sorğu: Yoxsulluq səviyyəsi • Ölkə üzrə orta göstəricilər ilə müqayisə

45. ƏHATƏ DAİRƏSİ - Sorğu: Əmlak mülkiyyəti/Sosial yoxsulluq/maliyyə xidmətlərinə çıxış imkanı

46. Göstəricilər nümunəsi

47. Göstəricilər nümunəsi(2)

49. Təhlil sferası: XİDMƏTİN KEYFİYYƏTİ • FDL təcrübəsi- Nikaraqua: • Müxtəlif çeşidli kredit məhsulları • Kredit şərtlərinin çevikliyi • Qeyri-maliyyə xidmətlərinin təklif edilməsi • İnnovasiya istiqamətində davamlı səylər • Xərclərin kifayət qədər aşağı olması • LAKİN • Əmanət və sığorta mövcud deyildir • Kreditin verilməsi üçün uzun müddət • Qeyri-maliyyə xidmətlərinin keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi üçün heç bir alət mövcud deyildir

50. Göstəricilər nümunəsi