1 / 41

DIAGNOSTIC RADIOLOGY

DIAGNOSTIC RADIOLOGY. Chp 2 : Interaction of radiation with matter Radiation Contrast Aim : To become familiar with the basic knowledge of radiation contrast obtained by Intraction of X-ray with tissues. Contents. Primary and secondary ionization

rosemaryd
Télécharger la présentation

DIAGNOSTIC RADIOLOGY

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. DIAGNOSTIC RADIOLOGY Chp 2 : Interaction of radiation with matter Radiation Contrast Aim: To become familiar with the basic knowledge of radiation contrast obtained by Intraction of X-ray with tissues.

  2. Contents • Primary and secondary ionization • Photo-electric effect and Compton scattering • Beam attenuation and Half value thickness • Principle of radiological image formation

  3. Topic 1 : Primary and secondary ionization

  4. Stopping power • Loss of energy along track through collisions • The linear stopping power of the medium S = E / x [MeV.cm-1] • E: energy loss • x: element of track • for distant collisions : the lower the electron energy, the higher the amount transferred • most Bremsstrahlung photons are of low energy • collisions (hence ionization) are the main source of energy loss • except at high energies or in media of high Z

  5. Linear Energy Transfer • Biological effectiveness of ionizing radiation • Linear Energy Transfer (LET): amount of energy transferred to the medium per unit of track length of the particle • Unit : e.g. [keV.m-1]

  6. Topic 2 :Photo-electric effect and Compton scattering

  7. X-ray interaction with matter Coherent Scattering Photoelectric Effect Compton Scattering Pair Production Photodisintegration .

  8. Coherent Scattering (الاستيك) • در اين نوع برخورد ، مسير تشعشع عوض مي شود ولي طول موج و انرژي تغيير نمي كند. • دو نوع برخورد الاستيك وجود دارد: • Thomson برخورد با يك الكترون صورت مي پذيرد. • Raleigh برخورد با همه الكترونهاي يك اتم صورت مي پذيرد

  9. Photoelectric Effect: • در اين نوع برخورد، اغلب انرژي فوتون صرف جدا كردن الكترون، از لايه ها شده و بقيه انرژي بصورت انرژي جنبشي الكترون آزاد شده بكار مي رود تا الكترون به خارج پرتاب شود. • برخود فتوالكترويك داراي سه محصول مي باشد: • 1- Negative ion( فتوالكترون ) • 2- Positive ion( اتم بدون الكترون ) • 3- Charactristic Radiation ( X-ray ) • ( اين نوع برخورد متناسب با مي باشد). • بهمين دليل بيشترين احتمال فتوالكتريك در لايه K اتفاق مي افتد. همچنين بيشترين احتمال فتوالكتريك زماني است كه انرژي فوتون مساوي يا كمي بزرگتر از انرژي اتصال لايه باشد و با افزايش انرژي احتمالش كاهش مي يابد

  10. Photoelectric effect • Incident photon with energyh • Absorption:  all photon energy absorbed by a tightly bound orbital electron ejection of electron from the atom • Kinetic energy of ejected electron : E = h - EB • Condition : h > EB(electron binding energy) • Recoil of the residual atom • Attenuation (or interaction) coefficient  photoelectric absorption coefficient

  11. Factors influencing photoelectric effect • Photon energy (h) > electron binding energy EB • The probability of interaction decreases as h increases • It is the main effect at low photon energies • The probability of interaction increases with Z3 (Z: atomic number) • High-Z materials are strong X-ray absorber

  12. Compton scattering • Interaction between photon and electron • h = Ea + Es(energy is conserved) • Ea: energy transferred to the atom • Es : energy of the scattered photon • momentum is conserved in angular distributions • At low energy, most of initial energy is scattered Es > 80% (h) if h <1 keV • Increasing Z increasing probability of interaction. Compton is practically independent of Z in diagnostic range • The probability of interaction decreases as h increases

  13. Compton scattering and tissue density • Variation of Compton effect according to energy: • lower E  Compton scattering process  1/E • Increasing E  decreasing photon deviation angle (Scatter angle) • Mass attenuation coefficient  constant with Z • Compton effect is proportional to the electron density in the medium

  14. (Linear Attenuation-Coefficient) ضريب كاهش خطي • ضريب كاهش خطي (m) به معني احتمال كاهش فوتون در يك سانتي متر ضخــامت يك ماده مي باشـد. • در حـد انرژي تشخيصـي m با افزايش انرژي ، كاهش پيدا مي كنـــد ( به استثناي k-edge ) • m براي بافت نرم cm-10.35 تا 0.16 cm-1 است.

  15. ضريب كاهش جرمـي • m بستگي به density مواد نيز دارد ، لذا جهت رفع اين وابستگي، ضريب كاهش جرمـي را تعريف مي كنند. • واحد ضريب جذب جرمي بدينصورت است : • با افزايش ضخامت ديگر m خطي نيست و رابطه نمائي است :

  16. Topic 3 : Beam attenuation and Half value thickness

  17. Exponential attenuation law of photons (I) • Any interaction  change in photon energy and or direction • Accounts for all effects : Compton, photoelectric,… • dI/I = -  dx • Ix = I0 exp (- x) • I : number of photons per unit area per second •  : the linear attenuation coefficient •  /[m2.kg-1] : mass attenuation coefficient • [kg.m-3] : material density

  18. Attenuation coefficients Linear attenuation depends on : • characteristics of the medium (& density ) • photon beam energy Mass attenuation coefficient :  / [m2kg-1] •  / same for water and water vapor (different ) •  / similar for air and water (different µ)

  19. Attenuation of an heterogeneous beam • Various energies  No more exponential attenuation • Progressive elimination of photons through the matter • Lower energies preferentially • This effect is used in the design of filters •  Beam hardening effect

  20. Half Value Layer (HVL) • HVL: thickness reducing beam intensity by 50% • Definition holds strictly for monoenergetic beams • Heterogeneous beamhardening effect • I/I0 = 1/2 = exp (-µ HVL) HVL = 0.693 / µ • HVL depends on material and photon energy • HVL characterizes beam quality • modification of beam quality through filtration • HVL (filtered beam)  HVL (beam before filter)

  21. (HVL) Half Value Layer: • HVL اندازه گيري (معيار) غير مستقيم انرژي فوتون يا كيفيت تشعشع مي باشد. HVL بمعني ضخـامت ماده مورد نيـــاز جهت كــاهش شدت اشعـــه به نصف مقدار اوليه است. • Homogeneity Coefficient: • از آنجائيكه تشعشع بر مشترالانگ تك انرژي نيست ، مقدار تشعشع كاهش يافته در ضخامت هاي اوليه مثلاً اولين HVL سريعتر از لايه هاي دوم و سوم خواهد بود ولي تشعشع سخت تر مي شود نسبت HVL اول به دوم ضريب يكنواختي نام دارد و پراكندگي انرژي تشعشع را نشان مي دهد

  22. Photon interactions with matter Scattered photon Compton effect Secondary photons Fluorescence photon (Characteristic radiation) Annihilation photon Incident photons Non interacting photons Recoil electron Secondary electrons Photoelectron (Photoelectric effect) Electron pair E > 1.02 MeV (simplified representation)

  23. Dependence on Z and photon energy • Z < 10predominating Compton effect • Higher Z:increase photoelectric effect • Low E: photoelectric effect predominates in bone compared to soft tissue • high Z (Barium 56, Iodine 53) • photoelectric absorption  Best contrast • use of photoelectric absorption in radiation protection. ex : lead (Z = 82) for photons (E > 0.5 MeV)

  24. Radiation Exposure : • - مقدار شارژ حاصل از تشعشع يونيزاسون در جرم هوا را Exposure گويند. براساس كولن در كيلوگرم c/kg بيان مي شود. • - واحد قديمـي آن Roentgen مي باشد. يك رونتگن ، مقدار اشعه x يا گامائي است كه تا ايجاد 2.58*10-4كولن بار در يك كيلوگرم هوا بكند. • - براي تشعشع در زمان محدود مثل راديوگرافي 1mR ايجاد دانسيته فتوگرافي (Photographic Density) حدود 1.0 مي نمايد.

  25. Radiation Exposure : • - در تصويربـــرداري پيوسته مثل فلورئوسكپي، اطلاعــات به بيننـده براساس زمان ثبت اطلاعات (Storage Time)مغز انسـان ( زماني كه اطلاعات ثبت شده باقي مي ماند ) دارد كه حدود100 Msاست. • در فلورئوسكپي اطلاعات براساس Exposure Rate (mR/S)است. • لذا براي مقدار معمول Exposure rate در فلوئورسكپي و براساس Storage Time مقدار اکسبوژر عبارت است: • - شــــدت تشعشـع خروجــــي دستگــــاهX-ray همچنين بصورت(mR/ MAS) بيان مي شود.

  26. Summary Electrons and photons have different types of interactions with matter • Two different forms of x-rays, Bremsstrahlung and characteristic radiation contribute to the image formation process. • Photoelectric and Compton effects have a significant influence on the image quality.

  27. DIAGNOSTIC RADIOLOGY Chp 2 : x-Ray Image Formation and Radiation Contrast Aim: To become familiar with the basic knowledge of image formation and radiation contrast

  28. Topic 4 :Principle of radiological image formation

  29. كنتراست • كنتراست رابطه بين دو اكسپوز، شدت تشعشع و يا نور را نشان مي دهد و تمايز و تشخيص دو بافت مجاور و حد فاصل آنها را امكان پذير مي سازد. • وقتي شدت تشعشع X، وارد بدن انسان مي شود سه حالت اتفاق مي افتد: • 1- انرژي بطور مستقيم از بدن عبور كرده و بدون جذب از وسط ساختار بافت ها مي گذرد. • 2- انرژي بطور كامل جذب شده و بدليل جذب فتوالكتريك هيچ انرژي عبور نمي كند. • 3- بخشي از انرژي جذب شده و بقيه بصورت Scatter پراكنده مي شوند. اين حالت سوم بيشترين نفع را براي كنتراست بافت نرم تصوير دارد.

  30. جـهت محـاسبه كنتراست، اگر توموري به ضخامتxD و ضريب جذب m در روي بافتي به ضخامت x و ضريب جذب m داشته باشيم. كنتراست حاصل از تومور: 1- كنتراست منفي است يعني اضافه كردن بافت تومور باعث كاهش تشعشع خروجي مي شود. 2- كنتراست بستگي به ضريب جذب خطي ( m ) مواد دارد. 3- كنتراست فقط بستگي به ضخامت تومور دارد نه ضخامت بيمار يا بقيه بافت، البته اين فقط زماني صحيح است كه تشعشع فقط اوليه باشد و اسكتر نداشته باشد.

  31. 4- براي فضاي خالي (Cavity) به ضخامت Dx كنتراست: • Cr = +m Dx • 5- در صورتي كه ضريب جذب بافت تومور ( كه در روي بافت ديگر قرار گرفته ) m2 باشد در نتيجه: • 6- براي اضــافه كردن تومور يا مـــواد با ضريب جــذب در داخــــل بافت با ضريب جـــذب m1:

  32. فاكتورهائي كه در كنتراست مؤثر هستند : • 1- ضريب جذب خطي استخوان بيشتر از بافت نرم است. بنابراين كنتراست جزئيات داخل استخوان بهتر از كنتراست جزئيات داخل بافت نرم است. • 2- كنتراست هر دو استخوان و بافت نرم با افزايش انرژي بالا كاهش مي يابد (بدليل رابطه لگاريتمي كنتراست). • 3- اختلاف ضريب جذب بين استخوان و بافت نرم با افزايش انرژي، كاهش مي يابد (كنتراست بين آندو كاهش مي یابد). • 4- وقتي كنتراست بالا بين بافتهـــاي نرم نياز است از مواد كنتراست زا مثل باريم، تزريق هوا و تزريق يد استفاده مي شود.

  33. تشعشع اسكتر 5- اسكتر بصورت تشعشع يكنواخت سرتاسر فيلم را اثر مي گـذارد و كنتراست را كاهش مي دهد در حضور اسکتر فرمول كنتراست: • بايد : • 1- اندازه ميدان تا حد امكان كاهش يابد ( با استفاده از ديافراگم) • 2- ضخامت بيمار تا حد امكان مثلاً توسط كميرسور كاهش يابد. • 3- gap يا فضاي هوا بين بيمار و فيلم قرار گيرد ( بدليل كاهش تشعشع هاي زاويه دار ) • 4- kvp تا حد ممكن و ضروري كاهش يابد. • 5- از وسيله اي كه تشعشعات زاويه دار را جذب ميكند مثل گريد ( بوكي ) استفاده شود.

  34. X-Ray penetration in human tissues Attenuation of an X-ray beam : • air : negligible • bone : significantdue to relatively high density (atom mass number of Ca) • soft tissue (e.g. muscle,.. ) : similar to water • fat tissue : less important than water • lungs : weak due to low density • bones can allow to visualize lung structures with higher kVp (reducing photoelectric effect) • bodycavities are made visible by means of contrast products (iodine, barium).

  35. X-Ray penetration in human tissues

  36. Purpose of using contrast media • To make visible soft tissues normally transparent to X-rays • To enhance the contrast within a specific organ • To improve the image quality • Main used substances • Barium : abdominal parts • Iodine : urography, angiography, etc.

  37. X-ray absorption characteristics of iodine, barium and body soft tissue 100 Iodine 10 Barium X-Ray ATTENUATION COEFFICIENT (cm2 g-1) Soft Tissue 1 (keV) 0.1 20 30 40 50 60 70 80 90 100

  38. Photoelectric absorption and radiological image • In soft or fat tissues (close to water), at low energies (E< 25 - 30 keV) • The photoelectric effect predominates •  main contributor to image formation on the radiographic film

  39. Contribution of photoelectric and Compton interactions to attenuation of X-rays in bone 10 1.0 Total X-Ray ATTENUATION COEFFICIENT (cm2 g-1) 0.1 Compton + Coherent Photoelectric (keV) 0.01 20 40 60 80 100 120 140

More Related