Aan moderne dans 20e eeuw vooraf: academisch, klassiek, romantisch ballet 19e eeuw

1. Aan moderne dans 20e eeuw vooraf: academisch, klassiek, romantisch ballet19e eeuw Sprookjesachtige wereldZweven, gewichtloosheid Technisch Spitzen, pirouettes, lifts, zweefsprongen Buitenwaarts draaien voeten Vijf basisposities

2. Isadora Duncanin 1905 in St. Petersburg: "Op een paar uitzonderingen na bestaat het ballet als geheel uit het overwinnen van moeilijkheden, acrobatiek, een soort opeenstapeling van mechanismen. Er is geen menselijke waarde in ballet. De dansers zijn bewegende poppen, geen mensen." Romantisch ballet uit de 19e eeuw Toneelmatige scènes  dansscènes Divertissement = inhoudsloos amusement

3. Moderne, expressionistische dans • Isadora Duncan1877 – 1927 • Streeft naar maximale bewegingsvrijheid, • Blote voeten, loshangende gewaad, • Extatische manier om gevoelens uit te drukken. • Minder nadruk op techniek • Gewone bewegingsthema’s lopen, huppelen, rennen, gaan zitten, liggen. • Plastische lichaamhoudingen, organische, gebogen lijnen • Eenvoudige toneelaankleding. 5-04 Lilli Green; vergeten pionier; vgl met Isadora Duncan

4. tb 65a Martha Graham 1894 - 1990 • Nadruk op psychologisch drama (Freud) • Gevoelens van hartstocht, frustratie of angst • Op expressionistische wijze uitvergroot, • zonder herkenbare verhaallijn. • Geestesgesteldheid op een lichamelijke manier tot uitdrukking gebracht. • Basis is contrast tussen spanning en ontspanning • (contraction en release). • Spanning  aantrekken van de spieren, vooral het middenrif, samen met inademen en het kromtrekken van de rug. • Ontspanning  uitademen en het rechten van de rug. • Zwaartekracht belangrijke  liggen, zitten en vallen. 5-05 Martha Graham: Lamentation

5. Loïe Fuller1862 Bootst natuurlijke verschijnselen Wapperende gewaden, fantastische vormen Licht en kleur 5-06 Loïe Fuller

6. Mexico Japan Thailand Egypte Ruth Denis en Ted Shawn1879/1891 Danstheater Niet westerse invloeden, exotisch karakter

7. Dalcroze & Laban1865 / 1879 Theoretici van de expressionistische dans

8. tb 39a Mary Wigman1886 Psychologisch realisme Tragisch, dramatisch, aards Mary Wigman: Hexentanz

9. Mary Wigman1886 – 1973 • Wierf breed publiek voor expressionistische danskunst (Ausdruckstanz). • Psychologisch realisme: vaak tragisch of dramatisch, vol pessimisme, gekweld of verscheurd. • Zeer aards karakter van de bewegingen; laag, knielen, kruipen, hurken. • Vaak weinig muziek, alleen maar slagwerk  dans als zelfstandige kunstvorm.

10. tb 53a Expressionistische synthese van Jooss1901 – 1979 • Synthese tussen Ausdruckstanz en academisch ballet. • Wil van ieder idee of gemoedsaandoening het meest essentiële in beweging uitdrukken. • Werkt met ‘stills’: beweging tot stilstand in betekenisvolle pose. • (panto)mime aspecten. • Bekend is ‘Der Grüne Tisch’, in 1932 aanklacht tegen de oorlog. Voorbeeld van maatschappijkritiek. 4: De groene tafel (fragmenten) 8 a Elementen klassiek  elementen modern. b Wat is het verhaal achter deze dans? c Hoe (met welke dansmiddelen) wordt dat verhaal uitgebeeld?

11. Onderhandelen De Dood Soldaten Partizanenmeisje De Dood maait alles neer Onderhandelen 5-08 Jooss: De groene tafel