Rola NFOŚiGW we wdrażaniu Instrumentu Finansowego LIFE+ w Polsce

1. Rola NFOŚiGW we wdrażaniu Instrumentu Finansowego LIFE+ w Polsce

2. Schemat Prezentacji Zadania NFOŚiGW jako Krajowej Instytucji Wdrażającej wynikające z Porozumienia MŚ – NFOŚiGW z dnia 5 września 2008 roku.Aktualne możliwości współfinansowania przedsięwzięć LIFE + ze środków NFOŚiGW;Perspektywy współfinansowania przez NFOŚiGW przedsięwzięć finansowanych przez LIFE+.

3. Funkcje informacyjne • informowanie za pomocą środków masowego przekazu o terminach naboru, zasadach i miejscu składania wniosków o dofinansowanie z Instrumentu Finansowego LIFE+ oraz zasadach pozyskania krajowych środków publicznych stanowiących uzupełnienie wkładu własnego dla przedsięwzięć współfinansowanych przez Instrument Finansowy LIFE+; • publikowanie na stronie internetowej Krajowej Instytucji Wdrażającej listy krajowych priorytetów rocznych przygotowanych przez Krajową Instytucję Pośredniczącą (Ministerstwo Środowiska); • opracowywanie i rozpowszechnianie materiałów informacyjnych, podręczników, organizacja szkoleń i warsztatów dla wnioskodawców • i beneficjentów; NFOŚiGW - Krajowa Instytucja Wdrażająca LIFE+

4. Funkcje koordynacyjne • bieżąca współpraca z potencjalnymi wnioskodawcami LIFE+, w tym konsultacje przy przygotowywaniu wniosków do LIFE+; • przyjmowanie i ocena kompletności wniosków do LIFE+ (ocena formalna) niezwłoczne informowanie Wnioskodawców o możliwości ich uzupełnienia; • przekazywanie wszystkich otrzymanych wniosków LIFE+ do Komisji Europejskiej w terminie określonym w ogłoszeniu KE o corocznym naborze wniosków; • udział w organizowanych przez Komisję Europejską posiedzeniach Komitetu Sterującego LIFE+, Grupach Roboczych i innych spotkaniach dotyczących LIFE+; • w przypadku ryzyka przekroczenia przewidzianej rocznej alokacji krajowej, przygotowywanie komentarzy do wniosków LIFE+ oraz przedkładanie ww. komentarzy do akceptacji Ministra Środowiska; NFOŚiGW - Krajowa Instytucja Wdrażająca LIFE+

5. Funkcje finansowe • przyjmowanie i dokonywanie oceny wniosków o uzupełnienie wkładu krajowego według jawnych kryteriów oceny oraz wydawanie na ich podstawie decyzji w sprawie udzielenia promesy dofinansowania ze środków Krajowej Instytucji Wdrażającej dla wybranych przedsięwzięć; • poświadczanie udzielenia promes dofinansowania i dofinansowania ze środków Krajowej Instytucji Wdrażającej na właściwym formularzu aplikacji LIFE+; NFOŚiGW - Krajowa Instytucja Wdrażająca LIFE+

6. Minister Środowiska – odpowiedzialny względem Komisji Europejskiej za wdrażanie w Polsce Instrumentu Finansowego LIFE+. • sporządzanie, na warunkach określonych rozporządzeniem ws. LIFE+, listy krajowych priorytetów rocznych; • przekazywanie listy krajowych priorytetów rocznych do Komisji Europejskiej i Krajowej Instytucji Wdrażającej; • sporządzanie opinii w postaci formularza „Deklaracji poparcia” dla realizacji projektów zgłaszanych w ramach komponentu LIFE+ Przyroda i Różnorodność biologiczna; • zatwierdzanie tzw. komentarzy do wniosków LIFE+; • promocja LIFE+. Rola Ministra Środowiska

7. Aktualne możliwości współfinansowania przedsięwzięć LIFE + ze środków NFOŚiGW

8. Programy Priorytetowe NFOŚiGW • Ochrona wód i gospodarka wodna • Ochrona powierzchni ziemi, gospodarowanie odpadami i zasobami • Bezpieczeństwo ekologiczne • Ochrona powietrza • Ochrona przyrody i krajobrazu oraz kształtowanie postaw ekologicznych • Pozostałe programy (m.in. NMF i MFEOG)

9. Programy Priorytetowe NFOŚiGW 5. Ochrona przyrody i krajobrazu oraz kształtowanie postaw ekologicznych 5.1 Ochrona przyrody i krajobrazu (Komponent I) 5.2. Wspieranie działań w zakresie zwiększenia lesistości kraju i ochrony zasobów leśnych 5.3. Kształtowanie postaw społecznych sprzyjających ochronie środowiska, w tym różnorodności biologicznej (Komponent III) 5.4. Wspieranie edukacji dla zrównoważonego rozwoju 5.5. Wspieranie działań w zakresie profilaktyki zdrowotnej dzieci z obszarów, na których występują przekroczenia standardów jakości środowiska 5.6. Wspieranie działalności pozarządowych organizacji ekologicznych

10. Programy Priorytetowe NFOŚiGW 5.1 Ochrona przyrody i krajobrazu 5.1.1 Opracowanie planów ochrony 5.1.2 Ochrona siedlisk przyrodniczych (ekosystemów) na obszarach chronionych oraz zachowanie różnorodności gatunkowej (w tym poprzez budowę małej infrastruktury turystycznej) 5.1.3 Zwiększenie drożności korytarzy ekologicznych 5.1.4 Przywracanie walorów przyrodniczych cennym założeniom parkowym i pałacowo-ogrodowym 5.1.5 Eliminacja bezpośrednich zagrożeń obszarów cennych przyrodniczo poprzez ograniczanie niskiej emisji, uregulowanie gospodarki ściekowej, usuwanie materiałów zawierających azbest – z obszarów/gruntów będących własnością Skarbu Państwa znajdujących się na: obszarach parków narodowych lub/i na obszarach włączonych do sieci NATURA 2000. Wnioski o współfinansowanie zadań planowanych do finansowania w ramach V osi Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko lub ze środków funduszu LIFE+ będą oceniane na podstawie kryteriów i rozpatrywane przez Zarząd NFOŚiGW w miarę ich wpływu.

11. Programy Priorytetowe NFOŚiGW 5.3. Kształtowanie postaw społecznych sprzyjających ochronie środowiska, w tym różnorodności biologicznej • Program służy wyłącznie współfinansowaniu ze środków krajowych przedsięwzięć dofinansowywanych z bezzwrotnych środków zagranicznych w ramach V osi Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko lub w ramach Instrumentu Finansowego LIFE+.

12. Warunki dofinansowania • Złożenie wniosku o udzielenie promesy dofinansowania lub wniosku o dofinansowanie przedsięwzięcia (na etapie, gdy budżet projektu jest zbilansowany) na wzorze NFOŚiGW; • Zakres wniosku zgodny z Programami priorytetowymi NFOŚiGW; • Dofinansowywany zakres przedsięwzięcia zgodny z Kosztami kwalifikowanymi NFOŚiGW; • Pozytywny wynik oceny na podstawie kryteriów NFOŚiGW;

13. Wybrane koszty kwalifikowane Programu 5.1 5.1.1 Wydatki/koszty bezpośrednie • Koszty osobowe i administracyjne związane z zarządzaniem przedsięwzięciami ponoszone przez pozarządowe organizacje ekologiczne (do 3 % kwoty dotacji). 5.1.2 Wydatki/koszty na dostawy i zakupy • Dostawy lub zakup materiałów, urządzeń, sprzętu, koniecznych do ochrony, restytucji i reintrodukcji gatunków, a także służących zachowaniu i odtwarzaniu siedlisk przyrodniczych. • Zakup materiału odnowieniowego dla regeneracji zbiorowisk roślinnych. • Nabycie osobników. 5.1.3 Wydatki/koszty na roboty • Prace konieczne dla ochrony, restytucji i reintrodukcji gatunków oraz prace związane z zachowaniem i odtwarzaniem siedlisk, w tym budowa obiektów i urządzeń niezbędnych do prowadzenia tych prac (z wyłączeniem wydatków/kosztów generujących dochody). • Prace związane ze zwiększeniem drożności korytarzy ekologicznych – budowa przejść dla zwierząt. 5.1.4 Wydatki/koszty pozostałe • Zapłacony podatek od towarów i usług (VAT) wykazany w fakturach rozliczanych przez NFOŚiGW, jeżeli beneficjentowi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot VAT. • Hodowla materiału odnowieniowego oraz prace związane z regeneracją zbiorowisk roślinnych. • Wsiedlenie nabytych osobników. • Koszty nadzoru inwestorskiego.

14. Wybrane koszty kwalifikowane Programu 5.3 5.1.1 Wydatki/koszty bezpośrednie • Wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń. • Promocja i informacja. • Podróże służbowe. • Produkcja programów telewizyjnych i radiowych oraz spotów reklamowych. • Koszty wynajmu sal. • Koszty wynajmu oprzyrządowania multimedialnego. 5.1.2 Wydatki/koszty na dostawy i zakupy • Dostawy lub zakup sprzętu (w tym mebli) i pomocy dydaktycznych służących realizacji programu edukacyjnego wraz z ich montażem/instalacją. • Zakup elementów infrastruktury edukacyjnej na ścieżkach/w ogrodach dydaktycznych. • Dostawy lub zakup materiałów biurowych. 5.1.3 Wydatki/koszty na roboty • Budowa, modernizacja i zabezpieczenie ścieżek/ogrodów dydaktycznych. • Wykonanie elementów infrastruktury edukacyjnej na ścieżkach/w ogrodach dydaktycznych. • Budowa lub modernizacja obiektów niezbędnych do realizacji programu edukacyjnego. 5.1.4 Wydatki/koszty pozostałe • Zapłacony podatek od towarów i usług (VAT) wykazany w fakturach rozliczanych przez NFOŚiGW, jeżeli beneficjentowi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot VAT.

15. Ocena wniosków Selekcja wniosków obejmuje: • Znaczenie dla środowiska • Efektywność kosztowa (koszty realizacji przedsięwzięcia) • Inne kryteria oceny (doświadczenie w realizacji podobnych projektów, zaawansowanie realizacji przedsięwzięcia, efekt dodatkowy, spójność merytoryczna, skutki zaniechania)

16. Znaczenie dla środowiska – 5.1 Przedsięwzięcia najwyżej punktowane – 32 pkt: • działania mające na celu zachowanie i odtwarzanie siedlisk – dotyczy siedlisk priorytetowych, • ochrona, restytucja i reintrodukcja gatunków chronionych - dotyczy gatunków priorytetowych, • budowa przejść dla zwierząt nad i pod istniejącymi drogami, liniami kolejowymi oraz likwidacja innych barier dla przemieszczania się zwierząt, • uzbrojenie techniczne szlaków turystycznych oraz prace mające na celu rewitalizację ich otoczenia, (…) – na obszarach cennych przyrodniczo i w ich otulinach, • wykup gruntów kluczowych dla ochrony przyrody, 24 pkt. • opracowanie krajowych programów ochrony wybranych gatunków lub siedlisk przyrodniczych, • działania mające na celu zachowanie i odtwarzanie siedlisk oraz ekosystemów, • ochrona, restytucja i reintrodukcja gatunków chronionych, • wyposażenie bazy dla monitorowania stanu przyrody parków narodowych i pozostałych obszarów sieci NATURA 2000, • utrzymywanie gatunków chronionych lub zagrożonych wyginięciem w arboretach oraz zakładanie i prowadzenie hodowli zachowawczych, • realizacja programów ochrony puli genowej krajowych gatunków drzew leśnych, selekcji i testowania potomstwa,

17. Znaczenie dla środowiska – 5.1 16 pkt: • budowa lub rozbudowa obiektów dla zwierząt i roślin w ogrodach zoologicznych lub w ogrodach botanicznych w ramach krajowych programów ochrony gatunków, • budowa, rozbudowa lub adaptacja obiektów (wraz z wyposażeniem hodowlanym) z przeznaczeniem na ośrodki rehabilitacji zwierząt lub przetrzymywanie gatunków (objętych przepisami CITES) w placówkach wskazanych przez Ministra właściwego ds. środowiska, • usuwanie gatunków inwazyjnych, 8 pkt. • działalność konserwatorska z zakresu ochrony przyrody (np. konserwacja pomników przyrody), • zakładanie / modernizacja banków genów wraz z wyposażeniem, • działania służące zachowaniu cennych elementów przyrody oraz krajobrazu przez przywracanie walorów zabytkowym założeniom parkowym i pałacowo-ogrodowym, wskazanym przez Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków (KOBDZ) lub współfinansowanym ze środków zagranicznych, • usuwanie materiałów zawierających azbest, uregulowanie gospodarki ściekowej i ograniczanie niskiej emisji, • inne działania służące ochronie przyrody. Dodatkowo premiowane są wszystkie przedsięwzięcia zlokalizowane na obszarach sieci Natura 2000 (mnożnik 1,25)

18. Znaczenie dla środowiska – 5.3 Przedsięwzięcia najwyżej punktowane – 24 pkt: • Kampanie informacyjno-promocyjne dotyczące wybranych aspektów środowiska i jego ochrony prowadzone z udziałem środków masowego przekazu, społecznych organizacji ekologicznych i innych podmiotów, w tym badania opinii publicznej ex-ante i ex-post, • Budowanie sieci partnerstwa na rzecz ochrony środowiska, moderowanie platform dialogu społecznego jako elementu integrującego społeczeństwo, zwłaszcza organizacje społeczne w procesie podejmowania decyzji, • Ogólnopolskie lub ponadregionalne projekty szkoleniowe lub programy edukacyjne dla wybranych grup społecznych i zawodowych mające na celu podnoszenie kwalifikacji i kształtowania świadomości w zakresie zrównoważonego rozwoju, 16 pkt. • Ogólnopolskie i międzynarodowe imprezy masowe, których celem jest popularyzacja wiedzy o środowisku oraz kształtowanie proekologicznych postaw społecznych, 8 pkt. • Organizacja ogólnopolskich konkursów i festiwali ekologicznych. Dodatkowo premia za zasięg projektu: max. mnożnik 1,25 – zasięg ogólnopolski.

19. Perspektywy współfinansowania przedsięwzięć LIFE+ ze środków NFOŚiGW

20. Planowane działania NFOŚiGW • Wdrożenie Programu priorytetowego współfinansowania przedsięwzięć Instrumentu Finansowego LIFE+; • Prowadzenie profesjonalnej strony internetowej zawierającej m. in.: • formularz zgłoszeniowy dla beneficjentów zainteresowanych LIFE+; • platformę wyszukiwania partnerów projektów LIFE+; • grupę dyskusyjną LIFE+; • Organizacja corocznych szkoleń dla potencjalnych Beneficjentów LIFE+ (07.10. b.r.); • Prezentacja Instrumentu Finansowego LIFE+ na konferencjach i szkoleniach tematycznych; • Konsultacje wniosków przygotowywanych przez potencjalnych beneficjentów LIFE+.

21. Założenia do Programu priorytetowego LIFE+ • Program obejmujący wszystkie komponenty LIFE+; • Wzory wniosków zbliżone do wzorów obowiązujących w LIFE+; • Koszty kwalifikowane identyczne jak dla programu LIFE+; • Dofinansowanie NFOŚiGW: • do 45% kosztów kwalifikowanych (dla przedsięwzięć dofinansowywanych przez LIFE+ na poziomie 50%), • do 20% kosztów kwalifikowanych (dla przedsięwzięć dofinansowywanych przez LIFE+ na poziomie 75%); • Konsultacje wniosków przygotowywanych przez potencjalnych beneficjentów LIFE+; • Dwuetapowa procedura: - wnioski o udzielenie promesy dofinansowania; - wnioski o dofinansowanie.

22. Krajowy Punkt Kontaktowy LIFE+ • www.nfosigw.gov.pl • life@nfosigw.gov.pl • tel. 0 (22) 459 05 43 (Andrzej Muter) 0 (22) 459 03 96 (Barbara Maksimowska) • adres: ul Konstruktorska 3A • 02 – 673 Warszawa