CHE GUEVARA

1. CHE GUEVARA Zijn leven Zijn ideeën Zijn betekenis

2. 1. Biografie

3. De jonge Ernesto • geboren op 14 juni 1928in Rosario • familie met aristocratische wortels maar met socialistische ideeën • Last van astma • 9 jaar oud: volgt Spaanse burgeroorlog • 1947:ontmoet de jonge Berta Gilda, lid van de Argentijnse Communistische jeugd, lezen samen marxistische teksten

4. 1948: legt examen af van geneeskunde “Toen ik aan de studie geneeskunde begon, behoorden de meeste opvattingen die ik nu als revolutionair heb, nog niet tot mijn gedachtengoed. Ik droomde ervan een beroemd onderzoeker te zijn, onvermoeibaar te werken om iets te bereiken wat de mensheid van nut kon zijn, maar dat had toen puur te maken met persoonlijke triomf. Ik was, net als alle anderen, een product van mijn omgeving.”

5. 1950: eerste trektocht, in Argentinië • studeert verder, werkt als verpleger op de handels- en petroleumschepen: reist naar Venezuela, Brazilië, Trinidad “ Hij stelde hoge eisen aan zichzelf, iets wat hij al op jonge leeftijd had.” AlbertoGranado, jeugdvriend van Che

6. Op reis door Latijns-Amerika • Samen met AlbertoGranado januari '52 • Chili: “We gaan op zoek naar het onderste van de stad. We praten met de vele bedelaars. Onze neus snuift aandachtig de miserie op." • "De belangrijkste inspanning die moet gebeuren is zich de onbehaaglijke 'yankeevriend' van de rug afschudden. Het is, zeker voor het ogenblik, een immense taak, omwille van de grote hoeveelheid dollars die hier zijn geïnvesteerd, en het gemak waarmee ze economische druk kunnen uitoefenen wanneer ze hun belangen bedreigd weten. "

7. Peru: "Ik wil mijn lot verbinden aan dat van de armen van deze wereld." (Martí) • Ontmoet er dr. Hugo Pesce • Amazonewoud:doet zijn beklag over de lamentabele manier waarop de zieken en de bewoners uit de streek moeten leven • Via Caracas naar Miami: werkt als kelner, verschillende keren opgepakt Argentinië

8. “Deze reis heeft alleen maar gediend om het geloof te versterken dat de verdeling van Amerika in instabiele en illusioire naties volslagen nonsens is. We zijn één enkel mestiezenrasmet opvallende etnografische overeenkomsten, van Mexico tot de Straat Magalanes.”  Internationalisme

9. Op reis naar de revolutie • werkt studies af begin 1953 • Vertrekt via Bolivia naar Panama: verontwaardigd over de onderdanige houding van de Panamese leiders tegenover de VS • Costa Rica:"In El Paso heb ik de uitgestrekte domeinen van United Fruit doorkruist. Ik heb me er nogmaals kunnen van overtuigen hoe misdadig die kapitalistische octopussen zijn. Op een afbeelding van de oude en betreurde kameraad Stalin heb ik gezworen niet te zullen rusten voor die kapitalistische octopussen vernietigd zijn. In Guatemala wil ik me verder vervolmaken tot een authentieke revolutionair. "

10. Nicaragua, Honduras en El Salvador  Guatemala: “Ik heb mijn doel bereikt… Ik denk dat ik hier zo’n 2 jaar zal blijven, als alles goed gaat.

11. 1954 • VS-interventie en putsch tegen Arbenz • Che vervoert wapens en probeert enkele jongeren te verzamelen om te vechten, hij helpt politieke leiders en andere personaliteiten in veiligheid brengen • Repressie • Che trekt naar Mexico “In Guatemala was het noodzakelijk te vechten, en bijna niemand vocht. Er moest weerstand geboden worden en bijna niemand wou het doen."

12. 1955 • werk als arts in het "Hospital Central" • Ontmoet Raúl en Fidel • "Ik leerde hem kennen tijdens een vande frisse nachten van Mexico en herinnerme dat onze eerste discussie ging overinternationale politiek. Diezelfde nacht - tegen de ochtend - was ikéén van de toekomstige deelnemers aan deexpeditie met de Granma." • Fidel: "Hij kende veel van het marxisme-leninisme, autodidact, zeer leergierig, hij was een overtuigde. Toen wij Che leerden kennen, was hij al een gevormde revolutionair."

13. 1956 • aangehouden door de Mexicaanse politie, samen met Cubaanse kameraden • Mexicaanse ex-president LázaroCárdenas, komt tussen

14. Naar Cuba • 2 december: Granma, 82 man: ontdekt, opgejaagd, hinderlaag, bijna dood

15. keuze maken tussen zijn taak als arts of zijn plicht als revolutionair soldaat “Ikwerdgeconfronteerd met het dilemma of ikmezelfaangeneeskundediendetewijden of mijnplichtalsrevolutionairsoldaatmoestdoen. Ik had eenrugzakvolmedicijnen en eenkist met munitievoor me staan;zewarensamentezwaar om tedragen.Ikpakte de munitie op en liet de rugzakachter.” • 21 december: hergroepering

16. 1957 • 17 januari: aanval op kazerne van La Plata • Aanvallen en hinderlagen nemen toe • "La Plata was onze eerste overwinning. Het maakte voor iedereen duidelijk dat het Rebellenleger bestond en klaar was voor de strijd. Voor ons was het de bevestiging van de kansen op de eindoverwinning." • Zelfs tijdens zijn guerrilla-activiteiten legde hij zich toe op theoretische studie.

17. “Op het gevaar af dat het belachelijk klinkt, wil ik zeggen dat de ware revolutionair wordt geleid door een sterk gevoel van liefde. Het is onmogelijk je een echte revolutionair voor te stellen die deze kwaliteit mist.”

18. Che: alfabetiseringguerrilleros • studiekringenover geschiedenis van Cuba, de karakteristieken van het leger van de tirannie en het belang van de gewapende strijd • 21 juli: Benoeming tot commandant • "Op een zeer informele manier werd ik tot commandant benoemd van de tweede colonne van het guerrillaleger (... ) De dosis ijdelheid die elk van ons in zich draagt, maakte van mij die dag de fierste man van de wereld."

19. Interview: "Ik ben hier eenvoudigweg omdat ik denk dat de enige manier om Amerika van dictators te bevrijden erin bestaatze te verslaan. Ik wil alle mogelijke hulp geven om zeten val te brengen, hoe sneller hoe liever“ “Tegen brute kracht en onrechtvaardigheid zal het volk het laatste woord hebben: het woord Overwinning.”

20. Eind mei: groot offensief van leger (10.000) • Tegenaanval met succes (300 man!)

21. Offensief tegen Santa Clara (80 man) • Beslissende slag: gepantserde trein • 1 januari 1959: de revolutie triomfeert

22. 1959 • Als hoofd van een officiële delegatie naar de Verenigde Arabische Emiraten en Egypte waar hij Nasser ontmoet • India, Thailand, Japan, Indonesië en Pakistan; Oost- en West-Europa, Marokko “Ons streven was gericht op eenheid onder de onderontwikkelde landen om een samenhangend front te kunnen vormen.”

23. Volkstribunaal: oorlogsmisdadigers en criminelen van de dictatuur (20.000 doden)principesNeurenberg • Che voorzitter van beroepscommissie • Geen repressie

24. 7 oktober: benoemd tot hoofd afdeling Industrie van Instituut voor landbouwhervorming • Op 23 novemberleidt hij de eerste "dag van vrijwillige arbeid" in Cuba. • 26 november: benoemd tot president Nationale Bank “Ik werk zestien tot achttien uur per dag, slaap zes uur per dag als dat lukt, en meestal minder.”

25. 1960 • Op het einde van 1960 stelt de VS een volledig handelsembargo tegen Cuba in. • Che leidt een officiële Cubaanse delegatie in een rondreis langs verschillende socialistische landen: SU, Oost-Europa naar China en Noord-Korea. • Begin '61 verbreekt de VS alle diplomatieke betrekkingen met Cuba.

26. 1961 • 15 april: de luchthavens van Cuba worden door VS-vliegtuigen gebombardeerd. • 17 april:VS-invasie in de Varkensbaai: 1.500 CIA-huurlingen vallen met de steun van de Amerikaanse vloot en luchtmacht Cuba binnen. • Spreekt op conferentie van OAS in Uruguay als leider van Cubaanse delegatie

27. 1962 • President Kennedy legt handelsblokkade op • Che bezoekt de SU • Rakettencrisis

28. Studie in functie van revolutie “De fout van veel van onze intellectuelenkomt voort uit hun erfzonde, uit het feit dat het geen authentieke revolutionairen zijn.” “De geïsoleerde inspanning, de individuele inspanning, de puurheid van de idealen, de ijver om zijn hele leven op te offeren voor de meest nobele idealen, dat alles dient tot niets als het om een solo-inspanning gaat, ergens in een hoek van Latijns-Amerika.”

29. “Als je kunt trillen van verontwaardiging telkens al er in de wereld onrecht wordt begaan, zijn we kameraden.” “En als over ons wordt gezegd dat we eigenlijk romantici zijn, dat we onverbeterlijke idealisten zijn, dat we het onmogelijke denken, moeten we tot duizend keer toe antwoorden dat dat inderdaad het geval is.”

30. 1963 • Che bezoekt Algerije (pas onafhankelijk) en ontmoet Ahmed Ben Bella • Voorbereidingen guerrilla in Latijns-Amerika (Argentinië, Venezuela, Bolivia) • “Twee, drie, vele Vietnams, dat is het ordewoord.

31. 1964 • nieuwe sabotagedaden • Che bezoektSU, Algerije, Mali, Congo, Guinea, Ghana, Tanzania, Egypte • Algemene Vergadering VN "Wij hebben rendez-vous met de geschiedenis, en we kunnen het ons eenvoudigweg niet permitteren schrik te hebben! We moeten hetzelfde enthousiasme en geloof aanhouden. Met de linkerhand fabrieken bouwen, met de rechter het geweer richten en met de twee hielen de wormen verpletteren. "

32. 1965 • Officeel bezoek aan Afrika, voorbereiding guerrilla in Afrika met Kabila (weigering om Congolezen te trainen in Cuba) • 31 maart: afscheidsbrief aan Fidel  CIA gebruikt om geruchten te verspreiden • 24 april: aankomst Tanzania

33. Operaties duren zeven maand • Hoogste leiding van Cuba meegewerkt • Omstandigheden ongunstig, veel verdeeldheid, onervarenheid wordt afgeblazen

34. 1966 • In juli reist Che Guevara in het grootste geheim naar Havana: bereidt nieuwe missie voor naar Bolivia in overleg met Fidel. • Over Moscou, Praag en Wenen reist Che via Brazilië naar Bolivia waar hij op 3 november aankomt.

35. 23 maart: eerste guerrilla-aanval brengt zware nederlaag toe aan Bolivaanse leger • Krijgt steeds meer af te rekenen met communicatie-problemen met la Paz en Cubacompleet geïsoleerd moeten opereren. • De aansluiting met de boerenbevolking lukt veel moeilijker dan gedacht.

36. VS voeren steeds meer wapens en adviseurs aan voor het Boliviaans leger. • Het land wordt geteisterd door steeds meer stakingen. • De faam van Che's manschappen in de Boliviaanse en wereldpers stijgt met de dag. • 4 augustus: deserteur leidt leger naar wapendepot van guerrillero’s

37. September: geraakt guerrilla nog verder geïsoleerd en lijden zware verliezen bij een hinderlaag, ze worden omsingeld • 8 oktober: overgebleven guerrillero’s in hinderlaag; Che gewond en gevangen genomen • 9 oktober: Che en twee andere gevangen worden vermoord

38. Dagboek • Internationale persmagnaten bieden tot 125.000 $ voor dagboek. • Boliviaanse revolutionairen smokkelencopieënnaar Cuba. (CIA-plan in duigen) • 1 juli '68: dagboek in Cuba uitgegeven en gratis verspreid. • Veroorzaakt internationaal schandaal over de manier waarop Bolivia en de VS krijgsgevangenen behandelen. • Voorbeeld van Che inspireert sindsdien honderdduizenden jongeren over de hele wereld.

39. Laatste brief aan zijn kinderen “Lieve Hildita, Aleidita, Camilo Celia en Ernesto, Als je deze brief ooit zult lezen, zal dat zijn omdat ik niet meer bij jullie ben. Wees boven alles altijd in staat diep elk onrecht te voelen jegens wie dan ook, waar dan ook ter wereld. Dat is de mooiste eigenschap van een revolutionair. Tot voorgoed, mijn kinderen. Ik hoop nog steeds dat ik jullie zal zien. Een dikke kus en een omhelzing van Papa”

40. 2. Ideeën

41. Belang van studie • Onverzettelijk anti-imperialisme • De gewapende strijd • Doel = communisme • Communistische partij • De Nieuwe Mens

42. 1. Belang van studie “Men moet marxist zijn op dezelfde evidente manier waarop men newtoniaan is in de fysica of ‘pasteurist’ in de biologie. (...) De verdienste van Marx is dat hij een kwalitatieve sprong heeft gemaakt in de geschiedenis van de sociale filosofie. Hij interpreteert de geschiedenis, verklaart haar dynamiek en voorziet de toekomst. Bovendien gaat hij verder dan zijn wetenschappelijke plicht: hij formuleert een revolutionair concept. Het is niet voldoende de natuur der dingen te begrijpen, het is ook nodig haar te veranderen. De mens houdt op slaaf en instrument van de geschiedenis te zijn en wordt de architect van zijn toekomst.”

43. Studie = revolutionaire discipline • Zelfs tijdens zijn guerrilla-activiteiten legde hij zich toe op theoretische studie. • “Vaak verwaarlozen we de noodzakelijke aandacht voor de theorie.” • “We moeten vasthouden aan de opdracht die reeds een tijdje het ordewoord is van de jongcommunisten: ‘De studie, het werk en het geweer’.”

44. Studie nodig voor pol-ideol lijn “Zonder revolutionaire theorie is er geen revolutionaire beweging”, “De revolutie kan zich voltrekken indien ze correct de werkelijkheid interpreteert en op een correcte manier de aanwezige krachten gebruikt, zelfs zonder kennis van de theorie. Maar, het is duidelijk dat een adequate theoretische kennis de taak vergemakkelijkt en voorkomt dat men in gevaarlijke fouten vervalt (altijd in de veronderstelling dat de theorie overeenkomt met de werkelijkheid).”

45. 2. Onverzettelijk anti-imperialisme “Deze gebeurtenissen leren ons twee zaken. Ten eerste de beestachtigheid van het imperialisme, die niet gebonden is aan een bepaalde grens of aan een bepaald land. Beesten waren de hitlerhorden zoals de Noord-Amerikanen vandaag beesten zijn, of de Belgische para’s, of de Franse imperialisten in Algerije. Want het is de natuur van het imperialisme die van de mensen beesten maakt, die hen verandert in bloeddorstige roofdieren, bereid om kelen over te snijden, te moorden.”

46. De VN “Het standbeeld van Lumumba (...) herinnert er ons aan (...) dat men het imperialisme niet kan vertrouwen, niet het minste beetje, niets. Het was onder de vlag van de Verenigde Naties dat Lumumba in Congo werd vermoord. En het zijn diezelfde Verenigde Naties die volgens de VS ons grondgebied zouden moeten inspecteren. Diezelfde Verenigde Naties!”

47. 3.De gewapende strijd “Twee, drie, vele Vietnams, dat is het ordewoord. “Ik geloof in de gewapende strijd als enige oplossing voor de volkeren die vechten voor hun bevrijding, en ik ben consequent in mijn overtuiging. Velen zullen me beschouwen als een avonturier, en ik ben er een, maar van een ander type: van diegenen die hun leven riskeren voor hun idealen.”

48. Gebruik van geweld “Het is absoluut juist om elk onnodig offer te vermijden.” “Het geweld is geen eigendom van de uitbuiters, ook de uitgebuite groepen mogen het gebruiken. Meer zelfs, op het geschikte moment moéten ze het gebruiken.”

49. “We kunnen en mogen niet de illusie koesteren dat we de vrijheid kunnen verwerven zonder strijd. En deze gevechten zullen geen loutere straatgevechten zijn met stenen tegen traangas, noch vreedzame algemene stakingen, noch zal het de strijd zijn van een woedend volk dat in twee of drie dagen het repressie-apparaat van de heersende oligarchieën vernietigt. ... Zij waren het die ons tot deze strijd dwongen; er zit niets anders op dan er ons op voor te bereiden en hem aan te gaan.Dat betekent een lange oorlog, en ik herhaal het eens te meer, een wrede oorlog.”

50. “Of de revolutie al dan niet geweldloos zal verlopen hangt niet af van de revolutionairen, maar van de reactionaire krachten van de oude maatschappij. Het hangt af van hun weerstand tegen het tot stand komen van een nieuwe maatschappij.” “Een revolutie is zoals een arts die assisteert bij de geboorte van een kind. Hij zal de verlostang niet gebruiken als het niet nodig is. Maar hij zal niet aarzelen telkens als het nodig is voor de bevalling.”