Risklerden Korunma

1. Risklerden Korunma

2. RİSK NEDİR? • Risk,yapılan davranışın sonucunda tehlikeli bir durumla karşılaşma durumudur • Riskli davranış kişinin tehlike oranı yüksek olan yöntemi tercih etmesi • Ergenlikte Risk gençlerin sağlıklarına herhangi bir şekilde zarar veren durum

3. Risk Alma… • Tüm ergenler risk alma davranışları gösterirler. • Risk alma ergenin kendi kimliğini tanımlama ve geliştirme aracıdır

4. Risk Dönemleri… • Riskli davranışların yoğun olarak görüldüğü dönemler/kritik dönem, geçiş dönemleridir. Yani insanlar, büyürken, gelişirken bir dönemden diğerine geçerken daha kolay risk alabilirler.

5. Yaşlara göre karşılaşılan Riskler 0-19 yaş aralığında karşılaşılan riskleri dönemler ayırabiliriz: • 0-6 yaş • 7-19 yaş

6. 0-6 yaş aralığında karşılaşılan riskler: • Sağlık, bakım, koruma ile ilgili riskler AŞI AZ, DENGESİZ BESLENME DÜŞME, YARALANMA, KAZALAR ANNEDEN, AİLEDEN AYRI KALMA BAKICI, KREŞ AİLE SORUNLARI İHMAL, İSTİSMAR

7. 7-19 yaş aralığında karşılaşılan riskler: Trafik Cinsellik Madde kullanımı Bilinçsiz ve disiplinsiz yapılan tehlikeli sporlar Gelişimsel-Çatışma Akran grubu Medya internet

8. 7-19 yaş aralığında karşılaşılan riskler: ARKADAŞ EDİNME SOSYAL UYUM PROBLEMLERİ OKULDA ŞİDDET AKADEMİK SORUNLAR MADDE KULLANIMI ZARARLI ALIŞKANLIKLAR ERGENLİĞİN GELİŞİMSEL SORUNLARI SINAVLAR AİLE İÇİ SORUNLAR RİSKLİ CİNSEL DAVRANIŞLAR İHMAL VE İSTİSMAR VB

9. RİSK ALMA DAVRANIŞLARI • Trafik ile ilgili risk alma davranışları • Cinsellikle ilgili risk alma davranışları • Madde kullanımıyla ilgili risk alma davranışları • Bilinçsiz ve disiplinsiz yapılan tehlikeli sporlarla ilgili risk alma davranışları

10. NEDENLER • Kendi hayatlarını kontrol etme arzusu • Yetişkin otoritesine ve geleneksel topluma direnmenin ifadesi • Kaygıyla, gerilimle, yetersizlikle ve başarısızlıkla baş etme yolu • Akran gruplarına daha çok kabul edilme • Kendi kimliğini doğrulama • Kendini kanıtlama

11. ERGENLİKTE GÖRÜLEN RİSK DAVRANIŞLARI Kavgaya Karışma, Saldırganca Davranma, İntihar Düşüncesi Ve Girişimi, Okula Devamsızlık Davranışları…vb.:

12. Bağımlılık Nedir? Kavram olarak bağımlılık • Kişinin kontrolü ve iradesi dışında herhangi bir duruma, kişiye veya nesneye karşı hayatını zorlaştıracak ilişki durumudur.

13. BAĞIMLILIK SÜRECİ • ‘Belki kullanabilirim’ • ↓ • ‘Korku ve Merak’ • ↓ • ‘Bir kereden bir şey olmaz’ ←←←←← ‘Bırakırım bir daha başlamam’ • ↓ ↑ • ‘Bir daha asla!’ ‘Artık bırakacağım’ • ↓ ↑ • ‘Ben bağımlı olmam’ ‘Bırakmak zorundayım • ↓ ↑ • ‘İstersem bırakırım’→→→→→→→→ ‘Bu meret bırakılmaz ki!’ • Kişi önce maddeye karşı kullansam ne olur diye merak duyar,daha sonra merak korkuyu yener ve ‘bir kereden bir şey olmaz’ diyerek kullanmaya başlar. Bundan sonraki her kullanışı olacaktır ama beklenen son hiç gelmez.

14. Bağımlılığı şeker hastalığı gibi düşünebiliriz… • Şeker hastalığında da kişi eğer şeker kullanmaz ve diyetine dikkat ederse, rahat yaşar ve hastalık onun için bir sorun olmaz. Ancak ne zaman şeker yer ise hastalık canlanır ve o kişi için ciddi bir sorun yaşanmaya başlar.

15. KİŞİYİ BAŞLAMAYA İTEN SEBEPLER • EN SIK NEDEN MERAKTIR • BİR DEFADAN BİR ŞEY ÇIKMAZ • BEN KONTROL EDEBİLİRİM • SORUNLARDAN UZAKLAŞMA

16. KİŞİYİ BAŞLAMAYA İTEN SEBEPLER • DIŞLANMA KORKUSU • TOPLUMDAN FARKLI OLMA ÇABASI • KENDİSİNİ İSPAT VE ÖZGÜVEN EKSİKLİĞİ

17. BAĞIMLILIĞI ÖNLEYEBİLMEK İÇİN • MADDE KULLANIMINA HİÇ BAŞLAMAMAK • ERKEN TANI • BAĞIMLILARIN TOPLUM ZARARINI AZALTMAK

18. DAVRANIŞ DEĞİŞİKLİKLERİ • AİLEDEN VE EVDEN UZAKLAŞMA • İÇE KAPANMA VE SİNİRLİLİK • SIK SIK BANYO,TUVALETE GİTME • DEĞİŞKEN KİŞİLİK YAPISI • DIŞ GÖRÜNÜM VE TEMİZLİĞİN BOZULMASI • OKUL VE İŞ BAŞARISINDA DÜŞME • AŞIRI PARA HARCAMA • ÇEVRE VE ARKADAŞ DEĞİŞİKLİKLERİ

19. BEDENSEL DEĞİŞİKLİKLER • UYKUSUZLUK NEDENİ İLE İLAÇ KULLANMA • SÜREKLİ BAŞ AĞRISI ŞİKAYETİ • MİDE VE KARIN AĞRISI ŞİKAYETİ • DALGINLIK,YORGUNLUK HALSİZLİK • UNUTKANLIK • DEPRESYON

20. BEDENSEL DEĞİŞİKLİKLER • VUCUTTA,YARA BERE,ENJEKSİYON İZLERİ • DİLDE SÜRÇME SARHOŞLUK HALİ • GÖZLERDE KANLANMA,GÖZ BEBEĞİ DEĞİŞİKLİĞİ

21. BEDENSEL DEĞİŞİKLİKLER • Ellerde titreme, dalgınlık, dikkat dağınıklığı, ağızda kuruluk, salyada azalma, konuşmada güçlük, pelteklik, • Zaman zaman aşırı neşe/öfke duyguları arasında gidip gelmeler, • Hafif yorgun ve uykulu görünme, • İştah ve kilo kaybı, aşırı sinirlilik görülür. • Kendine özeni azalır, • Tüm derslerde belirgin bir düşüş yaşanır.

22. İnterneti hangi amaçla kullanıyorsunuz? • Ödev yapmak • Son gelişmeleri takip etmek • Araştırma • Bireysel ilgi alanları ve hobiler

23. İNTERNET BAĞIMLILIĞI NEDİR? • İnternet kullanımına sınırlama getirememe • Sosyal ve akademik zararlarına rağmen kullanmaya devam etme • İnternete ulaşım kısıtlandığında yoğun kaygı, endişe, öfke vb. duyguları duyma

24. KİMLERDE İNTERNET BAĞIMLILIĞI GELİŞİR? • Her yaşta görülebilir. • Ama en büyük risk grubu 12-18 yaş arası gençler • Ülkemizde genç nüfusun çok olduğu düşünülecek olursa yurdumuz için önemli bir sorun olduğu ortaya çıkar. • Her iki cinste de görülebilir, ama erkeklerde kızlara oranla 2-3 kat fazladır.

25. İNTERNETİN ZARARLARI NELERDİR? • İnternetin içeriğine bağlı olarak ortaya çıkan zararlar • İnternet başında geçirilen vaktin kaybına bağlı olarak ortaya çıkan zararlar • İnternet ortamına ulaşma sürecinde ortaya çıkan sorunlar

26. İÇERİĞE BAĞLI ZARARLAR • OYUNLAR: Şiddet ağırlıklı oyunlar • CHAT İLE İLGİLİ: Olumsuz arkadaşlar edinme, yaşına, gelişim düzeyine uygun olmayan iletişimler kurma • GİRDİKLERİ SİTELERLE İLGİLİ: Şiddet ve cinsellikle ilgili yaş ve gelişim düzeylerine uygun olmayan site ziyaretleri

27. HARCANAN ZAMANA BAĞLI ZARARLAR • Çocuk ve genç internet başında zamanının önemli bir bölümünü geçirir. • Bu süreçte yapabileceği, sosyal, sportif ve sanatsal etkinliklerden mahrum kalır. • Bu etkinliklerle kazanabileceği yeti, arkadaşlık ve bilgileri kaybeder.

28. ULAŞIM SÜRECİNDE YAŞANAN ZARARLAR • İnternete ulaşımda ekonomik sorunlar ve bunları çözmek için uygun olmayan yollara başvurma söz konusu olabilir. • İnternete bağlanılan ortam, çocuk ve gencin içinde bulunmasına uygun olmayan özelliklere sahip olabilir. • Çocuk ve genç, madde kullanımı ve suça yönelik davranışlar açısından riskli ortamlara girebilir.

29. SOSYAL, KÜLTÜREL VE SPORTİF FAALİYETLER Hayatımızda aydınlık ve güçlü yanlarımızı geliştirirsek karanlıklarımızla mücadele etmemize gerek kalmaz. İnternet ve benzeri zararlı davranışlara karşı en iyi yapılacak şeyler, zamanımızı ve bizi güçlendirecek faaliyetlerle uğraşmaktır.

30. HAYIR DİYEBİLMEK Şimdi sizlere birkaç soru soralım. -Gün içinde kaç defa HAYIR diyorsunuz? -Kimlere karşı HAYIR diyorsunuz? -Ne için HAYIR diyorsunuz? -HAYIR diyemeyip EVET demek zorunda kalıyor musunuz? -Kimlere ve ne için zorunlu EVET diyorsunuz? -EVET demek zorunda kalmadan nasıl HAYIR diyebiliriz?

31. Bu sorulara verdiğiniz cevaplar; Sizin kendinizi ne kadar ortaya koyabildiğinizi gösterir. Davranışlarınızın ne kadarının sizin isteğiniz, ne kadarının başkalarının isteği sonucu olduğunu gösterir. Kendi doğrularınız uğruna ne kadar HAYIR diyebildiğinizi gösterir.

32. SİZİ GÜÇLENDİRECEK VE GELİŞTİRECEK DOĞRULARINIZI ORTAYA KOYARKEN ENGELLERİNİZE KARŞI ZORUNLU EVET YERİNE HAYIR DİYEBİLMENİZ DİLEĞİYLE KENDİNİZE İYİ BAKIN