260 likes | 613 Vues
PROGRAMI DHE PROGRAMIMI KUPTIMET BAZIKE. Programimi, përmbajtjet programore ndahen në: Sistem ore Aplika tive Gjuhët programore ndahen në: gjuha e makinës asembler Gjuhët programore të nivelit të lartë Program et përkthyese Kompilator ët Interpretator ët Program et , instrukci onet.
E N D
PROGRAMI DHE PROGRAMIMIKUPTIMET BAZIKE Programimi, përmbajtjet programore ndahen në: Sistemore Aplikative Gjuhët programore ndahen në: gjuha e makinës asembler Gjuhët programore të nivelit të lartë Programet përkthyese Kompilatorët Interpretatorët Programet, instrukcionet -- P R O G R A M I M I --
PROGRAMIMI – Çka është? Programimiështënjë veprim i paramenduar ku problemet e ndryshme të mund ti zgjidhim me ndihmën e kompjuterit. Me këtë nënkutojmë dhënjen e instrukcioneve të caktuara kompjuterit që të kryen operacione aritmetike dhe logjike. Për zgjidhjen e një problemit me ndihmën e kompjuterit duhet ndarë në: - Definimin e problemit - Zgjedhjen e problemit dhe - Korigjimin e drejtshmënin e programit. -- P R O G R A M I M I --
KOMPJUTERI KOMPJUTER: Është aparat që mund të programohet ku bazohet në dy parime: - Definim i mirë i instrukcioneve të dhëna, përgjigjet me sjellje të mirë të kompjuterit; Mundet ta ekzekuton listën e instrukcioneve paraprake (programin). -- P R O G R A M I M I --
PËRMBAJTJA PROGRAMORE (software) • Përmbajtja programore (software) është termin për gjitha programet që kompjuteri mund me i ekzekutuar si dhe të dhënat që me ndihmën e këtyre programeve, ekzekutojnë operacione të ndryshme. • Përmbajtja teknike (hardware) mund me shum precizitet të aktivizohen me ndihmën e programeve, që nga kjo rrjedh se duhet pasur lidhshmëri të madhe ndërmjet përmbajtjes teknike dhe asaj programore. • Përmbajtja programorendahet në dy grupe fillestare: • Përmbajtja programore sistemore (System software)dhe • Përmbajtja programore aplikative (Application software). -- P R O G R A M I M I --
Përmbajten programore sistemore,prodhuesi i paisjeve kompjuterike i dërgon shfrytëzuesit së bashku me harduerin, sepse u janë përshtatur konfiguracionit të kompjuterit të prodhuar (njesive hyrse dhe dalëse si dhe njesive tjera. • Përmbajtjen programore aplikative zhvillon shfrytëzuesi sipas nevojave dhe detyrave që i vepron me ndihmën e kompjuterit dhe prej nga edhe është dakorduar të blen paisje kompjuterike. -- P R O G R A M I M I --
Përmbajtja programore sistemore • Përmbajtja programore sistemore përfshin: • Sistemet operative (Windows, Linux,…) • Gjuhët programoredhe • Programet ndihmëse . -- P R O G R A M I M I --
Gjuhët programore (Programming languages) • Gjuhën që e njeh kompjuteri për njeriun është i huaj. Prandaj duhet të krijohet një mehanizëm ndërjetësues që do të jetë urë kaluese mes gjuhës së njeriut dhe gjuhës së kompjuterit, dmth një përkthyes. • Më shpesh ky mehanizëm përkthen prej gjuhës së njeriut në gjuhën e kompjuterit. • Gjuha e kompjuterit në dallim nga gjuha e njeriut është se kompjuteri shfrytëzon sistemin binar të punës (greqisht: BI-dy) që don të thot se njeh vetëm “0” dhe “1”. • Mekanizmi ndërmjetësues ose mehanizmi që këthen gjuhën e njeriut në gjuhën e kompjuterit mund të jenë: • Përkthyes kompilator, dhe • Përkthyes interpretator -- P R O G R A M I M I --
Gjuhët programore • Përkthyes kompilator janë të kategorizuar në: • Gjuhët programore të nivelit të ulët ( low-level languages ) • asemblere - asemblers • Gjuhët programore të nivelit të lartë (high-level languages); -- P R O G R A M I M I --
Gjuhët programore- prej gjuhës së makinës gjer te gjuha programore e nivelit të lartë -- P R O G R A M I M I --
Gjuha e makinës - Machine language • Gjuhë programore e nivelit më të ulët • Gjuhë programore e gjeneracionit të parë. • Gjuhë programore e paraqitur me sistemin numrave binar • Instrukcionet janë dhë me kodin binar – me kombinimin e numrave binar. • Gjuha e makinës është e vetmja gjuhë që e njeh kompjuteri. Prandaj për dhënjen e instrukcioneve zhfrytëzon vetëm numra binar, prandej për njeriun është e vështir për ta kuptuar dhe e vështirson punën me kompjuter. • Profesionistët kompjuterik në punën e tyre shfrytëzojnë gjuhën asembler ose gjuhët të nivelit të lartë. • Secila procesor ka gjuhën e vet të vetëm të makinës. • Punën me gjuhëhën programore të makinë kërkon ti njihni mirë strukturën e përmbajtjeve teknike të kompjuterit. -- P R O G R A M I M I --
Asembleri • Asembleri është gjuhë programore e gjeneratës së dytë. • U paraqit viteve të ’50 të shekullit të kaluar. • Secili kod i makinës u zavendësua me simbole të ndryshme të alfabetit.psh.: 10010101me ADC • Asembleri është i të njejtës strukturë si dhe gjuha programore e makinës, por me dallim se i mundëson progamerëve ti emërton urdhëresat në vend të numrave binar. • Secila njesi e procesorit qëndror ka të vetmin asembler të vetën. -- P R O G R A M I M I --
Gjuhët programore e nivelit të lartë – High Level Language • Gjuhët programore të nivelit të lartë nuk janë të lidhura për kompjuterin dhe mund të përdoren në vende të ndryshme. • Përparsia bazike e këtyre programeve është lehtësia e të kuptuarit: leximit, të shkruajturit dhe mirmbajtjes. • Urdhresat për njeriun të lehta dhe të kuptueshme. • Gjuhët programore të nivelit të lartë patjetër e kanë të shndërohen në gjuhën e makinës përmes kompilatorëve ose interpretatrëve. -- P R O G R A M I M I --
Asembler -- P R O G R A M I M I --
Compiler Programi i shkruar në gjuhën e makinës Programi i shkruar në kodin bazik Mesazhet për gabimet në program Përkthyesi- kompilatori( Compiler ) • Përkthyesi- kompilatoriështë program që si hyrje pranon kodin fillestar burimor (source code) të programit i shkruar në njërën prej gjuhëve të nivelit të lartë dhe kryen shndrimin në gjuhën programore të makinës. -- P R O G R A M I M I --
Library Code Source Code Line 1 Line 2 Object Program 101101 Compiler High Level Language Machine Code Gjuha programore e nivelit të lartë(High Level Language) -- P R O G R A M I M I --
Source Code Line 1 Line 2 Interpreter Output High Level Language Interpretori – Përkthyes interpretator • Interpretatori përkthen programin burimor në program me kod të makinës dhe në të njejtën kohë aktivizon programin për realizim. • Problemi u zgjidh me ndihmën e programeve të nivelit të lartë dhe aktivizimi kruhet më ngadal nga programet e tipit të kompilatorëve. -- P R O G R A M I M I --
GJUHËT PROGRAMORE - Programming Languages • BASIC – 1960 • C ++ – 1980 • COBOL –1960 • Java –1995 • Pascal –1967 -- P R O G R A M I M I --
Programi – Instruksioni (urdhëresa, udhëzime) • Programquajmë bashkësi të instrukcioneve që realizohen sipas një radhitjeje të caktuar dhe qëllimit të caktuarje. • Programi është si reçetë që përbëhet prej një liste të variablave (ndryshoreve) dhe listën e instrukcioneve (urdhëresave) që i tregon kompjuterit çka të bën me ndryshoret. Ndryshoret mund të jenë numra, shkronja ose fotografi. • Instruksionet (urdhëresa, udhëzime) përbëhen nga operacionet që duhet të realizohen në kompjuter, metodën e realizimit, vendin ku gjendet dhe vendin ku duhet ta përcjell si rezultat. -- P R O G R A M I M I --
Shembull: Programi - Instruksioni • Programiështë varg i instruksioneve të ndryshme të radhitur sipas një algoritmi. • Algoritëm quajmë zgjidhjen e një problemi hap-pas hapi 10 INPUT “Shëno një numër A”, A 20 INPUT “Shëno një numër B”, B 40 C = A + B 50 PRINT C -- P R O G R A M I M I --
Programim në Pascal Program calc; Var num1, num2, calc: real; begin writeln (‘ENTER 1ST NUMBER: ‘); read (num1); writeln (‘ENTER 2ND NUMBER: ‘); read (num2); calc := num1 + num2; writeln ( num1, ‘ + ’, num2, ‘ = ‘, calc); end. -- P R O G R A M I M I --
Programim në gjuhën programore C++ #include <stdio.h> main() { float num1, num2, calc; printf("Enter 1st No:"); scanf("%f",&num1); printf("Enter 2nd No:"); scanf("%f",&num2); calc = num1 + num2; printf("%3.2f + %3.2f = %3.2f\n",num1,num2,calc); } -- P R O G R A M I M I --
Programi në COBOL IDENTIFICATION DIVISION. PROGRAM-ID. ADDER. DATA DIVISION. WORKING-STORAGE SECTION. 01 calc PIC 9(3). 01 num1 PIC 9(3). 01 num2 PIC 9(3). PROCEDURE DIVISION. DISPLAY ERASE. DISPLAY "ENTER 1ST NUMBER: " WITH NO ADVANCING. ACCEPT num1. DISPLAY "ENTER 2ND NUMBER: " WITH NO ADVANCING. ACCEPT num2. COMPUTE calc = num1 + num2. DISPLAY num1, " + ", num2, " = ", calc. STOP RUN. -- P R O G R A M I M I --