1 / 43

Elektronisch zoeken van literatuur

programma. Inhoud:systematisch opzoeken van diverse soorten literatuur, m.n. tijdschriftartikelenonderscheid tussen bibliografien (PsycINFO en PubMed/MedLine) en informatie op internetvinden van documenten (full text)beoordelen zoekresultaat Aanpak:presentatiehands-on training: zelf oefenen

shelby
Télécharger la présentation

Elektronisch zoeken van literatuur

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


    1. Elektronisch zoeken van literatuur bibliografische informatie zoeken - wetenschappelijke literatuur vinden Universiteitsbibliotheek, februari 2006 De cursus gaat over hoe je wetenschappelijke informatie kunt vinden, om te gebruiken als basis voor een eigen artikel. Literatuurbestanden bevatten geen volledige teksten van publicaties, maar beschrijvingen van literatuur, vergelijkbaar met de titelbeschrijvingen van boeken en tijdschriften in de catalogus. Deze beschrijvingen worden ook wel bibliografische informatie genoemd. En bestanden met bibliografische informatie heten zodoende bibliografische bestanden. Vervolgens moet je via de bibliografische informatie het document zelf in handen krijgen. N.B. deze presentatie plus de handleiding zoeken in PsycINFO zijn de vinden op het UB portaal!! Kader: studenten moeten een onderwerp uit een lijst kiezen en hieruit een vraagstelling definiren. Op basis hiervan moeten ze een literatuursearch doen en de bevindingen in een Word document (opgemaakt volgens een template) op papier zetten. De literatuurverwijzigingen moeten opgemaakt worden volgens de APA stijl. Het artikel moet 3 onderdelen omvatten: vraagstelling, beantwoording en discussie. De cursus gaat over hoe je wetenschappelijke informatie kunt vinden, om te gebruiken als basis voor een eigen artikel. Literatuurbestanden bevatten geen volledige teksten van publicaties, maar beschrijvingen van literatuur, vergelijkbaar met de titelbeschrijvingen van boeken en tijdschriften in de catalogus. Deze beschrijvingen worden ook wel bibliografische informatie genoemd. En bestanden met bibliografische informatie heten zodoende bibliografische bestanden. Vervolgens moet je via de bibliografische informatie het document zelf in handen krijgen. N.B. deze presentatie plus de handleiding zoeken in PsycINFO zijn de vinden op het UB portaal!! Kader: studenten moeten een onderwerp uit een lijst kiezen en hieruit een vraagstelling definiren. Op basis hiervan moeten ze een literatuursearch doen en de bevindingen in een Word document (opgemaakt volgens een template) op papier zetten. De literatuurverwijzigingen moeten opgemaakt worden volgens de APA stijl. Het artikel moet 3 onderdelen omvatten: vraagstelling, beantwoording en discussie.

    2. programma Inhoud: systematisch opzoeken van diverse soorten literatuur, m.n. tijdschriftartikelen onderscheid tussen bibliografien (PsycINFO en PubMed/MedLine) en informatie op internet vinden van documenten (full text) beoordelen zoekresultaat Aanpak: presentatie hands-on training: zelf oefenen aan de pc Tijdens de UB introductie hebben jullie al kort in de voor psychologie belangrijkste literatuurdatabase, PsycINFO gezocht. De zoekmachine van PsycINFO komt vandaag uitgebreid aan bod. In de catalogus van de UB kun je boeken opzoeken en tijdschriften als geheel. Wil je echter informatie over een specifiek onderwerp dan is een boek minder geschikt. Tijdschriftartikelen bevatten niet alleen specifieke maar ook actuele informatie. En daar gaat deze training dus voornamelijk over, het opsporen van tijdschriftartikelen. De presentatie en demonstratie, centraal, zal telkens afgewisseld worden met (hands-on) oefeningen aan de studenten pcs. Er is ook gelegenheid om literatuur te zoeken over het onderwerp voor je artikel. Tijdens de UB introductie hebben jullie al kort in de voor psychologie belangrijkste literatuurdatabase, PsycINFO gezocht. De zoekmachine van PsycINFO komt vandaag uitgebreid aan bod. In de catalogus van de UB kun je boeken opzoeken en tijdschriften als geheel. Wil je echter informatie over een specifiek onderwerp dan is een boek minder geschikt. Tijdschriftartikelen bevatten niet alleen specifieke maar ook actuele informatie. En daar gaat deze training dus voornamelijk over, het opsporen van tijdschriftartikelen. De presentatie en demonstratie, centraal, zal telkens afgewisseld worden met (hands-on) oefeningen aan de studenten pcs. Er is ook gelegenheid om literatuur te zoeken over het onderwerp voor je artikel.

    3. informatie cyclus De cyclus die je hier ziet geldt voor manuscripten die via een uitgever gepubliceerd worden. Veel informatie wordt op dit moment zonder tussenkomst van een uitgever op het web gepubliceerd en valt dus buiten deze cyclus. Voordeel van publiceren via een uitgever is, dat de kans groter is dat je artikel door vakgenoten gelezen wordt en je dus bekendheid krijgt. En een uitgever zorgt voor een kwaliteitsstempel door peer review. Voorbeeld van een literatuurdatabase ofwel een bibliografische bestand op het gebied van de psychologie is PsycINFO, dat bij de UB via de WebSPIRS zoekmachine doorzocht kan worden. Publicaties, tijdschriftartikelen worden beschreven in bibliografische bestanden en in deze bestanden vind je de wereldwijd belangrijkste wetenschappelijke publicaties. Een artikel uit Cognitive Development (link) bestaat uit een aantal onderdelen en werd voor publicatie beoordeeld door een panel wetenschappers, die gespecialiseerd zijn in Cognitive Development.De cyclus die je hier ziet geldt voor manuscripten die via een uitgever gepubliceerd worden. Veel informatie wordt op dit moment zonder tussenkomst van een uitgever op het web gepubliceerd en valt dus buiten deze cyclus. Voordeel van publiceren via een uitgever is, dat de kans groter is dat je artikel door vakgenoten gelezen wordt en je dus bekendheid krijgt. En een uitgever zorgt voor een kwaliteitsstempel door peer review. Voorbeeld van een literatuurdatabase ofwel een bibliografische bestand op het gebied van de psychologie is PsycINFO, dat bij de UB via de WebSPIRS zoekmachine doorzocht kan worden. Publicaties, tijdschriftartikelen worden beschreven in bibliografische bestanden en in deze bestanden vind je de wereldwijd belangrijkste wetenschappelijke publicaties. Een artikel uit Cognitive Development (link) bestaat uit een aantal onderdelen en werd voor publicatie beoordeeld door een panel wetenschappers, die gespecialiseerd zijn in Cognitive Development.

    4. Uit de informatiecyclus genomen, een tekst van een publicatie: tekst (eerste stuk) van een publicatie, wijs op de verschillende onderdelen: Titel tijdschrift, volume/jaargang, publicatiejaar en paginas Titel artikel Auteur(s) Tekst van een artikel, met indeling Abstract, Introduction, Methods, Results, Discussion etc.Uit de informatiecyclus genomen, een tekst van een publicatie: tekst (eerste stuk) van een publicatie, wijs op de verschillende onderdelen: Titel tijdschrift, volume/jaargang, publicatiejaar en paginas Titel artikel Auteur(s) Tekst van een artikel, met indeling Abstract, Introduction, Methods, Results, Discussion etc.

    5. Tekst van een publicatie -> gegevens hieruit dienen als basis voor de beschrijving in een bibliografische database, zoals PsycINFO. Leg de velden uit. Tekst van een publicatie -> gegevens hieruit dienen als basis voor de beschrijving in een bibliografische database, zoals PsycINFO. Leg de velden uit.

    6. publicatie ? bibliografische database AN: 2004-22417-003 PT: Peer-Reviewed-Journal AU: Wellman,-Henry-M; Lagattuta,-Kristin-H TI: Theory of mind for learning and teaching: The nature and role of explanation. SO: Cognitive-Development. Oct-Dec 2004; Vol 19 (4): 479-497 AF: Department of Psychology, Center for Human Growth and Development, University of Michigan, Ann Arbor, MI, US; University of California, Davis, CA, US LA: English AB: The relationship between "theory of mind" and teaching is deep and complex. We focus on one particularly powerful link that is based on the role of children's psychological explanations in their learning. Psychological explanations involve explaining persons' actions and lives as the causes and consequences of their mental states. We begin by showing that psychological explanations are central to children's developing theories of mind--they are part of the mechanism for development in this domain. We then review theory and data suggesting that psychological explanations are also critically important for learning and being taught more generally. DE: *Attribution-; *Learning-; *Teaching-; *Theory-of-Mind *LHM: link to journal MG T 3315 : vol.5 (1990) - vol.16 (2001) In Database:PsycINFO Weekly 2005/01 Week 2. REF: Adams, M. J., Treiman, R., & Pressley, M. (1998). Reading, writing, and literacy. In W. Damon, I. Sigel, & K. Renninger (Eds.), Handbook of child psychology: Vol. 4. Child psychology in practice (pp. 275-355). New York, NY: Wiley. .. Gegevens uit het oorspronkelijke artikel worden vertaald naar de bibliografische informatie in de database. Van elke publicatie wordt een record gemaakt, dat in vastomschreven velden is ingedeeld (veld voor auteur, titel, samenvatting=abstract). Dus een database is een grote kaartenbak met kaartjes (records). Alle woorden uit dit record kunnen via de database zoekmachine opgezocht worden en zijn dus zoektermen. Het overzicht zoektermen heet index (zoals achterin een boek). Dus niet alle woorden uit het artikel kunnen opgezocht worden! In dit geval gaat het om een artikel uit een tijdschrift dat door peers gereviewd wordt, dus specialisten op het wetenschapsgebied. Leg de diverse velden uit; de woorden uit deze velden kun je opzoeken, met uitzondering van veel voorkomende woorden (stopwoorden). Je kunt zelfs aangeven in welk veld een term opgezocht moet worden (bijvoorbeeld woorden uit de titel). Bruine velden zijn uit het artikel zelf genomen en de rode velden zijn door de maker van het bestand toegevoegd. Het groene veld is door de UB toegevoegd; in het LHM veld vind je de informatie over de beschikbaarheid van de volledige tekst van het artikel bij de UB met SFX button. Je kunt hier ook uit aflezen de tijdspanne tussen publicatie van dit artikel (oct-dec. 2004) en opname in het bibliografisch bestand (week 2 van de eerste maand 2005). Deze tijdspanne is uiteenlopend en kan variren van enkele weken tot enkele maanden). Dit record is n van de meer dan 2 miljoen records van het bestand PsycINFO. In 2005 werden ca.70.000 records toegevoegd aan het bestand.Gegevens uit het oorspronkelijke artikel worden vertaald naar de bibliografische informatie in de database. Van elke publicatie wordt een record gemaakt, dat in vastomschreven velden is ingedeeld (veld voor auteur, titel, samenvatting=abstract).Dus een database is een grote kaartenbak met kaartjes (records). Alle woorden uit dit record kunnen via de database zoekmachine opgezocht worden en zijn dus zoektermen. Het overzicht zoektermen heet index (zoals achterin een boek). Dus niet alle woorden uit het artikel kunnen opgezocht worden! In dit geval gaat het om een artikel uit een tijdschrift dat door peers gereviewd wordt, dus specialisten op het wetenschapsgebied. Leg de diverse velden uit; de woorden uit deze velden kun je opzoeken, met uitzondering van veel voorkomende woorden (stopwoorden). Je kunt zelfs aangeven in welk veld een term opgezocht moet worden (bijvoorbeeld woorden uit de titel). Bruine velden zijn uit het artikel zelf genomen en de rode velden zijn door de maker van het bestand toegevoegd. Het groene veld is door de UB toegevoegd; in het LHM veld vind je de informatie over de beschikbaarheid van de volledige tekst van het artikel bij de UB met SFX button. Je kunt hier ook uit aflezen de tijdspanne tussen publicatie van dit artikel (oct-dec. 2004) en opname in het bibliografisch bestand (week 2 van de eerste maand 2005). Deze tijdspanne is uiteenlopend en kan variren van enkele weken tot enkele maanden). Dit record is n van de meer dan 2 miljoen records van het bestand PsycINFO. In 2005 werden ca.70.000 records toegevoegd aan het bestand.

    7. publicatie ? literatuurverwijzing CHAPTER Damasio, A. R., and S. W. Anderson, 1993. The frontal lobes. In Clinical Neuropsychology (3rd Ed.), K. Heilman and E. Valenstein, eds. New York: Oxford University Press. BOOK Hamburg, D. A., Elliott, G. R., & Parron, D. L. (1982). Health and behavior: Frontiers of research in the biobehavioral sciences. Washington, DC: National Academy Press. xiii, 359 pp. JOURNAL ARTICLES - Halmi, K. A. (2005). Obsessive-Compulsive Personality Disorder and Eating Disorders. Eating Disorders: The Journal of Treatment and Prevention, 13(1), 85-92. - Wellman, H. M., & Lagattuta, K. H. (2004). Theory of mind for learning and teaching: The nature and role of explanation. Cognitive Development, 19(4), 479-497 Volgende stap in de cyclus: de publicatie van Wellman komt in de literatuurlijst van een ander artikel of boek. Zo zien literatuurverwijzingen er volgens de APA stijl uit, verschillend per type publicatie: boek, hoofdstuk van boek of tijdschriftartikel.Volgende stap in de cyclus: de publicatie van Wellman komt in de literatuurlijst van een ander artikel of boek. Zo zien literatuurverwijzingen er volgens de APA stijl uit, verschillend per type publicatie: boek, hoofdstuk van boek of tijdschriftartikel.

    8. zoeken in bibliografien, algemeen wat is een bibliografie / bibliografisch bestand? relatie tussen PsycInfo, UB collectie en andere bibliografien Tijdens de cursus komt aan bod wat een bibliografie is en wat de relatie is tussen de psychologische bibliografie PsycInfo, andere bibliografien en de UB catalogus. Het betreft hier dus verwijzingen naar literatuur, dus geen volledige teksten van literatuur; echter deze verwijzingen zijn steeds vaker voorzien van links naar de volledige teksten van literatuur op Internet.Tijdens de cursus komt aan bod wat een bibliografie is en wat de relatie is tussen de psychologische bibliografie PsycInfo, andere bibliografien en de UB catalogus. Het betreft hier dus verwijzingen naar literatuur, dus geen volledige teksten van literatuur; echter deze verwijzingen zijn steeds vaker voorzien van links naar de volledige teksten van literatuur op Internet.

    9. bibliografie: geordend literatuuroverzicht op auteur / onderwerp gericht op een (specifiek) vakgebied wereldwijd, op basis van kwaliteit verzameld ongeacht de aanwezigheid van de publicatie verwijzingen naar literatuur (referenties) geen volledige teksten trefwoorden zijn toegevoegd op basis van inhoud De literatuurverwijzingen, in het Engels references, genoemd, bevatten gegevens die afkomstig zijn van de publicatie zelf (auteursnamen, titels). De producent van de bibliografie voegt daarnaast gegevens toe, zoals onderwerpsaanduidingen / trefwoorden: descriptoren. Bovendien bepaalt de producent van de bibliografie welke literatuur, (tijdschriften, boeken of andere publicaties) in aanmerking komt om opgenomen te worden in de bibliografie. En bibliografie geeft dus praktisch nooit een totaaloverzicht van alle literatuur op een bepaald vakgebied. De literatuurverwijzingen, in het Engels references, genoemd, bevatten gegevens die afkomstig zijn van de publicatie zelf (auteursnamen, titels). De producent van de bibliografie voegt daarnaast gegevens toe, zoals onderwerpsaanduidingen / trefwoorden: descriptoren. Bovendien bepaalt de producent van de bibliografie welke literatuur, (tijdschriften, boeken of andere publicaties) in aanmerking komt om opgenomen te worden in de bibliografie. En bibliografie geeft dus praktisch nooit een totaaloverzicht van alle literatuur op een bepaald vakgebied.

    10. bibliografie wereldwijd op specialisme gericht kwaliteitscontrole geen directe relatie met eigen collectie diverse publicaties: specifiek / actueel ----------------------------- geen full text (alleen referenties) (vaak) met samenvatting media in eigen bezit algemene/diverse collectie geen centrale kwaliteitscontrole algemene publicaties ------------------------------ geen full text (alleen referenties) Geef het verschil aan met een catalogus: bezit van eigen instelling, niet op discipline gericht, informatie vaak niet erg specifiek (geen tijdschriftartikelen of hoofdstukken van boeken). Steeds vaker wordt in bibliografische bestanden en minder in catalogi gelinkt naar de online full text documenten.Geef het verschil aan met een catalogus: bezit van eigen instelling, niet op discipline gericht, informatie vaak niet erg specifiek (geen tijdschriftartikelen of hoofdstukken van boeken). Steeds vaker wordt in bibliografische bestanden en minder in catalogi gelinkt naar de online full text documenten.

    11. elektronische bibliografien Overzicht van de belangrijkste bibliografische bestanden op het gebied van biologische en cognitieve psychologie. Per bestand worden maandelijks duizenden literatuurgegevens toegevoegd en voorzien van onderwerpsaanduidingen. Al deze bestanden worden samengesteld door Amerikaanse instellingen en gebruik derhalve bij het zoeken engelstalige termen. Overzicht van de belangrijkste bibliografische bestanden op het gebied van biologische en cognitieve psychologie. Per bestand worden maandelijks duizenden literatuurgegevens toegevoegd en voorzien van onderwerpsaanduidingen. Al deze bestanden worden samengesteld door Amerikaanse instellingen en gebruik derhalve bij het zoeken engelstalige termen.

    12. De UB biedt een groot aantal bestanden met literatuurverwijzingen aan op diverse disciplines. Voor het vakgebied psychologie zijn belangrijke bestanden PsycInfo en PubMed/Medline. Overlap toelichten tussen de verschillende bestanden en de catalogus UB: Bijvoorbeeld op het gebied van medische psychologie of neuropsychologie kun je een aantal dezelfde artikelen vinden in Medline en in PsycInfo en een deel van de literatuur is in de UB Maastricht collectie aanwezig (Randwijck of Bonnefanten). En toelichten dat heel veel tijdschriften nu elektronisch zijn, meer dan het aantal papieren tijdschriften.De UB biedt een groot aantal bestanden met literatuurverwijzingen aan op diverse disciplines. Voor het vakgebied psychologie zijn belangrijke bestanden PsycInfo en PubMed/Medline. Overlap toelichten tussen de verschillende bestanden en de catalogus UB: Bijvoorbeeld op het gebied van medische psychologie of neuropsychologie kun je een aantal dezelfde artikelen vinden in Medline en in PsycInfo en een deel van de literatuur is in de UB Maastricht collectie aanwezig (Randwijck of Bonnefanten). En toelichten dat heel veel tijdschriften nu elektronisch zijn, meer dan het aantal papieren tijdschriften.

    13. TIJDSCHRIFTARTIKELEN: Linken is mogelijk naar die tijdschriftartikelen waarbij de UB een abonnement heeft op de elektronische editie, het e-journal. Een deel van de tijdschriften zijn als papieren n als elektronische editie in abonnement. De gegevens of een tijdschrift aanwezig is in de UB collectie is vermeld in PsycINFO en Medline (SFX). Heb je een artikel nodig uit een tijdschrift dat de UB niet zelf heeft, dan kun je via de NCC het artikel aanvragen bij een andere UB, via het IBL. IBL staat voor interbibliothecair leenverkeer en geldt voor boeken en tijdschriftartikelen (levering kopien of scans). Voordat studenten kunnen aanvragen moeten ze eerst een IBL account openen en minimaal 5 storten (chippen). Informatie hierover vind je op de UB site of kun je vragen bij de uitleenbalie. BOEKEN: via SFX wordt gelinkt naar de catalogus, in PsycInfo staat niet vermeld of het boek of het hoofdstuk van het boek in de UB collectie aanwezig is. Je moet dus aanvullend in de UB catalogus kijken via SFX of het boek in de collectie aanwezig is. DISSERTATIES: Deze publicaties zijn niet in de UB collectie aanwezig en worden ook beter niet via IBL aangevraagd worden. Je krijgt immers hooguit een uitgebreidere samenvatting. Zie de melding in het SFX window. Een alternatieve manier om aan tijdschriftartikelen te geraken is om de auteur om een kopie te vragen. Bij de meer recente literatuurverwijzingen staat het correspondentie/e-mail adres vermeld. Je kunt ook via een web search engine proberen het artikel op te sporen, soms zetten auteurs hun artikelen voor iedereen toegankelijk op een website.TIJDSCHRIFTARTIKELEN: Linken is mogelijk naar die tijdschriftartikelen waarbij de UB een abonnement heeft op de elektronische editie, het e-journal. Een deel van de tijdschriften zijn als papieren n als elektronische editie in abonnement. De gegevens of een tijdschrift aanwezig is in de UB collectie is vermeld in PsycINFO en Medline (SFX). Heb je een artikel nodig uit een tijdschrift dat de UB niet zelf heeft, dan kun je via de NCC het artikel aanvragen bij een andere UB, via het IBL. IBL staat voor interbibliothecair leenverkeer en geldt voor boeken en tijdschriftartikelen (levering kopien of scans). Voordat studenten kunnen aanvragen moeten ze eerst een IBL account openen en minimaal 5 storten (chippen). Informatie hierover vind je op de UB site of kun je vragen bij de uitleenbalie. BOEKEN: via SFX wordt gelinkt naar de catalogus, in PsycInfo staat niet vermeld of het boek of het hoofdstuk van het boek in de UB collectie aanwezig is. Je moet dus aanvullend in de UB catalogus kijken via SFX of het boek in de collectie aanwezig is. DISSERTATIES: Deze publicaties zijn niet in de UB collectie aanwezig en worden ook beter niet via IBL aangevraagd worden. Je krijgt immers hooguit een uitgebreidere samenvatting. Zie de melding in het SFX window. Een alternatieve manier om aan tijdschriftartikelen te geraken is om de auteur om een kopie te vragen. Bij de meer recente literatuurverwijzingen staat het correspondentie/e-mail adres vermeld. Je kunt ook via een web search engine proberen het artikel op te sporen, soms zetten auteurs hun artikelen voor iedereen toegankelijk op een website.

    14. publicatie n UB collectie

    15. publicatie niet in UB collectie Dit artikel is dus niet in de UB collectie aanwezig! Laat benodigde jaargang zien (1984) en het ontbreken van de jaargang in de UB collectie (pas vanaf 1985).Dit artikel is dus niet in de UB collectie aanwezig! Laat benodigde jaargang zien (1984) en het ontbreken van de jaargang in de UB collectie (pas vanaf 1985).

    16. publicatie niet in UB collectie Dit betreft een abstract = samenvatting van een dissertatie (proefschrift). Het proefschrift is niet leverbaar en als je een dissertation abstract aanvraagt via de NCC dan ontvang je slechts een samenvatting!Dit betreft een abstract = samenvatting van een dissertatie (proefschrift). Het proefschrift is niet leverbaar en als je een dissertation abstract aanvraagt via de NCC dan ontvang je slechts een samenvatting!

    17. informatie op Internet rijp en groen: van wetenschap tot recreatie grote diversiteit aan informatie (bijv. teksten, persoonlijke paginas, powerpoint presentaties); minder structuur (geen records/fields) authenticiteit soms moeilijk vast te stellen geen centrale redactie (geen peer review) diverse search engines met verschillende updates en informatiepools -> verschillende zoekresultaten database informatie wordt (meestal) niet gezocht Leg verschil uit met informatie op Internet. Een bibliografie is een database, die gestructureerd is (records, met indeling in fields) en een zoekmachines die diverse gespecialiseerde zoekacties mogelijk maakt (booleaans, zoeken in specifieke velden). Niet alleen de boeken en tijdschriften worden gereviewd (door deskundigen beoordeeld) maar de bestandsproducent hanteert ook nog eens kwaliteitscriteria voor opnemen van literatuur in de bibliografie! Een search engine op Internet heeft minder zoekmogelijkheden en niet alle search engines werken op dezelfde manier. Het zoektermen bestand (index) van de search engine is niet gestructureerd. Bovendien wordt de informatie niet op waarheidsgehalte en zeker niet op wetenschappelijk gehalte gescreend (iedereen kan publiceren op Internet). Informatie uit databases die via Internet toegankelijk zijn, zijn meestal niet doorzoekbaar middels een Internet search engine (zoals Lycos, Alta Vista, Google)! Uitzondering is bijv. PubMed Leg verschil uit met informatie op Internet. Een bibliografie is een database, die gestructureerd is (records, met indeling in fields) en een zoekmachines die diverse gespecialiseerde zoekacties mogelijk maakt (booleaans, zoeken in specifieke velden). Niet alleen de boeken en tijdschriften worden gereviewd (door deskundigen beoordeeld) maar de bestandsproducent hanteert ook nog eens kwaliteitscriteria voor opnemen van literatuur in de bibliografie! Een search engine op Internet heeft minder zoekmogelijkheden en niet alle search engines werken op dezelfde manier. Het zoektermen bestand (index) van de search engine is niet gestructureerd. Bovendien wordt de informatie niet op waarheidsgehalte en zeker niet op wetenschappelijk gehalte gescreend (iedereen kan publiceren op Internet). Informatie uit databases die via Internet toegankelijk zijn, zijn meestal niet doorzoekbaar middels een Internet search engine (zoals Lycos, Alta Vista, Google)! Uitzondering is bijv. PubMed

    18. In tegenstelling tot de gestructureerde opbouw van literatuurdatabases wordt de informatie op internet in diverse vormen aangeboden (multimediaal: tekst, geluid, plaatjes, bewegende beelden). Search engines bestaan uit een spider of crawler die de informatie inlezen en indexeren, dus doorzoekbaar maken en uit een zoekinterface om gebruikers in staat te stellen de database te doorzoeken. Dit indexeren vindt plaats op basis van een algoritme/formule - criteria, waardoor bijvoorbeeld heel veel voorkomende termen niet in de lijst zoektermen (de index) komen.In tegenstelling tot de gestructureerde opbouw van literatuurdatabases wordt de informatie op internet in diverse vormen aangeboden (multimediaal: tekst, geluid, plaatjes, bewegende beelden). Search engines bestaan uit een spider of crawler die de informatie inlezen en indexeren, dus doorzoekbaar maken en uit een zoekinterface om gebruikers in staat te stellen de database te doorzoeken. Dit indexeren vindt plaats op basis van een algoritme/formule - criteria, waardoor bijvoorbeeld heel veel voorkomende termen niet in de lijst zoektermen (de index) komen.

    19. web search engines Alta Vista, Excite Northernlight Lycos Google en Google Scholar Hotbot Er zijn heel veel verschillende search engines om het web te doorzoeken. Op dit moment wordt Google veel gebruikt. De zoekopties van de verschillende engines zijn ook verschillend. Google heeft een aparte engine ontwikkelt om wetenschappelijke informatie op te sporen: Google scholar; zie portaal.Er zijn heel veel verschillende search engines om het web te doorzoeken. Op dit moment wordt Google veel gebruikt. De zoekopties van de verschillende engines zijn ook verschillend. Google heeft een aparte engine ontwikkelt om wetenschappelijke informatie op te sporen: Google scholar; zie portaal.

    20. voorbereiding begin tijdig analyse van het onderwerp: trefwoorden combinaties inperkingen (m/v, mens/dier, leeftijdsgroep, taal, geografisch, boek/tijdschrifartikel, overzichtsartikelen) orintatie op het onderwerp: vakjargon synoniemen en gerelateerde begrippen verbuigingen / meervoud - enkelvoud Amerikaans / Engelse spellingsvarianten selectie te raadplegen literatuurbestanden Bij systematisch literatuuronderzoek hoort voorbereiding. Start tijdig (IBL duurt enige dagen en mogelijkheid dat je toch bij nader inzien een ander onderwerp kiest omdat er geen informatie over het onderwerp te vinden is of dat er al onderzoek beschreven is over je onderwerp). Bij systematisch literatuuronderzoek hoort voorbereiding. Start tijdig (IBL duurt enige dagen en mogelijkheid dat je toch bij nader inzien een ander onderwerp kiest omdat er geen informatie over het onderwerp te vinden is of dat er al onderzoek beschreven is over je onderwerp).

    21. systematisch zoeken voer Engelstalige zoekterm(en) in bekijk de relevante referenties op trefwoorden zoek verder via trefwoorden en andere relevante zoektermen combineer de relevante zoektermen en sets bekijk de literatuurlijsten bij relevante publicaties (sneeuwbaleffect) bekijk de inhoudsopgaven bij relevante tijdschriften

    22. zoeken in PsycInfo ....factoren die ertoe leiden dat ouders hun kind(eren) doden.... Formuleren van onderzoeksvraag..... Vertalen naar zoekvraag....vertalen naar Engelstalige termenFormuleren van onderzoeksvraag..... Vertalen naar zoekvraag....vertalen naar Engelstalige termen

    23. zoeken in PsycInfo ....factoren die ertoe leiden dat ouders hun kind(eren) doden.... ? parents + killing + children

    24. Search anywhere: parents and killing and children De zoekaktie op de termen parents and killing and children geeft als resultaat deze literatuurverwijzing. De zoekterm(en) verschijnen vetgedrukt in het record, in dit geval in het veld titel en samenvatting. Uit de tekst blijkt dat de term die hiervoor gebruikt wordt filicide is. De zoektermen worden gecombineerd met behulp van de Booleaanse operator ANDDe zoekaktie op de termen parents and killing and children geeft als resultaat deze literatuurverwijzing. De zoekterm(en) verschijnen vetgedrukt in het record, in dit geval in het veld titel en samenvatting. Uit de tekst blijkt dat de term die hiervoor gebruikt wordt filicide is. De zoektermen worden gecombineerd met behulp van de Booleaanse operator AND

    25. Meerdere termen kunnen opgezocht worden en gecombineerd worden met elkaar.Meerdere termen kunnen opgezocht worden en gecombineerd worden met elkaar.

    26. FILICIDE AND SUICIDE FILICIDE OR INFANTICIDE FILICIDE NOT SUICIDE (FILICIDE OR INFANTICIDE) AND PSYCHOSOCIAL FACTORS Er zijn een aantal combinatiemogelijkheden, gebaseerd op gebruik van Booleaanse operatoren (afkomstig uit de verzamelingenleer - wiskunde, middelbare school). AND - beide termen komen voor in n record (in de combinatieset) OR - een van beide termen, of allebei komen voor in een record in de combinatieset NOT - de eerste term komt wel, de tweede term per se niet voor in een record in de combinatieset Als er verschillende operatoren in n zoekaktie gebruikt worden, dan moet je haken gebruiken: zoals in de wiskunde ook met vermenigvuldigen/delen en optellen/aftrekken. Combineren van parents and killing and children kan ook resuleren in omgekeerde resultaat, nl. kinderen die hun ouders vermoorden!Er zijn een aantal combinatiemogelijkheden, gebaseerd op gebruik van Booleaanse operatoren (afkomstig uit de verzamelingenleer - wiskunde, middelbare school). AND - beide termen komen voor in n record (in de combinatieset) OR - een van beide termen, of allebei komen voor in een record in de combinatieset NOT - de eerste term komt wel, de tweede term per se niet voor in een record in de combinatieset Als er verschillende operatoren in n zoekaktie gebruikt worden, dan moet je haken gebruiken: zoals in de wiskunde ook met vermenigvuldigen/delen en optellen/aftrekken. Combineren van parents and killing and children kan ook resuleren in omgekeerde resultaat, nl. kinderen die hun ouders vermoorden!

    27. zoeken in PsycInfo Formuleren van onderzoeksvraag..... Vertalen naar zoekvraag...vertalen naar Engelstalige termen en synoniemen......kies bestand(en) Ga naar PsycINFO De zoekmachine die bij de UB Maastricht gebruikt wordt om PsycINFO te doorzoeken heet WebSPIRS. Laat 2 manieren zien om de voor psychologie relevante bestanden te selecteren: via UB informatiebestanden, discipline Psychologie met een totaal overzicht diverse bestanden via het psychologie portaal met een overzicht literatuurbestanden en overzicht woordenboeken apart Ga via het psychologie portaal en wijs op de woordenboeken, handleidingen en toegang tot de bestanden van buiten de campus en start PsycINFO Licht het zoekscherm toe, met Help (met searching tips) en Database guide (fields) SEARCH anywhere: parents killing children geeft 0 hits, dit heet phrase searching in WebSPIRS en er worden dan alleen records opgezocht die na elkaar voorkomen in de tekst (in tegenstelling dus tot web engines). Laat de combinatie met and zien: parents and killing and children -> wijs op de diverse publicatie typen en leg uit dat het geen zin heeft om dissertation abstracts te gebruiken (record 19). Wijs erop dat in sommige records de zoekterm wel te zien is en bij andere niet. Voor dit onderwerp wordt de term filicide gebruikt ; Laat Complete record zien en licht de belangrijkste velden toe, inclusief de references (wijs op sneeuwbaleffect). Wijs op de SFX knop; komt later terug. Show all results om weer terug te keren naar het brief format. Laat zien hoe je de Search History op het scherm krijgt Record 4 gaat over kinderen die ouders doden (parricide), het omgekeerde dus! Record 8 en 9 gaat over filicide. Zoek verder op filicide (97 ipv 36 publicaties). Laat trunceren zien: filicid* (125) en filicid* in Title. Laat de Index zien bij filid en wijs op de diverse indexen (auteurs) Stel weer in op default instelling : anywhere ipv titleFormuleren van onderzoeksvraag..... Vertalen naar zoekvraag...vertalen naar Engelstalige termen en synoniemen......kies bestand(en) Ga naar PsycINFO De zoekmachine die bij de UB Maastricht gebruikt wordt om PsycINFO te doorzoeken heet WebSPIRS. Laat 2 manieren zien om de voor psychologie relevante bestanden te selecteren: via UB informatiebestanden, discipline Psychologie met een totaal overzicht diverse bestanden via het psychologie portaal met een overzicht literatuurbestanden en overzicht woordenboeken apart Ga via het psychologie portaal en wijs op de woordenboeken, handleidingen en toegang tot de bestanden van buiten de campus en start PsycINFO Licht het zoekscherm toe, met Help (met searching tips) en Database guide (fields) SEARCH anywhere: parents killing children geeft 0 hits, dit heet phrase searching in WebSPIRS en er worden dan alleen records opgezocht die na elkaar voorkomen in de tekst (in tegenstelling dus tot web engines). Laat de combinatie met and zien: parents and killing and children -> wijs op de diverse publicatie typen en leg uit dat het geen zin heeft om dissertation abstracts te gebruiken (record 19). Wijs erop dat in sommige records de zoekterm wel te zien is en bij andere niet. Voor dit onderwerp wordt de term filicide gebruikt ; Laat Complete record zien en licht de belangrijkste velden toe, inclusief de references (wijs op sneeuwbaleffect). Wijs op de SFX knop; komt later terug. Show all results om weer terug te keren naar het brief format. Laat zien hoe je de Search History op het scherm krijgt Record 4 gaat over kinderen die ouders doden (parricide), het omgekeerde dus! Record 8 en 9 gaat over filicide. Zoek verder op filicide (97 ipv 36 publicaties). Laat trunceren zien: filicid* (125) en filicid* in Title. Laat de Index zien bij filid en wijs op de diverse indexen (auteurs) Stel weer in op default instelling : anywhere ipv title

    28. zoeken in PsycInfo maak (alleen) oefening 1 gebruik eventueel de handleiding op het Psychologie portaal en de woordenboeken Uitdrukkelijk melden, dat alleen opdracht 1 uitgevoerd moet worden! Evalueer de opdrachten uit oefening 1. Uitdrukkelijk melden, dat alleen opdracht 1 uitgevoerd moet worden! Evalueer de opdrachten uit oefening 1.

    29. Search anywhere: zoeken op elderly levert geen artikelen waarin de term aged wordt gebruikt; idem: behaviour geen behavior en organisation geen organization (Brits versus Amerikaans Engels) ambiguteit is afhankelijk van taalgebruik van de auteur Waarom de thesaurus zoekstrategie? De gebruiker moet zelf alle mogelijke synoniemen, gerelateerde begrippen en spellingsvarianten bedenken voor een uitgebreide zoekaktie: thesaurus search verkleint de kans op missers. Thesausus search verkleint ook de kans op ruis bijvoorbeeld bij zoekakties op termen met meerdere betekenissen (AGED en CHILDREN, AGED 5-8). De words-anywhere zoekaktie is heel erg geschikt om literatuur zoeken te beginnen. Kijk welke descriptoren er zijn toegevoegd en zoek op descriptor verder. Taalbebruik van de auteur toelichten met : soms wordt filicide gebruikt soms parents and killing and childrenWaarom de thesaurus zoekstrategie? De gebruiker moet zelf alle mogelijke synoniemen, gerelateerde begrippen en spellingsvarianten bedenken voor een uitgebreide zoekaktie: thesaurus search verkleint de kans op missers. Thesausus search verkleint ook de kans op ruis bijvoorbeeld bij zoekakties op termen met meerdere betekenissen (AGED en CHILDREN, AGED 5-8). De words-anywhere zoekaktie is heel erg geschikt om literatuur zoeken te beginnen. Kijk welke descriptoren er zijn toegevoegd en zoek op descriptor verder. Taalbebruik van de auteur toelichten met : soms wordt filicide gebruikt soms parents and killing and children

    30. zoekstrategien Search anywhere: zoeken in alle fields Controlled vocabulary (descriptors): Thesaurus (PsycInfo) MeSH database (PubMed) Voorafgaande zoekakties betroffen de anywhere zoekstrategie. Bij uitgebreid literatuuronderzoek zou je naast de anywhere zoekmanier ook de thesaurus zoekstrategie moeten gebruiken. Thesaurus: zoeken op, aan ieder artikel toegevoegde engelstalige trefwoorden - onderwerpsaanduidingen. Deze trefwoorden staan in het Descriptor field bij PsycInfo en het MeSH term in PubMed. Voorafgaande zoekakties betroffen de anywhere zoekstrategie. Bij uitgebreid literatuuronderzoek zou je naast de anywhere zoekmanier ook de thesaurus zoekstrategie moeten gebruiken. Thesaurus: zoeken op, aan ieder artikel toegevoegde engelstalige trefwoorden - onderwerpsaanduidingen. Deze trefwoorden staan in het Descriptor field bij PsycInfo en het MeSH term in PubMed.

    31. zoeken met Thesaurus thesaurus termen (engelstalige trefwoorden) geven aan waar het artikel over gaat: het onderwerp thesaurus termen worden toegevoegd door bestandsproducent: zoekaktie levert ALLE artikelen over een onderwerp, ongeacht de terminologie van de auteur Een thesaurus is een lijst van gecontroleerde trefwoorden, waarin een ordening is aangebracht. De trefwoorden verwijzen onderling naar ruimere, specifiekere of verwante trefwoorden. In PsycInfo worden trefwoorden aangeduid met 'descriptors.Een thesaurus is een lijst van gecontroleerde trefwoorden, waarin een ordening is aangebracht. De trefwoorden verwijzen onderling naar ruimere, specifiekere of verwante trefwoorden. In PsycInfo worden trefwoorden aangeduid met 'descriptors.

    32. Thesaurus geeft definitie en informatie over het trefwoord structuur (broader, narrower, related) Search marked of Explode marked De Thesaurus is een alfabetische lijst van descriptoren. Indien een engelstalige term ingetikt wordt, komt de hiermee (meest) corresponderende descriptor op het scherm. Scope Note: geeft een omschrijving van de descriptor met informatie en definitie van de betreffende term. Relatie tussen trefwoorden wordt als volgt aangegeven: Broader terms - ruimere termen Related terms - gerelateerde termen Narrower terms - specifiekere termenDe Thesaurus is een alfabetische lijst van descriptoren. Indien een engelstalige term ingetikt wordt, komt de hiermee (meest) corresponderende descriptor op het scherm. Scope Note: geeft een omschrijving van de descriptor met informatie en definitie van de betreffende term. Relatie tussen trefwoorden wordt als volgt aangegeven: Broader terms - ruimere termen Related terms - gerelateerde termen Narrower terms - specifiekere termen

    33. structuur van de Thesaurus: search marked Broader term Related terms Narrower terms Licht de relatie tussen de termen toe en vertel wat de zoekaktie searched marked inhoudt. Alleen de gemarkeerde term wordt opgezocht.Licht de relatie tussen de termen toe en vertel wat de zoekaktie searched marked inhoudt. Alleen de gemarkeerde term wordt opgezocht.

    34. structuur van de Thesaurus: explode marked broader term related terms narrower terms Licht de zoekactie Explode toe: de specifiekere termen tot n niveau diep worden in n zoekaktie opgezocht: groen!!!Licht de zoekactie Explode toe: de specifiekere termen tot n niveau diep worden in n zoekaktie opgezocht: groen!!!

    35. naar PsycInfo Ga terug naar de search filicid*in ti; laat een aantal records zien, homicide of infanticide met parents wordt veelvuldig gebruikt als descriptor. Check de thesaurus op filicide, er is geen descriptor in de lijst. Ga via de thesaurus naar homicide (denk eraan slechts 1 zoekterm intikken tegelijk) en vink homicide en infanticide aan (search marked) Ga via de thesaurus naar parent (explode marked) Search History combineer met AND (238 records met ruis!); record 8 ("Are You There Alone?": The Unspeakable Crime of Andrea Yates. ) gaat wel over filicide, maar de term komt niet in het record voor. Aanvullend zoeken naast filicid*in title op minder specifieke descriptoren geeft dus wel extra resultaat maar ook ruis. de LIMIT knop: alleen journal articles en na 1997 (97 publicaties) Vink de opties aan, ga naar Search History en tik de set in die ingeperkt moet worden (let op dat search instelling op Anywhere staat)! 100 tot 150 referenties zijn een redelijk aantal om door te nemen. De relevante records kunnen gemarkeerd worden Markeer een aantal records en wijs op de print (handig print format is Citation and Abstract) en save knop (als je alle velden wil saven kies je Complete record) Herstel weer naar de Default optie door op Clear te klikken. Ga terug naar de search filicid*in ti; laat een aantal records zien, homicide of infanticide met parents wordt veelvuldig gebruikt als descriptor. Check de thesaurus op filicide, er is geen descriptor in de lijst. Ga via de thesaurus naar homicide (denk eraan slechts 1 zoekterm intikken tegelijk) en vink homicide en infanticide aan (search marked) Ga via de thesaurus naar parent (explode marked) Search History combineer met AND (238 records met ruis!); record 8 ("Are You There Alone?": The Unspeakable Crime of Andrea Yates. ) gaat wel over filicide, maar de term komt niet in het record voor. Aanvullend zoeken naast filicid*in title op minder specifieke descriptoren geeft dus wel extra resultaat maar ook ruis. de LIMIT knop: alleen journal articles en na 1997 (97 publicaties) Vink de opties aan, ga naar Search History en tik de set in die ingeperkt moet worden (let op dat search instelling op Anywhere staat)! 100 tot 150 referenties zijn een redelijk aantal om door te nemen. De relevante records kunnen gemarkeerd worden Markeer een aantal records en wijs op de print (handig print format is Citation and Abstract) en save knop (als je alle velden wil saven kies je Complete record) Herstel weer naar de Default optie door op Clear te klikken.

    36. zoekstrategien: verkleinen van een (te grote) set meerdere (thesaurus) termen combineren met AND zoeken op specifiekere (narrower) term inperken op publicatiejaar of taal zoeken beperken tot n specifiek veld Herhalen wat in de vorige demo getoond isHerhalen wat in de vorige demo getoond is

    37. zoekstrategien: uitbreiden van een set combineer meerdere termen met OR (synoniemen, spellingsvarianten) gebruik het truncatie symbool (*) zoek mbv de INDEX op meerdere termen tegelijk gebruik een ruimere thesaurusterm en denk ook aan gerelateerde termen Indien een zoekterm geen voldoende resultaat oplevert, probeer dan een ruimere term. Publicaties worden zo specifiek mogelijk van Descriptoren voorzien. Indien de APA nog geen specifieke descriptor kent, dan wordt een publicatie voorzien van de naast hogere/ruimere Descriptor. Dus als er nog geen filicide als term voorhanden is dan wordt de ruimere term Homicide genomen als descriptor. Indien een zoekterm geen voldoende resultaat oplevert, probeer dan een ruimere term. Publicaties worden zo specifiek mogelijk van Descriptoren voorzien. Indien de APA nog geen specifieke descriptor kent, dan wordt een publicatie voorzien van de naast hogere/ruimere Descriptor. Dus als er nog geen filicide als term voorhanden is dan wordt de ruimere term Homicide genomen als descriptor.

    38. zoeken in PsycInfo maak nu oefening 2 en 3 Evalueer oefening 2 en 3 Evalueer oefening 2 en 3

    39. zoeken in PubMed Search for ................(all fields) Details History Combineren MeSH database Tutorials Limit Saven Zoek parents and killing and children in PubMed ; leg kort de interface uit, zoekbalk uit met History en Review en MeSH database en Details: NB in PsycINFO levert deze zoekaktie 36 records op en in PubMed 245 records, omdat de zoekaktie uitgebreider is, zie knop Details. Beperk tot publicaties vanaf 1997. Markeer en save records. Zoek parents and killing and children in PubMed ; leg kort de interface uit, zoekbalk uit met History en Review en MeSH database en Details: NB in PsycINFO levert deze zoekaktie 36 records op en in PubMed 245 records, omdat de zoekaktie uitgebreider is, zie knop Details. Beperk tot publicaties vanaf 1997. Markeer en save records.

    40. SFX: special effects biedt toegang tot de full-text van het artikel, of de UB catalogus met gegevens over het papieren abonnement en/of de Nederlandse Centrale Catalogus om een kopie aan te vragen bij een andere bibliotheek (IBL) Hoe kom je bij de volledige tekst van een publicatie? SFX button is in PsycINFO en PubMed geinstalleerd (wel de goede PubMed gebruiken). Laat een link zien naar de papieren editie (UB/NCC) en een link naar een online artikel (LWW).Hoe kom je bij de volledige tekst van een publicatie? SFX button is in PsycINFO en PubMed geinstalleerd (wel de goede PubMed gebruiken). Laat een link zien naar de papieren editie (UB/NCC) en een link naar een online artikel (LWW).

    41. Als je zoekt op filicide dan vind je een verwijzing naar Wikipedia en naar PubMed, reclame en ook dode links. Als je in dezelfde sessie PubMed via de UB hebt doorzocht en daarna via Google een PubMed referentie hebt opgehaald dan krijg je ook de SFX button! Soms is het ook mogelijk via de uitgeversknop naar de full text te geraken als je via het campuscomputernetwerk internet gebruikt Als je zoekt op filicide dan vind je een verwijzing naar Wikipedia en naar PubMed, reclame en ook dode links. Als je in dezelfde sessie PubMed via de UB hebt doorzocht en daarna via Google een PubMed referentie hebt opgehaald dan krijg je ook de SFX button! Soms is het ook mogelijk via de uitgeversknop naar de full text te geraken als je via het campuscomputernetwerk internet gebruikt

    42. Wijs op de missers en op de ruis in het schema. Vaak moet je zowel via de thesaurus zoeken als via de anywhere zoekstrategie om een set voldoende relevante records te krijgen. Een overzichtelijke set omvat 100 150 referenties, waaruit je de relevante kunt markeren. De zoekaktie op parents killing children is verfijnd tot filicid* en uitgebreid met de trefwoordencombinatie homicide/infanticide n parents. Wijs op de missers en op de ruis in het schema. Vaak moet je zowel via de thesaurus zoeken als via de anywhere zoekstrategie om een set voldoende relevante records te krijgen. Een overzichtelijke set omvat 100 150 referenties, waaruit je de relevante kunt markeren. De zoekaktie op parents killing children is verfijnd tot filicid* en uitgebreid met de trefwoordencombinatie homicide/infanticide n parents.

    43. critical reading aantal paginas van de publicatie soort artikel (review) aantal referenties in publicatie status van de auteur of instelling waaraan de auteur verbonden is status van het tijdschrift (bijvoorbeeld peer reviewed tijdschrift en daarmee samenhangend status uitgever) taal van het artikel Aantal paginas: gemiddeld 5 -10 paginas; Soort artikel (heeft relatie met aantal paginas): commentaar op eerder verschenen artikel (1 2 paginas) tot overzichtsartikelen (groot aantal paginas). Zie bij filicide, record (comment) Let op taal artikel! Record in Portugees, maar er zitten ook portugese en chinese artikelen in het bestand. Status tijdschriften: zie peer reviewed journal in DT fieldAantal paginas: gemiddeld 5 -10 paginas; Soort artikel (heeft relatie met aantal paginas): commentaar op eerder verschenen artikel (1 2 paginas) tot overzichtsartikelen (groot aantal paginas). Zie bij filicide, record (comment) Let op taal artikel! Record in Portugees, maar er zitten ook portugese en chinese artikelen in het bestand. Status tijdschriften: zie peer reviewed journal in DT field

    44. zoeken in PsycInfo en PubMed vragen ??? maak oefening 4 het evaluatieformulier vind je op het portaal vergeet niet af te tekenen Als je de laatste opdracht af hebt, laat die dan controleren en laat aftekenen. Op het psychologie portaal vind je een evaluatie formulier dat je alleen of met zn tween kunt invullen. Als je de laatste opdracht af hebt, laat die dan controleren en laat aftekenen. Op het psychologie portaal vind je een evaluatie formulier dat je alleen of met zn tween kunt invullen.

More Related