FINANSOWANIE PRZEDSIĘWZIĘĆ INWESTYCYJNYCH W SEKTORZE ENERGETYCZNYM

1. FINANSOWANIE PRZEDSIĘWZIĘĆ INWESTYCYJNYCH W SEKTORZE ENERGETYCZNYM W FORMULE „PROJECT FINANCE” W POLSCE Prezentacja na seminarium „Energy Finance 2007 – Inwestycje w Sektorze Energetycznym” Warszawa, Hotel Holiday Inn, 14 maja 2007

2. FINANSOWANIE INWESTYCJI W FORMULE „PROJECT FINANCE” • „Project finance” to formuła finansowania inwestycji (projekty infrastrukturalne, projekty przemysłowe, projekty komercyjne, projekty sektora usług publicznych) w której źródłem spłaty zadłużenia odsetkowego i zwrotu z kapitału wykorzystanych do finansowania inwestycji są środki pieniężne generowane przez projekt • Inwestycje realizowane są przez spółki specjalnego przeznaczenia (SPV) wyodrębnione ze struktur inicjatora inwestycji (sponsora) • Źródła i struktura finansowania inwestycji - kapitał własny, pożyczki od sponsora, kredyt bankowy, emisja obligacji, kredyty preferencyjne i fundusze mezzanine • Prawne zabezpieczenie spłaty wierzytelności z tytułu kredytów bankowych ograniczone jest do aktywów związanych z projektem (bez regresu do sponsora) • Dostosowanie źródeł finansowania i struktury prawnego zabezpieczenia wierzytelności do poszczególnych etapów realizacji projektu • Okres i harmonogram obsługi finansowania dopasowany do wielkości środków pieniężnych generowanych przez projekt

3. FINANSOWANIE INWESTYCJI W FORMULE „PROJECT FINANCE” GŁÓWNE DOKUMENTY • studium wykonalności inwestycji (biznesplan), w tym model finansowy • umowa spółki, umowa z Generalnym Wykonawcą, umowa sprzedaży z odbiorcą produktu, umowa zakupu z dostawcą surowca, umowa o zarządzanie, umowa dzierżawy, umowa przesyłu, koncesja • raport doradcy bankowego dotyczący m.in. założeń ekonomiczno-technicznych, budżetu i harmonogramu realizacji oraz zakresu ubezpieczenia projektu GŁÓWNE OBSZARY RYZYKA • ryzyko techniczne, technologiczne i operacyjne • ryzyko związane z ochroną środowiska naturalnego • ryzyko dostępności surowca/paliwa • ryzyko eksploatacyjne (ceny, popyt) • ryzyko wzrostu kosztów inwestycyjnych i produkcji • ryzyko instytucjonalno-regulacyjne • ryzyko prawne • ryzyko stopy procentowej i kursu walutowego

4. FINANSOWANIE INWESTYCJI W FORMULE „PROJECT FINANCE” • Finansowanie w ramach „project finance” najczęściej wykorzystuje się w procesie finansowania dużych, złożonych i kapitałochłonnych projektów głównie w następujących sektorach: • energetyka • wydobycie ropy naftowej i gazu • budowy autostrad i dróg • telekomunikacja • wodociągi i kanalizacja • usługi publiczne (m.in. szkoły, szpitale, mieszkania komunalne) • komunikacja (trasy komunikacyjne szynowe i drogowe, porty lotnicze) • nieruchomości budynkowe (budynki biurowe, centra handlowo-rozrywkowe, hotele). „Project finance” jest wykorzystywaną w Polsce metodą finansowania projektów inwestycyjnych. Można przypuszczać, że skala jej stosowania będzie ulegać dalszemu wzrostowi, z uwagi na rozwój gospodarki oraz istnienie ogromnych potrzeb w zakresie infrastruktury, w tym również sektora energetycznego. Z uwagi na skalę i wartość inwestycji większość transakcji jest i będzie finansowana wspólnie przez banki w ramach konsorcjum bankowego.

5. Źródło: Rzeczpospolita, zaangażowanie polskich banków w kredyty konsorcjalne o wartości powżej 100 mln PLN

6. TRANSAKCJA – Finansowanie projektu inwestycyjnego realizowanego przez Elektrociepłownię Zieloną Górę S.A. o wartości 637.000.000 PLN, z wykorzystaniem kredytu konsorcjalnego PROJEKT – Budowa bloku gazowo-parowego o mocy elektrycznej 190 MW i mocy cieplnej 95 MWt wraz z układem wyprowadzenia mocy w celu pozyskania źródła produkcji energii elektrycznej i cieplnej w skojarzeniu Elektrociepłownia Zielona Góra • PODSTAWOWE WARUNKI FINANSOWANIA BANKOWEGO • kredyt inwestycyjny w wysokości 510.000.000 PLN, przeznaczony na finansowanie kosztów inwestycyjnych netto projektu, • kredyt pomocniczy w wysokości 66.000.000 PLN, przeznaczony na finansowanie kosztu odsetek od kredytu inwestycyjnego, • kredyt VAT w wysokości 23.000.000 PLN, przeznaczony na finansowanie podatku VAT płaconego w ramach realizacji projektu • okres kredytowania – 15 lat KONSORCJUM BANKOWE Organizatorzy i Gwaranci – PKO Bank Polski SA i Bank Pekao SA FINANSOWANIE DODATKOWE Dotacja z EkoFunduszu w wysokości 40.000.000 PLN

7. STRUKTURA REALIZACJI I FINANSOWANIA TRANSAKCJI Sponsorzy URE Generalny Wykonawca realizacja bloku gazowo-parowego w systemie „pod klucz” koncesja wsparcie finansowe i know-how zabezpieczenie ryzyka kursowego INWESTOR/PROJEKT Konsorcjum Bankowe/EkoFundusz udostępnienie zewnętrznego finansowania odbiór energii elektrycznej i cieplnej dostawa paliwa gazowego Odbiorcy Dostawca paliwa

8. PRAWNE ZABEZPIECZENIA • hipoteka na nieruchomości, • zastaw rejestrowy na zbiorze rzeczy ruchomych i praw majątkowych (tzw. zastaw na przedsiębiorstwie), • zastaw rejestrowy na akcjach EC Zielona Góra S.A. posiadanych przez Sponsorów, • cesja wierzytelności z umów sprzedaży energii elektrycznej i cieplnej, • cesja wierzytelności z kontraktu z Generalnym Wykonawcą, • rezerwowy rachunek obsługi zadłużenia. • ZABEZPIECZENIE RYZYKA KURSOWEGO – PKO Bank Polski S.A. i Bank Pekao SA • DOKUMENTACJA • umowa kredytowa, • umowy zabezpieczeń, • umowa w sprawie podporządkowania, • umowa dotycząca rachunków bankowych, • umowa wsparcia projektu, • umowa w sprawie wynagrodzenia, • umowy bezpośrednie z odbiorcami i dostawcą paliwa, • umowa zabezpieczenie ryzyka kursowego.

9. TRANSAKCJA - Finansowanie projektu inwestycyjnego realizowanego przez prywatnego inwestora o wartości 55.000.000 PLN PROJEKT – Budowa farmy wiatrowej składającej się z 5 turbin wiatrowych o łącznej mocy zainstalowanej 10 MW • PODSTAWOWE WARUNKI FINANSOWANIA • kredyt inwestycyjny w wysokości 40.000.000 PLN, przeznaczony na finansowanie kosztów inwestycyjnych netto projektu, • kredyt obrotowy odnawialny w wysokości 5.000.000 PLN, przeznaczony na finansowanie podatku VAT od nakładów inwestycyjnych w ramach projektu oraz kosztów bieżącej działalności, • akredytywa dokumentowa wystawiona na zlecenie inwestora na rzecz dostawcy turbin wiatrowych, • okres kredytowanie – 15 lat ORGANIZATOR FINANSOWANIA - PKO Bank Polski SA

10. STRUKTURA REALIZACJI I FINANSOWANIA TRANSAKCJI Inwestor URE Wykonawca Dostawca turbiny realizacja farmy wiatraków koncesja Akredytywa dokumentowa kapitał udostępnienie zewnętrznego finansowania i innych produktów PROJEKT Bank Odbiorca odbiór energii elektrycznej i kupno świadectw pochodzenia energii przyłączenie do sieci PSE Operator zarządzanie operacyjne farmą wiatrową dzierżawa gruntu Właściciel gruntu Operator

11. WYKORZYSTANE INNE PRODUKTY BANKOWE • Akredytywa dokumentowa • akredytywa wystawiona na zlecenie inwestora na rzecz dostawcy turbiny wiatrowej, • zabezpieczenie – środki z kredytu inwestycyjnego, zablokowane na rachunku wypłat z akredytywy, • środki z akredytywy uruchamiane na rzecz beneficjenta (dostawca turbiny), po przedstawieniu protokołu zdawczo-odbiorczego, • Instrumenty zabezpieczające ryzyko stopy procentowej i ryzyko kursowe zabezpieczone środkami z kredytu inwestycyjnego i kredytu obrotowego odnawialnego.

12. PRAWNE ZABEZPIECZENIA • hipoteka na dzierżawionej nieruchomości, • zastaw rejestrowy na zbiorze rzeczy ruchomych, • zastaw rejestrowy na udziałach w SPV posiadanych przez Inwestora, • cesja wierzytelności z umowy sprzedaży energii elektrycznej i świadectw pochodzenie energii, • cesja wierzytelności z kontraktu z Wykonawcą i Dostawcą turbiny, • zastaw rejestrowy na rachunkach bankowych. • DOKUMENTACJA • umowa kredytowa, • umowy zabezpieczeń, • umowa dotycząca rachunków bankowych, • umowa wsparcia projektu, • umowa bezpośrednia z odbiorcą, • umowy zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej i ryzyka kursowego.

13. DANE KONTAKTOWE POWSZECHNA KASA OSZCZĘDNOŚCI BANK POLSKI SPÓŁKA AKCYJNA DEPARTAMENT FINANSOWANIA STRUKTURALNEGO I INSTYTUCJI FINANSOWYCH UL. PUŁAWSKA 15 00-975 WARSZAWA TELEFON: (0 22) 521 88 25 FAX: (0 22) 521 88 62 STRONA INTERNETOWA: WWW.PKOBP.PL