Bankowość w dobie „rewolucji finansowej”

1. Bankowość w dobie „rewolucji finansowej”

2. Plan zajęć: • Wprowadzenie – czym się będziemy zajmować? • Klasyfikacja usług bankowych • Działalność bankowa wg rodzajów świadczonych usług • Historia usług bankowych w Polsce • Współczesny rynek usług bankowych w Polsce • Podsumowanie

3. Czym się będziemy zajmować? Cel przedmiotu: przekazanie informacji o dzialalnosci banków krajowych i zagranicznych Literatura: • Jaworski W., Bankowość. Podręcznik akademicki, Poltext, Warszawa 2006,

4. Zagadnienia problemowe:

5. Klasyczne i specyficzne spojrzenie na działalność banku • Biorąc pod uwagę analizy mikroekonomiczne bank to przedsiębiorstwo o pewnej specyfice działalności, która polega na wytwarzaniu i oferowaniu usług. • Pojęcie to rozciąga się na proces powstawania usług wewnątrz przedsiębiorstwa, albo wiąże się z rynkowym zbytem produktów usługowych.

6. Problematyka definicyjna • Operacje bankowe, usługi bankowe, czynności bankowe • Wszelkie rodzaje usług świadczonych poprzez banki można nazwać czynnościami bankowymi. • Stosunki umowne między bankiem a klientem, w których bank oferuje usługi, a klient jest usługobiorcą (W. L. Jaworski) • W myśl regulacji Unii Europejskiej, usługi bankowe są to oznaczone rodzaje czynności (enumeratywnie określone w prawie wspólnotowym) oraz określone rodzaje aktywności instytucji finansowych.

7. Produkty i czynności bankowe • Oferta bankowa to nic innego jak propozycja wykonania przez bank odpowiednich czynności - operacji bankowych. • Operacje bankowe można określić jako stosunki umowne pomiędzy bankiem i klientem, w których bank oferuje swoje usługi, a klient jest usługobiorcą. • Operacje bankowe mające określony związek z finansami często określa się jako produkty bankowe. • Operacje bankowe są realizowane w ramach rachunków bankowych.

8. Klasyfikacja usług finansowych

10. Klasyfikacja usług bankowych

11. Przykładowe usługi bankowe

12. Działalność bankowa wg rodzajów świadczonych usług

13. Banki uniwersalne Banki inwestycyjne Banki specjalistyczne • Brak ograniczeń w zakresie działalności • Rozbudowana sieć dystrybucji • Łączenie i wzajemne przenikanie się rodzajów bankowości w ramach jednego banku • Działalność skupiona wokół rynku kapitałowego. • Brak sieci dystrybucji. • Działalności skupiona wokół wąskiego zakresu usług bankowych • Zmodyfikowana i ograniczona sieć dystrybucji.

14. Rodzaje bankowości komercyjnej Bankowość przedsiębiorstw Bankowość inwestycyjna Bankowość detaliczna

15. Bankowość detaliczna Obsługa: indywidualna, w placówkach banku, pośrednia Sieć placówek Rozbudowana, łatwy dostęp, placówki „blisko klienta” Bankowość detaliczna tradycyjna Produkty standardowe, zebrane w pakiety Klienci osoby indywidualne Sieć placówek brak, lub ekskluzywne biura w oddziałach banku Klienci osoby indywidualne o ponad przeciętnych dochodach Produkty dostosowane, wzbogacone o ubezpieczenia, usługi maklerskie Obsługa: indywidualna, bezpośrednia, personalna Bankowość prywatna

16. Strategia produktowa bankowości detalicznej • Chcąc wykorzystać obecny potencjał i tendencje rynkowe banki nadają wybranym produktom kluczowe znaczenie, uznając je za produkty strategiczne dla kształtowania relacji z klientem bądź generowania przychodów i zysków banku. Pozostałe produkty pełnią rolę produktów uzupełniających.

17. DEPOZYTY Strategia produktowa bankowości detalicznej PRODYKTY INWESTYCYJNE, OSZCZĘDNOŚCIOWE ORAZ USŁUGI ZEWNĘTRZNE KREDYTY REALIZACJA PŁATNOŚCI PRODUKTY KARTOWE • na koncie ROR • - Rachunki terminowe • - Bony • - Rachunki walutowe - ROR - Rachunek walutowy karta płatnicza powszechnie akceptowana -Produkty inwestycyjne i oszczędnościowe (akcje papiery, wartościowe) -Produkty funduszy powierniczych i inwestycyjnych - Produkty ubezpieczeniowe - Inne (np.: skrytki sejfowe) -Kredyt w ROR - Ratalny -Samochodowy - Studencki - Gotówkowy - Sezonowy - produkty strategiczne

18. Bankowość przedsiębiorstw Klienci osoby fizyczne prowadzące dz. Gospodarczą, małe firmy 5- 50 prac. Sieć placówek rozbudowana, oddzielne pomieszczenia do obsługi Produkty standardowe, zebrane w pakiety Obsługa indywidualna, bezpośrednia, personalna, pośrednia Bankowość micro i małych firm Sieć placówek specjalne oddziały lub wydzielone pomieszczenia w oddziałach Produkty zindywidualizowane w ramach jednej oferty Obsługa indywidualna, bezpośrednia, personalna, Klienci średnie firmy, pow 50 pracowników Bankowość średnich firm Sieć placówek brak - obsługa przez Centralę lub oddziały regionalne Produkty indywidualne, specjalnie tworzone dla 1 klienta Obsługa indywidualna, bezpośrednia, „u klienta” Klienci firmy z pierwszej „500” przedsiębiorstw Bankowość dużych firm

19. Strategia produktowa bankowości przedsiębiorstw – przykład PKO BP SA

20. Historia usług bankowych w Polsce

21. Historia polskiej bankowości

22. Powstanie pierwszych, faktycznie polskich banków (początek XIX w.) • Bank Polski • Bank Handlowy w Warszawie SA

23. Bank Polski • Pełnił funkcje banku centralnego • Miał formę spółki prywatnej z udziałem Skarbu Państwa

24. Bank Handlowy SA w Warszawie • Pierwszy polski bank, który ma formę spółki akcyjnej, • Wcześniejsze banki miały formę przedsiębiorstw rodzinnych lub spółek cywilnych.

25. Powstanie nowego banku centralnego w Polsce (1918 r.) • Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa • Bank PKKP przejmuje od nowa funkcje emisyjną • W 1924 r. zostaje przekształcony w Bank Polski SA z udziałem Skarbu Państwa • W nowej formie funkcjonuje do II wojny światowej.

26. Okres międzywojenny • Wzrosła liczba banków komercyjnych • Nastąpiły przekształcenia prawno-organizacyjne banków zmierzające do tworzenia ich w formie spółek akcyjnych

27. Ważniejsze banki powstałe w okresie międzywojennym • Pocztowa Kasa Oszczędności, • PKO Bank Polski SA – stworzony przez Pocztową Kasę Oszczędności, • Bank Polska Kasa Opieki (1929 r.) późniejszy Bank Pekao SA, • Polski Bank Rolny, późniejszy BGŻ SA.

28. Okres po II wojnie światowej • Scentralizowanie polskiego systemu bankowego, • Utworzenie centralnego banku państwowego - Narodowego Banku Polskiego (NBP), • NBP całkowicie zależny od politycznego aparaty państwowego, • Przekształcenie Pocztowej Kasy Oszczędności w Powszechną Kasę Oszczędności Bank Państwowy (PPKO BP), późniejszy PKO Bank Polski SA

29. Nacjonalizacja i centralizacja sektora bankowego • Przed wybuchem II wojny światowej działało w Polsce 27 banków prywatnych, w tym 4 należące do zagranicznych udziałowców. • Po II wojnie światowej wszystkie banki przekształcono w podmioty państwowe. • Poszczególne instytucje włączano w struktury Narodowego Banku Polskiego (w połowie lat 70-tych XX w. częścią NBP stał się PKO BP)

30. System monobankowy (jednoszczeblowy) • NBP jest bankiem centralnym, ale pełni też funkcję depozytowo-kredytową. • Obowiązuje system centralnego planowania (nakazowo-rozdzielczy) – stopy procentowe, kierunki i skala akcji kredytowej ustalane są przez rząd.

31. Przełom roku 1982 • Przyjęto ustawę Prawo Bankowe oraz ustawę o Narodowym Banku Polskim. • Wydzielono NBP ze struktur Ministerstwa Finansów. • Zezwolono na zakładanie banków z udziałem kapitału prywatnego. • W 1988 r. zaczynają działać 3 nowe banki – Bank Rozwoju Eksportu (BRE, utworzony z inicjatywy NBP, PKO BP i Banku Handlowego), Bank Inicjatyw Gospodarczych (BIG, powstaje z połączenia kapitału prywatnego i państwowego) i Łódzki Bank Rozwoju (powołany z inicjatywy lokalnej) • W 1988 r. ponownie wyłączono PKO BP ze struktur NBP.

32. Dwustopniowa struktura systemu bankowego • 1989 r. – sejm zmienia kształt ustaw bankowych i uchwala przepisy uwzględniające rolę wolnego rynku, • Powołane zostaje 9 państwowych banków komercyjnych (tzw. banki dziewiątki), • Banki dziewiątki przejmują od NBP działalność depozytowo-kredytową • Komercjalizacja (nadanie charakteru spółek akcyjnych) i prywatyzacja (sprzedaż akcji należących do Skarbu Państwa prywatnym inwestorom) banków dziewiątki

33. Banki dziewiątki

34. Dwustopniowa struktura systemu bankowego • NBP – bank centralny • Komercyjne banki uniwersalne

35. Przekształcenia banków dziewiątki

36. Żaden z banków dziewiątki nie funkcjonuje obecnie pod swoją pierwotną nazwą

40. Ustawy z początku lat 90-tych XX w. • O restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, • O restrukturyzacji banków spółdzielczych i Banku Gospodarki Żywnościowej • O Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (1994 r.) • Miały na celu uzdrowienie i ustabilizowanie systemu bankowego.

41. Zmiana przepisów bankowych w 1997 r. • Gruntowna zmiana głównych aktów prawnych regulujących funkcjonowanie sektora bankowego • Powołanie Rady Polityki Pieniężnej NBP

42. Lata 90-te XX w. i początek XXI w. • Okres licznych fuzji i przejęć • Okres konsolidacji banków • Reforma sektora bankowości spółdzielczej

43. Cechy charakterystyczne współczesnej bankowości w Polsce • Znaczny udział kapitału zagranicznego w łącznych aktywach instytucji bankowych, • Dość duża liczba często małych banków komercyjnych, • Niewielka liczba oddziałów bankowych przypadających na 1 mieszkańca, • Znaczne niedokapitalizowanie instytucji bankowych

44. KRYZYS – słowo najczęściej odmieniane przez wszystkie przypadki • Banki mniej zarobią – spowolnienie światowej gospodarki dotknie Polskę • Komisja Nadzoru Finansowego zapewnia, że polski system bankowy jest zdrowy. • Zachowawcza i ostrożna polityka banków. • Koniec okresu dynamicznego wzrostu sektora bankowego

46. Podsumowanie: perspektywy zmian w sferze produktów bankowych • Mniej udzielonych kredytów hipotecznych Zainteresowanie produktami zapewniającymi poprawę płynności. . W przedsiębiorstwach - akredytywy, gwarancje. U klienta indywidualnego – karty kredytowe, pożyczki gotówkowe. Zainteresowanie produktami oferującymi ochronę kapitału i systematyczne oszczędzanie.