Download
1 / 28
280 likes | 368 Vues
Explore the evolution of Dutch politics post-World War II, from the failed breakthrough to the emergence of new parties and key events like the Night of Schmelzer. Learn about the shift in ideologies, coalitions, and the transformation of the political landscape.
E N D
Politieke ontwikkeling Doorbraakgedachte→ doorbreken van de verzuiling N.V.B.→Nederlandse Volksbeweging ↓ progressieve volkspartij voor socialisten, liberalen en christenen Programma: Personalistisch socialisme→ vrijheid voor het individu in maatschap- pelijke gebondenheid
Doorbraakpartij P.v.d.A.→ Partij van de Arbeid = S.D.A.P + V.D.B. + C.D.U. Doorbraak mislukt→ P.v.d.A krijgt minder stemmen dan de 3 partijen vóór de oorlog samen hadden. Oorzaak Invloed van de verzuiling is nog te groot Nieuwe partijen: -P.v.d.A. wordt socialistische partij -R.K.S.P.→ K.V.P. (katholieke volkspartij) -V.V.D. wordt liberale partij (volkspartij voor Vrijheid en Democratie) -G.P.V. (Gereformeerd Politiek Verbond)
Communisten C.P.H. → C.P.N. 1946 10 zetels -positieve rol communisten in het verzet -positieve rol Stalin in verslaan Hitler Daarna terug in zetelaantal door Koude Oorlog. Wilhelmina wilde meer macht bij de vorst. Past niet in een moderne democratie
Rooms-rood K.V.P. (rooms) + P.v.d.A. (rood) o.l.v. Drees K.V.P. heeft steun van de socialisten nodig bij de Wederopbouw P.v.d.A. heeft de katholieken nodig om nu eindelijk te regeren. Slechte onderlinge relaties b.v. -katholieken tegen grotere staatsinvloed -socialisten boos over het Mandement (1954) ↓ verbod voor katholieken om lid te zijn van een socialistische organisatie
1958 Wederopbouw voltooid→ P.v.d.A. uit de regering en V.V.D. erin 1957 P.S.P. (Pacifistisch Socialistische Partij) -tegen de atoombom (Ban de bom) -Nederland uit de N.A.V.O. -weg met het koningshuis Nederland na WO II niet meer neutraal→ lidmaatschap internationale organisaties (Navo,VN,Benelux,Eeg)
Nacht van Schmelzer 1965 Kabinet Cals(confessionelen en socialisten) Schmelzer (KVP) brengt het kabinet ten val (werd als verraad gezien→Cals ook KVP) Gevolgen -wantrouwen P.v.d.A. jegens katholieken -polarisatie -gezagscrisis -opkomst nieuwe partijen
Nieuwe partijen D’66 -democratisering -pragmatische politiek P.P.R. -meer aandacht voor ‘t milieu -ontwikkelingshulp -Nederland uit de Navo R.P.F. -conservatieve protestanten (E.O. mensen) D.S. ’70 -rechtervleugel P.v.d.A. Boerenpartij -protestpartij van boeren (belangenpartij)
Veranderingen in het christelijke kamp Deconfessionalisering door ontkerkelijking ↓ Ontstaan van het C.D.A. = K.V.P.+A.R.P.+C.H.U
Kabinet Den Uyl P.v.d.A. + D’66 + P.P.R. winnen verkiezingen, maar hebben geen meerderheid. Paar progressieve confessionelen in ‘t kabinet (rood met een wit randje)→ gedoogsteun van het C.D.A. Programma→Keerpunt ‘72 Spreiding van kennis→middenschool inkomen→nivelleren macht→democratiseren Mislukt -economische crisis→geen geld -conflict met confessionelen→kabinet valt
Jaren ‘80 Kabinetten van C.D.A. en V.V.D. olv Van Agt en Lubbers en Wiegel Eind jaren ‘80 verlaat de P.v.d.A. de polarisatie en gaat over op consensuspolitiek → weer aanvaardbaar Nieuwe partijen -Groen Links = PPR+PSP+CPN+EVP -C.U. = GPV+RPF (SGP deed niet mee) -S.P.
