GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE SEKS İŞÇİLİĞİ

1. Dr. Aysun Balseven Odabaşı balseven@hacettepe.edu.tr GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE SEKS İŞÇİLİĞİ HÜKSAM - 26.05.2010

2. Fuhuş “Kiminle olduğu önem taşımayan, duygudan yoksun, genellikle gerçek isimlerin, kimliklerin belli olmadığı ve önemsenmediği, karşılığı para olarak ödenen cinsel ilişkiler.” Benjamin (1961)

3. Fuhuş “Belirli sosyo-ekonomik durumların sonucunda, bir hizmet sektörü olarak para karşılığında cinsiyeti erkek olsun kadın olsun müşterilerle, cinsiyeti erkek olsun kadın olsun çalışanların ilişkilerini belirleyen profesyonel bir hizmet alanı.” Seks İşçilerinin İnsan Hakları Komisyonu 1997

4. Seks işçisi Gerek genelevde, gerek dışında cinsiyeti erkek, kadın ve transseksüel olan, müşteri olan kişilere para karşılığında cinsel anlamda hizmet veren ve bu hizmet karşılığında karşısındaki kişiden geleceğe yönelik kişisel ve sosyal bir beklentisi olmayan kişiler.

5. Radikal feminizm Seks çalışanları taraftarı (materyalist) feminizm Seks İşçiliğine Yönelik Yaklaşımlar

6. Radikal Feminizm Kadın bedeninin cinsel amaçlarla kullanımı, kadına yönelik şiddettir. Seks hizmetlerinin alınıp satılması kesinlikle yasaklanmalıdır. Gönüllü ve zorla fahişelik diye bir ayrım yapılamaz. Bilerek ya da zorla, her fahişe erkek egemen değerler sisteminin kurbanıdır.

7. Fuhuş sektöründe çalışmak da bir emek türüdür. Fuhuş sektörü yasallaşmalıdır. Para karşılığı cinsel hizmet sunumunun yasaklanması seks çalışanlarının çalışma haklarına aykırı bir uygulamadır. Materyalist feminizm

8. Fuhuşa Yönelik Ülke Yaklaşımları • Tamamen yasaklanması (Almanya, Avustralya eyaletlere göre farklı, İsviçre) • Yasal düzenleme ile yapılabilmesi (Peru, Yunanistan, Türkiye) • Yasal düzenleme olmaksızın serbest olarak yapılması (Hollanda)

9. Fuhuşun Toplum İçin Gerekli Olduğu İddiası … Toplumlar için son derece işlevsel olduğu ve fuhuş ortadan kaldırılırsa toplum düzeninde önemli aksaklıklar olacağı, (sıradanlaştırma ve normalleştirme), beraberinde kadının cinsel bir meta olarak görülmesi

10. Konuyla İlgili Mitler • Erkeğin ve kadının doğalarının farklılığı dolayısıyla erkeğin dizginlenemez cinsel dürtüleri fuhuşun kurumsallaştırılmasını zorunlu kılar. • Fuhuş toplumda taciz ve tecavüzleri azaltır, fahişelik kurumunun olmaması durumunda namuslu kadınlar ve çocuklar zarar görür. • Fuhuş erkek için bir cinsel eğitim ve eğlence aracı, toplumda kendisine saygınlık ve prestij kazandıran bir deneyim, namuslu kadınlardan talep edilemeyecek istekler için en uygun kurumdur.

11. Günümüzde toplumlar, fuhuşu hem dışlayan hem de oluşumu ve gelişimini sağlayan çelişkili bir tutum sergilemektedirler.

12. En Eski Meslek! Fuhuş açık bir şekilde her dönemde varlık gösterdiği için en eski mesleklerden biri olarak tanımlanmaktadır.

13. En Eski Meslek mi? Ancak Wells (1997), bunun erkek tarihçiler tarafından yazılmış bir söylem olduğunu, gerçeği yansıtmadığını, bizi fuhuşun tarih boyunca var olduğuna ikna ederek var olacağına da iknaya yönelik olduğunu söyler.

14. Fuhuşta Mesleksel Riskler Bu sektörde çalışanlar toplum tarafından dışlanmakta, sözel ve fiziksel şiddete maruz kalmakta, cinsel saldırıya uğramakta, kimi zaman can güvenliklerinin bile olmadığı ortamlarda çalışmak durumunda kalmaktadırlar.

15. Fuhuş Biçimleri

16. Ticari Seks Eğer partnerlerden biri geliri olmadan bu alışverişin gerçekleşmeyeceğinin bilincindeyse, bu ilişki ticari seks (fuhuş) kapsamında değerlendirilmektedir.

17. Fuhuşun Tarihçesi Göçebe ilk toplumlarda … cinsel ilişkilerde tam özgürlük Yerleşik düzene geçişle … cinsel ilişkilerin sınırlanması

18. Konuksever Fahişelik İlk toplumlarda (MÖ), eve konuk olarak gelen misafirlere, evin kadını ya da genç kızının bir gecelik cinsel ilişkiye girmesi için hediye olarak sunulması

19. Tapınak Fahişeliği Kadın bu işi tanrıları memnun etmek için yapmakta, tüm gelir tapınağa kalmakta, kendini böyle bir tanrı hizmetine adamış olan kadınlar toplum gözünde kutsal sayılmakta.

20. Eski Yunan’da Dikteriade: Ülkenin en güzel kızları seçilerek, üst düzeydeki kişilere sunulmakta Auletride: Festival ve şölenlere davet edilerek toplulukları şenlendiren, gösterisini yaptıktan sonra para karşılığında erkeklerle ilişkiye giren Hetair: Bu kadınların çoğunun yapacakları işe daha çocukluklarından başlayarak hazırlanmakta

21. Haçlı Seferlerinde Askerlerin uzak ülkelere fetih yapmaları nedeni ile onlarla birlikte gelen ve seferler sırasında askerlerin cinsel ihtiyaçlarını karşılayan kadınların ordu tarafından kiralanarak seferlere askerlerle birlikte çıkarılmaları

22. Grekler fahişeliği Avrupa'da uygulayan ve yayan ilk millet, M.Ö. 640 - 560 yıllarında Yunan devlet adamı Solon kadın köleleri kullanarak ilk genelevi açmış, böylece profesyonel anlamda fuhuş kabul görmüştür.

23. Fuhuşun Yasaklanması Fuhuşun hızla yayılması, cinsel yolla bulaşan hastalıkların ve bu nedenle ölenlerin görülmesi sonucunda, M.S. 801 yılında Almanya'da İmparator Büyük Şarl'ın yasaları ile, fuhuş yapanlara ve muhabbet tellallarına karşı ilk olarak önlem alınmış, Almanya'da fuhuş tamamen yasaklanmıştır.

24. Zorunlu Muayene … Avusturya'da özellikle Maria Theressa zamanında fuhuş ve zina yapan kadınların ağır cezalara çarptırıldı. 1560 tarihli yasayla Fransa'da genelevler kapatıldı. 1665 yılında Paris'te fahişeler için "sığınak" adı verilen bir ıslah merkezi kuruldu. (Bu merkezlerde fahişelere ağır işler verildiğini, fiziksel ve psikolojik işkenceler yapıldığı belirtilmektedir.) Sağlık Kontrolü, Rue des Moulins (1894) Henri Toulause Lautrec

25. “Bulaşıcı Hastalıklar Yasası” 1864, İngiltere 22 yıl gündemde kaldı. Bu Yasa ekonomik baskılardan daha güçlü bir şekilde kadınları fahişeliğe sürükledi. Bir kadının bir kez fişlenmesi, onun ömür boyu fahişeliğe mahkumiyetine neden oldu. Henri Toulause Lautrec

26. “Hanımlar Ulusal Örgütü” Aralarında Florance Nightingale'in de bulunduğu 1869’da kurulan “Hanımlar Ulusal Örgütü” Bulaşıcı Hastalıklar Yasası'nın iptali ve cinsellik ile ilgili çifte standardın ortadan kaldırılması için mücadele etmiş ve başarı kazanmışlar. Henri Toulause Lautrec

27. Günümüzde Fuhuş Türkiye’de • Faaliyet gösteren 56 genelevde • Kayıtlı yaklaşık 3.000 hayat kadını çalışmakta • Vesikalı çalışan kadın sayısı yaklaşık 15.000 Ankara Ticaret Odası “Hayatsız Kadınlar Dosyası” (2004)

28. Doktora Tez Çalışması Ankara Deri ve Zührevi Hastalıklar Hastanesi'ne muayeneleri yapılmak üzere başvuran 174 genelev kadınından çalışmaya gönüllü olarak katılan 144 kadınla Nisan 2007- Ağustos 2007 tarihleri arasında birebir görüşme yapıldı. Çalışmaya 138genelev kadını alındı.

29. Bulgular

30. Genelev kadınlarının yaş dağılımı

31. Genelev kadınlarının çalışma sürelerinin dağılımı

32. Genelev kadınlarının eğitim süreleri Eğitim yılı ortalaması: 5,99±3,48 5 yıl ve 5 yıldan az eğitim almış: %62,3

33. Genelev kadınlarının çocukluk çağında fiziksel istismara uğrama durumları

34. Genelev kadınlarının çocukluk çağında cinsel istismara uğrama durumları

35. Genelev kadınlarının ilk cinsel ilişki yaş ortalaması Genelev kadınlarının ilk cinsel ilişki yaş ortalaması: 16,3±3,23 İlk cinsel ilişkilerinin 15 yaş ve altında gerçekleşme oranı: %34,6

36. Genelev kadınlarının ilk cinsel ilişkilerinin zorla olup olmama durumu

37. Genelev kadınlarının müşterilerinin son bir yıl içinde cinsel ilişki sırasında kondom kullanım sıklıkları

38. Kondom kullanılmama nedenleri

39. Müşterilerin ilişki sırasında kondom kullanmamak için ısrarcı olma durumları

40. Müşterilerin kondom kullanmamak için para teklifinde bulunma durumları

41. Müşterilerinden kondom kullanmalarını istemeleri nedeniyle fiziksel şiddet ve sözlü tartışmaya maruz kalma durumları Fiziksel şiddete uğrama: %18,2 Sözlü tartışma oranı: %63,8

42. Genelev kadınlarının meslek yaşantıları boyunca cinsel saldırıya uğrama durumları Meslek yaşantısı boyunca cinsel saldırıya uğrama: %10,1

43. Genelev kadınlarının duygusal ilişki yaşadıkları kişiler tarafından fiziksel şiddete maruz kalma durumları

44. Hayatlarının herhangi bir döneminde intihara teşebbüs etme durumları

45. İntihara teşebbüs sıklıkları İlaç içme: %55,3 Bileklerini keserek: %10,6 İlaç içme ve bileklerini kesme: %12,7

46. Küretaj olma sıklıkları

47. Türkiye’de sayıları yaklaşık 100.000 olduğu tahmin edilen seks işçileri, toplumun en çok dışlanan gruplarından biri olup, yürürlükte olan yasalara rağmen, ihmal edilmelerinde sakınca olmayan bir grup olarak değerlendirilmektedir.

48. Bugün kadın vücudu ile yapılan seks ticareti aracılara yıllık 6 milyar dolar daha fazla getiri getiren ve gün geçtikçe artan global bir iş olup, BM verilerine göre 4 milyon civarında kadının fuhuş sektöründe pazarlandığı tahmin edilmektedir.

49. Fuhuşa İten Nedenler? • Eğitim olanaklarından yararlanamama • Olumsuz ekonomik koşullar • Kadın-erkek eşitsizliği • Aileden kaynaklanan sorunlar • Çocukluk döneminde cinsel ve fiziksel istismara uğrama • Erken yaşta evlilik • Aile ve toplum baskısı, töreler

50. Eğitim Toplumda var olan kadın erkek eşitsizliği nedeniyle kadın eğitim hakkını kullanamamakta.