Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG

1. Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG Legnica, marzec 2013 r

2. Poziomy ratownictwa specjalistycznego • Poziom podstawowy Obejmuje wszystkie JRG oraz wybrane jednostki OSP z KSRG • Pozom specjalistyczny Specjalistyczne grupy ratownicze PSP

3. Ratownictwo chemiczno-ekologiczne

4. Ratownictwo chemiczno-ekologiczne

5. Ratownictwo chemiczno-ekologiczneWyposażenie jednostek w zakresie podstawowym

6. Substancjami niebezpiecznymi i mieszaninami niebezpiecznymi są substancje i mieszaniny zaklasyfikowane co najmniej do jednej z poniższych kategorii • substancje i mieszaniny o właściwościach wybuchowych (E), • substancje i mieszaniny o właściwościach utleniających (O), • substancje i mieszaniny skrajnie łatwopalne (F+), • substancje i mieszaniny wysoce łatwopalne (F), • substancje i mieszaniny łatwopalne, (F) • substancje i mieszaniny bardzo toksyczne (T+), • substancje i mieszaniny toksyczne (T), • substancje i mieszaniny szkodliwe (Xn), • substancje i mieszaniny żrące ( C), • substancje i mieszaniny drażniące (Xi), • substancje i mieszaniny uczulające, (np. T,Xn, Xi) • substancje i mieszaniny rakotwórcze (np. T,Xn) • substancje i mieszaniny mutagenne, (np. T,Xn) • substancje i mieszaniny działające szkodliwe na rozrodczość (np. T,Xn) • substancje i mieszaniny niebezpieczne dla środowiska (N). (ustawa z dnia 25.02.2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach; Dz.U. Nr 63; poz.332).

7. ADR ADR to umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego materiałów niebezpiecznych (ADR) sporządzona w Genewie 30 września 1957 r. pod auspicjami Komisji Gospodarczej Narodów Zjednoczonych, opracowana i wydana przez Europejski Komitet Transportu Wewnętrznego, ratyfikowana przez Polskę w 1975r.

8. ADR • Klasa 1a – Materiały i przedmioty wybuchowe. • Klasa 1b – Przedmioty wypełnione materiałami wybuchowymi. • Klasa 1c – Materiały zapalające, ognie sztuczne i podobne materiały. • Klasa 2 – Gazy sprężone, skroplone lub rozpuszczone pod ciśnieniem. • Klasa 3 – Materiały ciekłe zapalne. • Klasa 4,1 – Materiały stałe zapalne. • Klasa 4.2 – Materiały samozapalne. • Klasa 4.3 – Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne. • Klasa 5.1 – Materiały utleniające, podtrzymujące palenie. • Klasa 5.2 – Nadtlenki organiczne. • Klasa 6.1 – Materiały trujące. • Klasa 6.2 – Materiały budzące odrazę lub zaraźliwe. • Klasa 7 – Materiały promieniotwórcze. • Klasa 8 – Materiały żrące. • Klasa 9 – Różne niebezpieczne materiały i przedmioty.

9. System oznakowań ADR- RID Graficzne oznakowanie pojazdów przewożących materiały niebezpieczne przewiduje umieszczenie na nich pomarańczowych, odblaskowych tablic ostrzegawczych o wymiarach 30x40cm.

10. System oznakowań ADR- RID

13. Gazy palne

14. Gazy niepalne i nietrujące

15. Gazy trujące

16. Materiały ciekłe zapalne

17. Materiały stałe zapalne, samoreaktywne i materiały wybuchowo odczulone

18. Materiały samozapalne

19. Materiały wytwarzające w kontakcie z wodą gazy zapalne

20. Materiały utleniające

21. Nadtlenki organiczne

22. Materiały utleniające

23. Materiały zakaźne

24. Materiały promieniotwórcze ”

25. Materiały żrące

26. Różne materiały i przedmioty niebezpieczne

29. Graficzne znaki ostrzegawcze T+ substancja bardzo toksyczna N substancja niebezpieczna Dla środowiska T substancja toksyczna E substancja wybuchowa E substancja utleniająca Xn substancja szkodliwa F+ substancja skrajnie łatwo palna C substancja żrąca Xi substancja drażniąca F substancja wysoce łatwo palna

31. HAZCHEM – CODE System określany również jako EMAC – Emergency Action Code. Na obszarze Wielkiej Brytanii używa się zamiast tablicy ostrzegawczej podzielonego na 5 części szyldu, który zawiera informacje potrzebne do podjęcia akcji ratowniczej. Znajdują się w nim informacje o: • odpowiednim doborze środków gaśniczych, • konieczność zatamowania dopływu substancji do kanalizacji lub możliwości rozcieńczenia substancji wodą, • możliwość zajścia gwałtownych lub wybuchowych reakcji, • rodzaju koniecznych do zastosowania ochron osobistych, • konieczność rozważenia ewakuacji.

32. HAZCHEM – CODE HAZCHEM – CODEskłada się z liczb i liter. Liczba stoi na pierwszym miejscu i informuje o rodzaju właściwego środka gaśniczego. Litery opisują rodzaj wymaganych środków ochrony osobistej, możliwość zaistnienia reakcji i środki ostrożności przy wycieku lub ulatnianiu się substancji.

34. HAZCHEM CODE

35. Obecnie Państwowa Straż Pożarna dysponuje rurkowymi i elektronicznymi przyrządami pomiarowymi oraz do wykrywania toksycznych i wybuchowych zagrożeń: • elektroniczne przyrządy pomiarowe, • rurkowe przyrządy pomiarowe, • wskaźniki pomiarowe.

38. Rurki wskaźnikowe  Przeznaczenie oznaczenie stężenia substancji toksycznej w powietrzu atmosferycznym (pomiar ilościowy), pomiar jakościowy – identyfikacja gazów toksycznych (zestawy rurek).

41. Lista rurek dostępnych przez różnych wytwórców sięga kilkudziesięciu pozycji, wybór uzależniony jest od rodzaju gazu do którego jest rurka przeznaczona oraz od zakresu możliwych do wykonania pomiaru stężeń.

43. Zasady prowadzenia akcji ratowniczej

44. PIERWSZĄ ZASADĄ jest bezpieczny dojazd do miejsca zdarzenia. Powinien być on prowadzony zgodnie z kierunkiem wiatru (od strony zawietrznej). Podjeżdżając do miejsca akcji należy zwrócić szczególną uwagę na asekurację i możliwość wycofania się. Jest to warunek konieczny, gdyż w zdarzeniach chemicznych może nastąpić, w krótkim czasie, nagła zmiana sytuacji. Należy przestrzegać zasady, że minimalna odległość od miejsca awarii wynosi: - dla substancji stwarzających zagrożenie wybuchem — nie mniej niż 100 m. - dla pozostałych substancji — nie mniej niż 50 m. Powyższe wartości należy traktować jako orientacyjne. Każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny. • DRUGĄ ZASADĄ obowiązującą przy likwidowaniu miejscowego zdarzenia o charakterze chemicznym jest pełne, przed przystąpieniem do akcji, rozpoznanie substancji niebezpiecznej.

45. TRZECIĄ ZASADĄ jest nie stosowanie sprzętu iskrzącego w strefach zagrożenia zapaleniem lub wybuchem. • CZWARTA ZASADA to wyposażenie osób uczestniczących w akcji ratowniczej w odpowiedni sprzęt ochrony osobistej (ochrona dróg oddechowych i powierzchni ciała), adekwatny do istniejącego zagrożenia. • PIĄTĄ ZASADĄ obowiązującą przy podejmowaniu czynności ratowniczych jest angażowanie tylko niezbędnych osób i zaznajomionych z zasadami ratownictwa chemicznego. • SZÓSTĄ ZASADĄ jest to, że zespół ratowniczy powinien liczyć minimum 2 osoby. Jeśli to możliwe, obowiązuje asekurowanie linkami ratowniczymi. Pierwszą dwójkę ratowników obowiązkowo asekuruje drugi zespół, będący w pełnej gotowości do podjęcia działań ratowniczych.

46. SIÓDMĄ ZASADĄ jest zastosowanie absolutnego pierwszeństwa działań dla ratowania ludzi, zapewnienia im ochrony, możliwości ewakuacji i pierwszej pomocy medycznej. • ÓSMĄ ZASADĄ jest zabezpieczenie miejsca akcji pod względem przeciwpożarowym, o ile zachodzi możliwość zaistnienia pożaru lub wybuchu. • DZIEWIĄTĄ ZASADĄ jest nie bagatelizowanie niewielkich wycieków, rozlewisk lub rozsypów substancji chemicznych - ponieważ może to powodować dodatkowe zagrożenia. • DZIESIĄTA ZASADA nakazuje, aby po każdej akcji ratowniczej przeprowadzić dekontaminację i dokładnie oczyścić wszelki sprzęt i urządzenia. Czynności te należy wykonać w wydzielonym miejscu. Na podstawie: A.Wojnarowski, A Obolewicz-Pietrusiak: „Podstawy Ratownictwa Chemicznego” FIREX W-wa 2001r.

47. Podział terenu akcji

48. Do oznakowania stref możemy użyć: • taśmy, • pachołków, • linki strażackiej, • lamp sygnalizacyjnych. • Strefa I - strefa niebezpieczeństwa (zniszczenia, skażenia, możliwość wejścia tylko w specjalistycznym zabezpieczeniu). • Strefa II –strefa bezpieczna (ochronna, czysta, miejsce pracy przedmedycznej, zabezpieczenie realizacji działań w I strefie).

49. Ostrzeganie ludności o zagrożeniu Komunikaty mogą być przekazywane przy pomocy: • gwizdka dowódcy, • megafonów samochodowych i tub głośnomówiących, • syreny sygnału z samochodu, • syreny fabrycznej, • syreny lokomotywy pociągu ratowniczego, • tablic ostrzegających, • innych środków zapewniających skuteczność ogłoszenia alarmu.

50. Czynności pomocnicze przy likwidacji zagrożeń chemiczno – ekologicznych Ratownicy OSP mogą podczas zdarzenia chemiczno-ekologicz.: • ostrzegać i alarmować ludność, • stawiać zapory na ciekach wodnych i kurtyny wodne, • związywać substancje ropopochodne sorbentami i innymi dostępnymi środkami, • zbierać substancję ropopochodne z miejsca rozszczelnienia, • realizować zadania logistyczne, • świadczyć pomoc medyczną, • zabezpieczać pożarowo i budować punkty poboru wody gaśniczej, • zabezpieczać szlaki komunikacyjne, • oświetlać teren, • ewakuować zwierzęta i mienie, • uczestniczyć w czynnościach dekontaminacyjnych, • zapewnienia łączności innym służbom ratowniczym, • Inne.